शिक्षा.....

विजुभाऊ's picture
विजुभाऊ in जनातलं, मनातलं
11 Sep 2025 - 4:24 pm

टप्पी टप्पी टप्पी.... छोटा मन चेंडू खेळण्यात मग्न होता. खेळता खेळता त्याच्या हातून चेंडू निसटला आणि आईने कट्ट्यावर मांडून ठेवलेल्या काचेच्या कपला धडकला. कप खाली पडला आणि फुटला. सुमित्रा हे डोळ्याच्या कोपर्‍यातून पहात होती. तीला पहायचे होते की आता मन काय करतो. एक समजूतदार पालक म्हणून तीने यावर लगेच व्यक्त व्हायचे मुद्दामुनच टाळले.
"मम्मा माझ्या कडून कप फुटला. मला शिक्षा सांग" . मनच्या वाक्याची सुमित्राला गम्मत वाटली. आणि मन खोटे बोलला नाही याचे बरेही वाटले.
" कप फुटला ना मग शिक्षा ही हवीच. तूच ठरव काय शिक्षा घ्यायची ते" सुमित्रा म्हणाली.

कथाविरंगुळा

द्रष्टादृश्यदर्शन

प्रसाद गोडबोले's picture
प्रसाद गोडबोले in जनातलं, मनातलं
11 Sep 2025 - 12:01 am

द्रष्टादृश्यदर्शन
________________________
#सनातनी मनुवादी लेखन
अर्थात ज्या सनातन ज्ञानाच्या, आकलनाच्या रक्षणाकरिता , जतन करण्याकरिता वर्णाश्रम धर्माची व्यवस्था भगवंताने घडवली त्या विषयाशी संबंधित.

# स्वान्तःसुखाय
अर्थात इथे कोणालाही काहीही पटवुन देण्याचा उद्देश नाही. हे केवळ स्वतःच्या सुखाकरिता आहे , मजेकरिता आहे , आनंदाकरिता आहे.
________________________

धर्मअनुभव

हिंदुत्ववादी आणि उजवे

उपयोजक's picture
उपयोजक in जनातलं, मनातलं
10 Sep 2025 - 12:24 pm

बरेच भारतीय हे हिंदुत्ववादी लोक आणि उजव्या विचारांचे लोक यामध्ये गल्लत करतात.

आधी बघू की हिंदुत्ववादी म्हणजे काय?

१) त्यांना हिंदू धर्मातले देव ही संकल्पना मान्य असते. ते राम , कृष्ण , शंकर , हनुमान असे जे जे हिंदू धर्मातले देव आहेत ते त्यांना मान्य असतात. ते त्यांच्या अस्तित्वाबद्दल चिकित्सा करत नाहीत. हे काहीसे आक्रमक असतात.

२) ते हिंदू धर्माबद्दल चुकीच्या शब्दात केलेली टीका , निर्भत्सना यांना कडाडून विरोध करतात.

धोरणधर्मभाषासमाजजीवनमानप्रकटनविचारसमीक्षाअनुभव

नग्नता- सवस्त्र आणि विवस्त्र

युयुत्सु's picture
युयुत्सु in जनातलं, मनातलं
10 Sep 2025 - 8:43 am

नग्नता- सवस्त्र आणि विवस्त्र
================

-- राजीव उपाध्ये

डॉ० बर्नाड बेल या फ्रेंच विद्वान-मित्राने मला मानववंशशास्त्राची गोडी लावली (माझ्या लग्नात त्याने माझ्या बाजूने साक्षीदार म्हणून सही केली होती).
मानववंशशास्त्राच्या परिचयाने जगभरच्या मानवीसंस्कृतींकडे बघायचा निकोप दृष्टीकोन प्राप्त झाला तर "सर्व काही भारतीय ते सर्वश्रेष्ठ" हा (सनातनी) दुरभिमान गळून पडला.

मांडणीविचार

चंद्रग्रहण अनुभूती: हा खेळ सावल्यांचा!

