कविता माझी

तिच्या कपाळावरचा घामाचा थेम्ब

ओघळून हळुवार हनुवटीपर्यंत आला

आधीच फिल्डिंग लागली होती

पण कॅच मी केला

कित्येकांनी हाय खाल्ली

बऱ्याच जणांनी माघार घेतली

सर्वांदेखत चाटून पार फस्त केला

गड्या , मी पहिला टप्पा पार केला ॥

दुसऱ्या टप्प्यात दाखल झालो

मैत्रिणींच्या कळपात आलो

दोन फारच जिवलग होत्या, तिच्या

नकळत त्यांचा लाडका भाऊराया झालो

बघता बघता सेमीला गेलो ॥

सेमीत गाठ होती तिच्या क्रूर भावांशी

नीट खेळलो नाही तर जाणार होतो जीवानिशी

एकुलती एक बहीण होती त्यांची

सकाळी सकाळी क्रिकेट खेळायला
मैदानावर जमल्यावरच्या गप्पा

ते यूपी बिहारवाले लै भुरटे
विश्वास न ठेवण्याच्या लायकीचे

दिल्ली हरयाणावाले तर आगाव
एकजात सगळे माजोरडे साले

गुजराती मारवाडी तर काय
लुटायलाच बसलेत सारे

चांगले वाटतात बाहेरून पण हे
मल्लू मद्राशी पक्के आतल्या गाठीचे

आसामी बंगाली पण त्यातलेच
गोड बोलून गंडा बांधणारे

दुपारी जेवल्यानंतर टपरीवर जमलो
चहा बिडीकाडी करत बोलू लागलो

धुळे जळगाव खानदेशवाले अमुक
हे नागपूर विदर्भवाले तमुक

नष्ट केलेल्या डोंगराचेही स्मारक व्हावे

तत्कालीन पक्षाचे नाव त्यावर असावे

उदघाटन सोहळ्याची गाथा लिहावे

डोंगर दर्या खोरे फक्त पुस्तकातच उरावे

असेही एकदा व्हावे

नदीजोड प्रकल्पात मस्त हात धुवून घ्यावे

नवीन काहीतरी समोर आणून जुन्यावाणीच हादडावे

स्वतःच्या कर्तृत्वाचेच फक्त ढोल बडवावे

लोकांना परत नव्याने चुना लावावे

असेही एकदा व्हावे

रस्ते पुन्हा नव्याने उखडावे

त्याच जोमाने परत बांधावे

काळ्या कंत्राटदारांना दुसऱ्या नगरात वसवावे

त्या नगरातही जोमाने हादडावे

ती जशी जशी जुनी होत गेली

हळूहळू माझी सोनी बनत गेली

वाईनवानी कडुशार होती

नंतर मधाचे पाणी बनत गेली

रंगढंग बघूनच तर जवळ गेलो होतो

खटके उडायचे अधूनमधून

पुढे नवीन कहाणी घडत गेली

या एकल्या जीवाची ती राणी बनत गेली

आधी जे मिळेल ते खायचो नि राहायचो

मग हवी होती कशाला बायको ?

डोळे सताड उघडे असायचे, राव

या डोळ्यांचीच जणू पापणी बनत गेली

कधी आत हृदयात बसली ते समजलंच नाही

आत सळसळणाऱ्या रक्ताची वाहिनी बनत गेली

बायको आधी नकोशी वाटत होती यार

हाॅकिंगे जे प्रेडिक्टले
ते म्यां चक्षुर्वै पाहिले
कृष्णविवरासी भेदिले
आरपार म्यां आजची

कृष्णविवराचा चव्हाटा
तेथ पुंजभौतिकीचा बोभाटा
चारी मितींचा उफराटा
कोलाहल माजला

कार्यकारणाची तर्कटे
उलटी पालटी पडती येथे
आधी कळस मग पायथे
हाची लोच्या येथला

कवाडे विभिन्न विश्वांची
ठोठाविता उघडती साची
अनवट रूपे तयांची
जाणे केवळ हाॅकिंग

देहाचे भाषांतर
.....
उठता बसता
बोलता हसता
होतच राहते भाषांतर
देहाचे, त्यावरील छिद्रांचे....

