हनी बंचेस ऑफ ओट्स!

जिद्दीला सलाम आणि पुढील वाटचालीसाठी शुभेच्छा!

रेस्तरॉंमधल्या भांडी धुण्याच्या कामाचे मोल मला फार होते कारण त्यानंतर मिळणारे "मोफत जेवण"!

एकेकाळी माझ्या नवर्‍याची परिस्थीती अशीच होती.

आज, आत्ता यावेळेस माझा एक मित्र कॅनडात पेट्रोलपंपावर रोजंदारी करून जगतोय. शिक्षण संपलंय. मंदीच्या लाटेत सापडला. नोकरी मिळण्याची बोंब. त्यात कॅनडातील आधी नोकरी कॅनडियन्सना या धोरणाचा फटका. इथून जाताना शिक्षणासाठी कर्ज काढले आहे, त्याची फेड प्रामाणिकपणे करतोय. विशेष म्हणजे, या फेडीसाठी त्याने काही मुदत मागितली बँकेकडे, हप्ता कमी करून मागितला तर बँकेतून आधी त्याच्याकडं संशयानंच पाहिलं गेलं. तो प्रश्न त्याच्या पत्नीनं मार्गी लावला. आठवड्याची काटोकाट कमाई पोट भरण्यासाठीच जाते. परवा फोनवर सांगत होता, त्यानुसार मधला काही काळ त्याला उत्पन्नाच्या विचाराने केवळ दिवसा एक वेळ जेवूनच काढावा लागला आहे. हा संघर्ष असतोच. अमेरिका असो वा युरोप. सारं काही सुस्थितीत होतंच असा गैरसमज असूच नये. अमेरिका, युरोपच का? इथंही तसंच होत असतं. पुण्यातही असे दाखले आहेतच माझ्यासभोवती. खेड्यांतून आलेल्या मुलांचे. हा संघर्ष लादणारी परिस्थिती सार्वत्रिक असतेच.
लेखाचा हेतू उत्तम. लेखही चांगलाच.

त्या मित्राच्या जिद्दीचे कौतुक! त्याची स्वप्ने लवकर पूर्ण होवोत ही सदिच्छा!!
स्वाती

त्या मित्राच्या जिद्दीचे कौतुक आणि पुढील वाटचालीकरता शुभेच्छा.

हा संघर्ष लादणारी परिस्थिती सार्वत्रिक असतेच.

सहमत आहे. माझा एक मित्र असाच जिद्दीने तिथे शिकला.. पुढे गेल्यावर्षी जरा स्थिरस्थावर झाल्यावर लग्न केले आणि लग्नाच्या सुट्टीवरून बायकोसह अमेरिकेत परतताच हातात पिंक स्लिप (कारण मंदी) !! बायको तिथे एम.एस. करत असल्याने तिच्या डिपेंडन्ट विजावर ३ महिने काढल्यावर पुन्हा नोकरी मिळाली तोपर्यंत त्याने भारतात कळवलेही नव्हते.

चतुरंग यांनी उत्तम काम केले आहे, ही माहिती लोकांपुढे आणून. स्वाती यांच्यासारखेच म्हणते. या मुलाच्या कष्टाचे आणि जिद्दीचे कौतुक आणि वाटचालीसाठी शुभेच्छा.

परंतु, या मुलाने केलेल्या पहिल्या चार वर्षांत केलेल्या पैशाच्या विनियोगातील काटेकोरपणा मला बहुदा जमला नसता. आमच्या राज्यात किंमती सतत चढ्याच असल्याने ७ डॉलरमध्ये आठवडाभर राहणे शक्य झाले नसते. आमच्याकडे दुधाच्या गॅलनची सध्याची किंमत ही साधारणपणे $३.४९ आहे, दहा वर्षांपूर्वीही ती याहून फार कमी नव्हती (अगदी स्वस्त दुकानांमध्येही). हे दूध कितीही आठवडाभर पुरवले तरी या पैशातून बाकीच्या काळातील आठवड्याचा खर्च निघणार नाही. पोटाची खूपच आबाळ करावी लागली असती, असेही वाटते, आणि मला ते विशेष लाँगटर्म सोल्युशन (चार- एक वर्षांसाठी) म्हणून रूचत नाही. पण या सर्व धडपडीमागची घरावर कर्जाचा बोजा पडू नये ही इच्छा कळते, आणि समजते.