मार्गी's picture
मार्गी in जनातलं, मनातलं
8 Sep 2025 - 5:59 pm

नमस्कार! काल रात्रीच्या चंद्रग्रहणाचा अनुभव अविस्मरणीय होता. सुरूवातीला ढग आणि पाऊस! त्यामुळे "संपेल ना कधी हा खेळ (ढगांच्या) सावल्यांचा" असं वाटत होतं. चंद्राला आधी ढगांचं ग्रहण लागलं होतं. दोन टेलिस्कोप व बायनॅक्युलरसह आम्ही मित्र तयार होतो. पण ढग होते. ढगात असतानाच चंद्र पृथ्वीच्या उपछायेत जाऊन ग्रहणाची सुरूवात झाली. पण सूर्य इतका तेजस्वी आहे की, तो अंशत: झाकला गेला तरी चंद्राच्या तेजात लक्षात येईल असा फरक पडत नाही. नंतर जेव्हा चंद्राने पृथ्वीच्या मुख्य सावलीत प्रवेश केला (सूर्य पूर्णपणे पृथ्वीच्या आड गेला) तेव्हा मात्र चंद्राची कडा काळी झालेली दिसली. पण सतत ढग होते.

भूगोललेखअनुभव

कल्पका:

युयुत्सु's picture
युयुत्सु in जे न देखे रवी...
8 Sep 2025 - 12:10 pm

नास्ति भारत: देश: यत्र कल्पका: सन्ति दुर्लभा:।
अपमानिता: यदा नित्यं प्रगतीस्तत्र कथं भवेत्॥

--राजीव उपाध्ये

इशाराजीवनमान

सोबत. . . अखेरच्या क्षणांची

कुमार१'s picture
कुमार१ in जनातलं, मनातलं
8 Sep 2025 - 8:58 am

दीर्घकालीन दुर्धर आजार अनेकांच्या वाट्याला येतात. संबंधित आजाराचे सर्व उपचार करून डॉक्टर्स थकले की शेवटी रुग्णाच्या नातेवाईकांना अंतिम सल्ला दिला जातो तो म्हणजे,
“आता मृत्यूची वाट पाहण्याखेरीज आपल्या हातात काही नाही”.
खरंय, अशा केसेसमध्ये मृत्यू हा अंतिम आणि नैसर्गिक ‘उपाय’ ठरतो.

जीवनमानलेख

कवितेच्या गणिताची कविता + - x ÷

अनन्त्_यात्री's picture
अनन्त्_यात्री in जे न देखे रवी...
7 Sep 2025 - 1:07 pm

कविता-रतीचे | विभ्रम अनंत
तयांचे गणित | कैसे करू?

तरीही करितो | वेडे हे धाडस
माझ्या अक्षरांस | हासू नये :)
~~~~~~~~~~~
कधी बेरीज बेचैनीची
कधी वास्तव वजावटीस
कधी गुणाकार गहनाचा
कधी भागे कवी शून्यास

कवितेचे गणित कसे हे
उत्तर ना त्याचे कळते
ओळींच्या मधली जागा
गणिताला डिवचून जाते

गणिताच्या मर्यादांचा
ज्या कुणी(@) लाविला शोध
तो कवी नसावा हृदयी
याचा नच उरतो खेद

मुक्त कवितामौजमजा

संकेत

शेखर काळे's picture
शेखर काळे in जनातलं, मनातलं
7 Sep 2025 - 12:02 pm

सुकेतूचा हात मध्येच थांबला. त्याच्या स्क्रीनवर उजवीकडे खाली कोपऱ्या एक निळा गोलाकार ठिपका हळूहळू रंग बदलत होता. निळा रंगाचा ठिपका हळूहळू लाल होत होता सुकेतुचे डोळे मोठे झाले.
त्याने आपल्या माऊसचा फोकस त्या लाल होणाऱ्या ठिपक्यावर केला. त्याबरोबर एक विंडो उघडली.
त्या विंडोत वाक्य होते - मित्र संख्या २८ , वेळ उद्या सकाळी पहिली घटिका. सुकेतूने भराभर विंडो मधल्या इतर ओळी वाचायला सुरुवात केली. त्याचा श्वास वाढू लागला. त्याने कपाळावरचा घाम पुसला आणि म्हणाला, “ अरे या प्रोजेक्टची वेळ झालेली आहे”.

कथाप्रकटन