भाषा

(सामना 17 नोव्हेंबर 2019 च्या ‘उत्सव’ पुरवणीत प्रकाशित झालेला लेख)

अवघड आशयाची सोपी अभिव्यक्ती:

- प्रा. लक्ष्मण पाटील

- डॉ. सुधीर रा. देवरे

(‘भाषा आणि जीवन’ उन्हाळा 2018 च्या पण आता प्रकाशित झालेल्या नियतकालिकात डॉ. सयाजी पगार लिखित लेख.)

अहिराणीच्या निमित्ताने समग्र भाषांची संहिता

- डॉ. सयाजी पगार

- डॉ. सुधीर रा. देवरे

नमस्कार मंडळी|

मिसळपाव मध्ये हा माझा प्रथम लेखन आहे|

नवंबरचा महिना म्हण्जे, कर्नाटका आणी भारत देशाचा बहुतेक दा़क्षिणात्य राज्यांचा स्थापना सोहळा आहे| तसेच महाराष्ट्राचा दक्षिणेत असणारा कर्नाटकवासियांना सुद्दा राज्योत्सवाचा समय आहे |

कर्नाटका हा प्रदेशाचा उल्लेख पहिलच बार महाभारत काव्याचे भीष्म्पर्वात मिळतात| 'कर्नाटका' हा संस्कृत नावाचा मूळ शब्द 'कन्नडा' आहे| कन्नडा भाषेचा उपलब्द प्रथम लक्षण ग्रंथ 'कविराजमार्ग' मध्ये, कन्नडा हा शब्दाला इथल्या भाषा आणि भूप्रदेशाचा नाव असा वापर्ला गेला आहे|

भल्या पहाटेच उठली ती. शेजारी तो शांत झोपलेला. चेहऱ्यावर तेच खुळावणारं हसू. जगाच्या काळज्या वाहूनही हा इतकं निरागस कसं काय हसू शकतो याचं नेहमीच कोडं पडायचं तिला. सगळेच त्याच्या प्रेमात. अर्थात गाऱ्हाणे सांगणारेही असंख्य. पण गाऱ्हाणेही त्यालाच सांगतात याचा अर्थ तो ते समजून घेऊन सोडवू शकतो म्हणूनच. त्याला भेटायला यायचं म्हणून एका तालात पावलं टाकणारे, त्याच्या नामाचा जयघोष करणारे वारीतले हजारो जीव बघितले कि उर दडपून जायचा एखाद्याचा. पण तो तो आहे. आपल्या अगणित लेकरांना पाठीशी घालणारा, त्यांच्या असंख्य चुका पदरात घेणारा आणि तरीही त्यांच्या प्रत्येक हाकेला ओ देणारा. द्वारकाधीश श्रीकृष्ण.

आज १५ अॉगस्ट! स्वातंत्र्यदिन. सर्वांना स्वातंत्र्यदिनाच्या शुभेच्छा!
दरवर्षी प्रमाणे 'मिले सूर मेरा तुम्हारा' दाखवण्यात आले.भाषा वेगवेगळ्या असल्या तरी आपण सगळे भारतीय म्हणून एक आहोत असा संदेश देणारं हे गाणं.

याचंच निमित्य म्हणून आपल्या मिपावर कुणाकुणाला कोणकोणत्या भाषा येतात त्याचीही माहिती शेअर व्हावी.म्हणजे मराठी,हिंदी,इंग्रजी या तीन भाषा सर्रास शिकवतातच शाळेत.त्यांचं काही विशेष नाही पण त्या सोडून अजून कोणत्या भाषा येतात का तुम्हाला?
माणसांची भाषा बरं का? नाहीतर मशिन लँग्वेजेस समजाल चुकून! :)

कितपत येते?

वाचता येते की बोलता येते?

#टिचभर_गोष्ट

देवाघरचे देणे आणि ग्रहणवेळा

- डॉ. सुधीर रा. देवरे

ऊद्यापासून ग्रेड परीक्षा असल्यामुळे तिन दिवस कॉलेजला सुट्टी होती. आम्ही सरांकडून लॅबमध्ये काम करायची परवानगी घेवून ठेवली होती, त्यामुळे कंटाळा यायचा फारसा प्रश्न नव्हता. कॉलेज सुटायच्या अगोदर दहा मिनिटे सखाराम सगळ्या वर्गांमधून सर्क्यूलर फिरवून गेला होता. ग्रेड परिक्षा झाल्यानंतर या वर्षीच्या वक्तृत्व स्पर्धा होणार होत्या. विषय होता ‘हुंडा-एक वाईट प्रथा’. त्यामुळे जोशीसर फार उत्साहात होते. विषय लक्षात घेता, मुलिंनी यात खासकरुन भाग घ्यावा अशी त्यांची ईच्छा होती. तरीसुध्दा याही वर्षी कप आमच्याच कॉलेजकडे रहावा म्हणून त्यांनी मला आणि शामला तयारी करायला घरी बोलावले होते.