चार्ल्स बुकोवस्कीचं शेवाळं

"धुमसणारं, रोरावणारं ते काहीतरी तुझ्या आतून बाहेर पडावं म्हणून वाट बघावी लागत असेल, तर धीर धर.."

सुंदर भावानुवाद!

छान .. आवडलं!

छान. फडके, यांची पुस्तके टनावरी का आणि जीए, नेमाडे यांची बोटावर मोजण्याएवढीच का याचा उलगडा या काव्यातून होतोय ??

फडके, काकोडकर असे म्हणायचे होते.

ही कविता इंग्लीशमध्ये द्याल का? धन्यवाद!

फार छान जमलाय भावानुवाद.
किती दिवसांनी इनि लिहिती झाली! वेलकम बॅक आणि लिहितच रहा आता!

भावानूवाद आवडला. :)

नको होऊस लेखक असणाऱ्या शेकडोंसारखा.
आणि स्वत:ला लेखक म्हणवणाऱ्या इतर हजारोसारखा.
नको होऊस कंटाळवाणा. अहंमन्य. स्वप्रेमात संपून गेलेला.
निव्वळ वाचकाच्या जांभईचा धनी.

हे जामच पटलं.

अनुवाद छान जमलाय!..
चार्ल्स बुकोवस्कीची 'There's a bluebird in my heart' कविता फार मनस्वी आहे.

there's a bluebird in my heart that
wants to get out
but I'm too tough for him,
I say, stay in there, I'm not going
to let anybody see
you.
there's a bluebird in my heart that
wants to get out
but I pour whiskey on him and inhale
cigarette smoke
and the whores and the bartenders
and the grocery clerks
never know that
he's
in there.

there's a bluebird in my heart that
wants to get out
but I'm too tough for him,
I say,
stay down, do you want to mess
me up?
you want to screw up the
works?
you want to blow my book sales in
Europe?
there's a bluebird in my heart that
wants to get out
but I'm too clever, I only let him out
at night sometimes
when everybody's asleep.
I say, I know that you're there,
so don't be
sad.
then I put him back,
but he's singing a little
in there, I haven't quite let him
die
and we sleep together like
that
with our
secret pact
and it's nice enough to
make a man
weep, but I don't
weep, do
you?

Charles Bukowski

छान कविता आहे. भावानुवाद आवडला.

अगदी अशीच जाणिव झाल्याने मी कविता आणि लेख पाडणे बंद केले. आता जेव्हा कधी लिहीतो ते लिहायचं म्हणून ठरवून लिहिलेलं नसतं. जे अगदी आतून येतं त्यालाच मी शब्दरुप देतो.

छान आहे अनुवाद.

खुप छान.

कविता एक नंबर आहे. पूर्ण पटली असं म्हणवत नाही. परत येईन या धाग्यावर.

भावानुवाद, अतिशय आवडला.

चांगला जमलाय भावानुवाद.
बाकी शब्द कसे येतात ते नाही कळत. एकामागोमाग त्याची रेल्वे कशी बनते, कशी धडधडत पार होते हेही नाही कळले.
असे सलग शब्द उतरताना होणारा गडबडगुंडा झाला की अरुण साधूंच्या मुखवटातील ती कविता करणारी मुलगी (बहुतेक सुलू) आठवते.

कागद पेन, स्क्रीन कळफलक ही सगळी लिहायची माध्यम आहेत.
भले माणूस प्रत्यक्ष लिहित नसेल, पण त्याच्याही कळत नकळत जे रवंथ चालू असते ते हळूहळू कागदावर उतरू लागते. त्यासाठी वेळ, अवकाश, व्यासपीठ, प्रयोग इत्यादी लागतात. ते आपसूक लिहिण्याच्या प्रवासात कधी भेटतात, कधी नाही.

कविता [एकूणच सर्जनशील लेखन] ही आकाशातील वीज आहे, ती धरू पाहणारयापैकी ९९ टक्के लोक जळून जातात, आणि १ टक्का टिकतो, या म्हणण्यातील तथ्य परत तपासून पहावेसे वाटते.

तसेच, अनुनय करणारे लेखन असू नयेच, हे मान्य. पण उत्तम, साक्षेपी वाचक हा लेखनाच [लेखकाचा नव्हे] अनेक तर्हांनी उलगडा करणारा तितकाच सर्जनशील घटक असतो.

लेखन, प्रकाशन, यश [हे परत व्यक्तिगत], मान्यता [कुणाकडून] हे सगळे परत परत स्वतंत्रपणे विचार करायला लावणारे घटक आहेत.

ललित लेखन करणं ही एक अत्यंत एकलकोंडी प्रक्रिया आहे. आपण आणि कागद/कळफलक एवढंच त्या जगात असतं, बाकी काहीही, कुणीही नसतं. म्हणूनच, लेखन करायच्या आधी लेखकाने "हे सगळं आपण कोणासाठी / कशासाठी करतो आहोत?" हा प्रश्न स्वतःला विचारणं गरजेचं असतं.

