हे घे ते घे

या दोन जीवनशैली एकीकडे.
आणि केवळ पैसे आहेत म्हणून ज्याची गरज नाही किंवा वापर होणार नाही अशा गोष्टी विकत घेणे - हौस असते, वेळ जात नाही म्हणून शॉपिंग करतात, माझ्याकडे अमुक ब्रँड ची तमुक गोष्ट पाहिजे म्हणून शॉपिंग करतात, त्याच्याकडे आहे म्हणून माझ्याकडे पाहिजे म्हणून करतात, कुणाला तरी दाखवायचे असते की आम्हाला पण ही गोष्ट परवडते/आमच्याकडे पण क्ष क्ष आहे म्हटलं, अशी शॉपिंग करतात.

उदाहरणार्थ. हातातलं घड्याळ. दोनशे पाचशे रुपयाचं असू शकतं. टायटन च पाहिजे म्हणून दोन तीन हजार रुपयांचे असू शकतं. दहा पंधरा हजारांच Casio जी शॉक किंवा एडिफिस असू शकतं. किंवा दोन तीन हजाराचे फिटनेस बँड. किंवा मग मोबाईल मध्ये वेळ बघता येतो.
फिटनेस बँड वापरणारे किती लोक त्याचा योग्य उपयोग करत असतील?
क्रोनोग्रफ वापरणारे किती लोक त्यातल्या वेळ सोडून इतर डायल चा उपयोग करत असतील?

रतन टाटा, बिल गेट्स, मार्क झुकरबर्ग, वॉरन बफे, हे सगळे frugal जीवनशैली साठी प्रसिद्ध आहेत. कारण त्यांना मी किती मोठा आहे, माझ्याकडे किती पैसा आहे हे दाखवायची गरजच नाहीये.

ज्यांना तशी गरज असते ते फॉरच्युनर, दीडशे तोळ्याचे ब्रेसलेट अन गोफ, गुच्ची चा गॉगल, राडो चं घड्याळ असल्या गोष्टी करतात. आणि हे फक्त इकडे नाहीये. पाश्चात्य देशात सुद्धा असे अनेक नवश्रीमंत असतात ज्यांना पैशाचं काय करायचं हेच माहिती नसतं. मग उगीच मोठ्या गाड्या, अजून जास्त पैसे असतील तर yacht, पार्ट्या असे अनेक मार्ग असतात. आपल्याकडच्या नवश्रीमंत लोकांचं (New Money!) सगळ्यात मोठं उदाहरण म्हणजे जमिनी विकून आलेला पैसा. किंवा आय पी एल मध्ये करोडो रुपयांची किंमत मिळवणारे खेळाडू.

नव उच्च मध्यमवर्ग मध्ये असा उदाहरण म्हणजे अचानक हातात आलेला मोठ्ठा पगार, विशेषतः जी मुले गरीब, ग्रामीण, शेतकरी पार्श्वभूमी कडून आलेली असतात. यात बऱ्याच जणांना परिस्थिती ची जाणीव असते पण एक मोठा भाग असा असतो ज्यांना इतक्या पैशाचं काय करायचं ते न सुचल्याने लेखात लिहिल्या प्रमाणे अनावश्यक खरेदी होत राहते.

थत्तेची!
मला वाटलं तुमचीच रचना... :)

बाकी कविता वाचून वाटलं जरा बरी, मीटर मध्ये बसणारी लिहिता आली असती.

वस्तू संग्रह आणि खरेदी म्हणाल तर करायची त्यानं ती करत राहावी, नाहीतर आपण सल्ले, धडे देणार कुणाला?
त्यांनी घ्यावं
कडकी यावी
कडकीची कारणे त्यांनीच शोधावीत..
मग प्रकाश दिसेल ज्ञानाचा. तेही थांबतील.

किंवा

काहीच न जमवता
पैसे साठवावेत. अकाऊंट फुगावे.
मग सायबर चोरांची भीती
किंवा बँकाच बुडतील का काय?
आणि पाचच लाखाची जबाबदारी घेतील...
बाकीची पुंजी?
त्यापेक्षा एखादा प्लॉट घेऊन ठेवू.

अशी द्विधा मनस्थिती सगळ्यांची असते. पैसे असोत की नसोत.
पण त्यातच तर मजा आहे ना!! काय बोलता.

(मिनिमलीश्ट्) खेडूत.

रोचक विषय.

उंची ब्रँडस "शो ऑफ" ऊर्फ झगमगणे ही मनुष्याची गरज आहे. तगणे हे प्राथमिक झालं. त्याच्या पुढे पोचलं की झगमगणे येतंच. तसं नसेल तर सगळं थिजून जाईल. आपण केवळ "प्राणी" बनून राहू शकत नाही.

अर्थात, हे सर्व सोडून केवळ मनोरंजन या कारणासाठी खरेदी हाही प्रकार आहेच. विशेषत: ट्रॉली घेऊन आपल्या हाताने वस्तू उचलून घेण्याची सोय गेल्या पंचवीस वर्षात भारतात जास्त रुढ झाल्यापासून. पूर्वी हा इफेक्ट फक्त भाजी खरेदीपुरता होता.

खरेदी केल्यावर एक तात्कालिक आनंद मिळतो म्हणून दीर्घकालीन दृष्टीने अनावश्यक अशी खरेदी केली जाते हे सत्यच. अर्थव्यवस्था वाढत्या आकाराची राहण्यासाठी कदाचित हे पोषक असू शकेल. जे होतेय ते दुरित आहे असा विचार करत बसल्यास जगण्यात काय अर्थ उरेल?

इच्छुकांनी शनाया ट्वेनचं ka ching (क चिंग) हे गाणं अवश्य शोधून ऐकाव्ं. सोबत लिरिक्स वाचत वाचत ऐकाव्ं.

हे गाणं चायनीज नाही हे उगीच आपलं नोंदवतो. तो सुपरमार्केटमधे असणार्या कॅश रजिस्टरच्या आवाजाचा तत्कालीन संदर्भ आहे.