भटकंती

जैतापूर अणुऊर्जा प्रकल्प सायकल राईड

२५ ऑगस्ट, २०२०

  "राज्याचे सार ते दुर्ग" असे अज्ञापत्रात सांगितले आहे. अर्थात दुर्ग हे मुलतः संरक्षणाची वास्तु म्हणून उभारले गेले. लष्करी ठाणी हा बहुतांश किल्ल्यांचा प्राथमिक उद्देश असला तरी काही किल्ल्यांचा इतरही कामासाठी उपयोग झालेला दिसतो. महाडजवळच्या आणि रायगडाच्या घेर्‍यातील सोनगडाचा मुख्यतः वापर कारागृह म्हणून झाला. अर्थात सोनगडाने युध्द पाहीली नाहीत असा मात्र याचा अर्थ नव्हे.

सावित्री नदीच्या तीरावर वसलेले महाड हे एक प्राचीन बंदर होते. इ.स.पुर्व २२५ मध्ये महाडची पहिली नोंद आढळते. त्यावेळी ते महिकावती नावाने प्रसिध्द होते. ईसवी सनाच्या पहिल्या शतकात ईथे कुंभोजवंशीय बुध्दधर्मीय राजा विष्णूपुलित राज्य करत होता. महाडच्या तीन कि.मी. वर गंधारपाले लेणी व दक्षीणेस तीन कि.मी.वर कोल येथील लेणी महाडचे प्राचीनत्व सिध्द करतात.

मिशन कुंभार्ली

सायकलायण : २. पुणे ते रायलिंग पठार (लिंगाणा)
2019.
_______________________________

६ एप्रिल १६५६ चा दिवस. एन आषाढ वणव्यात एका बलदंड आणि प्राचीन गडाच्या पायथ्याशी फौजा पोहचल्या आणि बघता बघाता त्यांनी गडाला मोर्चे लावले, मोक्याच्या जागा रोखल्या, गडाला वेढा पडला. अर्थात गडाचा फास हा असा आवळल्यानंतर गडावर कैद झालेला सरदार, त्याच्या दोन मुलांसह लगेचच शरण आला. हा जहागीरदार होता चंद्रराव मोरे आणि बरोबर होती त्याची दोन मुले कृष्णाजी व बाजी.

प्रस्तावना :
२०१४ पासुन प्रवासवर्णन आणि ट्रेकिंगचे सगळे लिखान बंद होते. खुप फिरलो नंतर मी, पण 'ही वाट भटकंतीची'.. ही माझी भटकंतीची सिरीज मी कधीच पुढे लिहिली नाही..
आता सायकलचा हा प्रवास लिहितोय ते ही १.६ वर्षांनंतर.. काही गोष्टी विसरल्या असतील काही चुकल्या असतील.. तंतोतंत वर्णन आणि काही बारीक तपशिल यात कदाचीत राहिले असतील पण हरकत नाही.. हे लिखान पुन्हा फक्त माझ्यासाठीच लिहितोय. यात नंतर येणारा निसर्ग आणी घटना जास्त शब्दांनी फुलवल्या नाहीत. कारण जास्त आठवत नाहीये, काही घटना , प्रवासातील छोट्या छोट्या घटना आता निटस्या आठवत नाहीत. त्याचा कसुर भरुन काढण्यासाठी त्याचे वर्णन फोटोतुन जाणुन घ्यावे असे वाटते. म्हणुन फोटो जास्त देतोय यावेळेस. पुढच्या वेळेस प्रवास वर्णन तेंव्हाच तेंव्हाच लिहिण्याचा प्रयत्न करेल.
------------------------

सुरुवात
आपल्याला माहिती होते, आपण काय व्यायामाची किंवा वजन कमी करायची नाटके करायला सायकल घेत नव्हतो... आपल्याला आवडते मुक्त जगायला.. निसर्गात हिंडायला..ढगांची चादर लपेटुन बसलेल्या हिरव्या गार डोंगरांना भेट द्यायला.
आषाढातला मेघ मल्हार आपल्याला लय आवडतो... पावसाचा हा खेळ जंगलात, रानावनात अनुभवताना आपण सारे भान विसरुन जातो. नंतर येतो श्रावण.. हळुवार, नाजुक अलवार सूर घेवून आलेला श्रावण ही आपल्याला खुप आवडतो.. सारी धरती हिरवा शालु घालुन नवयौवन वधु सारखी नटलेली असते, इंद्रधनुष्याच्या रंगीत कमानी आणि फुलांचा मोहक सुगंध श्वासा श्वासात अनुभवताना मस्त वाटते.

