वाङ्मय

मराठी दिन २०१८: समोरच्या कोनाड्यात उभी हिंदमाता.... (उखाणे)

नूतन's picture
नूतन in जनातलं, मनातलं
28 Feb 2018 - 10:24 am

समोरच्या कोनाड्यात उभी हिंदमाता....

कथा, कादंबऱ्या, काव्य, प्रवासवर्णन, आत्मचरित्र, लघुनिबंध, नाटकं, लोकसाहित्य, समीक्षा इत्यादी विविध प्रकारांचा साजशृंगार चढवून आपली मराठी भाषा सजली आहे, नटली आहे. पण बहुधा फक्त महाराष्ट्रात आणि मराठी संस्कृतीतच आढळणाऱ्या एका प्रथेत सादर होणारा साहित्य प्रकार म्हणजे - शुभप्रसंगी उखाण्यात नाव घेणं. साहित्य प्रकार म्हणून जरी याची विशेष गणना होत नसली, तरीही मराठी भाषेच्या साजशॄंगारातील हा एक छोटासा पण सुबक दागिना.

संस्कृतीवाङ्मयभाषाउखाणेआस्वादमाहितीविरंगुळा

मराठी दिन २०१८: माले का मालूम भाऊ? (झाडीबोली)

स्वामी संकेतानंद's picture
स्वामी संकेतानंद in जे न देखे रवी...
28 Feb 2018 - 10:17 am

माले का मालूम भाऊ?

'कोनं बगरवलन बे
माह्या सपनाईचा कचरा?
डुंगा करूनस्यानी ठेवलो होतो
जाराले सोपा जाते.
कोनं बगरवलन बे?'

माले का मालूम भाऊ!

'साला सपना त सपना
सपन्याचा कचरा बी
डबल मेहनत कराले लावते!'

येवड्या जल्दीमदि कोटी चाल्लास गा?
पिक्चर पावाले
कोनाय हिरोहिरोईन?
भाई अना कतरीना
मानुसमाऱ्या वाघ हिंडून रायला ना बे?
माले का मालूम भाऊ!
टायगर त कसाबी जिंदा रायल,
पर तू जिंदा रायसीन का?

मुक्त कवितावाङ्मयकविताभाषा

मराठी दिन २०१८ - आधुनिक तत्त्वांवर लिहिलेल्या मराठीच्या पहिल्या कोशाची जन्मकथा

अरविंद कोल्हटकर's picture
अरविंद कोल्हटकर in जनातलं, मनातलं
27 Feb 2018 - 9:20 am

'आधुनिक तत्त्वांवर लिहिलेल्या मराठीच्या पहिल्या कोशाची जन्मकथा.'

संस्कृतीवाङ्मयभाषाप्रकटनआस्वादमाहितीसंदर्भ

प्रिय मायमराठी

शिव कन्या's picture
शिव कन्या in जनातलं, मनातलं
27 Feb 2018 - 7:03 am

प्रिय मायमराठी,

तुझा प्रांत सोडून तब्बल एक तप उलटून गेले, म्हणूनच कदाचित् तुझी आठवण इतर कुणाहीपेक्षा माझ्या मेंदूत जास्त येरझाऱ्या घालत असावी.

तुला न ऐकणे म्हणजे, कान असून श्रवण नसणे. तुला न वाचणे म्हणजे, डोळे असून आंधळे असणे. तुझे देवनागरी रूप महिनोंनमहिने नजरेस पडत नाही, तेव्हा डोळे दुखून येतात.

धोरणमांडणीवावरसंस्कृतीकलावाङ्मयभाषासाहित्यिकसमाजजीवनमानप्रकटनविचारसद्भावनाशुभेच्छाअभिनंदनप्रतिभा

पुस्तक परिचय - द मराठाज्

चाणक्य's picture
चाणक्य in जनातलं, मनातलं
26 Feb 2018 - 7:51 pm

नुकतेच एक अतिशय वेगळ्या विषयावरील चांगले पुस्तक वाचले. डाॅ. स्टुअर्ट गाॅर्डन लिखित आणि र.कृ. कुलकर्णी अनुवादित - द मराठाज्

वाङ्मयमाहिती

रावणायन कादंबरीचा थोडक्यात आढावा

निमिष सोनार's picture
निमिष सोनार in जनातलं, मनातलं
22 Feb 2018 - 11:36 am

इंद्रायणी सावकार यांचे रावणायन नुकतेच वाचून झाले. मला आवडले. खूप छान आहे. आपण सुध्दा जरूर वाचावे. एक वेगळीच अनुभूती आपल्याला हे पुस्तक वाचून मिळेल.

