मुक्तक

‘हेलो हेलो’
‘कोण ?’
‘उपाध्ये बोलते.’
‘बोला’
‘अमिको ची नवीन औषधे आलीयेत. एक महिन्यात चार केजी वेटलॉस.’
‘अहो मला वजन कमी नाही करायचं, वाढवायचं आहे.’
‘मग वेटगेनचं औषध घेऊन संध्याकाळी येऊ ?’
‘नको, माझी डायेटीशियन आहे, ती खंबीर आहे माझी काळजी घ्यायला.’
‘ताई, प्रोटीन टी आहे बघा अमिकोचा. वजन हमखास वाढणार. एक महिन्याची पावडर बाराशे रुपये फक्त. आणू ?’
‘अहो नको उपाध्येवहिनी. मी कॉफी घेते फक्त.’
‘मुलांना द्या. चांगली आहे हो.’
‘मुलगा कॉम्प्लान घेतो.’

पूर्वेच्या समुद्रात- १३

गुरुचे कोणत्याही रूपात दर्शन होते. म्हणजे, जटाभस्मांकित किंवा मस्तकामागे तेजोवलयांकित, गळाभर माळा, भाळी चंदनाचा टिळा, असेच गुरूचे रूप असले पाहिजे असे नाही...
जगातली, आसपासची चल वा अचल, सजीव वा निर्जीव वस्तूदेखील आपल्याला गुरुमंत्र देऊन जाते.
फक्त त्याच्या आकलनाची शक्ती हवी!
***-****-****
आज मी प्रयोगादाखल गुरुशोध सुरू केला, आणि माझ्याच मनातले हे माझे विचार मला तंतोतंत पटले.
.... मी विचार करत बसलो होतो. नजर निरुद्देशपणे जमिनीवर स्थिर होती.
तितक्यात एक मुंगी समोर आली. मला माझा विचार आठवला.
मुंगीच्या रूपाने गुरूच तर समोर आला नसेल?

कल्लरी. अरे वा... छानच आहे नाव... आणि वेगळं सुद्धा. पण अर्थ काय नावाचा?
हे नाव ठेवायचं ठरलं, तेव्हा मी सुद्धा अर्थ शोधू लागले. दोन अर्थ सापडले मला. कल्लरी हे शिवशंकराच्या एका नृत्यशैलीचे नाव आणि कल्लरी हे एका प्राचीन दाक्षिणात्य युद्धविद्येचं नाव.
बरोबर. आणखी एक गंमत सांगतो. कल्ल म्हणजे दगड. अश्मयुगात दगडाची हत्यारं वापरली जात. दगडाच्या या शस्त्रांनी केलं जाणारं युद्ध म्हणजे कल्लरी.
मग, तुमची कल्लरी कशी आहे...
नावाला जागते सर... भूक लागली, लहर फिरली की तांडव करते आणि एरवी आम्हाला युद्धकलेची प्रात्यक्षिकं देते...
माझं उत्तर ऐकून सर हसू लागले.

पुण्याचा एक खेडवळ म्हातारा रात्री उशीरा कसाबसा सीएसटीला उतरला. प्रवासानं दमलेला, कपडेही मळलेले. फलाटावर उतरताच त्यानं कपडे हातानं नीट केले. मुंडासं डोक्यावर घट्ट बसवलं आणि आ करून इकडेतिकडे पाहात, हातातली पिशवी सावरत तो चालू लागला.
मुंबईत मुरलेल्या टीसीच्या चाणाक्ष नजरेनं त्याला बरोबर हेरलं, आणि जवळ येताच हात आडवा करून त्या खेडुताला रोखलं.
तिकीट दिखाओ'... टीसी म्हणाला आणि म्हातारा बावचळला. खिसे चाचपून झाले, पिशवीही उलटीपालथी केली. तिकीट सापडलंच नाही.
टीसी खुश झाला.
निकालो पैसे. फाईन भरना पडेगा'... टीसी म्हणाला आणि म्हातारा रडकुंडीला आला.

लोकलने चर्चगेटकडे जाताना अंधेरीच्या आधी, पूर्वेकडे सबवेच्या बाजूला एक मोडकळीस आलेली इमारत दिसते. त्यावरचा बोर्डही धूसर झालाय.
पण ती अक्षरं खूप ओळखीची वाटतात!
बहुधा या इमारतीत तयार झालेली वस्तू आपण प्रत्येकाने दप्तरात प्रेमानं सांभाळली होती.
शाळा सुरू व्हायच्या आधीच्या खरेदीचा पहिला मानही या वस्तूलाच मिळायचा.
वही!
तिच्या गुळगुळीत कव्हरवरून तळवा हळुवारपणे फिरवताना, आपण जगातली सर्वात मौल्यवान वस्तू हाताळतोय असं नकळत वाटायचं.
वही उघडून नाकाशी धरल्यावर नाकात घुमणारा कोऱ्या करकरीत पानांचा गंध आंबुस असला तरी धुंद करून सोडायचा.

क्रेकन
द मॉन्स्तर!
क्रेकनने त्याला गिळले.
आणि तो एका अंधार पोकळीत घुसला!
अंधार आणि फक्त अंधार!
डोळ्यात बोट घातले तरी कळणार नाही.
"आलास तू?" त्या पोकळीतून धीरगंभीर आवाज आला.
"हो" अरब म्हणाला.
"शैतानाची कलमे लक्षात आहेत?"
"हो"
"वागशील त्यानुसार?"
"हो"
"चांगलं की वाईट?"
"वाईट"
"नाग की गरुड़?"
"नाग"
"बकरा की गाय?"
"बकरा"
"स्वर्ग की नरक?"
"नरक"
"प्रेम की द्वेष?"
"द्वेष"
तो हसला!
"शेवटचा प्रश्न जमीन की समुद्र?"
"जमीन!"

आज माझ्या मनाच्या कोपरयात एक पुस्तक सापडल. बरीच धूळ साठली होती त्यावर. जरा झटकल्यावर कळालं की मागच्या वर्षाच्या आठवणींच पुस्तक होतं ते..
गेल्या वर्षापासुन माझ्याही नकळत मी हे लिहित होतो. कोणतेही शब्द नाहीत.स्थळकाळाचे ,भाषेचे बंधंन नाही .आहेत त्या फक्त आठवणी.आता निवांत बसुन त्या फक्त वाचायच्या आहेत. अलकद ते पुस्तक अनुभवायला लागलो. अशी पुस्तक वाचायची थोडी असतात ती अनुभवयाची असतात.