सायकल म्हणजे पुन्हा निसर्गात जायचे.. , रखरखीत रोड असुद्या किंवा झाडांच्या गर्दीतील रस्ता असुद्या त्यातुन हळुच अंतरे कापत जायचे, हळुच पाहिजेल तेथे थांबायचे.. जिथे जाईल तिथे तिथल्या लोकांच्यात मिसळायचे.. त्यांच्याशी बोलायचे .
सायकल ही आवडीची गोष्ट आहे, तीला व्यायाम, वजन असल्या गोष्टीमध्ये बांधुन ठेवुन आनंद का कमी करायचा ? उलट जिथे जाईल तिथे बिंधास्त खायचे, प्यायचे.. ऐश करायची...मी फ्युजी या कंपनीची सायकल आराध्याच्या वाढ दिवशी घरात आणली होती..

तर मी सायकल घेतली, आणि मग माझे गावाकडचे मित्र चेत्या आणि योग्या यांनी ही सायकली घेतल्या.. लिहिताना ही योग्या आणि चेत्याच बोलणार त्यांना, बालपणीच्या मित्रांना उगाच गुळमट पणे हाका मारणारे आपल्याला आवडत नाही. गावाकडं जे बोलायचो तसेच अजुनही..
आणि चेत्याचा आणि माझा सायकलवर कोकणला जायचा प्लॅन ठरला.. पुणे लोणावळा हा १०० किमी सायकलिंगचा आम्हाला अनुभव होता, या पावसाळ्यात तेव्हड्याच फेर्‍या झाल्या होत्या २-४. एकदा ७० किमीच आडवाटेवरती कासारसाई ला जावून आलो होतो ती एक ट्रीप.

मला सायकल वर कोकणात जायचे होते.. चेत्याला ही कल्पनाच भारी वाटली होती.. कुठलीही आव्हाने असल्यास चेत्याला ती पुर्ण केल्याशिवाय राहवत नाही.. हे ही तसेच, त्याने ट्रेक ची सायकल घेतली... आणि आमच्या कोकणच्या प्लॅन ला अमलात आणायचे आराखडे सुरु झाले..
चेत्या म्हणजे प्लॅन त्याचा, आणि आम्ही त्याचे गप ऐकुन घ्यायचे.. हे नेहमीचेच आहे. तो आम्हाला बोलण्यात काही ऐकत नाही.. भांडणात पण नाहीच :-)).

सुरुवातीला आम्ही दोघेच होतो, चेत्या ने नंतर त्याचे उरुळीतलेच मित्र गणेश बकरे( गणेश बी म्हणु) आणि पोपट यांची ओळख करुन दिली आणि त्यांना ही कोकणाच्या प्लॅन मध्ये सामिल करुन घेतले.. सायकल प्रेमाचे असेच असते, आपण चटकन दुसर्‍यांना त्यात ओढुन घेतो..

गणेश बी आणि पोपट ने एमटीबी घेतल्या होत्या, आमच्या हायब्रीड होत्या. आणि सुरुवात झाली आमच्या खरेदीला.. मग आम्ही डिकॅथॉलॉन ला जायचो कायम,
पोपट ची सायकल १५,००० ची मोन्ट्रा आणि घेतलेले सामान एकुन २०,००० प्लस रुपयांचे झाले होते :). म्हणजे चार आण्याची कोंबडी आणी बारा आण्याचा मसाला ही गत झाली होती.. सायकल अक्सेसरीज चा खर्च हा सुद्धा सायकल घेताना लक्शात घेणे जरुरी असते हे आम्हाला उशिरा कळाले.
लाईट्स, ब्लिंकर,हेल्मेट, २-२ सायकल कॉस्च्युम, हॅडग्लोज, फोरआर्म, बॅग, पॅनियर /कॅरीअर, त्याच्या बॅग्स, एक्स्ट्रा ट्युब, पंक्चर किट, वजनाला हलका सायकल पंप अश्या अनेक गोष्टी १०-१५ हजार घालवावे लागतातच :).. तुम्ही अगदीच निरुत्साही असला असले सगळे घ्यायला तरी ५-६ कुठे गेले नाहीच ...

कोकण ट्रीप - कर्दे, दापोली सुरुवात

दिवाळी झाली आणि बायको माहेरी गेली, बायको माहेरी गेली की मग सायकलिंग बिनधास्त कुठे ही कितीही दिवस करता येते.. ते म्हणतात ना " प्रत्येक यशस्वी सायकलिस्ट च्या मागे त्याच्या बायकोचा घराबाहेर माहेरी गेलेला पाय असतो..".
कोण म्हणाले असे ? अहो मीच :).

मग आमच्या प्लॅन ला उधान आले.. चेत्या ने पोपट आणि गणेश बी ला घेवुन, उरुळी वरुन शिंदवणे घाटातुन सासवड कडे जाणार्‍या रोड वरुन फेरफटका मारला ५० एक किलोमिटरचा. पोपट ने येव्हडे सायकलिंग कधी केले नव्हते.. त्याला बघता, तो दमला ह्यात आम्हाला काहीच नवल वाटले नव्हते...

