प्रात्यक्षिकः चित्रे माऊंट कशी करावीत

हल्ली अनेक प्रकारचे, निरनिराळ्या रंगांचे उत्तम माऊंट बोर्ड चांगल्या आर्ट मटेरियलच्या दुकानात मिळतात. उत्तम दर्जाचा पुठ्ठा आत असतो, आणि वरून रंगीत कागद चिकटवलेला असतो. इथे दाखवल्याप्रमाणे चित्रे माऊंट करून प्लास्टिकच्या योग्य आकाराच्या थैलीत ठेऊन पत्र्याच्या पेटीत (झुरळ, उंदीर, इ. पासून वाचवण्यासाठी) आडवी सपाट ठेवावीत. किडे, कसर लागू नये म्हणून डांबराच्या गोळीची पुरचुंडी ठेवावी.
जी चित्रे भिंतीवर लावायची असतील, तेवढ्यांनाच फक्त बाजारातून काचेची फ्रेम करवून घ्यावी, त्यापूर्वी आणखी एक जाडा पांढरा कागद चित्रामागे घालावा. चित्र फ्रेम करून भिंतीवर लावले, की प्रकाशामुळे कागद हळूहळू पिवळा पडत जाऊन चित्र जुनाट दिसू लागते. पेटीत संग्रहित केलेली चित्रे त्यामानाने बरी राहतात. भिंतीत ओल नसावी, तसेच एकच चित्र दीर्घकाळ भिंतीवर लावून ठेवण्याऐवजी बदलून लावावीत.
आणखी खोलात जायचे, तर माऊंट करताना मागील टेप चारी बाजूने न लावता फक्त वरच्या बाजूलाच लावणे जास्त योग्य असते, कारण पावसाळ्यात, उन्हाळ्यात चित्राचा कागद कमिअधिक प्रसरण पावतो. फक्त वरच्या बाजूला टेप लावल्यास खालून कागद पसरला वा आकसला, तरी त्याला सळ वा फुगीरपणा न येता तो सरळ रहातो. चित्राच्या दर्शनी भागाला काच, प्लास्टिक हे टेकलेले नसावे. चित्रे लॅमिनेट चुकूनही करू नयेत. त्यातील रसायनामुळे कालांतराने खराब होतात. याच कारणाने डिग्री सर्टिफिकेट वगैरेही लॅमिनेट करू नयेत, वा पुठ्ठ्याला चिकटवून ठेऊ नयेत.
बासनात गुंडाळून ठेवलेली पोथ्यांमधील प्राचीन चित्रे शेकडो वर्षे जशीच्या तशी राहिलेली आहेत. मात्र अलिकडे ती भिंतींवर लावल्यावर पिवळी पडू लागलेली दिसतात. चांगल्या संग्रहालयांमधे म्हणूनच कागदावरील चित्रे मंद प्रकाशात लावलेली असतात.

@शशिकांत ओकः
मी जे लिहिले आहे, त्याचा प्रत्यक्ष पुरावा तुम्हाला उजजैनला बघायला मिळाला म्हणायचा.

एकच चित्र दीर्घकाळ भिंतीवर लावून ठेवण्याऐवजी बदलून लावावीत.

यात मी 'जागा बदलून लावावीत' असे म्हटले नसून मुळात एकच वस्तु भिंतीवर फ्रेममधे दीर्घकाळ लावू नये असे म्हटले आहे. काही काळ फ्रेममधे लावून नंतर पुन्हा फ्रेममधून काढून पेटीत सुरक्षित ठेवावे, म्हणजे खराब होणार नाही.
तसेच किमान वर्षातून एकदा तरी सर्व कागद बाहेर काढून त्यांना ऊन्ह आणि हवा लागेल, असे बघणेही महत्वाचे.

एकच फ्रेम असेल, तर त्यातील चित्र बदलत रहावे, म्हणजे ती चित्रे कायमची खराब होणार नाहीत. मुख्य मुद्दा दीर्घकाळ उघड्यावर राहिल्याने कागद खराब होण्याचा आहे.(अगदी फ्रेमेत असला तरिही)
घरच्या घरी चित्रांना फ्रेम कसे करावे? असा धागा काढू का?
पूर्वी फ्रेमेच्या मागे खिळे ठोकून हार्ड्बोर्ड पक्का करत, ते खिळे गंजून गेल्यावर पुन्हा काढ-घाल करणे अशक्य असायचे. हल्ली क्लिपा लावलेल्या फ्रेमा मिळतात, त्यात सहजपणे चित्र बदलता येते.