विरंगुळा

एके दुपारी आम्ही कार्यालयात टंगळमंगळ टोलवाटोलवी इत्यादी महत्वाची कामं करत बसलो असतानाच शेजारचे रावसाहेब नामक समवयस्क सहकारी मित्र बोलले की, "पाटील, आज जरा कंटाळाच आलाय बुवा."

8 ऑक्टोबर 1998. हवाईदल दिनाच्या निमित्ताने पुण्याच्या लोहगाव हवाईदल स्थानकाला (Air Force Station) मी पहिली भेट दिली तो दिवस. त्याआधी दोन-तीन वर्ष असं होत होतं की, लोहगाव विमानतळावर सामान्य नागरिकांना विमानं पाहण्यासाठी खुली असल्याची बातमी दुसऱ्या दिवशी वृत्तपत्रांमध्ये यायची. त्यामुळे लोहगाव विमानतळावर विमाने पाहण्याची इच्छा असूनही संधी मिळत नव्हती. 1997 मध्येही असेच झाल्यावर मात्र निश्चय केला की, पुढच्या वर्षी हवाईदल दिनाला या विमानतळावर जाऊन प्रत्यक्षात विमाने पाहायचीच.

(आमचे परमस्नेही खासे सेनापती बहाद्दर गुले गुल्फाम अवरंगाबादकरियांनी सदर बैठकीचे वर्तमान ल्हिवून काढणेसंबंधी आम्हांस विनंती केली ऐसीजे.. मालकांचे विनंतीनुसार घडली हकिकत लिव्हणें आम्हांस भाग आसें.)

तर ते समयी शहर पुणे मुक्कामाचे दिवस मोठे मौजेचे..!
रात्रीचा उद्योग रात्री करावाच परंतु दिवसाहीं रात्रीचाच उद्योग करीत बैसावें, ऐसा आमचा सुवर्णकाळ चालिला आसें..!
ऐशाच येके संध्यासमयीं सूर्यास्त जालियानंतर दोन घटिका मौज करणें हेतूने आम्ही यारदोस्त 'बैसलों' होतों..!

होस्टेलमध्ये स्वत:ची रूम सोडून इतर कुणाच्याही रूममध्ये ढुंगण वर करून लोळत पडण्याची परंपरा आणि शिवाय धाडकन दार उघडून कुठंही कधीही घुसण्यात काही गैर आहे, असं कुणाच्या डोक्यातही येणं अशक्य असल्यामुळे तिथं प्रायव्हसीचं साधं सुख मिळण्याचा काहीच विषय नसायचा.

रस्त्यात अचानक खड्डा आल्यामुळे समजा आपण करकचून ब्रेक मारल्यानंतर पाठीमागचा एखादा आपल्यासारखाच मध्यमवर्गीय गाडीवाला आपल्यावर येऊन चढला असता सदर घटनेमध्ये नेमकी चूक कुणाची हे निश्चित करण्याचा प्रयत्न करण्यात काहीच अर्थ नसतो ह्याचं साधं कारण असं आहे की आपल्याकडे कोणत्याही रस्त्यावर गाडी चालवताना फूटभर खोल खड्डा अकस्मातपणे समोर येतच असतो, हे जनरल नॉलेज अगदी लहानपणापासूनच आपल्या सगळ्यांच्या अंगवळणी पडत असल्याने ते एव्हाना आपल्या एकूणच जगण्याचा भाग झालेलं असतं तरीही यामागचं खरं कारण म्हणजे जनतेचं ध्यान चालू क्षणावर तल्लखपणे टिकून रहावं ह्या उदात्त भूमिकेतून मायबाप सरकार, प्रशासन आणि कंत्राटदार वग

[हॉटेल 'जिव्हाळा'
मेन्यूकार्ड: चिकनथाळी -- फक्त ६० रूपै]

त्या शहरातली नेहमीसारखीच एक मोकळी संध्याकाळ आणि त्यात कुंद कुंद पावसाळी हवाही फारच उदास पडलेली...! आणि शिवाय दुपारी बॅकलॉगचा एक पेपर देऊन दु:ख फारच अनावर झाल्यामुळे, आम्ही सगळे ताबडतोब 'मैफिल बार अँड रेस्टॉरंट' येथे जाऊन बसलो.

उदाहरणार्थ जुन्या कुठल्याही हिंदी मूव्हीमधला एखादा फ्लॅशबॅक दाखवण्याचा सीन.
अंधाऱ्या खोलीत एक चाळिशीतला माणूस मफलर वगैरे गुंडाळून गंभीर चेहऱ्यानं एकटाच बसलेला असतो.
बाहेर वीजांच्या गडगडाटासह वादळी पाऊस..
खिडकीतून अचानक सुसाट वारा येतो.. त्यामुळे भिंतीवरची फ्रेम वाकडी-तिकडी होत फुटतेय
आणि त्याचवेळी अचानक कडाडलेल्या वीजेचा प्रकाश खिडकीतून डायरेक्ट त्या माणसाच्या चेहऱ्यावर..!!

पहिल्या वर्षाच्या शेवटच्या परीक्षेच्या तडाख्यात, निम्मी-अर्धी जनता जबर जखमी व्हायची. पण कसेतरी बॅकलॉग घेऊन, रडत खडत दुसऱ्या वर्षाचा जुगाड लागायचा. उरलेली जी जनता गचका खायची त्यांची व्हॅकन्सी डिप्लोमाच्या पोरांनी भरून काढली जायची.

ज्याप्रमाणे घरात नवीन आलेल्या सुनेला तिची सासू वेगवेगळ्या आयडिया काढून, घरात मिसळून घ्यायची टाळाटाळ करते, त्याच प्रकाराची एक आवृत्ती रेग्युलरची पोरं ह्या डिप्लोमाच्या पोरांच्या बाबतीत सादर करायची.

"आम्ही तुमच्या आधीपासून इथं आहोत. त्यामुळं इथल्या सगळ्या रिसोर्सेसचा लाभ घेताना आधी आम्हाला विचारलं गेलं पाहिजे", असा ह्या रेग्युलर पोरांचा दावा असायचा.

"ती मला नाही म्हणाल्यामुळं माझ्या आयुष्यात एक
जबरदस्त पोकळी निर्माण झालेली आहे..आणि ती पोकळी भरून काढण्यासाठी, तू आम्हाला आणखी एक ओल्ड मंकचा खंबा ताबडतोब आणून दे..!''
अशा विव्हळ स्वरात रात्री-बेरात्री कुणीतरी फोन करायचं..

१. रस्त्यावर वाढलेलं कुत्रं चुटकी वाजवून बोलावलं की लगेच शेपूट हलवत पायाशी येतं.. झोंबाळतं.. त्याच्या उचंबळून येण्याचा प्रवाह चहुदिशांना मुक्त असतो..
पण पाळलेल्या कुत्र्यांच्या प्रेमाचा ओघ त्यांच्या मालकांपुरताच वाहतो..

२. आकाशाने भुरकट ढग धरून ठेवले आहेत..
समोर स्तब्ध पाण्याच्या पृष्ठभाग.. तलम पापुद्र्यासारखा.. थरथरतोय अधूनमधून.. बहुतेक वाऱ्याच्या झुळकीचा हलका स्पर्श होतोय तिथे..
झाडाला विचारलं की हे खरंय का? तर त्यानंही होकारार्थी फांदी डोलावली...