मुक्तक

खूप जुना किस्सा आहे.. 1996-97चा..

आमच्याकडे एक माळी होता बागकाम करायला. आई त्याला पगार देत नसे. त्याच्या नावे तिने अकाउंट ओपन करून दिलेलं. त्यात ती भर टाकत असे. एके दिवशी आईने मला सांगितलं, तो बँक जवळ येईल त्याला पैसे काढून दे.

मी ठरल्यावेळी तिकडे थांबलो. त्याला यायला उशीर लागला. कंटाळून सिगारेटच्या टपरीकडे गेलो. सिगरेट अर्धी झाली असतानाच तो आला.. आमच्यात झालेला संवाद असा..

थोडं थांब. सिगरेट संपली की जाऊ बँकेत. तुला घेऊ सिगरेट?

नको. मी नाय वडत. सिगरेट तमाखू कायच नाय. दिवसभर काम केलं की 200 भेटतात. त्यात दारू सिगरेट साठी कुठे खर्चु?

दादरच्या रस्त्यावरून संध्याकाळनंतर मुंबईबाहेर जाणाऱ्या एसटीच्या लालपरी रातराण्या पाहिल्या की मला आजही, इतक्या वर्षांनंतरही गावाकडची आठवण येते, आणि मी उत्सुकतेने गाडीचा बोर्ड पाहू लागतो. कधीकधी तो वाचता येत नाही. मग गाडीच्या मागे नंबरखालची अक्षरे शोधतो, आणि देवरूख डेपोची गाडी दिसली की मनानेच गावाकडच्या आठवणींचा, भूतकाळाचा प्रवास सुरू होतो...
... आजही तसेच झाले. देवरूख डेपोची ‘मुंबई-देवळे मार्गे -पाली’ गाडी दिसली, आणि आठवणींचे सारे झरे जिवंत झाले.

तिन्हिसांजेची वेळ. अंधार पडायला सुरुवात झालेली... एका घनदाट जंगलातून मोलमजुरी करून घराचा गाडा हाकणारी एक स्त्री आपल्या तान्ह्याला कडेवर घेऊन झपझप पावलं टाकत पायवाट कापत असते. काळोख मिट्ट व्हायच्या आत जंगल पार करून घर गाठायचं असतं... अचानक वारे वाहू लागतात. आभाळ भरून येतं, झाडं आडवीतिडवी होत एकमेकांना झोडपू लागतात... पायवाटेवरचा पावलापुरता प्रकाशही अंधुक होतो आणि ही स्त्री घाबरते... ती भीती वादळाची नसते. अधाराचीही नसते. ती भीती, कडेवरच्या बाळाच्या सुरक्षिततेची असते...

तिन्हिसांजेची वेळ. अंधार पडायला सुरुवात झालेली... एका घनदाट जंगलातून मोलमजुरी करून घराचा गाडा हाकणारी एक स्त्री आपल्या तान्ह्याला कडेवर घेऊन झपझप पावलं टाकत पायवाट कापत असते. काळोख मिट्ट व्हायच्या आत जंगल पार करून घर गाठायचं असतं... अचानक वारे वाहू लागतात. आभाळ भरून येतं, झाडं आडवीतिडवी होत एकमेकांना झोडपू लागतात... पायवाटेवरचा पावलापुरता प्रकाशही अंधुक होतो आणि ही स्त्री घाबरते... ती भीती वादळाची नसते. अधाराचीही नसते. ती भीती, कडेवरच्या बाळाच्या सुरक्षिततेची असते...

गजाभाऊ : अरे काय म्हणतं सदा... काय लेका दिसतंच नाही तू आजकाल?

सदा: काही नाही भाऊ ...मी इथंच आहो तसा ....थोडं नवीन काम मिळालं होतं म्हणून तालुक्याला गेलतो चार दिवस.

गजाभाऊ : कोणतं काम मिळालं तुले?

सदा: ते थोडं शिक्रेट हाय भाऊ..

गजाभाऊ : एवढं काय शिक्रेट हाय बा..?

सदा: जौद्या ना भाऊ..

गजाभाऊ : अबे तुये सारे शिक्रेट मले माहिती आहे लेका, तुये बँकेचे सारे पासवर्ड मले माहिती आहे. अन ह्यापेक्षा मोठं कोणतं शिक्रेट हाय बे?

'झाडाच्या फांद्यांना जमिनीला आलिंगन देता येत नाही.
म्हणून ती बेहद्द असोशीने वाढत जातात
….आणि मुळांना निरोप पोहचतो, मग मुळे खोल खोल पसरत जातात.
मुळे खोल खोल जातात, फांद्या बहारदार होत जातात.

मुळांचा निरोप फांद्यांना, फांद्यांचा निरोप मुळांना मिळत जातो.
जमिनीतली ओल फांद्यांपर्यंत,आणि हवेतला गंध मुळांपर्यंत पोहचत राहतो.
त्यांच्यातले हितगुज अत्तर होते.

तात्या अभ्यंकर ‘मिसळपाव’ चालवायला लागला आणि कधीतरी मी त्याच्या ‘हाटेला’त जाऊन ‘तात्याची स्पेशल मिसळ’ चाखली. मग मला त्याची एवढी चटक लागली, की मी ‘मिसळपाव’वर अक्षरश: ‘पडीक’ होऊन गेलो. मनात आलं की काही ना काही ‘मसाला’ तिथे ओतू लागलो. चवदार असला तर तात्या स्वत: तारीफ करायचा. जमला नाही तर स्पष्ट तसंही सांगायचा. पण तात्याच्या हातची टेस्ट काही वेगळीच असल्याने, त्याचा तो अधिकार माझ्यासारख्या अनेकांनी मान्य केला होता.

कोहलीचा सकाळी सकाळी "टीम इंडिया मिशन २०१९" या व्हाट्स ऍप ग्रुपवर मॅसेज,

"पोट्टेहो, आयपीएल संपली. आता नाचगाने बंद करा सायचेहो. उद्या सकाळी पाच वाजता मले सारे मैदानात पाहिजे..."

तिकडून विजय शंकरने लगोलग अंगठ्याची स्मायली पाठवून दिली.
केदार जाधवचा पण लगेच रिप्लाय..."हाव भाऊ..येतो"

बाकी कोनीच अजून मॅसेज वाचला नाही हे पाहून कोहली चिडला.
"मॅसेजही वाचून नाही राहिले ना पोट्टे.... माया दिमाग खराब करू नका"

"भाऊ चिडू नका भाऊ...मी उठवतो साऱ्यायले..", केदार जाधव

स्क्रीनवर रोहित इज टायपिंग असा मॅसेज दिसतो.

"भाऊ..ते बघा..रोहित उठला वाट्टे.."