समाज

दोन लघु कथा

विवेकपटाईत's picture
विवेकपटाईत in जनातलं, मनातलं
27 Aug 2023 - 10:28 am

शेटजी, बेटा तुला कशी बायको पाहिजे? बेटा, चांदसा मुखडे वाली बायको पाहिजे. शेठजीने खूप शोध घेतला. अखेर शेटजीला चांदसे मुखडे वाली मुलगी सापडली. मोठ्या धूम धडाक्यात त्यांनी मुलाचे लग्न केले. सोबत त्यांना भरपूर दहेज ही मिळाले. शेठजी खुश होते, मुलाने सुहागरातच्या दिवशी बायकोचा घुंगट वर केला आणि दगा-दगा ओरडत शेटजी जवळ आला. तो शेटजीला म्हणाला "बाबा तुम्ही मला दगा दिला, मुलीचा चेहरा चंद्रमा सारखा सुंदर नाही. शेठजीने चंद्रयान ने काढलेला चंद्रमाचा फोटो मुलाला दाखवत विचारले, बघ असाच चेहरा आहे की नाही, की काही उणीव आहे.

विडंबनगझलसमाजविरंगुळा

माणसाच्या क्षमतेची गरूडझेप!

मार्गी's picture
मार्गी in जनातलं, मनातलं
26 Aug 2023 - 7:00 pm

✪ चांद्रयान ३ च्या उपलब्धीसंदर्भात युट्युबवर मुलाखत
✪ भारत देश म्हणून खूप मोठी उपलब्धी
✪ हजारो प्रक्रियांवर अचूक कार्यवाही आणि अनेक दशकांची मेहनत
✪ डोळ्यांनी साथ सोडली तरी जिद्द न सोडणा-या मुलाखतकार वेदिकाताई
✪ Visually impaired असूनही उच्च शिक्षण घेऊन समाजात योगदान
✪ ISRO आणि अशा जिद्दी व्यक्तींकडून खूप काही घेण्यासारखं

समाजतंत्रबातमीअनुभव

कथा स्मशानातील लग्नाची

विवेकपटाईत's picture
विवेकपटाईत in जनातलं, मनातलं
5 Aug 2023 - 10:35 am

तो जहाल नास्तिक होता चुकूनही त्याने कधी देवाला नमस्कार केला नव्हता. अंधश्रद्धेच्या विरुद्ध चालणाऱ्या मोहिमेत तो नेहमीच पुढे राहायचा. देवी देवतांची आणि संत महात्म्याची निंदा केल्यामुळे त्याला कधी-कधी मारही खावा लागायचा. पण समाजाच्या हितासाठी एवढे कष्ट तर सहन करावेच लागतात, असे त्याचे मत होते. त्याने स्वतःचे लग्न स्मशानात करण्याचे ठरविले. परिणाम वयाची पस्तीशी उलटली तरी त्याचे लग्न जमले नाही. शेवटी एक हुशार मुलगी त्याच्याशी, त्याच्या अटींवर लग्न करायला तयार झाली. पण त्यासाठी त्याला तिच्या बापाला लग्नापूर्वी हुंडा म्हणून रोख दहा लाख द्यावे लागले.

संस्कृतीविडंबनसमाजआस्वादअनुभव

अमेरिका १- उडतं वडाप

निमी's picture
निमी in जनातलं, मनातलं
4 Aug 2023 - 5:31 pm

नमस्कार. मी आणि माझे हे नुकतेच आमच्या मुलीकडे अमेरिकेला (प्रथमच) कॅलिफोर्निया येथे गेलो होतो. त्यावेळी प्रवासादरम्यान काही लेख लिहिले.. त्यातील हा पहिला भाग.

....

मांडणीसमाजजीवनमानप्रकटनविचार

वार्तालाप: जाणण्याचे विज्ञान

विवेकपटाईत's picture
विवेकपटाईत in जनातलं, मनातलं
2 Aug 2023 - 9:04 am


जाणते लोक ते शहाणे.
नेणते वेडे दैन्यवाणे.
विज्ञान तेही जाणपणे.
कळो आले.

