तळ्याकाठच्या झोपडीतील
म्हातारीचे विहळणे
तळ्यावरच्या धुक्याच्या
शालीला कापत
टिटवीच्या घरट्यात
तरंग निर्माण करत होते.
भररात्री टिटवीचा
भयाण भेसूर सूर
अशुभाचे सूर आळवायला
लागला.
अशुभाच्या सावटाने चंद्र
ढगाआड लपला,
टिटवीची पिल्ले खाणारा
भुजंग अस्वस्थ झाला,
टिटवीच्या आकांताने,
टिटवीच्या पिल्लांच्या
स्पर्शाने विटाळलेली
त्याची जीभ,
जास्तच वळवळायला लागली.
शब्दांच्या दुनियेत शब्दांचा बाजार , शब्दांचे मनोरे शब्दांचेच मिनार
शब्दांनी केले शब्दांना साकार , शब्दांनीच दिला शब्दांना आकार
शब्दांची घरटी , शब्दांचा संसार , शब्दांनीच केला शब्दांचा संहार
शब्दांनी घातला शब्द शब्दांच्या पोटी ,शब्दांची ओहटी.. कधी शब्दांची कोटी
शब्दांचा आभास , निश्वास शब्दांचा , शब्दांचेच प्रेम , दुस्वास शब्दांचा
शब्दांनीच घातल्या आहेत टोप्या शब्दांना ,शब्दांचीच मात्रा लागू पडली शब्दांना
अरे या ना रे
कि जीव गेला
कि जग गेलं, झोपा रे
अरे या ना रे
की थकली रे, ही जिंदगी , झोपा रे
ना सांज ना सकाळ,
सगळा अंधारच अंधार
आहे हुंकारांचं जंजाळ, झोपा रे
मोठा ना बारका, ना लंबू ना छोटा
मसणात जाऊन आता काढायच्यात झोपा
ना अंधरुन ना रजाई
ना उतरण ना चढाई
आहे देवदूतांची अंगाई, झोपा रे
जळतच गेली जळत जळत गेली
दिव्यांनी जळतच गेली ही जिंदगी
नाही विझली नाही विझली
हवेनेही नाही विझली ही जिंदगी
विचार तुझा मनी येता , आठवणींच्या उठल्या लाटा,
झाल्या जाग्या तरल भावना , उजळल्या पुन्हा विसरल्या वाटा.
आठवतो मज दिवस तो पहिला ,जेव्हा आपला परिचय झाला ,
परिचयाच्या या वाटेवरुनी ,प्रेमाचा अंकुर उमलला.
खारीचं शेपूट अलगद
फिरावं तसा
तो कुंचला फिरवायचा
दरीत कोसळल्या संध्येचे
रंग चोरून
कागदावर उतरवायचा
त्यात थोडसं
धुकं भरून.
मी मात्र अनामिष
डोळ्यांनी न्याहाळायचो
फिरत्या रंगांचे गूढ
अन त्याच्या
,ओठात , बोटात
अडकलेला कुंचला.
मनाला आर्त साद
घालणारी त्याची ती
रंगसंगती बेभान करायची
डोळ्यातल्या आसवांची
कासवे
डोळ्यातच मरायची,
मात्र
एक अनामिक हूरहूर
आसमंत भारून टाकायची.
पुन्हा प्रश्न पडला मला जगण्याचा
स्वप्नांवर ताबा केवळ चांदण्यांचा
पाखरे अशी येतात कुठून येथे
साधा प्रश्न होता बुजगावण्यांचा
काल पर्यंत होते सारे षंढ इथे
आज होतो एल्गार स्वरांचा
जगतानाच त्यांनी जाळले मला इथे
मग प्रश्नच कुठे उरला स्मशानांचा
#जिप्सी
(हल्ली कुणीही उठतो आणि शिक्षणाला नावे ठेवतो. मी शिकलो नाही, अभ्यास केला नाही, पिरेड केले नाही, शिक्षणात ढ होतो हे सार अभिमानाने सांगतो. अशावेळेला आईवडीलांनी सांगितल्याप्रमाणे अभ्यास एके अभ्यास करनाऱ्या आमच्यासारख्याचे हे व्यंगात्मक दुःख.)
काही कविता केवळ अलौकिक असतात. त्यातिलच ही एकः
जयशन्कर प्रसाद यान्ची शब्दरचना , आशा भोसले यान्चा सुम्॑धुर आवाज आणि जयदेव साहेबान्चे अप्रतिम सन्गीत यामुळे ही कविता हिन्दि भाषेला एका वेगळ्याच उंचीवर पोहोचवते. ही कविता आणि मला उमगलेला तिचा भावार्थ देत आहे. रसिक मिपाकर ही कविता जरुर ऐकतिल असा माझा विश्वास आहे.
तुमुल कोलाहल कलह में, मैं हृदय की बात रे मन |
विफल होकर नित्य चंचल,
खोजती जब नींद के पल,
चेतना थक सी रही तब, मैं मलय की बात रे मन |
चिर विषाद विलीन मन की,
इस व्यथा के तिमिर वन की,
मैं उषा-सी ज्योति रेखा, कुसुम विकसित प्रात रे मन |
लहानपणी (जेव्हा लोक सकाळी रेडीओ ऐकत कामे आवरत ) त्याकाळी रेडीओ वर एक गाणे लागायचे . त्याचे शब्द पूर्ण लक्षात नाहीत पण ध्रुवपद "तळपते विक्रम सौदामिनी / संहारिणी" असे काहीसे होते. अभिमन्यूच्या चक्रव्युहातील पराक्रमाचे वर्णन या गाण्यात केले होते. त्यावेळी इतके लहान होतो कि या गाण्याचे गीतकार, गायक लक्षात ठेवण्याचीही अक्कल नव्हती. पण मनाच्या गाभार्यात लुप्त झालेली चाल आणि अस्पष्ट शब्द पुन्हा ओठावर येऊ लागले " द्रोण कृप … …. शल्य जयद्रथ , दुर्योधन …. … कर्ण महारथ, तरी तयाचे कौतुक झळके द्रोणांच्या लोचनी , तळपते विक्रम सौदामिनी"
घे हळूच जाताना
चुलीतील काही निखारे
भर हीमवर्षावातही
तरंगतात एकाकी शिकारे |
निर्वासित म्हणूनी जाताना
घे इथली थोडी माती
डोंगरातील भग्न देवळे
तुझ्या वाटेवर नजर लावती |
लपून हळूच जातांनाही
ठेव उघडे कवाड
भावना गोठलेल्या गावात
घरासही पडू दे गार |
विसरू नकोस जाताना
आहे पाठीशी पीर
थोडेसे दान देऊनी जा
वाट पाहील फकीर |
पांढ-या कच्च बर्फात
रक्तही दिसे ठसठशीत
कितीही भय पसरू दे
जा फकिरच्या कुशीत |
