समीक्षा

झाडी बोली (मराठी भाषेतील सौंदर्यस्थळे)

शरद's picture
शरद in जनातलं, मनातलं
1 Mar 2015 - 2:50 am

प्रत्येक भाषेचे "प्रमाण" किंवा "ग्रांथिक" व "बोली" असे दोन भाग आढळून येतात. मराठीत पुण्याच्या आसपास बोलली जाणारी ’पुणेरी" भाषा ही ग्रांथिक मानली जाते. मराठीतील विविध बोली भाषा उदा. कोल्हापुरी, वायदेशी, नगरी, बागलाणी, खानदेशी, अहिराणी, बालेघाटी, वर्‍हाडी, गंगथडी, बैतुली, नागपुरी, मालवणी, कोंकणी, कारवारी इ. आपल्याला (निदान ऐकून तरी) माहीत असतात.व याचीही कल्पना असते की या बोली भाषा महाराष्ट्रातील निरनिराळ्या भागांमध्ये प्रचलित आहेत व त्यांची नावे त्या त्या भागांवरून पडली आहेत. उदा. मालवणच्या आसपास बोलली जाते ती मालवणी बोली.

भाषाव्युत्पत्तीसमाजप्रकटनविचारसमीक्षा

जा जरा पूर्वेकडे (मराठी भाषेतील सौंदर्यस्थळे)

बोका-ए-आझम's picture
बोका-ए-आझम in जनातलं, मनातलं
27 Feb 2015 - 5:05 am

संघर्ष हा आयुष्याचा एक अविभाज्य भाग आहे. माणसाच्या जवळजवळ ३५०० वर्षांच्या लिखित इतिहासात अजिबात कुठल्याही प्रकारचा संघर्ष नसलेली वर्षे जेमतेम २०० असतील. जसजशी माणसाने भौतिक प्रगती केली, तसतशी प्रगती संघर्षांमध्येही होत गेलेली आहे. विसाव्या शतकातल्या दोन महायुद्धांनी तर हे सिद्ध केलं की विज्ञान आणि तंत्रज्ञान यांचा माणसांना मारण्यासाठी फार प्रभावीपणे वापर करता येतो. इतर प्राणी गरज असेल तरच दुस-या प्राण्यांची शिकार करतात. पण माणूस नुसती इतर प्राण्यांचीच नव्हे तर माणसांचीही शिकार करतो आणि तेवढंच करून थांबत नाही तर विचारसरणी आणि तत्वज्ञान यांच्या कुबड्या वापरून त्याचं समर्थनही करतो.

वाङ्मयप्रकटनआस्वादसमीक्षा

शमिताभ: अमिताभची एकपात्री शोकांतिका

ए ए वाघमारे's picture
ए ए वाघमारे in जनातलं, मनातलं
19 Feb 2015 - 10:04 am

शमिताभ: अमिताभची एकपात्री शोकांतिका
shamitabh

चित्रपटआस्वादसमीक्षा

मुंबई ते काश्मीर... दुचाकीच्या संगे.. .भाग 4

शशिकांत ओक's picture
शशिकांत ओक in जनातलं, मनातलं
18 Feb 2015 - 6:31 pm

मुंबई ते काश्मीर... दुचाकीच्या संगे.. .भाग 4
जम्मू श्रीनगर बस प्रवास
1979-80 सुमारास हा प्रदीर्घ प्रवास माझ्याप्रमाणे अनेकांनी अनेकदा केला असेल. पण अरूणच्या शब्दांकनाची हातोटी विलक्षण आहे. त्याचा मासला अनुभवा...
‘सार्वजनिक संडास ही राष्ट्राच्या संकृतीची कसोटी आहे!.’ ... हे पु लंचं चपखल वाक्य नेमकं आठवत उरातील सल पोटाकडे कळ बनून सरकते... लाईन लांब व्हायच्या आत तिथे टॅक्स भरून मोकळा झालो!... तिथला ‘एकांत-वास’ सुद्धा... लोकांच्या बेशिस्तपणामुळं अत्यावश्यक आणि चांगल्या सोयीसुविधांचा सुद्धा कसा फज्जा उडतो त्याचा धडधडीत पुरावा होता!....

प्रवासदेशांतरआस्वादसमीक्षा

मुंबई ते काश्मीर सायकलनामा - भाग ३ ओरिजनल प्रेम पत्र ...

शशिकांत ओक's picture
शशिकांत ओक in जनातलं, मनातलं
16 Feb 2015 - 12:18 pm

भाग ३
अरूण वेढीकर सायकलवरून मजल दर मजल करत पंजाबातून जातात तेंव्हाच्या कथा भागातील मजेदार प्रसंग सादर...
पठाणकोट डमताल ..
१८५००
ओरिजिनल प्रेम पत्र! पान२२५

मांडणीआस्वादसमीक्षा

मुंबई ते काश्मीर सायकलनामा - भाग 2

शशिकांत ओक's picture
शशिकांत ओक in जनातलं, मनातलं
13 Feb 2015 - 12:08 am

मुंबई ते काश्मीर सायकलनामा - भाग 2
भाग 2
इंदूर – देवास - सारंगपूर

अरूण वेढीकर सायकलवरून मजल दर मजल करत मध्य प्रदेशात येतात तेंव्हाच्या कथा भागातील मजा मजा सादर...
पान 60 इंदूर
... मध्य प्रदेशाची राजधानी होती. इंदूरवर अस्सल मराठी छाप दिसते. भाषेचा गोडवा कानात साठवावा असा. मराठीला उर्दू-हिन्दी शब्दांची खमंग फोडणी... ‘अरे यार माजरा काय आहे? खमखा चिल्लावून राहिलाय ? इतका शोर मचून का राहिलाय?...

मांडणीआस्वादसमीक्षा

नकोच सोने हिरेजवाहिर -स्वप्नमयकल्पना आणि बदललेल्या काळातील लाकूडतोड्याची गोष्टीचे वास्तव

माहितगार's picture
माहितगार in जनातलं, मनातलं
12 Feb 2015 - 12:09 pm

लाकूडतोड्याची गोष्ट
या संजीव खांडेकर यांच्या दीर्घ कवितेचा संक्षेप

कवितासमीक्षा

मुंबई ते काश्मीर... दुचाकीच्या संगे..

शशिकांत ओक's picture
शशिकांत ओक in जनातलं, मनातलं
12 Feb 2015 - 1:34 am

मुंबई ते काश्मीर... दुचाकीच्या संगे...
1

मस्त कलंदर अरुण वेढीकरचा तरुणपणातील सायकलनामा.

मांडणीसमीक्षा

आणिक एक आरक्षण

वेल्लाभट's picture
वेल्लाभट in काथ्याकूट
11 Feb 2015 - 4:12 pm

दोन दिवसापूर्वी वर्तमानपत्रात एक बातमी होती; 'शेअर टॅक्सी मधे पुढची पॅसेंजर सीट महिलांसाठी आरक्षित.' त्यावर अनेक प्रतिक्रिया होत्या. सामाजिक संस्था, प्रवासी संघटना, इत्यादींनी अगदी स्वागतार्ह निर्णय वगैरे संबोधून या गोष्टीचं कौतुक केलं होतं. ट्रेनचे डबे झाले, बसच्या सीट झाल्या आता टॅक्सीच्याहि सीट महिलांसाठी आरक्षित; किंवा राखीव.