समर्थ म्हणतात सतत ज्ञान प्राप्तीचा प्रयत्न करणारे लोक शहाणे असतात. जे लोक काहीही जाणण्याचा प्रयत्न करत नाही, अज्ञानी आणि आळशी असतात. त्यांना समर्थांनी नेणते म्हटले आहे. नेणते लोकांच्या नशिबी फक्त दुःख आणि दारिद्र्य येते. समर्थ पुढे म्हणतात विज्ञान हेही जाणण्यामुळे कळू लागते. जाणण्याचे विज्ञान म्हणजे काय हा प्रश्न मनात येणे स्वाभाविक होते.

समाजजीवनमानशेतीविचारआस्वाद

आशियामधला सर्वात तरुण राजवाडा

पराग१२२६३'s picture
पराग१२२६३ in जनातलं, मनातलं
31 Jul 2023 - 12:55 pm

उमेद भवन

मांडणीवावरसंस्कृतीकलाइतिहाससमाजप्रवासदेशांतरप्रकटनलेखअनुभवविरंगुळा

पौलोमी शची: नवरा माझ्या मुठीत

विवेकपटाईत's picture
विवेकपटाईत in जनातलं, मनातलं
25 Jul 2023 - 9:19 am

एक दिवस माझ्या एका सहकर्मीने त्याची व्यथा माझ्यासमोर मांडली. पगाराच्या दिवशी घरी पोहचताच त्याला महिन्याचा पगार त्याला बायकोच्या चरणी अर्पण करावा लागतो. त्याची बायको ऑफिस जाण्या-येण्यासाठी आणि चहासाठी मोजून जेबखर्ची त्याला देते. त्याला घरी यायला थोडा उशीर झालाकि त्याची बायको आकांड-तांडव करते. कधी-कधी त्याचा तोंडाचा वास ही घेते. त्याला लहान-सहान गोष्टींसाठी तिची संमती घ्यावी लागते. बायकोच्या जाचाला कंटाळून त्याला आत्महत्या करावीशी वाटत होती. सहकर्मीचे गऱ्हाणे ऐकून मी म्हणालो, लेका, आत्महत्येचा विचार मनातून काढून टाक. या जगात लग्न झालेले सर्व पुरुष हे त्यांच्या बायकोच्या मुठीतच असतात.

संस्कृतीविडंबनविनोदसमाजसद्भावना

(मातीचे पाय - मोकलाया वर्जन)

गड्डा झब्बू's picture
गड्डा झब्बू in जे न देखे रवी...
8 Jul 2023 - 6:46 pm

प्रेर्ना - मातीचे पाय

पयन स्प्र्शुन अले
ते हत मलले होते
लक्क उमग्ले तेवहा
ते पय मतिचे होते

मि केवल पहत होतो
पयन्च्य खल्चि धुल
ति ललतस लववि
हे एकच मथि खुल

मि इथ्वर पहुन अलो
पौल्खुना विर्नर्या
अधि कुन्वत, मगुन
कप्ति विकत हस्नर्या

अत पुन्ह चलवे पुधे,
कि परत फिर्वे?
सोस न-लयक पयन्चे
पुसुन अव्घे तकवे?

