कविता

तुला काय ठाऊक सजणी
तुझ्यावर कोण कोण मरतंय
आख्खं गाव तुझ्यासाठी
रात्रंदिवस झुरतंय

माळावरचा दगडू पैलवान
भल्या-भल्यांना भरवतो हीव
तुझ्यासाठी त्याचा सजणी
टांगणीला गं लागलाय जीव

सुताराचा चकणा म्हादू
तुझ्यावर लईच मरतो
तुला बघत पटाशीचं काम
कानशीनं की करतो

डोईवर घेऊन शेण-बुट्टी
ठुमकत गं तू निघते
दीवाण्यांची टोळी तुझ्या
मागं मागं फिरते

प्रत्येकाला तुझाच राणी
गुलाम बनून रहायचंय
तुला मात्र माधुरी बनायला
म्हमईला जायचंय .

तू समोरून अलवार चालत यायचीस
मी उगाचंच रानफुलं वेचत रेंगाळायचो
पैंजणांची रुणझुण पुढे निघून जायची
मागे खच पडायचा पाऊलभर स्वप्नांचा

तू पावसात आडोसा पाहून थांबायचीस
मी मुद्दामचं भिजत पुढे निघून जायचो
काकणांची किणकिण कानाआड व्हायची
मागे ढीग पडायचा सकवार निःश्वासांचा

तू जराही वळून न पाहता निघून जायचीस
मी नुसताच थिजून पाहत राहायचो शून्यात
डोळ्यांच्या कडांवर मळभ दाटून यायचे
मागे सडा पडायचा ओंजळभर आसवांचा

अक्षयाचा डोह भरुनी
वाहतो जेथे सदा
सांडवा तिथला कुठे ते
सांगशिल का एकदा?

अद्भुताचा ढग निळा
ओथंबतो जेथे सदा
बरसतो केव्हा, कुठे ते
सांगशिल का एकदा?

नीरवाचा घुंगरू
बघ रुणझुणे येथे सदा
सातही स्वर वर्ज्य तरिही
ऐकशिल ना एकदा!

रात्रभर पडणारा पाऊस
सकाळी नकोसा होतो
कितीही हलका का असेना
जेव्हा सतत बरसतो

संध्याकाळी उदास वातावरणात
मुसळधार कोसळतो
तेव्हा नको त्या आठवणींचा
पूर मात्र मनात येऊन जातो

रात्र उदास जाण्याची चाहूल लागते
मग रात्रभरचा पाऊस नकोसा होतो.

- पाभे
१३/०७/२०२२

स्वरतत्वाचे तुषार अगणित
भवतालाला व्यापुनी उरले

रोमरोम पुलकित करणार्‍या
स्वरपुंजांनी गारूड केले

स्वरचित्रातील अवकाशाच्या
सुप्त मितीचे दर्शन झाले

स्वरलहरींचे जललहरींशी
निगूढ नाते पुनश्च कळले

स्वरशिल्पातील अमूर्ततेचा
चिरंतनाशी घालुनी मेळ
शब्दावाचून सहज रंगला
विलक्षणाचा अद्भुत खेळ

पावसाकडे बघून आलेले हे विचार.. शेवटी आपण सर्व अनुभव मनानेच जगतो.
हा मनातला पाऊस कितीतरी वेगवेगळ्या रुपांत जाणवतो. रुपं अनेक आहेत, त्यातली काही मांडण्याचा एक प्रयत्न. :-)

रखरखत्या रेताड धरेचा येतो वर्षाकाळ..
मुरमाड मनाच्या मशागतीला मायेचा फाळ..
तो रुततो, खुपतो, नांगरट धरतो, आनंदे वर्षतो..
तो पाऊस निराळा असतो..

मनामनांतील भाव-धारणा जेणे अंगारती..
स्वराज्य विचारे उभ्या ठाकती, लक्ष-लक्ष ज्योती..
राष्ट्रभावना जागृत धरतो, मनगटांत वळतो..
तो पाऊस निराळा असतो..

रखुमाई विठ्ठलावर होती थोडी नाराज
ठरवले तिने फार बोलायचे नाही आज

ठरले होते आधी ते वेळ मला देणार
मग जाऊन भक्तांना दर्शन ते देणार

भक्त आपले सारखे काही ना काही मागतात
विचार न करता हे देऊन सगळे टाकतात

आधीच मला ठेवली यांनी स्वतःपासून दूर
आषाढीला येईल आता भक्तांचा मोठा पूर

लांबूनच मी यांच्यावर लक्ष ठेवून असते
कोण येतंय कोण जातंय सगळं बघत बसते

हे सुद्धा दिवसभर उभे राहून दमतात
मिटल्या डोळ्यांनी सुद्धा जग सगळं पाहतात

कधी एकदा हात खाली घेईन असं त्यांना होत
पण भक्तांकडेच मन यांचं सारखं ओढ घेत

आत्मसमरूप दिसतात ओळी
आत्मस्वरूप असतात ओळी .
इथे नदीचा दिसतो काठ
तिथे संथ प्रवाह पार लावतात ओळी .

निराळ्या वेदनेच्या एकाच गावी
दिसता दिसतो आम्ही सहप्रवासी
कुठे दूर अंधारात हरवले गाव माझे
दिसे मी उगाचच तिथला निवासी

असे शब्द साधे येतात साथी
कविता त्यातुन वाहते प्रपाती .
उरी अंतरी घाव नाजूक खोल
वरी दिसते केवळ शांत ज्योती !

आम्ही नाही ऐसे कवी ज्यास म्हणती
जशी वेदना ती , तसे शब्द हाती.
मनाचेच सारे इथे मांडयाचे ..
न पूर्ती मिळे त्यातूनी .. काय त्याचे?