रतीबाच्या कविता

पेरणा अर्थातच

स्वतःची अक्कल इवलीशी
दुसऱ्याकडे ही असे थोडीशी
हे मान्यच नाही तयासी
काय म्हणावे या वृत्तीसी
पप्पूबाळा

मम्मा मॅडम मुग गिळीती
बडवून कापाळास घेती
पाहूनी तव मंदमती
जी तुझ्या खानदानाची महती
पप्पूबाळा

कैसी खांग्रेसची प्रगती
कैसा खांग्रेसचा नाश
केवळ असे दैवदूर्विलास
त्याचे दु:ख असे कोणास?
पप्पूबाळा

दुराग्रही,अहंकार ग्रस्त
जनतेस करुनी त्रस्त
ज्ञान स्वतःचे पाजळतोस
का विदुषकासम वागतोस?
पप्पूबाळा

प्राची ताईंनी केलेले या मोठ्या दुनियेचे वर्णन आपल्या मिपा वर्ल्ड ला पण चपखल बसते.

"गंमत केली" म्हणालास तू
मिपा वर पण सगळे पेटले
तुलाही ठाऊक मलाही ठाऊक
खरे कोण अन् खोटे कुठले.

प्रतिक्रियले असंख्य त्यावर
धागा नवा तू जेव्हा काढला
मते वाचता एकेक खवचट
मनी असंख्य तरंग उठले.

नुसते +१, ठाक कोरडे
पोचते तरी बघ बोच त्यातली.
आभ्यास वाढवा, चपला घाला
डू आयडी ने पिंकून टाकले .

चिदंबरमच्या भेटी मनमोहन आला
तो झाला सोहळा तिहारात
जाहली दोघांची तुरुंगात भेट
मनातले थेट मना मध्ये

मनो म्हणे, " चिद्या, तुझे घोटाळे थोर
अवघाची inx खाऊन टाकला
चिदू म्हणे, एक ते राहिले
तुवा जे पाहिले, पंतप्रधान पदावरी

मनो म्हणे बाबा ते त्वा बरे केले
त्याने तडे गेले प्रामाणिकतेला
मॅडम अट्टल, त्यांची रीत न्यारी
माझी पाटी कोरी राज्य करोनिया

चिदू म्हणे गड्या केली वृथा पायपीट
प्रत्येकाची कोठडी वेगळाली
वेगळीच ताटे वेगळीच वाटी
जेवायला भेटे पुन्हा डाळ भात

पेरणा अर्थात

चाल :-
बीज अंकूरे अंकूरे (जिथे चालीत निमुट पणे बसणार नाही तिकडे दडपून कोंबा)
ही चाल जमली नाही तर "डोळे कशा साठी"च्या चालीत बसवा,
तेही नाही जमले तर "शुरा मी वंदीले"
ते ही नाही जमले तर "आज ब्लु है पानी पानी"
ते ही नाही जमले तर "अरुणी किरणी धरणी गगन झलके"
आणि ते ही नाही जमले तर नुसती वाचा.

(दुपारी)
तिच्या पायरवाची गाज,
त्याने दडपली छाती,
जैसे वीसमणी हातोड्याने
घाव घणाचे घालती,

दोरीवरचे कपडे

दोरीवर कपडे कसेही वाळत असतात
कपडे वाळत असतांना ते कसे दिसतात?

शर्ट कधी हॅंगरला चिमट्याने टांगलेला असतो
फाशी दिलेल्या कैद्यासारखा हालत असतो
(यावरूनच फाशीला इंग्रजीत हॅंग करणे म्हणत असतील.)

पॅन्टही अशीच असते हवेत तरंगत
दोन पाय आधांतरी भुतासारखे लटकत

नाडीच्या परकरांची गोष्ट निराळी असते
भडक रंगाचे तंबूच वाटतात सर्कसचे

साडी घालून घडी बसते वाळत
वा-याने तिचा पदर असतो हालत

किरकोळीच्या गोष्टी टॉवेल सॉक्स रुमाल
गणतीत नका घेवू बाकीचे कपडे आहेत कमाल

मूळ कवीता आशयसंपन्न आहे,हा फक्त साचा तिथून उचलला आहे...
*******

नेहमीच मुदलातून वाचण्याची नाही हौस
अफवा मूळ शोधण्याचा मज नाही सोस
मूळ बातमी शोधण्यात कसली आलीय (?) मौज
भरपेट मीठ मसाला सुद्धा मिळत नाही रोज

सोसायटीत (मला)ओळखीत कुणीच नाही
जालात तर नाव सुद्धा घ्यायचे नाही
विधायक पाहण्यात तर मला रस नाही
दिप पणती भेटण्याचा मला आनंद नाही

विघ्नसंतोषी तरी प्रसिद्धीचा सुटेना वसा
मंगल दाखवून तुम्हीच दिला घुस्सा
अनुमान खालावले तर्कबुद्धी खुंटली
आत्ता मात्र हाव सुद्धा प्रखर वाढली

वाचायला(च) गेलो,
लिहून काय आलो?
आमंत्रण नव्हते तरी
ज्ञान पाजळून आलो ..

ना अर्थ आशयाचा
बोली.. लावून आलो .
कावलेल्या समयी
भडास काढून आलो ..

होते कोण न कोण
बघतोच मी कशाला ?
बिना वातीचेच (मुद्दाम)
कंदील लावून आलो ?

धागे जरी भिकार
डोके फिरवून आलो..
जाऊ मुळी न देता
संधी साधून आलो .

(जालिय विचारवंत आणि सल्लागारांना समर्पित)

दे दे दे दे दे दे दे
अगं दे दे दे दे दे दे
जास्त वेळ नाही पण एकदा तरी दे
जास्त वेळ नाही पण थोडा वेळ तरी दे

किती वेळ झाला सारखा हातात घेते
तु जशी मालकीण मी पण मालक आहे
माझ्याच घरात मला चोरी झाली
मालकपणाची शान थोडी तरी दाखवू दे

दे दे दे दे दे दे दे

सारखं सारखं नवर्याला घालून पाडून बोलते

(चाल सोडून:-
भाजी आणा, दळण आणा, इस्त्री करा, डबा भरा)

महत्वाचे ते काम सोडून इतर कामे करवते
वैतागलो मी आता मला विरंगुळा हवा थोडा
सारखा रिमोट हातात ठेवते थोडा मला पण दे
सगळी क्रिकेट मॅच नाही पण हायलाईट्स तरी पाहूदे

पेरना

एक यजमान दाराआडून (नेत्रछिद्रातून)बाहेर बघतो
किती बाहेर?
दाराच्या बाहेर, जिन्याच्या पार
जिथे एक अनाहुत आला असेल बहुदा ....
असेल का तो अनोळखी, का बघून ओळख न दाखवणारा ?
येत असेल का तो ही
आप्तांच्या घरी , बिनकामाचा कुणाकडे?
यजमान दाराआडून बाहेर येऊ शकत नाही...
(पेपरातील बातम्या आणि माणसूकीची फसवणूक मानेवर जख्ख बसलेली असते)
मग तो कल्पनेचे पंख पसरतो,
त्या पंखावरुन अलगद फिरुन लेकरांना, मित्रांना भेटून येतो डोळे मिटून घेऊन
यजमान शांतपणे खुष राहतो....
दूरदेशी लेकरे आपल्याच जगात