प्रेमल श्ब्दन्चि ओल
मनत र्झिपत नहि
व्हवे नत्मस्त्क
पयहि दिसत नहि

( flying Kiss )bochegholeggsghol khanu varangikumbhe ghaatmiss you!raghi ladduRagi shengolesahyadritil shabdchitrevidambanअदभूतअनर्थशास्त्रअभय-काव्यअविश्वसनीयअहिराणीआता मला वाटते भितीआनंदकंद वृत्तआयुष्याच्या वाटेवरआरोग्यदायी पाककृतीआशादायककधी कधी निसर्गाला सुद्धा रंग खेळण्याचा मोह आवरत नाही आणि मग सुरु होते रंगांची किमया मनाला प्रसन्न करणारीकवळीकाणकोणकाहीच्या काही कविताकैच्याकैकविताकोडाईकनालकोळीगीतखान्देशीगट्टे बिर्याणीगरम पाण्याचे कुंडगुलमोहर मोहरतो तेव्हागोभी मुसल्लमघे भरारीजिलबीझाडीबोलीदख्खनची राणीदेशभक्तिनागपुरी तडकानाचणी पुट्टू spicyपर्ससहित अंग काढून घेणेप्रेम कविताबळीराजाला श्रद्धांजलीबालसाहित्यभक्ति गीतभावकविताभिजून भिजून गात्रीभूछत्रीमदारीमनमेघमराठीचे श्लोकमार्गदर्शनमालीबाला वृत्तमिक्स फ्रुट जॅममुक्त कवितारतीबाच्या कवितारोमांचकारी.लाल कानशीललावणीवाङ्मयशेतीविडम्बनविराणीवृत्तबद्ध कविताशृंगारश्लोकषंढ सरकारचा ( कुठलेही असो ) निषेधसमुहगीतसांत्वनासारंगियास्वरकाफियाभयानकहास्यबिभत्सकरुणवीररसअद्भुतरसरौद्ररसशांतरसहे ठिकाणधोरणमांडणीवावरसंस्कृतीकलानृत्यनाट्यसंगीतधर्मपाकक्रियाइतिहासवाङ्मयकथाबालकथाकविताचारोळ्याप्रेमकाव्यबालगीतमुक्तकविडंबनगझलभाषाउखाणेप्रतिशब्दम्हणीवाक्प्रचारव्याकरणव्युत्पत्तीशब्दक्रीडाशब्दार्थशुद्धलेखनसुभाषितेविनोदसाहित्यिकसमाजजीवनमानतंत्रआईस्क्रीमआरोग्यइंदुरीउपहाराचे पदार्थओली चटणीऔषधी पाककृतीकालवणकैरीचे पदार्थकोल्हापुरीखरवसचिकनमटणाच्या पाककृतीमिसळमेक्सिकनऔषधोपचारवन डिश मीलवाईनसिंधी पाककृतीगुंतवणूकफलज्योतिषसामुद्रिककृष्णमुर्तीराजकारणमौजमजास्थिरचित्र

किलर्स ऑफ द फ्लॉवर मून

कॉमी's picture
कॉमी in जनातलं, मनातलं
2 Jul 2023 - 11:40 am

"एप्रिल महिन्यात, ओक्लाहोमातील लांब लांब पसरलेल्या कुरणांवर लहान लहान फुलं उगवतात. त्यांच्या पाकळ्या कुरणांना अश्या व्यापून टाकतात की जणू देवाने फुलं उधळली आहेत असे वाटते. मे महिन्यात, अजस्त्र चंद्राखाली कायोटी आरोळ्या मारतात, आणि मोठी रोपं झपाट्याने कुरणं काबीज करतात, लहान फुलांकडून पाणी आणि सूर्यप्रकाश हिसकावून घेतात, आणि बघता बघता फुलं मरतात. त्यामुळे मे महिन्याला तिथले मूलनिवासी ओसेज लोक फुलं मारणाऱ्या चंद्राचा महिना म्हणतात."

इतिहाससमाजसमीक्षा

पंढरीची वारी

Bhakti's picture
Bhakti in जनातलं, मनातलं
29 Jun 2023 - 7:07 pm

महाराष्ट्राचे रहिवासी म्हणून पांडुरंगाची सेवा सहज,बालपणापासून करता येते हे एक भाग्याचीच गोष्ट आहे. एकादशीची लगबग ,पहाटे उठून सगळ्यांनी दूरदर्शनवर विठ्ठल महापूजा भक्तीभावाने पाहणे.अशा अनेक आठवणी मांडता येतील.जाणतेपणा आल्यावर आषाढी वारी कुतुहलाने,अभ्यासाने,शिस्तबद्धता जाणण्यासाठी अनुभवण्याची आस लागतेच.संत साहित्याचा अभ्यास करणारे डॉ.सदानंद मोरे यांनी या विषयी अनेक प्रकारे जागरुकता सामान्यापुढे सोप्या भाषेत मांडला आहे आणि ते कायम यावर काम करत आहेत.अनेक प्रश्नांची उत्तरे सापडतात.

संस्कृतीमुक्तकसमाजजीवनमानप्रकटनविचार