इतिहास

पहिल्या महायुद्धातील कोल्हे

अमित खोजे's picture
अमित खोजे in जनातलं, मनातलं
10 Jan 2018 - 2:11 am

कोल्हा हा कुत्र्याच्या जातीतील एक अत्यंत हुशार, कळपात राहणारा, आणि अत्यंत निष्ठुर प्राणी आहे. पहिल्या महायुद्धाच्या काळात १९१६-१९१७ मध्ये कडाक्याच्या हिवाळ्यात विल्नीयस आणि मिन्स्कच्या भागात जर्मन आणि रशियन सेना एकमेकांशी लढत होत्या. बर्फात अत्यंत प्रतिकूल परिस्थितीत लढताना दोन्हीकडच्या सैन्याची अगदी दैन्यावस्था झाली होती. तेथील बर्फाळ भागात राहणाऱ्या कोल्ह्यांनाही युद्धात मृत्युमुखी पडलेल्या सैनिकांची चांगली मेजवानी मिळत होती. जिवंत माणसाच्या गरम रक्ताची चटक त्यांना लागत चालली होती. थोडा धीर दाखवून ते एकट्या दुकट्या सैनिकांवर देखील हल्ला करू लागले.

इतिहासलेख

पानिपत - सदाशिवराव भाऊंच्या वीरकथा

मनो's picture
मनो in जनातलं, मनातलं
31 Dec 2017 - 6:49 am

काही दिवसांपूर्वी श्री. जयंत कुलकर्णी यांनी "सुरजमल जाट आया भाऊके दरबार" अशी पानिपत लढाईवरती तीन भागात लेखमालिका लिहिली होती.त्यात त्यांनी श्री जोशी यांच्या एका पुस्तकाच्या आधारे पानिपत विषयी ज्या आख्यायिका त्या काळात प्रचलित होत्या, त्याविषयी लिहिले आहे. ती लेखमालिका इथे वाचायला मिळेल

सुरजमल जाट आया भाऊके दरबार

ती मालिका वाचून मूळ पुस्तक वाचायची उत्सुकता खूप वाढली. श्री जयंत कुलकर्णी याना व्य. नि. करून विचारले पण त्यांच्याकडे पहिली पाने गेली असल्यामुळे पुस्तकाचे नाव नव्हते. आणि त्यांना मूळ पुस्तक सापडत नव्हते.

इतिहासप्रकटन

(नोटा)

ज्ञानोबाचे पैजार's picture
ज्ञानोबाचे पैजार in जे न देखे रवी...
12 Dec 2017 - 2:17 pm

पेरणा सांगायलाच पाहिजे का दर वेळी?

चालः- गे मायभू तुझे मी

नोटा

नोटा कितीक असती
हजार पाचशेच्या
नाही कुणास मुल्य
कागद वाटती साऱ्या

दूरस्थ आयकर विभाग
ठाऊक पाहतो मजला
डोळ्यांत् कॅशियरच्या
अनुकंप दाटलेला

झालो विवश परंतु
बोलणार काही नाही
निःशब्द भावनांना
होळीच साक्षी राही

अत्यंत भित्रे
08112016
पैजारबुवा,

काणकोणकोडाईकनालगरम पाण्याचे कुंडइतिहासबालकथाआईस्क्रीमऔषधोपचारकृष्णमुर्ती

आता ई-बुक मोडी लिपीतही! जाणून घ्या पहिल्या मोडी ई-बुक निर्मिती मागची धडपड

कौशिक लेले's picture
कौशिक लेले in जनातलं, मनातलं
11 Dec 2017 - 11:15 pm

नुकतेच मी मराठी भाषेतील पण मोडी लिपीतील जगातील पहिलेच ईबुक वाचले. जयसिंगराव पवार लिखित "राजर्षी शाहू छत्रपती महाराज" हे पुस्तक नवीनकुमार माळी यांनी मोडी लिपीत लिप्यंतरित करून ईबुक स्वरूपात सादर केले आहे. ई-बुक वाचून पूर्ण केले आणि नेहमीप्रमाणे माझ्या पुस्तक परिक्षणाच्या ब्लॉगवर त्याबद्दल लिहिले. नेहमी पुस्तक परीक्षणाबद्दल मिपावर लिहीत नाही पण नेहमीच्या पुस्तकांपेक्षा हे वेगळं आहे म्हणून म्हटलं चोखंदळ मिपाकरांना या बद्दल सांगावं.

संस्कृतीइतिहासवाङ्मयभाषाशुद्धलेखनतंत्रप्रतिसादआस्वादसमीक्षाबातमीशिफारसमाहिती

निवडुंग तरारे इथला....