रावणाबद्दल एरवी माहिती नसलेल्या गोष्टी तर कळतीलच पण वाली सुग्रीव आणि तारा यांच्यातील खूपच पराकोटीच्या गुंतागुंतीच्या प्रेम त्रिकोणाचे अद्भुत आणि सतत दोलायमान होणारे खेळ यात वाचायला मिळतील. तसेच तारा आणि मंदोदरी यांच्यातील मैत्रीची कथा या यात प्रकर्षाने पुढे येते.

इतिहासवाङ्मयकथाप्रतिसादसमीक्षा

मातृभाषा

शिव कन्या's picture
शिव कन्या in जे न देखे रवी...
22 Feb 2018 - 12:19 am

तू
काना, मात्रा,
विलांटी, शिरोरेखा
घेऊन
माझ्या वहीत
हळूहळू लिहित जातोस,
तेव्हा
मी तुझे
राजस हात
लोभस डोळे
पहात राहते.

तुझ्यात इतका जीव का गुंतावा?

तू माझ्या हातांचे
देवनागरी चुंबन
घेऊन म्हणावे,
मातृभाषा कि काय
तिच्यातच जीव अडकतो बघ,
आई गंssss म्हटल्याशिवाय
प्राणसुद्धा जात नाही....

शाईचे बोट धरुन
तू परत रात्रीच्या
शांतप्रहरी
काना, मात्रा,
विलांटी, शिरोरेखा
घेऊन
माझ्या वहीत
तुझेमाझे हितगुज
हळूहळू लिहित राहतोस...

कविता माझीभावकवितामाझी कवितामुक्त कविताधोरणमांडणीसंस्कृतीवाङ्मयकविताभाषासाहित्यिकसमाज

जागतिक मराठी भाषा गौरव दिन (आवाहन)

सरपंच's picture
सरपंच in जनातलं, मनातलं
19 Feb 2018 - 2:22 pm

नमस्कार मंडळी!

दर वर्षी कुसुमाग्रजांच्या जन्मदिवशी, म्हणजे २७ फेब्रुवारीला जागतिक मराठी दिन साजरा होतो. मिपावरही कमी-अधिक प्रमाणात दर वर्षी काही उपक्रम केले जातात. गेली २ वर्षे आपण मराठी भाषा दिनानिमित्त बोलीभाषा सप्ताह साजरा केला आणि त्याला उदंड प्रतिसाद मिळाला होता. काही काही अगदी अपरिचित बोलींमधील लिखाणही प्रकाशित झाले होते. तसेच आंतरजालावर हा अभिनव उपक्रम असल्याने वृत्तपत्रातही त्याची दखल घेतली गेली होती.

संस्कृतीवाङ्मयभाषाप्रकटन

पुरस्कार वितरण सोहळा

जयंत कुलकर्णी's picture
जयंत कुलकर्णी in जनातलं, मनातलं
14 Feb 2018 - 4:30 pm

नमस्कार !

महाराष्ट्र राज्य साहित्य आणि संस्कृती मंडळाच्यावतीने मराठी भाषा गौरव दिनानिमित्त स्व. यशवंतराव चव्हाण राज्य वाङ्मय पुरस्कार २०१६ च्या पुरस्कार प्रदान सोहळ्याचे आयोजन मंगळवार दि. २७ फेब्रुवारी २०१८ रोजी सांयंकाळी ६.०० वाजता यशवंतराव चव्हाण प्रतिष्ठान, जगन्नथ भोसले मार्ग, सचिवालय जिमखान्या जवळ मुंबई ४०० ०२१ येथे करण्यात आले आहे.

सदर कार्यक्रमात मला देरसू उझाला या पुस्तकासाठी पुरस्कार देण्यात येणार आहे.

सर्वांना माझे आग्रहाचे निमंत्रण.

आपला,
जयंत कुलकर्णी.

वाङ्मयबातमी