कविता

जागं मन हे, अर्धवट मिटल्या डोळ्यांत
देकार्तेच्या का शंकेचा पोकळ गोंधळ.
'मी विचार करतो, म्हणून मी आहे'?
पण हे विचार कुणाचे?
एका ॲपच्या नोटिफिकेशनचे?

अस्सल आरसा असूनही
पडझडलेल्या प्रतिमेचा भुगा
रात्री बेरात्री चिवडत बसणे
जसा नित्शेच्या 'माणसाच्या'
अशक्यप्राय स्वप्नाचा उपहास.

मोबाईलच्या काळोख्या स्क्रीनवर
मेलेली बोटं नाचतात,
एक अदृश्य तारांगण,
पण त्यात ना चंद्र, ना प्लॅटोच्या गुहेतून
बाहेर पडण्याचा मार्ग.

घरात पडला उंदीर मरूनी
थकलो सगळे शोध घेऊनी
चंद्रावर गेला मानव तरीही
उंदीर शोधण्या गॅजेटच नाही...

पेरणा

मागे वळून बघू नये,
म्हातार्‍याने चळू नये,
आठवणीत जळू नये,
असं कुठं लिहिलंय?

अवचिता परिमळू नये,
शरदी मेघांनी पळू नये,
अवकाळी झरू नये,
असं कुठं लिहिलंय?

कातरवेळी झुरू नये,
कांचनसंध्यी उमलू नये,
गजरा भाळी माळू नये,
असं कुठं लिहिलंय?

एकांताशी बोलू नये,
भरल्या डोळी डोलू नये,
ओल्या शब्दीं भिजू नये,
असं कुठं लिहिलंय?

पाउली पैंजणांचा
मला भार आहे..
रात्रीस चांदण्यांचा
अबोल दाह आहे..

शेजावरी स्वप्नकळ्यांचा
मूक शृंगार आहे
कुंकवाचा चंद्रमा
त्यालाही डाग आहे...

नजरेत भावनांचा
भरला बाजार आहे..
आरसा मनाचा
त्यालाही भेग आहे..

अंतरात श्वासांचा
खोल वार आहे..
सावल्यांच्या मिठीत
माझा संसार आहे...

पाउली पैंजणांचा
मला भार आहे..
रात्रीस चांदण्यांचा
अबोल दाह आहे..

-शब्दमेघ..एक मुक्त स्वैर स्वच्छंदी जीवन
(१९ ऑगस्ट २०२५)
(चार वर्षांनंतर पहिल्यांदा)

नादमय सरसर
कोवळ्याशा वाटेवर
कोवळ्या सहा पायांची
चाल होई भरभर

एकामागे दुजा चाले
पुढचे न पाहताना
पुढच्याचे ध्यान नाही
पुढे पुढे चालताना

कधीतरी भांबावून
पुढचा जागी थिजतो
हरवल्या मागच्याला
चार दिशांत शोधतो

मागलाही नकळत
गेलेला पुढे जरासा
थबकून तोही टाके
पुढच्यासाठी उसासा

क्षणातच पुन्हा होई
नजरेत त्यांची भेट
हुश्श मनात करूनि
चालू पुढे त्यांची वाट

- संदीप भानुदास चांदणे (मंगळवार, १५/०७/२०२५)

आकाशातले चंद्र तारे, हे जगाचे गुरु सारे
जमिनीवरचे पाणी वारे, हे जगाचे गुरु सारे ||

उंच पर्वत, खोल दरी
हळू जोरात वाहणारी नदी
हे म्हणती, मानवा शिका रे
जितके श्रम तिथेच यश सारे ||

पक्षी, प्राणी, वृक्ष आणि कीटक
ते शिकवती, आयुष्य बिकट
चिकाटीने पुढती जाता
होते सगळे सरळ सुलभ ||

हे सगळे मनुष्याचे गुरू
जन्मास येता होई शिक्षण सुरू
बालक असो वा वृद्ध जर्जर
शिकणे त्याचे न संपते खरेतर ||

त्या शिक्षणा देती मूर्त आकार
ते आपले गुरू साकार ||

अ पासून शिकवता बाराखडी
कधी वापरावी लागते छडी ||

आषाढी एकादश,
भक्त कासावीस,
विठ्ठलाची आस,
दर्शनाची ||

उचंबले मन,
हरपले भान,
लागलेच ध्यान,
पांडुरंग ||

वैजयंती सुगंध
तुटे भाव बंध,
वैष्णव ते धुंद,
नाचण्यात ||

टाळ मृदुंग धून,
विठ्ठला चे गुण,
भजन आतून,
कीर्तनात ||

नाचे वारकरी,
तुळशी हार करी,
भवतारु पारकरी,
कृपावंता ||

कसा भक्तीरंग,
बाजीगर दंग,
पाहता अभंग,
लेखणीत ||

गेले द्यायचे राहून.....,
म्हणत आयुष्य Mute केलं
प्रारब्ध, नशीब म्हणत .....
कण्हत,कण्हतआयुष्य Cute केलं

जगण्याची मजा काय विचारता?
स्वतःच्या मनाला mute करून,
दुसऱ्यांच्या अपेक्षांना like करत जगतोय...
Wi-Fi शिवाय चालणाऱ्या मोबाईलवर
Google करून बघतोय!

घे भरारी,स्काय इज द Limit....कुणीतरी greet केलं
मागे वळून बघता, काय miss न् काय Meet केलं ....

इच्छा,आकांक्षाना फाट्यावर मारत
Telling lies करतोय....
worried असलो तरी हॅप्पीली married म्हणतोय.

पाऊस यंदा खरच माझ्या, मनासारखा पडतोय .
इकडे तिकडे पळता पळता मध्येच . . , आंगणात थबकतोय !

बराच चिखल मग बरेच उन्ह
मग मधेच रिपरिप , टाकते नाहवून
निसरडा कधी , गच्च ओला
क्षणात रस्ता भिजवतोय !

पाऊस यंदा खरच माझ्या ,मनासारखा पडतोय . ॥ १ ॥

गच्चीत कधी तोच एकटा , मी मोठा तो धाकटा ,
तरिही अंगावर आणवून काटा
मोठ्या भावासारखा घाबरतोय !

पाऊस यंदा खरच माझ्या , मनासारखा पडतोय . ॥ २ ॥