शब्दार्थ

(मातीचे पाय - मोकलाया वर्जन)

गड्डा झब्बू's picture
गड्डा झब्बू in जे न देखे रवी...
8 Jul 2023 - 6:46 pm

प्रेर्ना - मातीचे पाय

पयन स्प्र्शुन अले
ते हत मलले होते
लक्क उमग्ले तेवहा
ते पय मतिचे होते

मि केवल पहत होतो
पयन्च्य खल्चि धुल
ति ललतस लववि
हे एकच मथि खुल

मि इथ्वर पहुन अलो
पौल्खुना विर्नर्या
अधि कुन्वत, मगुन
कप्ति विकत हस्नर्या

अत पुन्ह चलवे पुधे,
कि परत फिर्वे?
सोस न-लयक पयन्चे
पुसुन अव्घे तकवे?

प्रेमल श्ब्दन्चि ओल
मनत र्झिपत नहि
व्हवे नत्मस्त्क
पयहि दिसत नहि

( flying Kiss )bochegholeggsghol khanu varangikumbhe ghaatmiss you!raghi ladduRagi shengolesahyadritil shabdchitrevidambanअदभूतअनर्थशास्त्रअभय-काव्यअविश्वसनीयअहिराणीआता मला वाटते भितीआनंदकंद वृत्तआयुष्याच्या वाटेवरआरोग्यदायी पाककृतीआशादायककधी कधी निसर्गाला सुद्धा रंग खेळण्याचा मोह आवरत नाही आणि मग सुरु होते रंगांची किमया मनाला प्रसन्न करणारीकवळीकाणकोणकाहीच्या काही कविताकैच्याकैकविताकोडाईकनालकोळीगीतखान्देशीगट्टे बिर्याणीगरम पाण्याचे कुंडगुलमोहर मोहरतो तेव्हागोभी मुसल्लमघे भरारीजिलबीझाडीबोलीदख्खनची राणीदेशभक्तिनागपुरी तडकानाचणी पुट्टू spicyपर्ससहित अंग काढून घेणेप्रेम कविताबळीराजाला श्रद्धांजलीबालसाहित्यभक्ति गीतभावकविताभिजून भिजून गात्रीभूछत्रीमदारीमनमेघमराठीचे श्लोकमार्गदर्शनमालीबाला वृत्तमिक्स फ्रुट जॅममुक्त कवितारतीबाच्या कवितारोमांचकारी.लाल कानशीललावणीवाङ्मयशेतीविडम्बनविराणीवृत्तबद्ध कविताशृंगारश्लोकषंढ सरकारचा ( कुठलेही असो ) निषेधसमुहगीतसांत्वनासारंगियास्वरकाफियाभयानकहास्यबिभत्सकरुणवीररसअद्भुतरसरौद्ररसशांतरसहे ठिकाणधोरणमांडणीवावरसंस्कृतीकलानृत्यनाट्यसंगीतधर्मपाकक्रियाइतिहासवाङ्मयकथाबालकथाकविताचारोळ्याप्रेमकाव्यबालगीतमुक्तकविडंबनगझलभाषाउखाणेप्रतिशब्दम्हणीवाक्प्रचारव्याकरणव्युत्पत्तीशब्दक्रीडाशब्दार्थशुद्धलेखनसुभाषितेविनोदसाहित्यिकसमाजजीवनमानतंत्रआईस्क्रीमआरोग्यइंदुरीउपहाराचे पदार्थओली चटणीऔषधी पाककृतीकालवणकैरीचे पदार्थकोल्हापुरीखरवसचिकनमटणाच्या पाककृतीमिसळमेक्सिकनऔषधोपचारवन डिश मीलवाईनसिंधी पाककृतीगुंतवणूकफलज्योतिषसामुद्रिककृष्णमुर्तीराजकारणमौजमजास्थिरचित्र

