जिलबी

एक घड्याळ दाराआडून बघते आहे बाहेर
किती बाहेर ?
स्वतःच्या बाहेर, शतकानुशतकांच्या पार...
जिथे आहे एक लंबकाचे घड्याळ...

आणि एक वाळूचे घड्याळ...

पेरणा...अर्थातच

एक आई दाराआडून बघते आहे बाहेर
किती बाहेर?
कॉलनीच्या बाहेर, ग्राऊंडच्या पार
जिथे एक मुलगा खेळतो आहे मुग्ध....
करत असेल का तो तिचा काही विचार?
येत असेल का तो ही
खेळण्यातून बाहेर, ग्राऊंडच्या अलीकडे?
आईला दाराआडून बाहेर यायचं नाही...
मग ती वेताची काठी हळूच चाचपते,
ती काठी पाठीत घेऊन
मुलगा अविश्रांत कोकलत राहतो....
काठी सापडलेली आई
सताड उघडलेल्या दाराआडून सुतत राहते...
सुततच राहते....

-चमचमचांदन्या

तांब्याश्री

ऋणनिर्देश : मिपावरील सूप्रसिद्ध ( कि शीप्रसिद्ध म्हणावे ब्रे) तांब्याश्रीं पासून प्रेर्र्रना घेऊन खटपट करून जमवलेले मोकल शौचाव्य.
थीमनिर्देश : अशा प्रकारच्या विषयासाठी मूळ कवीचा नामोल्लेख टाळला आहे. त्यांच्या स्मृतीस अभिवादन.

मिशेरी लावता लावता, जोरात कळ आली
अरे पुन्हा उचल तांब्या, पोट कर ते खाली ॥धृ.॥

आम्ही दार उघडण्याची वाट किती बघावी
कडी वाजवुनी जोरात घाई सूचित करावी
साहवेना प्रेशर आता, कशी दाबूनी धरावी ॥१॥

जिच्यासाठी झटून दिनरात
दिली परीक्षा प्रीतीची
आज भेटली ती, होऊन
गर्भार सातव्या महिन्याची!

मावळला ध्यास, गळाली आस
गळ्यापाशी कोंडला श्वास
म्हणतील मामा, तिची लेकुरे
भीती मला त्या नात्याची!

क्षण पदोपदी झुरण्याचे
नकळत मागे फिरण्याचे
आता आठवती ते खर्च
आणि उसनवार मित्रांची!

आता काय, शोधू दुसरी
तीही नसेल तर तिसरी
करणार काय, मुळातच
आहे, बागेत गर्दी फुलांची!

- संदीप चांदणे

(* कविता जेंडर न्यूट्रल वाचावी)

कमिटेड टू हूम
कमिटेड टू व्हॉट

पुरोगामी पुरोगामी
कितीसा पुरोगामी आहेस ?

तुझ्यासाठी
आपले कुणीच नाही

तूला तू त्यांचा आहेस असे वाटते
तेही फसवे नसते का ?

आपल्यातल्या आपल्यांचा
होऊ शकला नाहीस

त्यांचाही होऊन रहाणे
खरेच जमेल का तूला ?

आणि तूही कुणाचाच नाहीस
हेच खरे नसते का ?

त्यागी आहेस
हे बरे आहे एका अर्थाने

आपल्या अंगच्या वस्त्रांचाही
त्यागकरुन त्या तपस्वी मुनींप्रमाणे
जंगलात जाऊन कायमचा
एकांतवास अनुभवून पहाशील का ?

च्या मायला बॅट घ्यायची होती हातात

अन तेंडुलकर बरोबर खेळायचं होतं

पण व्हायचं होतं येगळंच

तिच्यासंगे लगीन लागलं अन घडलं जे घडायचं होतं

एकदा का लग्न झाले नक्की

समजा झाली तुमची चक्की

दळत राहा जात्यावाणी

पळत राहा चोरावाणी

चंद्र सूर्य मग एक भासतील

तारका क्षणात लुप्त होतील

सारे ग्रह जणू उलटे फिरू फिरतील

उरलेसुरलेले केसही उडतील

जसं जसं कुटुंब वाढेल

तुमची "सावित्री "तुम्हास कुटून काढेल

थोरामोठ्यांचं बघता बघता

आयुष्य सार्थकी लागेल

माझे पण असेच काहीसे झाले

लाल करा ओ , माझी लाल करा

येता जाता लाल करा

पुसा मला तुम्ही येता जाता

पुसूनि पुरते हाल करा ,

लाल करा ओ लाल करा

येता जाता लाल करा

भजा मज तुम्ही भाई दादा

तुमचाच राहीन , हा पक्का वादा

गॉड बोलुनी बेहाल करा

लाल करा ओ माझी लाल करा

येता जाता लाल करा

समजू नका मज ऐरागैरा

नीट बघून घ्या माझा चेहरा

या गोंडस, लोभस मित्रासाठी

प्रेमाची पखाल करा

लाल करा ओ माझी लाल करा

येता जाता लाल करा

नका कटू कधी बोलत जाऊ

बनेन मग मी शंभू न शाहू

ठोकत राहा

घडत जाईन

बोलत राहा

ऐकत जाईन

येऊन दे मनातले बाहेर सारे

कल्पनेला अनाहूत बळ मिळेल

शब्दपंखानी उडत जाईन

पोहोचेन सत्वर कवींच्या गावा

सुंदर कविता लिहीत जाईन

रांगतोय सध्यातरी असं वाटतेय

हळूहळू तुमच्या जवळ येत जाईन

प्रेमाने प्रेमाला जोडत जाईन

ठोकत राहा असेच

हळूहळू घडत जाईन

शोधत राहा स्वतःमध्ये मला

इथेच पुढे असेन तुमच्यासमोर

जवळ येता जरा , दूर दूर जात राहीन

बनायचंय थंडगार बर्फ़ावानी

माया करा मजवर आपुल्या लेकरावानी

कल्पनेच्या जगात रमतो मी

नजरेतून पायउतार होणं

कधी जमलंच नाही

काय शोधत होतो अखेरपर्यंत

ते कधी कळलंच नाही

तो वेग मंदावला असाच

वारा बेभान वाहतच होता

धावता धावता कधी थांबलो

ते कळलंच नाही

खाली जमिनीवरूनच घेतला

वेध मी आकाशाचा

इच्छा मनात धरिता

तारा निखळून पडला

काय मागितलं होतं

अन काय पदरात पडलं

ते समजलंच नाही

सांगोपांगी कथा बहू ऐकल्या

काही ठेवल्या मनात

तर काही ओठात

जे घडलं प्रेमात माझ्या

ते तुला सांगूनही कधी कळलंच नाही

माझं प्रेम माझ्याकडेच राहिलं

एकदा टारझन अंगात आला

काढून टाकले कपडे सर्व

पायपुसण्याचा लंगोट केला

अन जंगल प्रवास सुरु झाला

कुणीही ओळखू नये

म्हणून हेल्मेट घातले

बाहेर येताक्षणी घराच्या

भरपूर सारे कुत्रे मागे लागले

वाट मिळेल तिकडे धावत सुटलो

पारंब्या अन वेली शोधू लागलो

नव्हत्या त्या म्हणून गाड्यांवरून

उड्या मारू लागलो

आरोळ्या ठोकून ठोकून घसा सुकला होता

कुत्रांचा झुंड काय पाठ सोडता नव्हता

स्टेमिनापण संपत आला होता

टारझन अंगातून कधीच निघून गेला होता

लंगोट मागे पडून , दिगंबर अवतार सुरु झाला होता