मुक्तक

समास

अनुस्वार's picture
अनुस्वार in जनातलं, मनातलं
3 May 2021 - 5:13 pm

समासातल्या रेषेला सुद्धा ओढ असते शाईची. तिथल्या मोकळ्या जागेला वाटतं आपल्यावरही उमटावी अक्षरांची काळी-निळी नक्षी. ती वाचतांना फिरावा कुणाचातरी हात आपल्यावरून आणि स्पर्श व्हावा थेट वाचकाच्या मनाला. अनुभवावीत ती भावनांची वादळे नि:शब्द होवून. पण समासाला कुणी सांगावं, तुझं रितेपणच कागदाच्या तुकड्याला त्या शब्दमुद्रा झेलण्यास योग्य बनवतं. ओळींत न सापडणारे अर्थ त्या समासाच्या पटलावरच लिहिले जातील. काही लिहायचे राहून गेले तर लेखकाला समासाचा किती आधार असतो. स्वतः सोबत घालवलेले एकांतातले क्षण म्हणजे आपल्या आयुष्याचा समास! जे राहून गेलं ते भरणारा मोकळा समास!

धोरणमांडणीमुक्तक

सवय

अनन्त्_यात्री's picture
अनन्त्_यात्री in जे न देखे रवी...
30 Apr 2021 - 8:43 pm

साखरझोपेच्या डोळेजड सीमेवरून
हाकारणार्‍या अनघड कल्पनांची
वास्तवाच्या धगीत
कापूरवाफ होताना बघण्याची
आता सवय करून घेतोय

मास्कावगुंठित श्वासात
अवकाळी पावसाचा विषण्ण मृद्गंध
ऊरफोड भरून
पाऊसगाणे गाण्याची
आता सवय करून घेतोय

हताशेच्या महासाथीची "न"वी लाट
सकारात्मक विचारांच्या प्लासिबोने
नेस्तनाबूत होईलच
हे स्वत:ला वारंवार पटविण्याची
आता सवय करून घेतोय

मुक्त कविताकवितामुक्तक

ढग

अनुस्वार's picture
अनुस्वार in जनातलं, मनातलं
27 Apr 2021 - 7:06 pm

कुणाच्या आयुष्याचा दोर कधी तुटेल आणि कुणावर नशीब कधी मेहरबान होईल या गोष्टी सदैव अंधाराच्या मुक्कामाप्रमाणे मानवाला अज्ञातच राहतील. परंतु असे आहे म्हणून जेवढे हाती उरते त्या आयुष्यालाच बेभरवशाचे करण्यात काय अर्थ आहे? सध्या अविश्वास आणि अस्वस्थतेने आपल्याला अशी घट्ट मिठी मारलीये की प्रत्येक श्वासावर आणि कृतीवर त्यांचा प्रभाव जाणवतो आहे. आनंद, समाधान, हास्य या नैसर्गिक भावनांचा प्रसवदर कमालीचा खालावला आहे. आपल्या मनातली स्वतंत्र विचारांची अमानुष भ्रूणहत्या कळसाला पोहोचली आहे. आपल्याला सगळं काही स्वतःचं आणि स्वतःकरिता हवं आहे केवळ विचार सोडून.

मांडणीमुक्तकसाहित्यिकसमाजप्रकटनविचारलेख

कवितेनंतर

अनन्त्_यात्री's picture
अनन्त्_यात्री in जे न देखे रवी...
23 Apr 2021 - 8:37 pm

कवितेनंतर बाकी उरल्या
शब्दांचे विभ्रम मी बघतो
ऐकून आहे ठिणगीचाही
बघता बघता वणवा होतो

वळीव कोसळता वणव्यावर
राखेची रांगोळी होते
अगणित थेंबांतिल थोड्याश्या
थेंबांची पागोळी होते

सोसून पागोळ्यांचा मारा,
तरारून अंकुर जो फुटतो
वृक्ष होऊनी त्याचा, अनघड
शब्दांनी तो डवरून जातो

पाठशिवणीचा नाद लावुनी
शब्द बीज वळचणीत रुजते
कधीतरी त्यातून अचानक
ओळ नवी कवितेची फुलते

- पण ओळीच्या पैलतिरावर
अनाघ्रातसे काही उरते

कविता माझीकवितामुक्तक

मनातला राम

मालविका's picture
मालविका in जनातलं, मनातलं
21 Apr 2021 - 10:39 pm

मनातला राम
आज रामनवमी ! सगळयांच्या स्टेटस पासून फेसबुक च्या भिंती पर्यंत सगळीकडे रामराया भरून उरलाय . मी कधीच कुठल्या देवाचे फोटो शेअर करत नाही . अशा प्रचन्ड गर्दीच्या दिवशी तर देवळात जावं असं मनात देखील येत नाही . पण आज फेसबुक वर , व्हाट्स अँप वर रामावरच्या लेखांचा पूर आलाय . काही वाचले काही सोडून दिले . त्यातच एक तुळशीबागेतील रामाच्या देवळाचा फोटो आणि छोटासा लेख वाचला .

