विज्ञान

वायूमंडल

नरेंद्र गोळे's picture
नरेंद्र गोळे in जनातलं, मनातलं
9 Apr 2017 - 3:46 pm

ज्या पृथ्वीवर आपण राहतो, त्या पृथ्वीवरच्या भूपृष्ठाचा एक तृतियांश भाग पाण्याने अनावृत्त असला तरी दोन तृतियांश भागावर पाण्याचे विशाल साठे विपुलतेने विखुरलेले आहेत. महासागर आहेत ते. अनावृत्त भागही वस्तुतः वायूंच्या सुमारे दहा किलोमीटर उंचीच्या थराने आवृत्तच आहे. ह्या वायूंचे वजन, म्हणजेच वातावरणीय हवेचा दाब. जो ७६ सेंटीमीटर उंचीच्या पार्‍याच्या स्तंभाच्या दाबाइतका किंवा सुमारे १० मीटर पाण्याच्या स्तंभाच्या दाबाइतका दाब असतो. खरे सांगायचे तर पाण्याने आवृत्त असो वा अनावृत्त, भूपृष्ठाच्या सर्वच भागांवर हवेचा हा महासागर विहरत असतो.

जीवनमानतंत्रभूगोलविज्ञानशिक्षणप्रकटनमाहिती

जीवात्मा

संदीप-लेले's picture
संदीप-लेले in जे न देखे रवी...
1 Apr 2017 - 9:18 am

कधी ह्या देहात, कधी त्या देहात
आणि फिरतसे, अनेक योनीत
असे कुठे वास, मधल्या वेळेत?
आणि करे काय, नसता कशात?
ओळख तयाची, कोणत्या खात्यात?
तोच हा अमुक, कोण ठरवत?
आहे तो खरेच, कसे हे ठरत?

नसती भावना, प्राण्याच्या योनीत
अचानक येती, मानवी देहात
आज जारे बाबा, अमुक देहात
आणि कर मजा, तमुक योनीत
सांगा असे सारे, कोण त्यां सांगत?
आणि गुपचूप, कोण शिकवत?
जातो का शाळेत, मधल्या सुट्टीत?

संस्कृतीधर्मकविताविनोदसमाजविज्ञान

||कोहम्|| भाग 6

शैलेन्द्र's picture
शैलेन्द्र in जनातलं, मनातलं
31 Mar 2017 - 8:38 pm

||कोहम्||
भाग 6

मागच्या भागात आपण विविध प्राणी आणि त्यांचे वेगवेगळे समुदाय यांच्या विषयी थोडंसं जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला, उत्क्रांतीत नेहमी तेच प्राणी यशस्वी ठरलेत जे सामुदायिक आयुष्य जगू शकले. एकेकटे जगणारे प्राणी हे शक्यतो फारसे न बदलता जसे होते तसेच राहिले.

विज्ञानलेख

||कोहम्|| भाग 4

शैलेन्द्र's picture
शैलेन्द्र in जनातलं, मनातलं
23 Mar 2017 - 10:18 am

कोहम्
भाग 4

जर आपल्याकडे आज (किंवा भविष्यात) टाइम मशीन असेल आणि त्यात बसून जर आपण लाखभर वर्षांपूर्वीच्या पूर्व आफ्रिकेत गेलो तर आपल्याला आपल्यासारख्या दिसणाऱ्या मानवांचे अनेक समूह दिसतील, लहान लहान मुलं आईच्या कडेवर बसलेली असतील, काही मागे फिरत असतील, पुरुष शेकोटीभोवती किंवा नुकत्याच मारलेल्या शिकारीभोवती बसून तिचे वाटे करत असतील, काही तरुण तरुणी स्वतःत मश्गुल असतील तर काही वृद्ध शांतपणे हे सगळं बघत, आपलं दुखर शरीर घेऊन बाजूला बसले असतील..

विज्ञानमाहिती

||कोहम्|| भाग 3

शैलेन्द्र's picture
शैलेन्द्र in जनातलं, मनातलं
19 Mar 2017 - 9:06 pm

Part 1

Part 2

कोहम्

भाग 3

मागच्या भागात आपण होमो या मानवाच्या वेगवेगळ्या प्रजातींची माहिती घेतली आणि त्याच बरोबर त्यांची थोडीशी वैशिष्टही समजून घ्यायचा प्रयत्न केला.

