लोकसंस्कृतीचा आदिम नाद (भाग पहिला)
- डॉ. सुधीर रा. देवरे
वाङ्मय
कळ
कळ
....
तिच्या हसऱ्या फोटोवर एक नजर फिरवली. सगळे प्राण बोटाच्या अग्राशी आणून डिलीटचा ऑप्शन वापरला. मोबाईल बंद केला. एक भला मोठ्ठा दगड मनाच्या दाराशी ठेवला आणि कौशिकदा उठले.
स्टोरीज ऑफ युअर लाईफ अँड अदर्स-पुस्तक परिचय
मागच्या वर्षात अनेक पुस्तकं अर्धवट वाचून सोडून दिली, काही तीच तीच पुन्हा पुन्हा वाचली, अगदी मोजकी पूर्ण केली. त्या पूर्ण केलेल्यातलं एक 'स्टोरीज ऑफ युअर लाईफ अँड अदर्स'. हे पुस्तक वाचायला निमित्त झालं ते याच्याही आधीच्या वर्षात आलेल्या 'अरायव्हल' चित्रपटाचं. या पुस्तकातील एका लघुकथेवर आधारलेला हा चित्रपट बराच नावाजला गेला. पण हे निमित्ताचं अवांतर आवरून नेहमीसारखं आवडलेलं नोंदवण्यापुरतं पुस्तकाबद्दल लिहिलेलं हे थोडंसं.
एकं सद्विप्रा बहुधा वदन्ति
एकं सद्विप्रा बहुधा वदन्ति
श्री. माहितगार यानी त्यांच्या "कुराण आणि हदिथ ..." या धाग्यात
कमलताल
(ताल = सरोवर)
प्रिय कमलताल,
मी आता फार फार दूर निघून आलेय. पण जेव्हा वारा स्तब्ध होतो, पानही हलत नाही तेव्हा, मन थेट तुझ्यापाशी जाऊन पोहचते.
कितीही चाललो तरी पाय न दुखण्याचा एक काळ असतो. पहाटे उठावे. पाठीवर सॕक टाकावी. मिळेल ते वाहन घ्यावे. फारसे गुगल न करता, उंच उंच हिमालयात गुडूप व्हावे. तो पर्वतराज संपन्न. त्याची अगणित शिखरे. हे पार करेपर्यंत ते, ते पार करे पर्यंत ते, आणखी पुढची, आणखी पुढची शिखरे. प्रत्येक शिखर कोरीव. आकाशाला कातणारे. या शिखरांच्या पायथ्याशी कुठे कुठे माणसांची वस्ती. फार विरळ.
मजूर
मजूर
....
'संध्याकाळ झाली कि बरं वाटतं. दिवसभरातली अंगावरची वाळू सिमेंट झटकली जाते. चहापाणी होऊन, अंगावर असे बरे कपडे येतात. हातात आपला खटक्यांवर चालणारा मोबाईल येतो. स्क्रीनवाला नवा घेईन ..... पण बघू. घरी पैसे पाठवायचेत. घरी पैसे पाठवण्यासाठी तर इतक्या दूर आलो.
अरि
अरि
.......
त्यावर्षी पहिल्यांदाच एका भारतीय मुलाने शाळेत admission घेतली. अरिंधम त्याचे नाव. पण इतके अवघड नाव काय या अरबी मुलामुलींना घेता येईना. साहजिकच त्याचा अरि झाला. अकरावीत शिकत होता. तो म्हणजे आम्हा सर्व भारतीय शिक्षकांच्या जिव्हाळयाचा विषय! माझ्या जास्त जवळचा. कारण त्याने अकरावीला इंग्लिश साहित्य ठेवले होते, आणि पंजाबी असून महाराष्ट्रात बरीच वर्षे काढल्याने चांगले मराठी यायचे. म्हणजे, आमचे किती गूळपीठ असेल पहा!!
आता ई-बुक मोडी लिपीतही! जाणून घ्या पहिल्या मोडी ई-बुक निर्मिती मागची धडपड
नुकतेच मी मराठी भाषेतील पण मोडी लिपीतील जगातील पहिलेच ईबुक वाचले. जयसिंगराव पवार लिखित "राजर्षी शाहू छत्रपती महाराज" हे पुस्तक नवीनकुमार माळी यांनी मोडी लिपीत लिप्यंतरित करून ईबुक स्वरूपात सादर केले आहे. ई-बुक वाचून पूर्ण केले आणि नेहमीप्रमाणे माझ्या पुस्तक परिक्षणाच्या ब्लॉगवर त्याबद्दल लिहिले. नेहमी पुस्तक परीक्षणाबद्दल मिपावर लिहीत नाही पण नेहमीच्या पुस्तकांपेक्षा हे वेगळं आहे म्हणून म्हटलं चोखंदळ मिपाकरांना या बद्दल सांगावं.
|| गुरु महिमा ||
आज असे हा वार गुरु
महिना चालू डिसेम्बरू
सप्त तारीख कॅलेंडरू
लेखणी माझी झाली सुरु
कित्ती विशेष हा असे दिनु
सहा वर्षांतूनी आगमनु
पहा अचंबूनी जाई मनू
कवीस पुरेसे हे कारणु
टाकुनी मागे त्या 'बुधि'या
धाव धावतो हा जरीया
धाव संपवी तो 'शुक्रि'या
शब्द वाकवी मी लीलया
एकेक दिन हा महामेरू
वाटे कविता त्याची करू
बसलो घेऊन मी बोरू
हवा कागदा स्पॉन्सरु
नवा कवी
मिपा ने सर्व साहित्यिकांसाठी खुला मंच उभा करून या युगातील एक महत्कार्य केले आहे. खुला मंच, फुकटात प्रकाशन आणि फुकटात श्रोते. हे म्हणजे नवकवींच्या हाती लेखणी दिल्यासारखेच झाले. आम्ही या सर्व नवकवींचे खंदे समर्थक आहोत. ज्याप्रमाणे केशवसुतांनी "नवा शिपाई" या कवितेतुन नव्या पिढीचे मनोगत व्यक्त केले होते, त्याचप्रमाणे आम्ही या कवितेतून अशा सर्व नवकवींचे मनोगत व्यक्त करत आहोत
नवा कवी
नव्या कवितील नवकाव्याचा क्रूर कवी मी आहे
कोण मला वठणीवर आणू शकतो ते मी पाहे
गणहि नाही, छंदहि नाही, न मी जाणी वृत्ताला
ठेचे मीटर मी जे आडवती उगाच काव्याला