बाकी राहण्याच्या खर्चाचे वर्णन या लेखात नाही, ही लेखातील एकच उणीव वाटते. मुलाने कशा प्रकारे राहण्याचा खर्च मिळणार्‍या पैशातून काढला तेही लिहायला हवे होते.

चतुरंग यांनी उत्तम काम केले आहे
असेच म्हन्तो.त्यन्च्या जिद्दीला सलाम !!!!!
माझा एक मित्र. आम्ही बरोबरच बीई केले. त्याने फारच बिकट परीस्थीतीत बीई पुर्ण केले.१००० रुपये पगाराची पहिली नोकरी मिळाली. त्यातच लग्नही झाले.मग पुण्यामधे डिप्लोमा कॉलेजवर १८०० पगाराची नोकरी. त्यात आई-वडील आनी २ लहन मुले. बीई ला फस्ट क्लास नस्ल्याने डिगरी कॉलेजवर शिकवण्याची सन्धि नाही. अशातच त्याला युनिव्हर्सीटीम्ध्ये नविनच आलेल्या क्लास ईंप्रुव्हमेंट नियमाची महिती मिळाली. पुन्हा ३-४ विशयाची परिक्षा दीली आनि फस्ट क्लास मिळवला.आता त्याला डिगरी कॉलेजवर शिकवण्याची सन्धि मिळाली.पगार वाढ्ला.१४-१६ तास काम करायचा. प्राईव्हेट क्लास घ्यायचा.
एवढ सगळं चालु असताना त्याने मुंबई आयआयटीची परिक्षा दिली.गेट स्कोर मिळवला. विनापगार एम-टेक पुर्ण केलं. कॉलेजने बढती दिली. पुन्हा साहेबानी पीएचडी ची पात्रता परिक्षा दीली. स्कोर आला. कॉलेजने स्पोन्सेर केले पण विनापगार. आयआयटीच्या तुट्पुन्ज्या स्टायपेंड वर ४ वर्शात पीएचडी झाला.आयआयटीच्या कॅम्पस ईंटरव्ह्युव्ह मधे सिलेक्ट झाला. आता मोठ्या पगाराची नोकरी करत आहे तैवानमधे.

ही गोष्ट वाचुन अजुन एक घटना आठवली.

माझ्या मित्राने त्याच्या बहीणीला एम एस करण्यासाठी प्रोत्साहन देउन अमेरीकेत बोलावले होते. ती बिचारी कधी एकटी कुठे न गेलेली घाबरत घाबरतच अमेरीकेत पोहोचली. हा मित्र वेस्ट कोस्टला. ती इस्ट कोस्टला.

तीची ओळख त्याच दिवशी अमेरीकेत आलेल्या आणखी एका भारतीय मुलीशी झाली. त्यांनी सिनीअर्स च्या मदतीने एक रुम (शेअरींग मध्ये) मीळवली. त्या नंतर दोघींनी घरी फोन केले. आणी समजले की त्या दुसर्या मुलीची आई, ही मुलगी विमानात बसल्यावर थोड्याच वेळात हार्ट अ‍ॅटॅकने देवाघरी गेली होती. आताच भारतातुन कर्ज वगैरे घेउन आलेली ही मुलगी परतही जाउ शकत नव्हती. त्यामुळे ती प्रचंड दु:खात. मित्राची बहीण पण खुप घाबरुन गेलेली. सारखा फोन आणी होम सिक होउन रडणे. "मला परत जायचे आहे" असे सांगणे. या मित्राचे तीला समजावणे, आणी तीला अमेरीकेत आणण्या साठी आणी युनिवर्सिटीच्या फी साठी घातलेले पैसे फुकट जातील म्हणुन टेंशन मध्ये असलेला मित्र. बापरे, फार कठीण होते ते ६-७ दिवस.

अर्थात काही दिवसांनंतर सगळे सुरळीत झाले. दोघी एम एस झाल्या व नोकरी, लग्न करुन ईथेच सेटल झाल्या. पण हा प्रसंग न कायम आठवणीत राहीला.

गेल्या सहा वर्षातली बरीचशी कमाई तो पुढची दोन वर्षे एमबीए करण्यासाठी खर्च करेल आणि मग आणखीन मोठ्या पदावर काम करण्याची त्याची इच्छा पूर्ण होईल!

त्याला पुढील वाटचालीस जरूर शुभेच्छा!!