ह्या सगळ्या परिस्थीतीत, दोन नवीन भिडु कसे आहेत हे मला माहीत नसताना, मी आपले पुणे ते आरावी(दिवेआगार) असा कमी अंतराचा प्लॅन आखला होता.. चेत्याला ट्रीपमध्ये राजेशाही थाट लागतात... त्याचे आणि माझे म्हणणे नेहमीच विरुद्ध असते, आणि मलाच नेहमी कमीपणा घ्यावा लागतो.. चालते यालाच मैत्री म्हणतात.
मग दिवेआगार, आरावी कसे मागास, तिकडे कसा समुद्र कर्दे येव्हडा छान नाही, आणी गर्दी आणि इतर सगळी त्याची कारणे झाली.. आणि त्याच्या म्हणण्याने आम्ही कर्दे, दापोली हा प्लॅन केला..
माझा त्याच्यापुढे दुसरा असा कुठलाही मार्ग नसतो.. एकच मार्ग असतो तो म्हणजे शरणागती.. ( पण कर्दे ला गेल्यावर कळाले, हाच प्लॅन भारी होता.. पुढे येइलच)..

उरुळीवरुन आधल्या रात्री सगळे माझ्या घरी गाडीत येतील आणि मग माझे घर ते कर्दे असा प्लॅन होता. चेत्याच्या इनोव्हा मध्ये २ सायकल बसतात. एक सायकल कशी आणायची ह्याचा विचार होता.. आमच्याकडे रीअर मॉऊंटन रॅक नव्हते गाडीचे. मग दोन दिवस आधी पोपट पुण्यात येणार होताच तर त्याने त्याची सायकल त्याच्या गाडीत माझ्या घरी आणुन ठेवली आधी.

मी माझी सायकल धुतली, सायकल च्या च्येन ला च्येनल्युब लावले, हवा भरली, सगळ्या बॅग भरल्या. आणि पोपटची सायकल काढली चैन ल्युब लावायला. आणि कळाले त्याचे ब्रेक रीम ला घासत होते, चैन पण थोडी स्मूथ वाटत नव्हती.. मी लगेच काळेवाडीच्या बोडके सायकल्स मध्ये त्याची सायकल न्हेली आणि ती निट करुन आणली.. पोपट ला पण सांगितले ( मग तो म्हणाला त्यामुळेच मला दम लागत होता तर :), हे खोटे आहे कळेल पुढे).

चेत्या ने त्यांना कोकणट्रीप कशी मस्त. फक्त हिंजवडी , पिरंगुट फाट्यापर्यंतच चढ, मग कसा सगळा उतारच आहे असे सांगितले होते हे मला नंतर कळाले..
मला सकाळी लवकर उठुन आल्हाददायक वातावरणात सायकल चालवायला सुरुवात करायची असती... चेत्याला थोडे निवांत लागते, त्याला नाष्टा करुन मग सुरुवात.
तरी पहिलाच दिवस असल्याने माझ्या म्हणण्याने अगदीच ५:३० - ६ ला निघालो नाही तरी चेत्याच्या म्हणण्यापेक्षा लवकरच म्हणजे ७ ला आम्ही ट्रीप ला सुरुवात केली..

पुणे ते माणगाव(११० किमी)
सुरुवातीला घरातुन निघताना फोटो काढुन झाले, मला पुर्वी फोटो काढायला आवडत नसत.. नंतर नंतर फोटो काढण्याची धुंदी माझ्यात आली. पण चेत्याला स्वताचे असंख्य फोटो काढायचे असतात. त्याच्या इतके फोटो काढुन घेणे नाही आवडत मला.
त्यामुळे फोटो फोटो करुन चेत्याची आणि आमची पहिली लॉंग सायकल ट्रीप सुरु झाली..मी आणी चेत्या यांना सराव होता.. गणेश बी आणि पोपट हे सायकल साठी नविन होते आणि त्यांच्याकडे एमटीबी होत्या.. मी पुढे, मागे हे दोघे आणि सर्वात मागे चेत्या असे आम्ही लाइनीत चाललो होतो...

सुरुवात

कन्याकुमारी दर्शन आणि प्रदूषणमुक्तीचा संदेश

०५.११.२०१९

सकाळी लक्ष्मण आणि मी लवकर उठून सायकलसह कन्याकुमारीच्या त्रिवेणी संगमावर सूर्योदय दर्शन घेतले.

मुंबई ते कन्याकुमारी सायकल सफर (दिवस अकरावा)
०४.११.२०१९
*कोविलपट्टी ते कन्याकुमारी*