मिसळपाव दिवाळी अंक २०२१ - आवाहन

साहित्य संपादक's picture
साहित्य संपादक in जनातलं, मनातलं
18 Sep 2021 - 6:19 am

अपडेट : भरघोस प्रतिसादासाठी सर्व लेखकांचे मनःपूर्वक आभार. दिवाळी अंकात निवडी विषयीचा निरोप सर्व लेखकांना २७ ऑक्टोबरपर्यंत कळवला जाईल
काही सदस्यांनी साहित्य संपादक तसेच ईमेल आयडीवर मुदत वाढवण्यासंदर्भात विचारणा केल्याने मुदत येत्या रविवार पर्यंत वाढवत आहोत.
आजपर्यंत प्राप्त झालेल्या लेखनावर निर्णयप्रक्रिया + मुद्रितशोधन सुरू आहे. लेख दिवाळी अंकासाठी स्वीकारला गेला अथवा नाही, हे लेखकांना २७ ऑक्टोबरपर्यंत कळवण्यात येईल.
-दिवाळी अंक समिती

नमस्कार मिपाकरहो...

हे ठिकाणसंस्कृतीवाङ्मयकथाबालकथाकविताचारोळ्याप्रेमकाव्यबालगीतमुक्तकविडंबनगझलभाषाउखाणेप्रतिशब्दम्हणीवाक्प्रचारव्याकरणव्युत्पत्तीशब्दक्रीडाशब्दार्थशुद्धलेखनसुभाषितेविनोदसाहित्यिक

(भाग पहीला) जाणीवेचा वरचा स्तर - पोवथर

सतीश रावले's picture
सतीश रावले in जनातलं, मनातलं
17 Sep 2021 - 10:20 pm

(भाग पहीला) जाणीवेचा वरचा स्तर - पोवथर
- Mental State of being gracious to act!
............................................................................
मराठी भाशेत
Gratitude ह्या शब्दाचा अर्थ कृतद्न्यता व Gracious ह्या शब्दाचा अर्थ दयाळू, कृपाळू असा परम्परेने शीकवीला जात असतो.
हे दोनही मराठी भाशेतील अर्थ हे एका याचक मनोवृत्तीतून जन्मलेल्या समजूतीतून आकळलेले आहेत.
कारण, इन्ग्रजी भाशेत Gratitude हा शब्द एक Great Attitude म्हणजे ‘जाणीवेचा वरचा थर’ व्यक्त करण्यासाठी आहे.
तर

शब्दार्थविचार

कथा: पोळी शब्दाच्या इतिहासातील उल्लेखाची

पाषाणभेद's picture
पाषाणभेद in जनातलं, मनातलं
30 Apr 2021 - 8:38 pm

कथा: पोळी शब्दाच्या इतिहासातील उल्लेखाची

चेहरापुस्तकावर पोळी आणि चपाती यापैकी योग्य मराठी शब्द कोणता यावर वाद झडत असतांना इतिहासाची पाने चाळतांना काही ऐतिहासीक पुरावे हाती लागले.

संस्कृतीपाकक्रियाइतिहासवाङ्मयकथाभाषाप्रतिशब्दव्याकरणव्युत्पत्तीशब्दक्रीडाशब्दार्थविनोदमराठी पाककृतीशाकाहारीसुकी भाजीमौजमजाप्रकटनप्रतिक्रियासमीक्षालेखसंदर्भविरंगुळा

घाव.....गजलेमधून

तिरकीट's picture
तिरकीट in जे न देखे रवी...
26 Jul 2020 - 12:04 am

मराठीतल्या काही नवकवींच्या गजल ऐकल्या कि असं वाटतं मराठीत गजलेला दुःख सोडून विषय आहेत का नाहीत. मध्ये एक अशीच गजल ऐकली आणि साधारण विशीतल्या त्या गजलकाराचा गळा एकाच गजलेत तीन वेळा कापला गेला. म्हटलं अरे देवा!!! गळा कापणे, पाठीवर घाव करणे, गेला बाजार पारिजातकाचा उल्लेख ह्याच्या पुढे गजल आहे का नाही.
खालच्या ओळी थोड्याश्या वैतागाने लिहिल्यात. वृत्तांच्या गणितात बसत असतील तर गजल म्हणू नाहीतर कविता, तेही नसेल तर मुक्तछंद आहेच.....