पण ह्या सगळ्याचे कौतुक करावे का नाही हा प्रश्न पडला आहे. वरती मोडकांनी म्हंटल्याप्रमाणे कष्टाचे डोंगर उपसत यश मिळवणे ही प्रवृत्ती सगळीकडेच दिसून येते. आपल्यापैकी प्रत्येकाने आपापल्या वकुबाप्रमाणे मेहनत करुनच आज जे काय आहे ते मिळवले आहे. हा लेख म्हणजे त्या कष्टांची शोकेसमधे मांडणी करुन विद्यापीठात प्रवेश मिळवण्याचा तद्दन बाजारू प्रयत्न वाटला. परखड मता बद्दल क्षमस्व.

लेख आवडला.

तुमच्या मित्राचे अभिनंदन आणी शुभेच्छा!!!

*हनी बंचेस ऑफ ओट्स! माझे आवडते सिरियल्स आहेत. :)

माफ करा पण ७$ चा हिशेब काही पटला नाही. परिस्थिती अतिरंजित करण्यासाठी ७$ चा आकडा घेतला असावा असा संशय यायला जागा आहे.
१. अमेरिकेत कुठेही काम केले तरी प्रत्येक राज्याच्या कायद्या नुसार कमीत कमी वेतन तरी द्यावेच लागते. २००१ ला इंटर्नशिप मिळाली. १९९७ पासून चे फेडरल व मिशिगन स्टेअचे मिनिमम वेज प्रति तास $५.१५ होते. दुवा.

>>>>आंतरराष्ट्रीय विद्यार्थी म्हणून काम करण्याचे मर्यादित तास

२. आंतरराष्ट्रीय विद्यार्थी आठवड्याचे कायद्यानुसार २० तास काम करु शकतो. (म्हणजे महिन्याचे $ ४१२ मिळु शकतात)
३. लेखक जिथे रहायचा तिथे घर भाडेही असेलच. साधारण स्वस्तात स्वस्त शहरात ४००$ भाडे महिन्याचे धरले वर चार जण रहात असले तरी विज पाणी बिल धरून ११०$ ते १५० $ कमित कमी
खर्च आलाच. ७$ चा एक असे ४ आठवडे तर लेखकाचे एकूण उत्पन्न महिन्याचे १३८ $ धरूया. त्या हिशोबाने त्यांनी महिन्यात २६.७९ तास काम केले. चला २७ तास पकडू. उरलेले कायदेशीर ५३ तास लेखकाने काम केले नाही.

गणित बाजुला राहु द्या २८$ मध्ये महिना भागत असेल यावर तरी विश्वास बसत नाही. एवढ्या हाल अपेष्टा सहन कराव्या लागत असतील तर याला पूर्णपणे परिस्थीतीच कशी काय जबाब्दार आहे?
आपण स्कॉलरशिप मिळवली नाही, पूर्ण कायदेशीर तास काम केले नाही, चांगला कँपस जॉब मिळवला नाही, प्रवेश घेते वेळेस युनिव्हर्सिटी मध्ये पुरेसे कँपस जॉब्स आहे का नाही याची चौकशी केली नाही, आपण पेड इंटर्नशिप मिळवू शकलो नाही असे महत्त्वाचे मुद्दे नाहीत का?

दूध $१.१९, ब्रेड $०.८९, टूथपेस्ट आठवड्याच्या सरासरीने $०.३४ एवढाच खर्च होता का? कांदे, बटाटे, भाज्या, तेल, मसाले, फोन बिल, अंगाचे साबण, लाँड्री याचा खर्च नव्हता का?

>>>>हातातोंडाची गाठ पडावी ह्याकरता आठवड्याला ७ डॉलर अशा अतिशय तुटपुंज्या रकमेत मी दिवस काढले.
यात घरभाडे धरले आहे काय? नसेल तर अशी अर्धसत्य सांगणा-या अतिरिंजित वाक्यांचे प्रयोजन काय?

चित्रा यांच्या प्रतिक्रियेत त्यांनी हाच मुद्दा मांडला आहे.

स्फूर्तिदायक. बाकी काही प्रतिक्रिया वाचून एवढेच वाटले... चश्मे चश्मे की बात है!!!

मूळ लेखाची प्रत आंतरजालावर आहे का? लेकीला वाचायला देईन म्हणते. ;)

तुमच्या मित्राचे आमच्यातर्फे कौतुक करा. कठिण परिस्थितीची जाणीव माणसाने सतत ठेवावी. आयुष्य सुकर होते असे मला वाटते.

