लाल टांगेवाला
नमस्कार मिपाकरहो,
नमस्कार मिपाकरहो,
रात्री डब्यात आलेले छोले खाऊन सोडलेली ही 'मळमळझल' पेश-ए-खिदमत आहे.
उथळ जळाची खळखळ
अटळ वळूची मळमळ
कशास या वेटोळ्या
कशास रे ही वळवळ
सुरी असे ही बोथड
उगाच का ही चळचळ?
जखम दिसावी गहिरी
खरी असावी कळकळ
झुळूक वाहत नसली
तरी असावी सळसळ
इनो जरासा घ्यावा
रुकेल तुमची जळजळ
भरून येती डोळे
प्रवाह वाहे भळभळ
कळी कळे का कोणा?
करा कशाला खळखळ?
कुटाळ टाळा 'स्वामी'
विटाळ आहे चळवळ
- स्वामी संकेतानंद
सकाळची कामं आटोपून, मस्त आल्याच्या चहाचे घोट घेत, वर्तमानपत्र हातात घेतलं. आजचच आहे ना बघण्यासाठी तारीख बघितली, १३ जानेवारी २०१७ (आम्ही इतके शिस्तीचे नाही बरं, कुठल्याही तारखेचं वर्तमानपत्र हाती येऊ शकतं) अरे बापरे! म्हणजे उद्या १४ जानेवारी, मकर संक्रांत! तिळगुळ करायचा राहुनच गेलाय अजून. आळस झटकून मी उठले. तिळगुळाचं साहित्य साटपपणे कध्धीच आणुन ठेवलं होतं पण परिक्षेचा अभ्यास कसा आदल्या दिवशी, ताजा ताजा करायचा असतो, मी तिळगुळही तसाच करते, अगदी ताजा ताजा.
.inwrap
{
background: url(https://lh3.googleusercontent.com/Lp_d4i7_2MsOm0urqKpCOtvWkKCpcWUtKx9R26...);
background-size: 100%;
background-repeat: repeat;
}
मागच्या वेळी पेर्णा दिली नव्हती तर नाखुकाकांनी माझा कान धरला होता,
त्यामुळे यावेळी न विसरता - ही पेर्णा
फार धावाधाव झाली, सकाळी खरोखर
जेवणा तरी सुधा, नाराज नसे मी तुझ्यावर
मी किती दडवून ठेवले या ढेरीला
कुत्सित नजरा घाव घालती.. या..! मनावर
फेरफटका मारण्याचे, आजकाल टाळतो मी
एक एक पाउल उचलणे, जाहले खूप खडतर
तू नको आणूस सुगंध, ऐक वाऱ्या
एक वडा खायचा, होईल मोह अनावर
नुकतेच जरीही, जेवण असले जाहले ना
काकडी-खिचडी, सहज खायचो मी त्या नंतर
तर मंडळी " दिसा माजी काहीतरी ते डोके खावे,प्रसंगी अखंडीत खातच जावे" असे टफीस्वामींनी सांगुन ठेवले आहे .या उक्तीमुळे रोज काहीतरी हितगुज आपल्याशी करावे असे वाटत राहाते. असो.
तर आजचा विषय आहे मटार उसःळ. आपल्या सर्वांचा आवडीचा विषय. उ. त्क्रांतीवादानुसार माणुस हा मिसळ आहारी आहे .तो मिसळाहार आणि उसळाहार दोन्ही आवडीने करतो.त्याला मी कसा अपवाद असणार?
गेल्या रविवारी गुळपीठ अन् मी दोघेच घरी होतो. आमच्या मुदपाकखान्यातील कौशल्याची मजल झक्कास म्यागी, उकडलेली अंडी, चहा या सीमांमध्ये मर्यादित आहे. दिवसभर याच सिद्धहस्त पाककृती आलटून पालटून सादर केल्यावर संध्याकाळी आम्ही भेळ खायला गेलो. गावाकडं म्हणजे संगमनेरला बराच फेमस असलेलं घुले भेळ सेंटर इकडं आंबेडकर नगर ला सुरु झालय.......
माझ्या आजवरच्या खाण्या (आणि पिण्याच्या) असंख्य Adventures पैकी हे एक . म्हणजे समजा एखाद दिवशी तुम्हाला कोणी विचारलं की बाबा “चहा मध्ये चहा मिसळून पिऊन पाहिलंयस का कधी ?” किंवा “पानात तांबूल घालून खाल्लायस का कधी ?” “अरे बघ करून मस्त लागतं !!” तर आपण त्याच्याकडे एकतर अत्यंत कुत्सित नजरेने बघू अन म्हणू “डोक्यावर पडलायस की काय ?” पण .... हा किस्सा तश्याच वळणावरून जाता जाता अचानक एका अनपेक्षित ठिकाणी आला अन त्या नंतर ही “बला” - हमे उसका कायल बना गई - हमेशा sssssss के लिये !!
श्री. गंगाधरजी मुटे ह्यांचा 'मी बी मंत्री होईन म्हणतो' हा नागपुरी तडका लावून आम्ही केलेला सावजी रस्सा सादर आहे. ही रेसिपी खवय्यांना आवडेल अशी अपेक्षा आहे.
आंबटगोड चटक चाखीन म्हन्तो
मी बी संत्री खाईन म्हन्तो
गिराइकाले नागपुरी माल
भेटला काय, न भेटला काय
गिराइकाले मालात ठगाची
उपजत सवयच हाय
मी तरी आपलं जमवून
घेईन म्हन्तो
मी बी संत्री खाईन म्हन्तो....!!
त्या भज्याच्या पिठांमध्ये सांग तू आहेस का?
भरल्या वांग्याच्या भाजीत ओतिशी तू चव का?
मिसळीच्या रश्शांत सांग तू तरंगतोस का??
ओनियन उत्तप्यास सांग तुझ्याशिवाय चव का?
भाजी रस्सा वरण सांबाराचा प्राण तू आहेस का?
चिरताना तुला अश्रू चे घोर ते तू रूप का?
शेव चिवड्यात वर्षणारा चवीचा तू मेघ का?
कोथिंबीर मिरची खोबरे वाटणात नेमका हवा का?
सामिष असो वा मत्स्य आहारातला प्राण तू आहेस का?
कष्टणार्या बांधवांच्या भाकरीचा मित्र तू आहेस का?
सुगरिणीच्या व्यंजना चा सांग तू अविभाज्य भाग का?
असो सामिष वा शाक पाकात तिथे रे, सांग तू आहेस का