आस्वाद

"काका आहात का आत?" अस म्हणत मी काकांच्या घरात शिरलो. तर काका नेहमीप्रमाणे मिक्सर दुरुस्त करत बसले होते आणि काकू कधी मिक्सरकडे तर कधी काकांकडे करूण कटाक्ष टाकात होत्या.

"काका तुम्हाला आधीपण म्हणालो होतो माझ्या अोळखीचा एकजण आहे , त्याकडे द्या दुरुस्तीसाठी "

"राजे तुम्ही जन्मला ही नव्हता तेव्हा डिप्लोमा केला आहे मी. बघ कसा चालू होतो.." इति काका

त्याच दिवशी संध्याकाळी काका , काकू आमच्याकडे चावी देऊन बाहेरगावी गेले. मी संधीचे सोने करत गुपचूप मिक्सर दुरुस्त करून ठेऊन दिला.

दुस-या दिवशी बघतो तर काका मिक्सरला घेऊन बसलेले.. मग शेवटी अभिमानने काकांनी मिक्सर चालू केलाच

श्वेतांबरा ही मराठीतली पहिली सिरियल आठवते. ती बघताना त्यांत अनेक त्रुटी असूनही ती उत्सुकतेने शेवटपर्यंत बघितली. फक्त, त्याचा शेवट झाल्यावर, शेवटच्या भागात जो,'अहो रुपम अहो ध्वनिम' चा कार्यक्रम झाला तो हास्यास्पद होता. पुढे फक्त दूरदर्शनची सद्दी होती तोपर्यंत अनेक चांगल्या-बर्‍या मालिका बघितल्या. नंतर प्रायव्हेट चॅनेल आले आणि काही बर्‍यापैकी सिरियल बघायला मिळाल्या. शेवटची सिरियल बघितल्याची आठवते ती 'या गोजिरवाण्या घरांत'! पण ती फारच पाणी घालून वाढवायला लागल्यावर बघणे बंद केले. त्यानंतर कुठलीही मराठी किंवा हिंदी सिरियल बघायची नाही हे ठरवून टाकले. तो नियम अगदी यावर्षीपर्यंत कटाक्षाने पाळला.

ती गेली. अगदी नक्की.
ऑफिसची बॅग उचलताना खात्रीच पटलीये तशी.
पण मन मात्र अजूनही तिच्याच आठवणीत रमलय.
ऊन ऊन गरम पाण्याने आंघोळ करून, नवीन कपडे घालून, मुलाबरोबर फटाके उडवायला सोकावलेल्या मनाला आता ऑफिस नावाच्या चौकोनी खोक्यात नाईलाजाने कोंबावं लागेल.
जिभेवर अजूनही फराळाची चव रेंगाळतीय. तिला ऑफिस मध्ये जाऊन पोळी भाजीचा डबा खायची सवय करायला थोडा वेळ द्यावा लागेल.
आकाशकंदील, पणत्यांतून झिरपणारा तो पिवळा प्रकाश आता भकास ट्युबलाईटच्या पांढऱ्या प्रकाशात विरघळून जाईल.
मुलांत मुल होऊन सजवलेली ती किल्ल्याची मोरपंखी दुनिया आता नुसतीच मातीची ढेकळं बनून जाईल.

काही काही गाणी प्रचंड नशीबवान असतात.

कासव बघितला. बघताना बोरकरांची 'जेथे जातो तेथे' आठवत राहिली.

जेथे जातो तेथे मी माझा सांगाती
पुढे आणि पाठी मीच माझ्या
मीच माझी वाट मीच माझा दिवा
हि-याचा ताजवा मीच माझ्या
मीच माझी रुपे पाहतो पाण्यात
आणितो गाण्यात मीच त्यांना
मीच मला कधी हासडितो शिव्या
कधी गातो ओव्या मीच मला
अशी माझी चाले नित्य मम पूजा
लोकी माझ्या ध्वजा मिरवितो
नाही कधी केली तुझी आठवण
म्हणालास पण मीच तू रे

अमेरिकन कवी थॉमस एस. जोन्स यांची "sometimes" ही एक अल्पाक्षरी कविता.

बालपणी ध्यानी, मनी, स्वप्नी उराशी बाळगलेल्या व पुढे जगरहाटीच्या तडाख्यात नामशेष होऊन स्मरणमात्र उरलेल्या आपल्या महत्वाकांक्षांबद्दलचं हृदयस्पर्शी भाष्य म्हणजे ही कविता!

ही मूळ कविता व तिच्या भावानुवादाचा माझा प्रयत्नः

ACROSS the fields of yesterday
He sometimes comes to me,
A little lad just back from play—
The lad I used to be.

मराठी कवींच्या कवीतेतील स्त्रीरूपाची काव्यसृष्टी

लोकसत्ताच्या दि. २३ सप्टेंबरच्या "चतुरंग"च्या पुरवणीत विन्दा करंदीकर यांच्या जन्मशताब्दी वर्षानिमित्त "मराठी कवींच्या कवीतेतील स्त्रीरूपाची काव्यसृष्टी" असा विषय घेऊन अनेक साहित्यिकांनी निरनिराळ्या कवींवर लेख लिहले होते.त्यांची यादी पाहिली तरी हा आढावा किती विस्तृत होता त्याचा अंदाज येईल.

भारत बदलतो आहे, सत्तर वर्षांच्या प्रवासात असंख्य खाचखळग्यांतून, काट्याकुट्यातून वाट काढताना, जुन्या समस्यांवर विजय मिळवत नव्या समस्यांना तोंड देताना सतत कात टाकून नविन रुपडे घेतोय. काही बदल इतके क्रांतीकारी की त्यांच्याशी जुळवून घ्यायलाच शक्तिचा अफाट व्यय होतो अन काही इतके धीमे की 'काही होतंच नाही' अशी निराशा व्हावी. कित्येक प्रामाणिक लोक व्यवस्थेला आव्हान देता देता थकून जाऊन परत व्यवस्थेचाच भाग होऊन राहतात अश्या वेळेला धीमी पण आश्वासक पावले टाकत काही शिलेदार मात्र आपल्या परीने लढत राहतात. न्युटन ही अश्याच एका शिलेदाराची कथा आहे.

पाऊस, भूमी आणि मैथिली

विस्कळीतपणे मांडले आहे गोड मानून घ्या.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

कधीपासून पावसाची झड लागलीये, *हा कोकणातला पाऊस सुद्धा इथल्या माणसांसारखाच वेडा, एकदा जीव टाकला कि पूर्ण बरसूनच जाणार*..

काल रात्री युट्युब वर नेहमीप्रमाणे कथाकथनांचे व्हिडीओज बघत असताना Up next मध्ये व.पु.काळेंचा 'पंतवैद्य' हा व्हिडीओ दिसला. वपुंची अनेक पुस्तके आत्तापर्यंत वाचली होती पण ह्या नावाची कथा वाचल्याचे काही आठवत नव्हते, त्यामुळे झोप येत असून सुद्धा केवळ २७ मिनिटे आणि ५३ सेकंदांचाच तर आहे कि, आत्ताच बघू असा विचार करून पुढचा हा व्हिडीओ पहिलाच.(व्हिडिओमध्ये फक्त कथेचे मुखपृष्ठ असून चलचित्र काहीच नसल्याने ऐकलाच म्हणा ना.)