असो.

हातातोंडाची गाठ पडावी ह्याकरता आठवड्याला ७ डॉलर अशा अतिशय तुटपुंज्या रकमेत मी दिवस काढले.

हे मलाही जरा अतिशयोक्त वाटले. खाण्यापिण्याखेरीज इतर अनेक खर्चही असतात ज्यांचा उल्लेख या $७ च्या खर्चांत नाही.

जिद्दीचे कौतूक, वाटचालीसाठी शुभेच्छा.

(अशा कथा भारताच्या अंतर्गतच खेड्यातून शहरात आलेल्यांच्या, झोपडपट्टीमधून विद्यापीठापर्यंत मजल करणार्‍यांच्या ऐकल्या आहेत. माधुकरी, नादारी, करत-करत शिक्षण मिळवणार्‍या भैरप्पा, दया पवारांची आत्मचरित्रे हल्लीच वाचली. अधूनमधून गप्प बसणार्‍या मित्रांना बोलते केले, की त्यांच्या स्फूर्तिदायक कथा ऐकायला मिळतात. परदेशात मात्र एकाकी लढा द्यावा लागतो, आईवडलांनासुद्धा सांगता येत नाही - त्यांना करता तर काही येणार नाही, काळजी उगाच वाटेल - हे एक अधिक ओझे असते.)

च्च! $७ वरुन किती काथ्याकुट! असे असु शकते की इतर खर्च वजा जाता या व्यक्तीला स्वतः वर खर्चायला आठवड्याला $७ उरत असतील. कॅफेटेरियात काम केले तर जेवण फुकट होते. तुम्हाला जर का कुठे खरेदी करायची माहित असेल तर अनेक वस्तू तुम्ही खूप कमी पैशात/जवळ जवळ फुकट मिळवू शकता. बरेचदा बिकट परिस्थीती पाहून मित्र रहायच्या जागेची सोय कमी पैशात/फुकटात करतात. साऊथ डाकोटात माझा नवरा आणि त्याचे मित्र घर रेंट करुन राहायचे. तेव्हा बिकट परिस्थीतीत सापडलेले बरेच जण तिथे पथारी पसरायचे. या लोकांनी एक दुकान शोधले होते. तिथे थोडे पॅकेज डॅमेज झालेले सिरिअल,क्रॅकर्स, सूप वगैरे खूप स्वस्तात मिळत.
जॉब बद्दल तर स्प्ष्ट उल्लेख आहे
पुढची चार वर्षे मी सफाई कामगाराचा मदतनीस ते प्रयोगशाळेतला असिस्टंट अशी सर्व प्रकारची कामे केली.

मात्र काही वेळा परिस्थीती अचानक बदलते. ९९ मधे इथे आलेल्या बर्‍याच जणांना २००० च्या रिसेशनचा फटका बसला. प्रोफेसरच्या बजेट मधे कपात झाली की त्या प्रमाणात असिस्टंटशिपही घटते. १९९७ च्या आशियायी आर्थिक संकटात देखिल बर्‍याच जणांचे प्लॅनिंग कोलमडले होते.
शेवटी महत्वाचे एवढेच की घरच्यांना कर्जात न लोटता या व्यक्तीने कष्टाने ध्येय गाठले.

लिखाण आवडले.

प्रत्येकाकडे एक स्टोरी असतेच. या व्यक्तीची स्टोरी मला प्रेरणादायक वाटली. त्यामधे पवित्रा आहे किंवा प्रदर्शन आहे असे वाटले नाही.(या न्यायाने कुठलेही आत्मपर लिखाणाच "पोझ घेऊन केलेले" वाटेल.) डॉलर्सचा नेमका हिशोब काय असा प्रश्न मला पडला नाही.

हि आमची फार फार आवड्ती सिरियल... विद्यापीठात असताना हाणलेले डबेच्या डबे आठवले...
मला मजबूत असिस्टटशिप आणि तगडी स्कऑलरशिप मिळत होति....
एश केली...:)

एक प्रेरणादायी अनुभव कथन इथे दिल्या बद्धल धन्स... :)

हल्लीच कंपनीत एका लीडरशिप कॉन्फरन्सला अस्मादिकांना का कोण जाणे स्टेजवर बोलावले. आणि मुलाखत घेतली.

पहिलाच प्रश्नः तुम्हाला सर्वात जास्त कशाचा अभिमान आहे ?

आता किती छोट्या छोट्या गोष्टी सांगाव्यात ?