भिंतीवरती उगा टांगशी घाव कशाला?
दुःखांचे मोजसी सदा तू भाव कशाला?

gajhalgazalकवितामुक्तकविडंबनगझलभाषाशब्दक्रीडाशब्दार्थविनोद

बोली बोली बायका बोली

शिव कन्या's picture
शिव कन्या in जे न देखे रवी...
21 Sep 2018 - 9:58 am

आम्ही बायका म्हणजे बोलीभाषा, बोलघेवड्या !
चुलीपासून फोनपर्यंत बडबडबड, गप्पागोष्टी....

लिपीबिपीचे बंधन नाही
व्याकरणबिकरण... हे काय असते?

आम्ही बोलतो अनंत बोलीतून ....
कुजबुज जितकी थरथरणारी
तितके भांडण कडकडणारे
कठोरतेचा शीण आम्हाला
मवाळतेचा शाप तसाही
पण बोली आमची जपून ठेवतो....

अर्थाचा पण अनर्थ करू....
खिल्ली तुमची सहज उडवू
निरर्थाला अर्थ देऊ...
पण तुटका संसार नेटका करू....

अदभूतअनर्थशास्त्रइशाराकविता माझीकाणकोणकालगंगाधोरणमांडणीसंस्कृतीइतिहासवाङ्मयकवितामुक्तकभाषाव्युत्पत्तीशब्दक्रीडाशब्दार्थसाहित्यिकसमाजजीवनमान

गणपत वाणी, सतत मागणी

शिव कन्या's picture
शिव कन्या in जे न देखे रवी...
2 Apr 2018 - 5:58 pm

गणपत वाणी, सतत मागणी.

विड्या ओढून थकलेला गणपत वाणी
कवितेच्या छपराखाली
अलंकार गोळा करताना मला दिसला.

म्हणाला,
'पूर्वीसारखे संपन्न अलंकार आता
कोण कवी वापरतो?
तसा एखाद दुसरा हौशी असतो
नाही असं नाही, पण त्याला काय अर्थेय ?'

त्याला एकदा मालक म्हन्ले,
'अरे, इतक्या अलंकृत कवितेचा खप होत नाही
काव्यापेक्षा कवित्व जड
आवरा आवाराच्या हाकाट्या पडतात
कवितेला हाणून पाडतात.
गणप्या, आता तुझं काम एकच,
अलंकार काढायचे, अन
कविता वाळत टाकायची.'

'मग काय होईल मालक?'

अदभूतअनर्थशास्त्रकविता माझीकाणकोणकालगंगामाझी कवितामुक्त कवितावाङ्मयशेतीमांडणीसंस्कृतीवाङ्मयकवितामुक्तकभाषाशब्दार्थसाहित्यिकसमाजप्रवास

एक संध्याकाळ..

दिपक लोखंडे's picture
दिपक लोखंडे in जनातलं, मनातलं
6 Sep 2017 - 10:22 am

" अहो ऐकताय ना?.."
" नाही.. कानात तेल ओतलयं मी.."
" काय ओ, कधीतरी प्रेमाने बोलत जावा माझ्याशी.."
" अगं आज खूप कंटाळा आलाय.. मी एक झोप काढू का?"
" ओ.. झोपताय काय?.. आज काय आहे माहीत आहे ना?"
" काय आहे?..."
" अहो, ती मागच्या गल्लीतली कविता आहे ना, आज तिच्या बहिणीचा साखरपुडा आहे.."
" मग?.."
" मग काय?.. चला ना जाऊया आपण पण.."
" छ्छे... काय गं... कोण कविता आणि कोणाची बहीण?.. मला कंटाळ येतो बाई ह्या सगळ्याचा.."
" काय ओ, सगळ्या बाया वाट बघतील ना माझी.."
" बरं मग, तू जाऊन ये "
" मी एकटी नाही जाणार.."

कलासंगीतकथाकविताप्रेमकाव्यभाषाप्रतिशब्दशब्दार्थविनोदसमाजजीवनमानअनुभववादभाषांतर

(why is there nothing rather than something ???????)

मुक्त विहारि's picture
मुक्त विहारि in जनातलं, मनातलं
30 Jun 2017 - 12:28 pm

डिस्क्लेमर : सध्या आम्हाला फावला वेळ भरपूर असल्याने आणि ...... आणि....... आणि......... आणि........हा लेख टाकला आहे.आमच्या लेखात कुठलेही वैचारिक धन नसल्याने, विचारवंतांनी ह्या धाग्याकडे दुर्लक्ष करावे, टवाळांनी, टवाळांसाठी काढलेला हा टवाळ धागा आहे.

