व्यासपर्व –लेखिका दुर्गा भागवत
काही पुस्तकं मनमुराद अनुभवण्यासाठी मनाचं क्षितीज विस्तारलेलं पाहिजे. व्यासपर्व मनाचं कवाड विस्तारल्यावर हातात पडलं. धर्मग्रंथाला कलाकृती म्हणून अनुभवताना वीण घट्ट झालीये.
मराठी साहित्यातील व्रतस्थ दुर्गा भागवत यांनी केवळ ११० पानांमध्ये महाभारताचे व्यासांच्या मांडणीनुसार केलेले विश्लेषण शब्द सौंदर्याने सुशोभित आहे.
कालचक्र उलटे फिरले अन्
पुन्हा जन्मलो
जुन्या चुका विसरून नव्याने
करून बसलो
काचपात्र भंगले तरीही
जोडत बसलो
मुखवट्यांस समजलो चेहरे
तिथेच फसलो
अढळपदी उल्का बघताना
जरी कोसळलो
डोळे कितिदा आले भरूनी
तरीही हसलो
बेचिराख होता होता मग
पुनश्च रुजलो
दसरा आणि दिवाळी
दोन सणांच्या मागोमाग
बहुदा केव्हातरी ती गेली
नक्की कधी ते माहीत नाही
पण लक्ष्मीपूजनाला दुपारी
हटकून तिची सय येते....
सूर्य अस्ताला जाईपावेतो
सबंध घरभर दाटून राहते
स्वतःपेक्षा अनेकपट वजन
वाहून नेणाऱ्या मुंगीसारखं
स्वतःला खेचून बाहेर आणताना
पापण्यांमध्ये आपसूक ओल येते
नकळतपणे पाझरणारे डोळे
संध्याकाळी रोषणाईच्या तेजाने
"दिपले" म्हणून इतरांपासून
लपवण मग तसं सोपंच जातं...
रातराणीची जादू
जवळपास २ वर्षापूर्वी रातराणीची रोप लावली होती. जगतायत की मरतायत अशी करत करत जगली बा एकदाची. या पावसाळ्यात तर अगदी एकास एक करीत फोफावली मस्त. वाढ तर चांगली झाली पण फुलं काही लागेनात. पाणीही नियमित चालू होत. सगळी रोपं बांधावर लावल्याने कुंपण अगदी सुशोभित झालं आहे आता.
काही लिहावयाचे आहे पण लिहीणार नाही
ठावे मजला शब्द माझे, कुणी वाचणार नाही
अंतरात माझ्या, भावनांना फुटती धुमारे
कोणास वेळ आहे, त्यांचे प्रदर्शन मी मांडणार नाही
कल्लोळ जाणिवांचा, उसळे लाटा परी मनात
परी अक्षरांचा किनारा तयांना लाभणार नाही
मनी आठवणींचे, सप्तरंग जरी विखुरले
तरीही शब्दचित्र त्यांचे,मी रेखाटणार नाही
साद प्रतीसाद, छिन्नी हातोडीचे घाव
ठोके पडल्याविना मुर्ती घडणार नाही.
प्रतीसाद भावनांना जीथे मिळणार नाही
तीथे मी उपेक्षितांचा धनी होणार नाही....
तू म्हणालास, कविता लिहिणार... पण जरा जपून हो!
प्रेम बीम तर बिलकूल नको, लोकं बसलेयत टपून हो!
नको लिहूस चंद्र बिंद्र किंवा कंकणभरला हात
इथं सगळेच ओळखतात "त" वरून ताकभात..
विस्कटलेल्या केसांवरून उगाच करतील भलते तर्क.
एका नजरेत ओळखतील सरलेली वयवर्षं..
सहज म्हणून विचारतील इतका तू उदास का रे?
उतरलेला चेहरा मग न बोलता सांगेल सारे..
तुझ्या हरेक शब्दाचा अगदी कीssस पाडतील
बोलता बोलता हळूच माझं नाव काढतील.
तेव्हा मात्र सांभाळ हं, चेहरा ठेव कोरडा
एक जरी हलली रेष, अनर्थ होईल केवढा..
आणखी एक गोष्ट तू कटाक्षाने पाळ,
इथे शहाळे म्हणजे संसार आशी कल्पना केलीयं. वरवर कठीण पण आतमधे मधुर गोड पाणी आणी मलाईदार साय पण त्या आगोदर नियतीच्या कोयत्याचे घाव सहन करावे लागतात.
माहीत नाही जमलीय का नाही😐
वाटले असावे कुणी जवळचे
वेचण्या कवडसे उन्हाचे
भेटावे कुणीतरी असे....
ऐकण्या हितगुज मनाचे
स्वप्न चांदण्या रात्रीतले
कधी न मी पाहीले
भेटावा चंद्र कोजागिरीचा....
असे कधीही मला न वाटले