म्हणून थोडा वेळ विचार केला, आणि म्हटले: "आय अ‍ॅम प्राउड ऑफ हाऊ फार आय हॅव कम, व्हेन नो वन इन द वर्ल्ड, इन्क्लुडिंग मी, एक्स्पेक्टेड मी टू डू सो वेल."

सतरा वर्षांपूर्वी माझी परिस्थिती तुमच्या मित्रापेक्षा बरी होती. पण माझ्या शिक्षणासाठी माझ्या आई-वडीलांना कर्ज घ्यावे लागले नाही, हा माझ्यासाठी खूप महत्त्वाचा मुद्दा होता.

अनुभव आवडला. हिरव्या नोटांच्या खाली अशा खूप जखमा असतात. त्या नोटांचा माज येऊ देत नाहीत.

समुपदेशनाच्या पुस्तकात हा एक धडा संकलीत करा .
चतुरंग ,भारतीय वेळापत्रकाप्रमाणे अगदी योग्य वेळी टाकलेला लेख .
सध्या अ‍ॅडमीशनसाठी रोज इतर पालकांसोबत रांगेत उभा राहतो आहे. त्या चार तासात सगळ्या मुलांनी आणि पालकांनी वाचण्यासारखा लेख आहे.
मुक्तसुनीत म्हणतात त्याप्रमाणे प्रत्येकाकडे एक स्टोरी असतेच.
हे फक्त भारतातून अमेरिकेत गेलेल्या आणि तिथे यशस्वी झालेल्यांचे ग्लोरिफिकेशन आहे
रावसाहेब मी असहमत आहे.

जिद्दीला सलाम.

इथे साला स्वदेशात-स्वशहरात -शिक्षण पुर्ण असुन - स्वतःच्या व्यवसायत असुनही रात्री १ क्वार्टरची जमवाजमव करायला मारामार होते.

१) पुढची चार वर्षे मी सफाई कामगाराचा मदतनीस ते प्रयोगशाळेतला असिस्टंट अशी सर्व प्रकारची कामे केली.
२) रेस्तरॉंमधल्या भांडी धुण्याच्या कामाचे मोल मला फार होते कारण त्यानंतर मिळणारे "मोफत जेवण"!
३) २००१ साली मी मॅग्ना-डॉनेली कॉर्पोरेशन ह्या कंपनीकडे बिनपगारी समर इंटर्न म्हणून रुजू झालो.
४) माझ्या जिवापाड काम करण्याने तीनच महिन्यात मला पूर्णवेळ पगारावर बढती मिळाली ती पुढचे ९ महिने!

नशीब एवढे सगळे मिळाले.
हल्ली यातले काहीच मिळत नाही.

प्रत्येकाची लढाई वेगळी असते. आणि प्रत्येकाकडे स्टोरी असते हे खरेच आहे.
पण नोकर्‍यांचे चित्र अमेरिकेत खूप झपाट्याने बदलते/खालावते आहे.
आज-काल जीआरई/अण्डरग्रॅड चा भक्कम स्कोअर आणि सधन कौटुंबिक स्थितीच्या जोरावर अनेक मुले चांगल्या अमेरिकन विद्यापिठात प्रवेश मिळवतात. हिमतीने शिकतात सुद्धा. पण डिग्री हातात आली तरी नोकरीची(कँपस इ.) शक्यता नसतेच. असलीच तर धूसर असते.
अमेरिकेत नोकरी शोधायला जास्त दिवस राहता सुद्धा येत नाही. सगळ्यांना पीएचडी साठी पुढची ३-४ वर्षे गुंतवणुक (वेळ/पैसा) जमेलच असं नाही. म्हणून बरेच लोक हिरमुसले होऊन परतात.

सांगायचा मुद्दा हा की अमेरिकेत शिकायला जाणार्‍यांपुढे आज वेगळे - शिक्षणा पलिकडचे प्रश्न आहेत.
अशा पार्श्वभूमीवर - "अमेरिका: लँड ऑफ ड्रिमस्" ची जादू ओसरतीये. त्यामुळे ९० चे दशक संपता संपता लिहिलेला लेखकाचा अनुभव इथे निव्वळ प्रेरणे पलिकडे कितपत उपयोगी पडतो असा प्रश्न मला पडलाय. लेखकाचा तसा ह्या लेखाचा उपयोग व्हावा असा उद्देश आहे का नाही हे ही माहित नाही.