विज्ञानमाहिती

||कोहम्|| भाग 2

शैलेन्द्र's picture
शैलेन्द्र in जनातलं, मनातलं
18 Mar 2017 - 7:35 pm

1856 च्या ऑगस्ट महिन्यात, जर्मनीमधल्या निअंडरथल दरीत काही मजूर काम करत होते, एका चुन्याच्या खाणीत त्यांना काही हाडं सापडली. अशी हाडं सापडण्यात फार विशेष काही नव्हतं पण तरी त्यांनी ती एका स्थानिक अभ्यासकाला दिली. सुरवातीला वाटलं की ही एखाद्या अस्वलाची हाडं असतील, पण जेव्हा ती नीट जुळवली गेली तेंव्हा त्यांनी एक वेगळाच ईतिहास समोर आणला, 40000 वर्षांपूर्वी नाहीशा झालेल्या आपल्या सख्ख्या चुलतभावांचा इतिहास, जो आजही आपल्या प्रत्येक पेशीत स्वतःच अस्तित्व ठेवून आहे.

विज्ञानमाहिती

||कोहम्|| भाग 1

शैलेन्द्र's picture
शैलेन्द्र in जनातलं, मनातलं
15 Mar 2017 - 7:49 pm

साधारण 13.5 बिलियन वर्षांपूर्वी एक महास्फोट झाला असं मानलं जातं. या महास्फोटाच्या सिद्धांतानुसार, त्या क्षणी(?) वेळ, ऊर्जा, अवकाश आणि पदार्थ अस्तित्वात आले. त्या क्षणापूर्वी ना वेळ होती ना ऊर्जा..

वेळ, ऊर्जा, अवकाश आणि पदार्थ यांच्या अभ्यासाला फिजिक्स म्हटलं जातं..

विज्ञानमाहिती

ट्रिंग ट्रिंग !!!!!

बटाटा चिवडा's picture
बटाटा चिवडा in जे न देखे रवी...
24 Feb 2017 - 10:23 am

ट्रिंग ट्रिंग असा वाजतो जेव्हा Tone..
तेव्हा सर्वाना आठवतो तो "Telephone"

१९९० च्या दशकात केलेला तो पहिला कॉल
आजही आठवतो चाळमालकांच्या घरातला हॉल...
हॉल मध्ये फोनचा "डब्बा" असायचा ठेवलेला
येता-जाता निरखत असायचो आम्ही त्याला..

चाळीतले ते जोशी , नाडकर्णी , आणि पाटील
सर्वांचे कॉल त्या डब्बा फोन वर यायचे..
अन कोणाचा फोन आला आहे हे सांगायला
लहान मुलांनी घरोघरी पळायचे...

काही वर्षांनी,

कविता माझीफ्री स्टाइलमुक्त कवितारोमांचकारी.अद्भुतरससंस्कृतीइतिहासकवितामुक्तकजीवनमानराहणीविज्ञानमौजमजारेखाटन

कणकवली येथे होणारे श्री सुभाष पाळेकर ह्यांची नैसर्गिक शेती विषयी व्याख्यानमाला....

मुक्त विहारि's picture
मुक्त विहारि in जनातलं, मनातलं
12 Nov 2016 - 12:20 pm

प्रिय मिपाकरांनो,

दिनांक २६ नोव्हेंबर ते ३० नोव्हेंबर ह्या दरम्यान श्री.सुभाष पाळेकर ह्यांची "नैसर्गिक शेती विषयी व्याख्यानमाला" कणकवली येथे होणार आहे.

अधिक माहिती साठी श्री.सुनिल सावंत (९९६९५३४४३९) किंवा श्री. अमोल पाळेकर (९८८१६४६९३०) ह्यांच्याशी संपर्क साधावा.

मी जाणार आहेच.

आपलाच,

(शेतकरी) मुवि

ता.क. ====> सध्या माझ्याकडे आंतरजालाची जोडणी नसल्याने, वेळ मिळेल तसा मिपावर येत जाईन.

कलासमाजजीवनमानतंत्रराहणीभूगोलविज्ञानशिक्षणबातमी

वैज्ञानिक दृष्टीकोण

सोहम कामत's picture
सोहम कामत in जे न देखे रवी...
7 Nov 2016 - 1:08 pm

चला आज दाखवतो तुम्हा विज्ञानाची प्रगती..
Video games मुळे होणारी मैदानी खेळांची अधोगती..

Robots मुळे माणूस स्वत:चे अवयव विसरलाय..
Machines च्या वाढत्या किंमतींमुळे रुपयाचा भाव घसरलाय..

Whatsapp आणि Facebook मुळे मुक्तसंवादाला बसलय टाळं..
Computer वरील  प्रकाशामुळे जग दिसू लागलय काळं..

वाहनांच्या धुरामुळे Oxygen Traffic मध्ये अडकला..
Mileage Cars च्या अतिवापरामुळे Petrol चा भाव भडकला..

विज्ञानाच्या भुतांनी मिळवला अध्यात्मिक देवांवर विजय..
मुंबईसारख्या मायानगरीमुळे झाला गावच्या निसर्गाचा पराजय..

कविताविडंबनतंत्रराहणीविज्ञानशिक्षण