समजा, त्याचं उत्तर मिळालं "स्वान्तसुखाय. माझं लेखन, माझी खाज." - तर बिन्धास्त हवं ते लिहावं. दिल बेहलाने के लिये लेखनासारखा स्वस्त छंद नाही. एका चोपडीत / प्रायव्हेट ब्लॉगवर बेदम लिहावं आणि कुण्णा कुण्णाला दाखवू नये. कुणी मागितलं वाचायला तरी देऊ नये.

पण.

"आपलं लेखन इतरांनी वाचावं, त्यांना ते आवडावं" अशी तुमची लेखक म्हणून इच्छा असेल तर, बॉस, काही अंशी वाचकानुनय (आणि प्रकाशकानुनय) करणं हे आलंच. प्रत्येक कलानिर्मितीला कन्स्ट्रेन्ट्स असतात. वाचकांची आवड (टेस्ट) हा ललितलेखनातला कन्स्ट्रेन्ट आहे. त्या कन्स्ट्रेन्ट्स सांभाळूनच उत्तम कलानिर्मिती करण्यात मजा असते. (उदा० पारदर्शक वॉटरकलर वापरून अपारदर्शक वस्तूंचा आभास निर्माण करण्यात मजा असते.) "हे कस्न्ट्रेन्ट्स नसते तर जागतिक दर्जाची कादंबरी लिहून दाखवली असती!" असं बांगड्याफोडू वक्तव्य करण्यात अर्थ नाही. "माझी कादंबरी काळाच्या इतकी पुढे होती की कोणाला कळलीच नाही" हा शुद्ध पलायनवाद आहे. अरे, लोकांसाठी लिहीत असशील तर लोकांना कळेल अशा पद्धतीने लिहिणं ही तुझीच जबाबदारी नारे सोन्या?

बुकोवस्कीच्या या कवितेतून "आतून आपोआप आलेलं हेच खरं लेखन" हाही एक चुकीचा, न पटणारा संदेश जातो आहे. योग्य शब्दासाठी अडून बसणं, आपलं समाधान होईपर्यंत वारंवार पुनर्लेखन करणं, चार साक्षेपी लोकांना दाखवणं हे वाईट, कमीपणाचं वाटत असेल तर अवघड आहे. अशांनी फक्त स्वतःसाठी लिहावं, आणि आपल्यापश्चात ते लेखन आपल्यासोबत जाळून/पुरून टाकावं हे उत्तम.

प्रतिसाद आवडला.
मला स्वतःला स्वान्तसुखाय कविता लिहायला अतिशय आवडतं.त्याच्यावर कुणाच्या आवडण्या वाटण्याची मोहोर नको असते.कदाचित इंप्रोव्हाइज करायची प्रोसेस असं करुन रोखली जात असेल.पण मला ते एक स्वतःशी जपलेलं स्वतःचं सीक्रेट वाटतं जे इतरांच्या कवितांची वाचक असताना मी जपलेलं असतं!कदाचित माझ्याबरोबर जाणारी माझी अत्यंत आवडती ,स्वतःची गोष्ट माझी कविता असेल!

खरंच मस्त झालाय आहे हा भावानुवाद! शब्दशः अनुवाद नाही केला हे खूपच उत्तम - त्यामुळे कवितेचा आत्मा सुरेखपणे उतरलाय. बुकोवस्कीचा फटकळपणा कदाचित नसेल पण अटळपणा खूप नेमका उतरलाय इथे. जसे: 'दुसरा कोणताही मार्ग नाही. कधी नव्हताच.'

चार्ल्स बुकोवस्की माझाही अत्यंत आवडता - त्याची ही अनुवाद केलेली 'so you want to be a writer?' ही माझीही आवडती कविता आहे.

पोस्ट ऑफिसमधली नोकरी सोडून लिहिण्याला मदत करणार्‍या माणसाला, जॉनला लिहलेल्या पत्रात तो लिहितो -

I remember once, working as a packer in this lighting fixture company, one of the packers suddenly said: “I’ll never be free!”

One of the bosses was walking by (his name was Morrie) and he let out this delicious cackle of a laugh, enjoying the fact that this fellow was trapped for life.

So, the luck I finally had in getting out of those places, no matter how long it took, has given me a kind of joy, the jolly joy of the miracle. I now write from an old mind and an old body, long beyond the time when most men would ever think of continuing such a thing, but since I started so late I owe it to myself to continue....

To not to have entirely wasted one’s life seems to be a worthy accomplishment, if only for myself.

वर कोट केलेला पत्राचा भाग माझ्या फार आवडता आहे.