स्पर्शाने स्पर्शाचे भाषांतर
वाचावे, ब्रेल लिपीसारखे
आंधळे होऊन...

कि, स्पर्शाने अनुभवावे
शिलालेखाचे भाषांतर
काळापलीकडे गेलेले .....

कि स्पर्शाने उलगडावी
अगम्य देहलिपी
हजारदा अनुवादीत करूनही
अर्थ न लागणारी....

जरा व्याकरण चुकले तरी
निर्धास्त असावे
देहाचे भाषांतर
असते एका संपूर्ण
काळाचे अर्थांतर .....

-शिवकन्या

आभाळ उरी फुटते
रात्र उठे अंधारी
प्राणात पेटे वादळ
क्षितीजाचे रंग असुरी

शुभ्र चांदण्या जाळून
काळोख पसरे चहुकडे
प्रकाशाच्या तुकड्यासाठी
एक छाया तडफडे

पानांच्या हिरव्या देहातून
हुंकारते वाऱ्याचे काळीज
घायाळ त्या सुरांभोवती
श्वासांचा हलतो आवाज

मंद शुक्राचा भास
भुलते चंद्राची वाट
निद्रेत आज फुलांच्या
उसळते दु:खाची लाट

गणपत वाणी, सतत मागणी.

विड्या ओढून थकलेला गणपत वाणी
कवितेच्या छपराखाली
अलंकार गोळा करताना मला दिसला.

म्हणाला,
'पूर्वीसारखे संपन्न अलंकार आता
कोण कवी वापरतो?
तसा एखाद दुसरा हौशी असतो
नाही असं नाही, पण त्याला काय अर्थेय ?'

त्याला एकदा मालक म्हन्ले,
'अरे, इतक्या अलंकृत कवितेचा खप होत नाही
काव्यापेक्षा कवित्व जड
आवरा आवाराच्या हाकाट्या पडतात
कवितेला हाणून पाडतात.
गणप्या, आता तुझं काम एकच,
अलंकार काढायचे, अन
कविता वाळत टाकायची.'

'मग काय होईल मालक?'

शून्याची महती भारी

या भूवरी शून्यावरी

शून्य बैसे शून्यापरी

शून्यात असे दुनिया सारी

शून्यात देखता शून्य भासे

शून्य शून्यात हासे

शून्यात अनन्य अर्थ असे

शून्यासम दुजा कुणी नसे

शून्यात बेरीज शून्य

शून्यात वजा शून्य

शून्य गुणिले शून्य

शून्य भागिले शून्य

धन्य धन्य तो शून्य

ज्याने शोधिला ते त्याचे पुण्य

शून्यात सुरु सारे

शून्यात मिळे सारे

का वाढावी उगा रे ?

दुःखाचे हे पसारे

उगा धावीशी तू अनन्य

जाण कर्म मर्म शून्य

सुरुवात तुझी शून्य

कशी वाटली आमची दहा बाय दहा

आनंद ओसंडून चाललाय पहा

शेजारी शेजारी मांडलीय चूल छोटी

सासू लाटतेय चपाती

भाजतेय सून मोठी

धाकटीने घातलाय कपड्याना पीळ

मधली करतेय पोरांचा सांभाळ

छोटंसं घर त्याचं इनमीन चार वासं

इवल्याश्या घरात राहतात बाराजण कसं ?

महालाला लाजवेल अशी घराची शोभा

महादेव प्रसन्न हस्ते जागोजागी उभा

घराला घरपण माणसांनीच येते

भुई चालेल कमी पण लागते घट्ट नाते

सिद्धेश्वर विलास पाटणकर