गझल

किती हे शांत होते गाव ,जेव्हा मी नवा होतो
अता भेटीस मी आलो तुझ्या की गवगवा होतो

किती गावे इथे सूरात मी, पण दाद ना मिळते
किती केलास तू कल्ला तरीही वाहवा होतो

इशार्यावर इशारे ते कुणाचे सांगना होते
जरा मी हात धरला तर पराचा पारवा होतो

तुझ्यामाझ्यातला हा वाद आता सोडवावा तू -
जरा मी बोललो हलके तरीही वाढवा होतो

अता कळते, कशासाठी मला तू टाळले तेव्हा ..
तुला मी नेहमीसाठी तुझ्याजवळी हवा होतो

डॉ.सुनील अहिरराव

हलकेच शिरशिरी मग ..

प्रत्येक वाट येथे काट्यावरुन जाते
प्रत्येक फूल येथे प्रेतावरुन जाते !

प्रेमात नेहमी या तू जिँकतोस मृत्यू
माणूस जात साली जातीवरुन जाते

सांभाळ या सुखांना तू जोजवीत गीते
माझेच दुःख माझ्या कंठावरुन जाते !

येशील का कधी तू, ते सांग आज राणी
सारी तुझी प्रतीक्षा जन्मावरुन जाते

जुल्फे तुझी मुलायम करतात गूज गाली
हलकेच शिरशिरी मग ओठावरुन जाते

संधी अशीच येथे घाईत फार येते
घोड्यावरुन येते, थोड्यावरुन जाते

आताच त्या सुखाने माझा लिलाव केला
सलगी अशी सुखाची अंगावरुन जाते

तुझ्या न्यायालयी आता पुन्हा मी हारलो दावा
पुरेसा धूर्त मी नाही, कुठे जमला मला कावा

राज्ये ,तुझी सत्ता, तुझे हे कायदे सारे
अता माझ्याविरोधी तू हवा तो फैसला द्यावा

तुझ्या नावात रे दडला किती संहार हा देवा
अता सारे मवाली हे तुझा बघ बोलती धावा !

जणू की उंट हे सगळे पटावर खेळती युद्धे
कुणी येथे सरळ नाही, कुणी उजवा कुणी डावा !

विखुरल्या वेदना येथे सुगंधासारख्या राणी..
फुलांचा जन्म हा अवघा अता तू वेचुनी न्यावा

प्रतीक्षेतुन या सार्या युगे आली युगे गेली
तुझी वचने, तुझ्या शपथा : भरवसा काय सांगावा

डॉ.सुनील अहिरराव

वरुणदेवाने फालतू त्याची जात दावू नये

वरुणदेवाने फालतू त्याची, जात दावू नये
गाभुळलेल्या शिवारास यंदा, आग लावू नये

एवढ्यासाठीच जोपासतात, ’ते’ येथे गरिबी
की महान परंपरेला त्यांच्या, तडा जाऊ नये

कुत्रा चावो, विंचू चावो वा, सापही चालेल
हे परमेशा! या मेंदूस मात्र, अहं चावू नये

जन्माने असेल की कर्माने, कशाने शूद्र मी?
की; माझ्या नांगराला एक पण, देव पावू नये?

कुणी आणली असेल अशी वेळ, या सारस्वतांवर
की उंदीरही ज्ञानपीठाचे, पीठ खाऊ नये?

तू कोसळ एकदाची डोळ्यात, अथवा कशातही
आसमंतामध्ये आज माझे, श्वास मावू नये

प्रा.माधव त्रिंबक पटवर्धन (माधव जूलियन) ह्यांचा छन्दोरचना हा ग्रंथ प्रथम १९२७ साली प्रसिद्ध झाला. त्यात आणखी भर घालून हाच ग्रंथ १९३७ मध्ये छापून प्रसिद्ध झाला. (संदर्भ) या ग्रंथात काव्य रचनेमध्ये वापराची विविध प्रकारचे छंद, जाती आणि वृत्ते यांचा परिचय करून दिलेला आहे.

स्पर्श जितका बोलका हृदयांस होतो
पानगळ असली तरी मधुमास होतो

तू निघुन जातेस याची खंत नाही
वळुन जे बघतेस त्याचा त्रास होतो

मित्र म्हणणे जवळचा हे खास नाही
ते तसे होईल तेंव्हा खास होतो

तेज देण्या केवढा बघ सूर्य जळतो
फायदा नात्यातला चंद्रास होतो

केवढी माया तुझी आहे प्रसिद्धी
स्पर्शतो क्षणभर तुला, तो दास होतो

बंधने तुडवीत जातो सहज सारी
हा तुझ्याइतका मलाही भास होतो

प्रेम इतके काय कामाचे जिथे की,
आपला वापर 'अजय' सर्रास होतो

अमेठीची शेती

सांगा कशी फ़ुलावी, तोर्‍यात कास्तकारी
वाह्यात कायद्यांच्या लोच्यात कास्तकारी

देशात जा कुठेही, भागात कोणत्याही
सर्वत्र सत्य एकच; तोट्यात कास्तकारी!

झिजत़ात रोज येथे, तिन्ही पिढ्या तरी पण;
दारिद्र्य-अवदसेच्या विळख्यात कास्तकारी

कांदा हवा गुलाबी, स्वस्तात इंडियाला
जावो जरी भले मग, ढोड्यात कास्तकारी

पोसून राजबिंडे; आलू समान नेते
उत्पादकास नेते, खड्ड्यात कास्तकारी

सत्ता सुकाळ शेती, बारामती-अमेठी
ती तांबड्या दिव्याची, अज्ञात कास्तकारी