अनन्त्_यात्री's picture
अनन्त्_यात्री in जनातलं, मनातलं
10 Dec 2017 - 8:21 pm

In Flander's Fields ही एक प्रसिद्ध युद्धकविता. पहिल्या महायुद्धाच्या दरम्यान डॉक्टर, सैनिक व कवी असलेल्या डॉ. जॉन मॅक-क्रे यांनी बेल्जीयम मधल्या Ypres इथल्या युद्धात मरण पावलेल्या आपल्या मित्राच्या स्मरणार्थ लिहिलेली. एका अनाम युद्धक्षेत्रावर लढताना वीरगती मिळालेल्या अनाम सैनिकांचं हे भावविभोर मनोगत. युद्ध निषेधार्ह असतं, घातक असतं, निरर्थक असतं हे सर्व जरी खरं असलं तरी अजूनही ते आधुनिक जगातलं एक अटळ वास्तव आहे. म्हणूनच ही कविता आजही वाचताना मनाला चटका लावून जाते.

ही मूळ कविता व तिचा मी केलेला भावानुवाद.

इतिहासकविताआस्वादभाषांतर

शिवकाल-निर्णय

सरनौबत's picture
सरनौबत in जनातलं, मनातलं
10 Nov 2017 - 7:59 pm

शिवकाल-निर्णय

दिनांक १० नोव्हेंबर, २०१७. आज अफ़जलखानाच्या वधाला ३५८ वर्षे पूर्ण झाली. सहज म्हणून 'कालनिर्णय' पाहिलं तर ह्या दिवशी 'कालभैरव जयंती' असल्याचं समजलं. ह्या 'कालभैरव जयंती' खेरीज अफजलखान नावाच्या ‘काळभैरवाची पुण्यतिथी' देखील नमूद करायला हवी होती असं वाटलं.

'कालभैरव जयंती' शिवाय 'पाटीलबुवा गोविंद झावरे पुण्यतिथी' देखील कालनिर्णय मध्ये ह्याच दिवशी लिहिली आहे. गावो-गावच्या लहान-मोठ्या महाराजांच्या जयंती, पुण्यतिथी आणि सणवार इतपत मर्यादित माहिती आपल्या कॅलेंडर्स मध्ये असते.

इतिहासविचार

इंडीयन डिमन डे -३०१६ कहाणी एका सणाची !

रामदास's picture
रामदास in जनातलं, मनातलं
8 Nov 2017 - 4:28 pm

१००० वर्षांनंतर भारतात साजरा होणार्‍या एका सणाचे हे वर्णन आहे." मुलांच्या पुस्तकातला हा धडा अर्थातच इंग्रजीत आहे.

मुलांनो, आपण दरवर्षी इंडियन डीमन डे साजरा करतो. खरे म्हणजे हा डीमन डे म्हणजे दैत्याचा दिवस असा गैरसमज तुमच्या मनात झाला असेल तर तो काढून टाका.
या सणाचे मूळ नाव ’इंडियन डीमॉनीटायझेशन डे’ असे आहे.हा सण दरवर्षी ८ नोव्हेंबरपासून तीन दिवस साजरा केला जातो.

इतिहासविचार

इतिहास व्याख्यान - पाक्षिक सभा

मनो's picture
मनो in जनातलं, मनातलं
28 Oct 2017 - 6:59 pm

मी भारत इतिहास संशोधक मंडळात काही गोष्टींविषयी शुक्रवार दि. ०३ नोव्हेंबर २०१७ संध्याकाळी ६.३० वाजता एक व्याख्यान देतो आहे. इतिहासात रस असलेल्या सर्वानी जरूर या, तुमचे स्वागतच आहे.

इतिहासमाहिती

डंकर्क.... भाग ३

जयंत कुलकर्णी's picture
जयंत कुलकर्णी in जनातलं, मनातलं
6 Oct 2017 - 11:46 am

पण त्या क्षणी तरी विजयमाला हिटलरच्या आर्देन्सच्या जंगलातून परजत येत असलेल्या चिलखती दलाच्या गळ्यात पडली होती....
पुढे चालू...

Simple, Free Image and File Hosting at MediaFire

इतिहासलेख

भारत चीन युद्ध – १९६२! भाग २

आदित्य कोरडे's picture
आदित्य कोरडे in जनातलं, मनातलं
30 Sep 2017 - 10:07 pm

मागील भागाची लिंक : भारत चीन युद्ध – १९६२! भाग १

२०व्या शतकाच्या सुरुवातीला चीन मध्ये घडलेल्या घटना (थोडक्यात)
शेवटच्या घटका मोजत असलेले मांचू साम्राज्य:

इतिहासविचारलेख