कविता

काचेच्या काळ्या, आरसा
नसलेल्या तावदानी
फक्त तुझाच चेहरा दिसतो
जन्मजात जार तू
जारिणीचा संग करतो !

देऊनी माझ्या कळीला
फुलाची भूल, काय साधलेस
सांगताना जरा शहारते
कौमार्याच्या गळी माळलास
कामाग्निचा अंगार !

कौमार्याच्या अनवट क्षणी
तू शिलगवलास
वासनेचा कोळसा
माळती माझ्या कुंताली
कौमार्ययोग्या आरसा !

कातरवेळी, कुवारवेळेस
मी मागते कुकवाचा
जोगवा
गारठधूक्यात दडल्या
चंद्रास माझा
विटाळ देईल सांगावा !

सावल्या झाकोळलेल्या बोलल्या वाऱ्यास हलके
जा उन्हाला सांग आता, थांब.. घे थोडा विसावा
पावले चालून थकली गाव अजुनी दूर माझा
सांग त्या रस्त्यासही घे श्वास वेड्या तू जरासा

सांजवेळी काहुर मनी, दाटती अवचीत डोळे
अंतरीचा शाम कोठे ? साद घाली हां दुरावा
वेड कसले हे प्रियाचे क्षुब्ध करते विरहवेळा
त्या तिरावर वाजताहे धुंद होवुन कृष्णपावा

ऐक आता थांब थोडे विरघती अंधारभूली
मोहपट तो संभ्रमाचा त्यासवे मग विरघळावा
या क्षणांचे, त्या क्षणांशी मैत्र जुळता ते चिरंतन
स्पष्ट होता चित्र सारे पट सुखाचा उलगडावा

"आई " हाक मारली कि
सारं आकाश
डोळ्यात का गोळा होतं ?
कधी कळलच नाही,
इवल्याश्या तोंडातून
काहीतरी भव्य बाहेर पडावं
जसं ज्ञानेश्वरांच्या रेड्यामुखी
गीता !

त्या लहानपणीच्या दुरवरच्या
गावात ती देवघरात
पूजेला बसायची
अन् मी तिच्या
मांडीवर डोके ठेवून
निजायचो शांतपणे,
रात्रभर पसरलेलं
चांदण डोळ्यात साठवून !

उठा करुणाकरा
पसरला काळोख
सैतानी प्रवृत्तीची
वाढली लगबग
दयाघना
आतातरी जाग !

क्रूसावरी लटकुनी
करू नका डोळेझाक
आंधळ्या जगात
डोळस सावज
प्रभो
आतातरी जाग !

सीता जरी सुटली
मातले रावण
विवस्त्र द्रौपदीला
पदरात घाल
दयानिधी
आतातरी जाग !

अश्वत्थाम्याच्या शराने
डळमळे उत्तरेचा गर्भ
अनिष्ट प्रव्रुत्तींचा
करा विसर्ग
श्रीहरी
आतातरी जाग !

दिवस ग्रासल्या काळोखाला
दाव प्रकाशास्त्र
रुतल्या रथाचे
सारथ्य त्याग
विश्वरूपा
आतातरी जाग !

चांदणधुळ माळुनी
केसात
आजही तू तशीच
दिसतेस
सोडुनी आलो
कळीला
तरीही टवटवीत
भासतेस !

उल्कापाताचे खडे आजही
जपलेत
कालचे कृष्णमेघ
रूपेरी जाहलेत
तशीच ओढ अजुनी
आहे बरसण्याची
शिशिरगोठल्या ओठी
स्मित टेकविण्याची !

काळात हरवलेली
सय
पुनश्च मिलनाचे
भय
जाळीदार पिंपळपानापरी
हृदयी कोरले
पुन्हा आठवणींचे पुस्तक
जोडले !

वळुनी जातानाची
नजर
हृदयी बंद आहे
अत्तरकुपीपरी
युगे लोटली अनेक
साहवासाची
उर्मी साठवली
उरी !

आठवण ही का अशी जागवी मनाला
प्रीत माझ्या या मनाची सांगु कुणाला ।।

रात्र वेडी जागताना अंतरंग मोहरे
पाहताना मी तुला चांदणे ही बावरे
का असे भास होती वेड्या मनाला
प्रीत माझ्या या मनाची सांगु कुणाला ।।

रातराणीच्या फुलांचा घेऊनी सुगंध
प्रीत वेडे पाखरू हे मनी झाले दंग
नशा तुझ्या प्रेमाची ही आवडे मनाला
प्रीत माझ्या या मनाची सांगु कुणाला ।।

आठवण ही का अशी जागवी मनाला
प्रीत माझ्या या मनाची सांगु कुणाला ।।

चविली जीभ माझी आज माझ्याच दातांनी
कापली बोटे माझी आज माझ्याच हातांनी -

जायचे होते कुठे? भरकटलो मी कुठे?
आणले कुठे मला आज माझ्याच पायांनी

यातना दिल्या ना कधी मी कुणाला
ऐकवले काय आज हे मला माझ्याच कानांनी

तेच झाले परके, समजले होते ज्यांना आपले
फसविले आज मला माझ्याच लोचनांनी

जगलो मी खरा यांनाच जगविण्यासाठी
मलाच मारायचे योजिले या सार्‍यांनी

सारेच बेईमान झाले, इमान आपले विकुनी
घेतला जीव माझा आज माझ्याच श्वासांनी

वेळूच्या बनात
एक पाखरू एकटे
शीळ देई वारियाला
        सांगे जा तू घरट्याला

वारा उनाड बावरा
घुमे वेळूच्या भवती
म्हणे वेळूचे गे गाणे
        गळा भर, पाखराला

पारा उन्हाचा महान
लखलख मृगजळ करी
कंठी पाखराच्या परि
        पाऊस घरचा ओला

जीव बनी अडकला
जीव एक घरट्यात
देई हळवा संधिकाल
        बळ नाजूक पंखाला

- संदीप चांदणे

आजही तो जात होता त्या टेकडीवर
अर्धवट धुंदीत, शरिराला झोकांड्या देत
पाउलवाटेची कोडी अंदाजाने सोडवत
सरळसोट रस्त्यावरही उगाचची वळणं घेत

लहानपणापासून यायचा तो तिथे
जणू ती टेकडी त्याची सर्वस्व होती
जिवनातल्या सगळ्या चढ-उतारांची
त्याच्या ती एकमेव साक्षीदार होती

आयुष्यातली प्रत्येक आनंदाची बातमी
त्याने सर्वप्रथम तिलाच तर सांगितली होती
आजवरच्या भांडणातली आपली बाजू
फक्त तिच्याकडेच मोठ्या उमेदीने मांडली होती

  निवले तुफान आता

ललकारण्या दिशांना, उठले तुफान काही
त्यातील फार थोडे, टिकले तुफान काही

निद्रिस्त चेतनेचे सामर्थ्य जागवाया
पोटात सागराच्या घुसले तुफान काही

देण्यास अंधुकांना संधीप्रकाश थोडा
किरणासमान चर्या जगले तुफान काही

संसार ध्वस्त झाला, हटलेच ना तरीही
झुंजून निश्चयाने लढले तुफान काही