वीर चक्र
हि एक कहाणी आहे वीराची त्याच्या स्वतःच्या तोंडून ऐकलेली.
१९९१ मध्ये मी एम डी करायला ए एफ एम सी मध्ये गेलो. तेथे आम्हाला असलेले सहयोगी प्राध्यापक(associate professor) कर्नल एन एन राव ( नळगोंडा नरसिम्ह राव) यांच्या खोलीच्या बाहेर पाटी होती
COL N N RAO
कर्नल एन एन राव
Vr C , SM
वीरचक्र सेना मेडल
(associate professor)
सहयोगी प्राध्यापक
(विडंबनच आहे, ह. घ्या. हे.वे.सा.न.ल.)
.
.
.
.
महापुरुष आणि तीर्थस्थाने
बाप आणि आई
डोळ्या समोर आली नसतील तर नसू देत
एका मुलाला ओळखता का? डोंबिवली शहराबाहेरील पाथर्ली गावात शंकराच्या देवळाजवळ एका इमारतीत दुसऱ्या मजल्यावर रहायचा. खाली रस्त्याला लागून त्यांचे दुकान होते. ज्या शाळेला मैदान नाही, स्कुल बस नाही. ते कशाला शाळेला स्वतःची इमारतही नव्हती. शाळेची किल्ली नाही मिळाली म्हणून किंवा धो धो पावसात छत गळत असल्यामुळे सुट्टी देणाऱ्या शाळेत शिकला तो. ४ थी, ७ वी शिष्यवृत्ती नाही, प्रज्ञा शोध परीक्षेचा शोध त्याला लागलाच नव्हता, होमी भाभा हे शास्त्रज्ञाचे नाव एवढीच माहिती होती, त्या नावाने परीक्षा बिरीक्षाही असतात हे काही त्याला ठावं नव्हते.
पावसाळी रात्र. आणि एक सिगारेट.
मोकळा बसस्टॉप. छत्री. बाकड्यावर पसरलेले ईवलुशे पाण्याचे थेंब. आणि घोंघावता वारा.
चिंब भिजलेली मुलगी कुठुणतरी पळत येते.
'माय गॉड' म्हणून म्हणून मान हलवते. तिची छाती धपापून जाते. आणि सिगारेटचं वलंय काढत मी तिथून चालू लागतो. छत्रीसोबत बरसत्या पाण्याच्या धारा घेऊन. खळाळत्या पाण्यातून वाट शोधत.
एवढं सोपं नसतं आपल्या माणसाला दुस-याचं होताना पहाणं आणि तरीही त्याचं आपलंपण अबाधित ठेवणं..
त्यासाठी मत्सर, असूया, राग अशा अनंत फण्यांनी डसू पहाणा-या कालियाला सतत ठेचावं लागतं..
सहनशीलतेचा गोवर्धन उचलावा लागतो..
जिरवावे लागतात कढ अश्रूंचे, आतल्या आत आणि जगाला दर्शन होतं ते सुहास्यरुपाचं...
हात बांधलेले असतात मायेनं, तरी तडफड धडपड होतेच मनाची, उन्मळून पडतात रुढी आणि परंपरांंचे वृक्ष आणि मोकळे होतात अपेक्षांचे आणि हक्कांंचे शापित गंधर्व..
अखंड पुरवत रहावं लागतं प्रेमाचं वस्त्र, उघड्या पडणा-या नात्याची लाज राखण्यासाठी..
अनया,
ये व्हायरस साला आदमी को
बहुत कुछ सिखाया..
मर्यादा-
श्रध्देच्या,
विज्ञानाच्या,
स्वयंघोषित तज्ञांच्या
अवघडपणा-
जुन्या सवयी सोडण्यातला,
सोप्या गोष्टी करण्यातला,
जगण्याच्या वेगाला करकचून ब्रेक लावण्यातला,
शांततेची सवय करण्यातला,
अतर्क्याचा साक्षीदार होण्यातला,
हतबलांच्या तांड्यातील एक असूनही..
विझू विझू आशेवर जगत राहाण्यातला
न जाने ये व्हायरस साला आदमी को...
और क्या क्या सिखायेगा
सकाळ उजाडली, उन्हं अंगावर आली तरी आपापल्या घरट्यात आज पक्ष्यांना जागच आली नाही. कशी येणार? रस्त्यावर आणि आजुबाजूला कुठेही कसलाच आवाजही येत नव्हता. गाड्यांच्या आणि कर्कश्श आवाज करीत पहाटरंगी प्रकाशाला चिरत पळणाऱ्या मोटारसायकलींचा सवयीचा ध्वनी अजून कानावरही पडलाच नव्हता. कॅरियरला लटकावलेल्या दुधाच्या किटल्या सांभाळत सायकल चालविताना रस्त्यावरच्या खड्ड्यात सायकल आदळून होणारा किटल्यांचा आवाजही उजाडल्याची वर्दीच देत नव्हता. बसगाड्यांचा धूरदेखील हवेत मिसळला नसल्याने जाग येण्यासाठी सवयीचा झालेला वासही अजून नाकात शिरला नव्हता ...
भेटलेली संध्याकाळ
स्मरणात असते
न भेटलेल्या
संध्याकाळचे काय ?
त्या संध्याकाळी माझाही
कृष्ण आलाच नाही
योगा योगाने
वेगळ्याच मळ्याच्या दिशेनी धावलेल्या
राधेचा दुसराच कृष्ण
त्याच तळ्याकाठी गवसला
एकमेकांना आधार देत
परतत असताना
तुझं चाफ्याच्या फुलांच दुकान
वाटेत लागलं त्यानी नजर
चुकवलेलं मी पाहुन
नाही पाहिलं
1 कविता वाचून तू म्हणालास, पण त्या संध्याकाळची तिरपी किरणं राहिली की लिहायची!
राहणारच ना रे??
मुठीत घट्ट पकडून ठेवलीत मी ती!
2 तिरपी किरणं राहिली,
तुझ्या चित्रामधली तिरपी रेघ राहिली..
अन् ती छोट्टीशी तिरपी काच पण राहिली..
अश्या तिरक्या कल्पना कुणाला सुचतात का?
तिरपागडीच तू...
3 जगजीतची गझलसुद्धा राहिली..
कुठली होती रे ती??
आयला, अशी कशी विसरले??
वय झालं बघ माझं!!
।। मुंगूसाची गोष्ट २ ।।
