श्मश्रू
पाणावलेला ब्रश
खसाखसा साबणावर फिरवूनी
सुरुवात जाहली श्मश्रू ला
काय बेरहेमीने वस्तरा,
चालवला त्या न्हाव्यानी
रूळली अधरांवरती मिशी,
अन ओघळली दाढी गाली
काय मोल त्या केसांना ,
क्षणात साफ केले त्यानी
असो राठ किंवा विरळसे डोके
नरम करी पाण्याचे थेंब उडवून
ओळखातो न सांगता
कोणाची भादरावी कशी .....
- पैजारबुवा
हिच ती जीवघेणी ठणकणारी गळवे
ज्यावर तू हळूवार पणे मलम लावलेस!!
थोडीशी हिंमत असती तर
ही गळवे सुईने फोडून
आतला पस काढून
स्वच्छ पुसून टाकले असते...
ना हा ठणका राहीलां असता...
ना कूठे गेल्यावर हळूवार पणे
कमीत कमी दुखेल असे पहात
बसावे लागले असते....
ना त्याच्यावर माशा भिरभिरत राहिल्या असत्या....
पहा ना,
माझ्या ठणकणार्‍या गळवांना
फोडून टाकण्याची शक्ती घटकाभर दिली,
तर विधात्याचे काय जाते?
पैजारबुवा,
हे पाहिले आणि म्हटले आपणही जाहिरात देउनच टाकावी.
ऑफिस मध्ये कामा साठी कष्टाळू मुलगा पाहिजे
त्याच्या कडे स्वत:चे दुचाकी वहान असले पाहिजे
गाईच्या धारा काढण्यासाठी हवा एक अनुभवी गडी
गायीच्या लाथा गोड मानण्याची त्याची तयारी पाहिजे
घरकामासाठी हवी आहे एक मोलकरीण
घरात पडेल ते काम तिने केले पाहिजे
शेतात काम करण्यासाठी मजूर हवे आहेत
उन पाउस चिखलात राबण्याची त्यांची तयारी पाहिजे
एकाच कवितेमधून दोन वेळा प्रेरणा मिळाली हे निमित्तमात्र
मग पुढे असं होतं की ..
दोन श्वासातले अंतर वाढत जातं.
डोळ्यामधली चमक विझत जाते.
ओठावरचं हसू निवत जातं...
अग्नीचा स्पर्श ही समजत नाही ..
आणि नातलग लागतात गुण आठवायला..
कुडीतले प्राण निघतात प्रस्थानाला ..
असं होण्या आधी भरभरून जगायचे..
मृत्यूची सय ही निमित्तमात्र..
पैजारबुवा,
आम्ही बायका म्हणजे बोलीभाषा, बोलघेवड्या !
चुलीपासून फोनपर्यंत बडबडबड, गप्पागोष्टी....
लिपीबिपीचे बंधन नाही
व्याकरणबिकरण... हे काय असते?
आम्ही बोलतो अनंत बोलीतून ....
कुजबुज जितकी थरथरणारी
तितके भांडण कडकडणारे
कठोरतेचा शीण आम्हाला
मवाळतेचा शाप तसाही
पण बोली आमची जपून ठेवतो....
अर्थाचा पण अनर्थ करू....
खिल्ली तुमची सहज उडवू
निरर्थाला अर्थ देऊ...
पण तुटका संसार नेटका करू....
बघ मळतो कसा? चिमटीने घेत माप...
सख्या चुन्यासवेच, आज मळ गायछाप!
अजूनही न पाहिली, गोळी ती हातातली
हळूच ठेवतो गालात, एक चिमुट गायछाप !
केशरी चुन्या वरुन, हात एक फेरला
उद्या खाउ विलायती, आज मळ गायछाप !
शशीसम दंत तुझे, राहती कसे प्रिये?,
मम वदनी पहा कशी, काळीभोर गायछाप !
कुरकुरीत चुर्‍यावरी, पिठूर चूर्ण पांघरु...
उधाणला मस्तकात, तो जहाल गायछाप!
तनू-मन झणाणता, पिसा समान वाटते
हळूच वेच कण कण, मौल्यवान गायछाप !
आत्मताडनाची कविता लिहू नये...
यात होते असे,
कि आत्मा सोडून
बाकी सगळे दुखावतात
यात काय हशील आहे, सांग!
काय कामाची असली कविता?
माणूस जोडत नाही, ती कविता नाही
ही घे चिकन बिर्याणी,
तुला सांगतो,
कविता म्हणजे बिर्याणी
मसालेदार, स्वादिष्ट!
बोन प्लेट तयार ठेवायची
गणपत वाणी, सतत मागणी.
विड्या ओढून थकलेला गणपत वाणी
कवितेच्या छपराखाली
अलंकार गोळा करताना मला दिसला.
म्हणाला,
'पूर्वीसारखे संपन्न अलंकार आता
कोण कवी वापरतो?
तसा एखाद दुसरा हौशी असतो
नाही असं नाही, पण त्याला काय अर्थेय ?'
त्याला एकदा मालक म्हन्ले,
'अरे, इतक्या अलंकृत कवितेचा खप होत नाही
काव्यापेक्षा कवित्व जड
आवरा आवाराच्या हाकाट्या पडतात
कवितेला हाणून पाडतात.
गणप्या, आता तुझं काम एकच,
अलंकार काढायचे, अन
कविता वाळत टाकायची.'
'मग काय होईल मालक?'