मुक्तकप्रकटन

भाजी

अक्षरमित्र's picture
अक्षरमित्र in जनातलं, मनातलं
20 Apr 2021 - 11:32 pm

करोनाकाळात श्रमिकांच्या दु:खांच्या अनेक कहाण्या वाचल्या, पाहिल्या. माध्यमांनी मुख्यत: श्रमिकांचे, गरीबांचे हाल ह्यावर स्टोर्‍या केल्या. चित्रपट केले. सुखवस्तू जनतेने लॉकडाऊन च्या काळात रोज नवीन पदार्थ बनवून त्याचे फोटो सोशल मिडियावर प्रसिद्ध करुन "आठडयातून रविवार येईल का रे तिनदा, भोलानाथ ?" ची मजा देखील लुटली. ही कथा २०२० च्या करोनाकाळात संघर्ष करण्यार्‍या अशाच एका मध्यमवर्गीयाची आहे. (सत्य)कथेत पात्रांची नावे देत नाही. शेवटी मध्यमवर्गीय लाज / अब्रू आड येते म्हणून.....

मुक्तकप्रकटन

मिपाबाजार

बापूसाहेब's picture
बापूसाहेब in जनातलं, मनातलं
19 Apr 2021 - 11:01 pm

http://misalpav.com/node/48684 इथे प्रतिसाद म्हणून लिहिणार होतो. पण मूळ लेखापेक्षा प्रतिसाद मोठा व्हायला लागला त्यामुळे नवीन जिलेबी पडायची ठरवली.

कोरोनाकाळात आमच्यासारख्या विंडो शॉपिंग करणार्या लोकांचे हक्काचे ठिकाण म्हनजे मिपाबाजार.. या बाजारात हर तऱ्हेची दुकाने आहेत. पण आजकाल काही दुकादारांकडून गोंधळ घातला जात असल्याने मिपाबाजार नेहमीचं गजबजलेला असतो.

कथामुक्तकविडंबनसमीक्षाविरंगुळा

अध्यात्माची भूमिती

अनन्त्_यात्री's picture
अनन्त्_यात्री in जे न देखे रवी...
14 Apr 2021 - 5:04 pm

अनादिच्या अलिकडचा
"अ" हा नि:संग असा एक बिंदू घेतला.
मग
अनंताला स्पर्श करू धजणारा,
ज्ञानगम्य असा,
"ज्ञ" हा दुसरा बिंदू घेतला.

"अ" ला "ज्ञ"शी जोडणारी
"अज्ञ" ही रेषा आखली.

ह्या रेषेवर
माझ्याच जवळपास
कायम घोटाळणारा
"हम्" हा बिंदू निवडला.

"अज्ञ" या रेषेशी
लंबरूप,
फटकून असणारे,
"सोs" हे प्रतल
असे निवडले
की ते "अज्ञ" रेषेला
"हम्" बिंदूत छेदेल.

गणितकवितामुक्तकमौजमजा

लस आणि शेरलॉक

Bhakti's picture
Bhakti in जनातलं, मनातलं
14 Apr 2021 - 4:40 pm

“अहो उद्या आपला लसीचा दुसरा डोस आहे” रजनीकाकू उत्साह –भीती मिश्रित आवाजात अशोककाकांना आठवण करून देत होत्या.
“हो हो,अग पण बातम्या येत आहेत की लस संपली आहे.काय माहित आपल्या सेन्टरवर काय परिस्थिती असेल.”अशोक काकांना लस मिळेल की नाही धास्ती वाटत होती.
“मीना वहिनींना फोन करतेय तर त्यांचा फोनच लागतं नाही,मागच्यावेळी आम्ही दोघींचा लसीसाठी नंबर येऊ पर्यंत चांगला टाइमपास झाला होता,यावेळीही त्या असत्या तर तसाच वेळ गेला असता.” रजनीकाकूंना उद्या वेळ कसा जाईल याचा प्रश्न पडला होता.
उद्या लस मिळेल का याचा विचार करत दोघेही रात्री लवकर निजले.

मुक्तकविडंबनप्रकटन

नव्हतं ठाऊक

सरीवर सरी's picture
सरीवर सरी in जे न देखे रवी...
13 Apr 2021 - 11:06 pm

आता मनाच पाखरू
घर कुठे बांधणार?

नव्हतं ठाऊक
आठवणींच झाड
तू कधी तोडणार|

भाळला होतास
अखंड चिवचिवाटावर,

नव्हतं ठाऊक
ध्वनीसाज बोलीचा
तू निष्पर्ण करणार|

निराळा पसारा
जाणूनही.. आवरणार,

नव्हतं ठाऊक
झाले​ पसा~याचे जाळं
तू शिकारी कोळी असणार|

मनमाझी कवितामुक्तक