चर्चा,काव्य ,तंत्रजगत ,भटकंती व अनेक गोष्टी मिपाकरांना आकर्षीत करत आल्या आहेत.मी ही सभासदत्व मिळाल्या नंतर ह्या सर्व भागांवर भटकायचो.

वाद-प्रतिवादांच्या, समरांत इतरांच्या वादात उगाच तोंड घालण्यात एक वेगळीच झिंग असते.

धोरणमांडणीवावरसंस्कृतीकलानृत्यनाट्यसंगीतधर्मपाकक्रियाइतिहासवाङ्मयकथाबालकथाकविताचारोळ्याप्रेमकाव्यबालगीतमुक्तकविडंबनगझलभाषाउखाणेप्रतिशब्दम्हणीवाक्प्रचारव्याकरणव्युत्पत्तीशब्दक्रीडाशब्दार्थशुद्धलेखनसुभाषितेविनोदसाहित्यिकसमाजजीवनमानतंत्रkathaaआईस्क्रीमआरोग्यइंदुरीउपहाराचे पदार्थउपाहारओली चटणीओव्हन पाककृतीऔषधी पाककृतीकालवणकैरीचे पदार्थकोल्हापुरीखरवसगोडाचे पदार्थग्रेव्हीचिकनडाळीचे पदार्थडावी बाजूथंड पेयपंजाबीपारंपरिक पाककृतीपुडिंगपेयपौष्टिक पदार्थभाजीमटणाच्या पाककृतीमत्स्याहारीमराठी पाककृतीमांसाहारीमायक्रोवेव्हमिसळमेक्सिकनरस्सारायतेराहणीऔषधोपचारप्रवासभूगोलदेशांतरराहती जागानोकरीलाडूवडेवन डिश मीलवाईनविज्ञानव्यक्तिचित्रव्यक्तिचित्रणशाकाहारीशेतीसरबतसिंधी पाककृतीसुकीसुकी भाजीसुकेक्रीडाअर्थकारणअर्थव्यवहारगुंतवणूकज्योतिषफलज्योतिषसामुद्रिककृष्णमुर्तीराशीराजकारणशिक्षणमौजमजाचित्रपटछायाचित्रणरेखाटनस्थिरचित्रप्रकटनविचारप्रतिसादसद्भावनाशुभेच्छाअभिनंदनप्रतिक्रियाआस्वादसमीक्षामाध्यमवेधलेखबातमीअनुभवमतशिफारससल्लामाहितीसंदर्भचौकशीप्रश्नोत्तरेमदतवादप्रतिभाभाषांतरआरोग्यविरंगुळा

आतां आमोद सुनांस जाले

Anand More's picture
Anand More in जनातलं, मनातलं
18 Jul 2016 - 12:05 am

अंदाजे सात आठ वर्षांपूर्वी घरच्यांबरोबर आंध्रात फिरायला गेलो होतो. तेंव्हा काळहस्तीश्वर मंदिरात जाण्याचा योग आला होता. तिथून परत आलो आणि एकदा मॅजेस्टिक मध्ये पुस्तकं चाळत असताना "श्री वेंकटेश्वर आणि श्री काळहस्तीश्वर" अश्या नावाचे पुस्तक दिसले. लेखक होते रा चिं ढेरे. तेंव्हा पेपरात त्यांच्या "श्री विठ्ठल एक महासमन्वय" या पुस्तकाची जाहिरात येत होती. कुतूहल होते म्हणून दोन्ही पुस्तके घेतली आणि घरी आलो. वेळ मिळाला तसे विठ्ठलाचे पुस्तक वाचायला काढले. पण मन काही रमेना. मग वेंकटेश्वराचे पुस्तक काढले. तिथेही माझा लेखकाशी सूर जुळेना. म्हणून मग पुस्तके बाजूला ठेवली.

वाङ्मयभाषाप्रतिशब्दशब्दार्थआस्वाद