त्याच्या 'Bluebird' कवितेवर आणि माझ्या निळ्या पक्ष्याविषयी मि मागे मिसळपाववर लिहिले होते. ते इथे वाचता येईल -

निळा पक्षी (बुकोवस्कीची क्षमा मागून)

कवितेचा भावानुवाद आणि त्यानिमित्ताने प्रतिसादांतून मांडले गेलेले मुद्दे आवडले.

आज पोच!
सुंदर लिहिलंयस इनी.

दोन प्रतिभावंतांच्या विचारांत कधी कधी किती साम्य दिसुन येत. तुम्ही दिलेले बुकोवस्कीच हे

जोवर अग्निबाणासारखं जळत ते तुझ्या आत्म्यातून झेपावत नाही.
जोवर निष्क्रीय, नि:शब्द राहणं तुला मरणप्राय वाटत नाही.
जोवर तुझ्यातली अंतस्थ धग तुझ्या धमन्या जाळत नाही.

तोवर नको लिहूस.

आणि रिल्के ने आपल्या पत्रांतुन आपल्या कविमीत्राला दिलेला हा सल्ला. किती रोचक साम्य.

स्वत:मध्ये प्रवेश कर. आपल्याला लिहावंसं का वाटतय ? याचा शोध घे प्रथम. ह्या प्रश्नाची अंतर्गत तपासणी कसुन कर. स्वत:शी क्रुरपणे वागायला अशा वेळी कचरु नये: अन्यथा: खूप उशिरा कुठेतरी दारूण कपाळमोक्ष हा अटळ आहे. तुला जी कवितालेखनाची उर्मी आलेली आहे, तिचा मुलस्त्रोत शोध. तिची मुळे कुठे कुठे आणि किती खोलवर पोचलेली आहेत ते पाहा. एखादी मुळांगुली तरी थेट ह्रदयात रुतलेली आहे ना, ह्याची खात्री करुन घे. आणि विचार स्वत:ला
कलेच्या अविष्कारावर बंदी किंवा स्वत:चा मृत्यु ह्यांतलं अधिक सुसह्य काय आहे ?
जर ह्या प्रश्नाच उत्तर अगदी नि:शंकपणे "मृत्यु" असं येत असेल तर मग समज की तुला तुझ्या आयुष्याचा मध्यबिंदु गवसला आहे. आयुष्याचा चिरेबंदी राजवाडा त्या मध्यबिंदुभोवती उभारण्यास सुरुवात कर. ते बांधकाम हेच तुझ जिवीतकार्य असेल. इतिहासातल्या कुठल्याही थोर कलावंताच्या जीवनपटावर नजर टाक: तुला एकाच बिंदुभोवती फ़िरणारया त्यांच्या पाउलखुणांचे मोर्चे आढळतील.
श्री अनिल कुसुरकर यांनी "रिल्केची दहा पत्रे" या अप्रतिम पुस्तकात रिल्केच्या आपल्या एका तरुण कविमित्राला पाठवलेल्या दहा पत्रांचा नितांतसुंदर असा अनुवाद केलेला आहे.
तो आपण अगोदर वाचला नसल्यास जरुर वाचावा.

अतिशय उत्कट भावानुवाद !
जे लेखकाला सांगायचे आहे ते आतपर्यंत पोचवणारी कविता !
..इथे जी ए. आठवणे अपरिहार्य आहे.. !

सुंदर भावानुवाद! यानिमित्ताने झालेली चर्चाही आवडली. व्यक्ती तितक्या प्रकृती. त्यामुळे अमूक एक प्रकाराने केलेले लिखाण श्रेष्ठ असे म्हणता येणार नाही. उत्स्फूर्त लिखाणाचे महत्त्व आपल्या जागी आहेच. त्याशिवाय समाजाला सुधारण्यासाठी म्हणून काही लोकांनी श्रम घेऊन लिहिलेले आहे, पाठ्यपुस्तके, बातम्या, दैनिके आहेत त्यांचेही महत्त्व आहेच. मी स्वतः आधी डोक्यात लिहिते, मग कागदावर/कीबोर्डावर. त्यामुळे लिहिलेल्यात बदल करायची वेळ क्वचित येते. पण जे लिखाण अधिक संस्कार करून तयार करत असतील त्यांचेही चूक म्हणवत नाही.

सुंदर कविता, सुंदर भावानुवाद, सुंदर चर्चा !

वा !!! खूप आवडलं !!

अतिशय आवडला भावानुवाद!

सुंदर!

खूप सुंदर लिहिलंयस इनी.

खुप दिवसांनी लिहीती झालीस.सुंदर झालाय भावानुवाद

भावानुवाद तर आवडलाच.. बुकोवस्कीचं लिखाण कधीच नाही वाचलंय. अजून येऊदेत.

_/

सुंदर भावानुवाद,
ऑर्डर प्रमाणे बुंदी पाडून देणाऱ्या लेखकांना चांगली चपराक आहे हि.