कविता

मी नशिले फुलपाखरु,
जे वार्यावर भिरभिरते...
मी शितल जल मृगजळीचे वाळुत ही खळखळते...
ढगाळलेल्या आभाळागत आसमात गडगडते...
कळ्या कळ्यातुन फुलांबरोबर अशीच मी बडबडते...

मी अबोली पाऊलवाट रानावनांतुन भिरभिरते.
मी नवेली एक पहाट फुलाफुलांतुन उलघडते..
कधी धुंद धुंद या पावसात मी चिंबचिंब भिजुनी जाते...
कधी मंद मंद ही चांदरात मी स्वप्नगंध देऊन जाते...
तार्यांसवे लखलखते मी
मोत्यांसवे चमचमते मी
कधी अडखळते मी, धडपडते मी
तरी पुन्हा पुन्हा सावरते मी

सांगू का ?
मी कसा अन तू कशी ?

तुटता निद्राबंधन
करिता मुखमंजन
ब्रश मी अन पेस्ट तू शुभ्रशी-

सका-सकाळी
चहाच्या वेळी
कप मी अन तू बशी !-

करावया ईशचिंतन
धूप मी, तू निरंजन
तैसेचि टाळ मी, घंटी तू मधूरशी!-

नळाभोवती
भाजन जमती तिथे
हंडा मी अन तू कळशी !-

भोजन पंगती
आपण संगती
वाटी तू या ताटापाशी !-

रोज शरीराची
मशाल पेटवावीच
लागते,
इच्छा असो वा नसो
तसे फारसे
पर्यायही
उपलब्ध नसतात
मग उगाचच वाटत
राहतं
आपण नाझींच्या छळछांवणीतले
ज्यू आहोत म्हणून ......

यातनागृहे
सर्वत्रच आहेत
तक्रार करण्यात
हशील ते काय ?
जे भोगायचे ते निमुटपणे
फक्त आरश्याला सांगायचे
तेही डोळे मिटून
कारण
उघड्या डोळ्यांनी
आरसा बघवत नाही
अन
त्यात दडले नापाक
असे हे शरीर....

स्वदेशीचे ढोंगधतूरे : नागपुरी तडका

एक आणखी झाडावरती लटकून मेला काल
तुझ्या कागदी नियोजनाला भोकामध्ये घाल

पुन्हा एकदा बिनपाण्याने भाजून गेले शेत
एसीमध्ये आखतोस तू सटरमफटरम बेत
तुला दावतो भकासबंजर तू बांधावरती चाल

खते, औषधी, बीज, मजुरी दसपट झाले भाव
वीज, किराणा, डिझेल, डॉक्टर लुटून नेती गाव
अन् तुला पाहिजे स्वस्तामध्ये शेतीमधला माल

शेतपिकाच्या निर्यातीला जगात आहे वाव
बरकत येऊ शकते हे तर तुलाही आहे ठाव
तरी खेळतोस तू शहाण्या का रे तिरपी चाल ?

प्रेरना माननीय प्रेषक, कंजूस, यांची नैसर्गीकपणे मोकळी-चाकळी माफी मागून :) मिपाकरांच्या सेवेत सादर ...

ते आले आणि वार केले
मी धडपडलो पण भ्यालो नाही
अपमान पचवु कसा म्हणत
उगा मद्य प्यालो नाही

केली त्यांनी अफाट निंदा
मी मुळीच बधलो नाही
दिखाव्याच्या प्रतिष्ठेसाठी
दिखाऊपणे वदलो नाही

उष्ण झळा येत गेल्या
कोमेजलो पण हरलो नाही
मनाला चटके बसले तरी
काळजामधे झुरलो नाही

सोसुन सारा ऊन-वारा
नियतीशीही झुंजत राहीन
खंबीरपणे उभा राहुन
पहाडाशीही टक्कर घेईन

आघात तर होतच राहतील
लोक हसुन मजा पाहतील
पाहणाऱ्यांना पाहु द्यावे
आपण पुढे चालत राहावे

प्रेरणा : "कुठ कुठ जायाच हनिमूनला" ही प्रसिद्ध ठसकेबाज लावणी!

कुठं कुठं जाऊ मी सांगायला?

अहो भरल्या जवानीत 'सर' तुम्ही मला हेरलं
हेरलं ते हेरलं अन् जॉबच् माझ्या ठरलं

ख्रिसमस झाला, "न्यू" इयर झालं
आता फक्त ऑफिस की हो उरलं!
मार्केटींग, मॅनेजमेंट, निवांत एच.आर.
कोण नाही पर्वा करायला
कुठं कुठं जाऊ मी सांगायला?
थोडं तरी इन्क्रिमेण्ट करायला!

मी कितीही विखुरलो
छिन्न भिन्न जाहलो
तू मला गोळा करतेस
लहान मुलाने चित्रकोडे
एकत्र करावे तसे ......................!

मी इतुका अवघडलेला
तु मला सहज मोकळा करतेस !
सहजपणे सगळे कसे जमते तुला हे ?

मी नेहमीच फाटलेल्या
वस्त्रासारखा अलगथलग
तु सगळा मला जोडुन
आईच्या मायेने,
माझ्या फाटलेल्या वस्त्रांची गोधडी करतेस
उबदार, आश्वस्त...................
सहजपणे सगळे कसे जमते तुला हे ?

‘बाजीराव-मस्तानी’ सिनेमा पाहताना
ही मुसमुसत होती, मस्तानी जगताना.
ठरवले ह्याच क्षणी सांगावे हिला मनोगत
सहज पूर्ण होईल जीवनाचे मनोरथ.

“मी पण आणू म्हणतो मस्तानी आपल्या आयुष्यात”
फक्त पुढचे काही क्षण गेले मौनात, मा‍झ्या जीवनात.
डोळे बरसू लागले तोफ गोळे आणि जिव्हा, तप्त लाव्हा
‘मुलुख मैदानी’च्या वर्षावात सर्व झाले स्वाहा.

बाळगा जरा मनाची, असलं काही बोलायला,
पोरीचे हात पिवळे करायचे, तर निघाले तोंड काळे करायला.
कोण आहे तुमची मस्तानी, आणा तर खरं समोर,
उपटते झिंज्या आणि करते कपड्यांच्या चिंध्या.

नुसतेच शब्द सारे.. गाभा मुळी कळेना..
स्वतःस प्रश्न केला.. रचना कशी असावी?

होता जरी जरासा.. अर्थ, अडकलेला..
तरीही मनांत म्हटले.. रचना अशी असावी?

मजला तरी कळावी, मम भावना मनीची..
आशय जिथे गमेना.. रचना तशी नसावी..

सहज-सुगम्य भाषा.. विषया धरून यावी..
बोजड कशास व्हावे.. रचना तशी असावी..

फुलती सहज जैसे ऋतुरंग आसमंती..
अर्थास शब्द यावे.. रचना तशीच व्हावी..

आशय थेट यावा अन् अंतरी भिडावा..
जन्मून सार्थ व्हावी.. रचना तशी असावी.

राघव