“तुम्हा आयटीवाल्यांनी महागाई वाढवून ठेवली आहे” आयटीवाले लोक शनिवारी रिकामेच असतात असा पक्का समज करुन आमच्या सोसायटीतले काका मला फाइलवर घेत होते. आयटीवाल्यांनी महागाई वाढवली हे माझ्यासाठी नवीनच होते. मी आपला समजत होतो की तो राजन ते Repo rate, CRR या न समजनाऱ्या इंग्रजी शब्दांत जो काही खेळ करतो त्यानेच महागाई वाढते किंवा कमी होते.
“तसे नाही हो काका महागाई मागणी पुरवठ्याने वाढते. आयटी तर आताच आली महागाई तर केंव्हापासून वाढतच आहे.”
चाळीतील आठवणी .....
भाग १ला
आपल्या परिचयाचे कित्येक जण इंजिनियर असतात. शहरांत तर घरटी एक इंजिनियर असणे आता फार दूर राहिले नाही. तंत्रशिक्षणाची अधोगती झाली असं आपण ऐकतो त्याच वेळी दोन्ही टोकाची उदाहरणं दिसतात! कुणी भारतीय इंजिनियर देशात अथवा परदेशांत काहीतरी मोठी कामगिरी करताना दिसतो तर त्याच वेळी कुणी इंजिनियर कॉल सेंटरमध्ये जाताना, विमा एजंट किंवा एखाद्या सहकारी ब्यांकेत वीजबिलं स्वीकारताना दिसतो. तुमचा किराणा दुकानदारसुद्धा इंजिनियर असू शकतो , अतिशयोक्ती नाही. पूर्वी बेकारीत रहाणारे इंजिनियर आता मिळेल ते काम करताना दिसतात हे एका अर्थी बरंच झालं. पण प्रश्न असा पडतो की असे का व्हावे?
रंग्याने त्याच्या दप्तरातून सतरंजीची पट्टी बाहेर काढली आणि भिंतीच्या बाजुला बसलेल्या एका पोरावर खेकसला…
“ए जाड्या, सर तिकडं. माझी जागा हाये ही. ”
तसं ते पोरगं बाजूला सरकलं आणि रंग्याने आपली सतरंजी (पट्टी) तिथे अंथरली. अर्ध्या पट्टीवर स्वतः बसत, डोळ्यानीच मला पण बसायला सांगितलं. मी जरा घाबरतच खाली बसलो…..
त्या पावसाचं कवतिक तुमा लोकांनला!
पावसावर गानी लिवता, मोट्या मोट्या गाड्यांमदी भिजायला जाता तिकडं डोंगरात.
आमाला काय त्याचं ? दर वर्साला येतोय आन जिनं हराम करतोय बगा.
आत्ता, दर वरसाला झोपड्याचं पलास्टिक बदलायला पैका कुटं हाय ?
औंदा पन असाच आला माज्या दादल्यासारका आन लई झोंबून ग्येलाय कुटं तरी उंडारायला!
सगली बरबादी क्येली बगा माज्या संसाराची.
आता नसला तरी पान्याची बोंब व्हनार. कुटं उलथलाय कोनास टाऊक!
येईल आता दुसर्‍या आखाडाच्या टायमाला
आन येकद्म पडून सूड उगवंल मागील जलमाचा.
मागल्या मैन्याला माजी दोन टोपली वाह्यली.
अन्न, वस्त्र, निवारा किंवा “आहार निद्रा भय मैथुनंच” इतक्याच काय त्या जीवनाच्या मूलभूत गरजा असतात, असा आपला समज असतो. तसा तो सततच करून दिला जात असतो. मात्र हे खरे नाही. जीवनाला आवश्यकता असते ती गतीची. ह्याची आपल्याला जाणीवही क्वचितच करून दिली जात असते.
काळाची गती अपरंपार असते. काळासारखी गतीमान वस्तू तर जगात दुसरी कुठलीही नसेल. मनुष्य कालवश होतो. मग आपण सांत्वना करत असतो, की ईश्वर मृतात्म्यास सद्-गती देवो. म्हणजेच गतीला आपण हवीशी मानत असतो. मनुष्याच्या पूर्वसुकृतांनुरूप चांगली वा वाईट गती त्यास प्राप्त होतच असते. मात्र गतीविरहित जीवनाची कल्पनाच करता येत नाही.
सायंकाळ झाली की दिवसभर सुनसान निस्तेज फुटपाथ ओसंडून वहायला लागतो. कामावरून जाताना रस्त्यातच भाजी खरेदी करूनच घरी जायच असा जणू अलिखित नियम आजकाल झाला आहे. हल्ली काही वर्षे आबाच रोजची भाजी आणत होते. खर तर हे माईंचे आवडते काम. पण काही वर्षांपूर्वी माई त्या आजारातून बर्‍या झाल्या तेव्हापासुन आबाच भाजी आणत. हळूहळू चालताना आबांना ते जुने दिवस आठवत होते. खरंतर माई पुर्णवेळ गृहीणी. घरची सर्व जबाबदारी आनंदाने त्या घेत होत्या. आबांची सकाळ छान गरमागरम चहाने झाली की त्याना कसे कृतकृत्य वाटे. सगळ आवरून कामाला निघताना आबांच्या हातात जेवणाचा डबा दिला की मग माईचा स्वतःचा दिवस सुरू होई.
