महाराष्ट्र दिन २०१७ : चारोळी स्पर्धा

स्पर्धेसाठी.

पुरावे, अश्रू, उसासे,
सारंच कसं फोल आहे..
लांडग्यांच्या मस्तवाल जगात,
माणूस कवडीमोल आहे..

वाचायला मजा येणार.

खाली उतरणं सोपं
वर निघणं जमेना
बळ पुराचं आणून
नदी उलटी वाहीना.

विषय : महाराष्ट्र

उत्तम कल्पना! वाचायला उत्सुक!

देव चढला रे चढला
दारू चढली रे चढली
देवापेक्षा दारू बरी
लवकर उतरते तरी

स्पर्धेसाठी नाही:

जमले ना अजूनी
शब्द पुरे कोशात
परिचय देण्या महाराष्ट्राचा
लागतील घ्यावे जन्म सात!

Sandy

चारोळी नाहीये, पण जे काही आहे ते हे आहे...

नकोच आम्हा चौकट कुठली
नकोत आता कुठल्या सीमा
जो जो येई तो होई आपला
सज्ज स्वागता प्रत्येकाच्या महाराष्ट्र माझा

कुणी बिहारी, कुणी मद्रासी
कुणी भय्या युपीचा
बंगाली कुणी, कुणी गुजराती
सामावून सकळा घेई आनंदे, महाराष्ट्र माझा

बलिदाने कित्येक पाहिली
हौतात्मे ती सुखे मिरवली
माती सोशिक सह्याद्रीची
शौर्य पिकवतो अभिमानाने महाराष्ट्र माझा

शिवबाचा, बाजीप्रभूंचा
टिळक, आगरकर, ज्योतिबांचा
बंग, आमटे, सिंधुताईंचा
परंपरा समृद्ध मिरवतो हा महाराष्ट्र माझा

अनेक रूपे भाषेची येथे
अगणित साज मराठी ल्याली
हवा कशाला गर्व व्यर्थ हो
सांगे अर्थ सहिष्णुतेचा महाराष्ट्र माझा

इथल्या दरीखोऱ्यात नांदतो
समीर अवखळ स्वातंत्र्याचा
सुटे कधी ना आत्मभान परी आदर सर्वांचा
स्वातंत्र्याचे मर्म शिकवतो महाराष्ट्र माझा

हा महाराष्ट्र माझा ...

विशाल

कंपल्सरी झेंडे चढतील,
दिन-दीन कोट्या झडतील,
सह्याद्री-मुंबई-विकास-मागास,
एकदा फडफडतील, मग गप पडतील.

स्पर्धेसाठी नाही

धरणे अन् पाटबंधारे
पैशाचा काला केला
पल्पवृक्ष पुत्न्यासाठी
लावुनिया काका गेला
- पॅसिव्हसुत

कापड आमचे उधार दांडा
जोषात घुमवू आपलाच झेंडा
इकून बापाच्या समद्या पेंडा
सोताच्या शिंगामागं पळतोय गेंडा

तमारा गुजरी लायका नथी
तोहार बिहार गयो आखरी
तमिलील यारुम केतकाविल्लई
जगात महाराष्ट्र एक नंबरी

अरे वा ! भारी उपक्रम.. मजा येणार वाचायला.

मनातली भावना अजून अमूर्त आहे,
मराठीविण आयुष्या काय अर्थ आहे।
महाराष्ट्राच्या मातीत जन्माला आलो,
मराठीच्या सावलीत जीवन सार्थ आहे॥

स्पर्धेसाठी.

कित्येक आले, कित्येक झाले
गाऊन गेले महती जयाची
उत्तुंग अशी किर्ती माझ्या महाराष्ट्राची
तेथे पुरतील काय या चार ओळी

बहुतेक चारोळ्या उद्विग्न येताहेत असे निरीक्षण ! :(

नकोत आम्हा लंगोट कुठली
नको आम्हा भाषेचा अभिमान
जो जो हाणेल त्याच्या
.. प्रत्येकाच्या .. हरवते कुठे अवसान

महाराष्ट्र दिन स्पर्धेसाठी :

लढले किल्ले लढली माती , लढला राजा घडली ख्याती
लढले बाहू शिरही लढले , ताठ कण्याने नडली छाती
वीर असे इथेच घडले , दिल्लीचे ते तक्थही रडले
गुणगान असे हे या मातीचे , अटकेपारही झेंडे पडले

अभिषेक पांचाळ , पुणे

मला मराठीचा लळा
बाकी कांही जमत नाही
आईने थोपटावे म्हणून तर
बाळ लवकर झोपत नाही !

छान उपक्रम.

महाराष्ट्र दिन स्पर्धेसाठी :

उंटा वरुन शेळी राखणार्‍यांची
इथे भरली आहे शाळा
अन्नदाता झोपतो उपाशी
आपल्याच घरात उपरा, तो बळी राजा

'स्पर्धेसाठी'

महाराष्ट्र दिन १मे ला
म्हणून मी "मराठी"आहे.
हमरी-तुमरी.. ,रोज एक मेला!
म्हणूनंही "मी" मराठी आहे.
========
अतृप्त..

मराठी म्हणून जन्मलो
हेच कधीकधी विसरलं जातं,
मराठी वर्ड्स रिमेंबर करायला
खूपखूप डिफिकल्ट जातं

"हर हर महादेव" नाद गुंजता
सह्याद्री बाहूंना स्फुरण चढे . . . .
माऊलीहूनही मृदू होती ते
महाराष्ट्राचे या उत्तुंग कडे !

स्पर्धेसाठी :

झटकून राख, नव्याने जाग,
आठव शिवशंभू बाणा;
सह्याद्रीचा सिंह गर्जतो,
उठ महाराष्ट्रा, लढ पुन्हा.

सह्याद्रीचे लेणं आणिक
कोटकिल्यांची ग वसनं.....
माझ्या महाराष्ट्राच्या गर्भी
उपजे संतमहात्म्यांची खाण..

सह्याद्रीचे लेणं आणिक
कोटकिल्यांची ग वसनं.....
माझ्या महाराष्ट्राच्या गर्भी
उपजे संतमहात्म्यांची खाण..

ईथ शिवबाचा ईतिहास
माऊलीचा उपदेश
देवांचाही देव घेतो
ईथ गरीबाचा वेश

ईथ सावित्रीच्या लेकी
बहीणाबाईची कवनं..
मुक्ताईच्या अभंगानं
ईथ फुलतं नंदनवन

ईथ राबणारा कुणबी
ईथ हाडाचा शिक्षक
ईथ सायबरचाही गुरू
ईथ हुशार वैद्यक

कवतुक महाराष्ट्राचं
सांगताना लोका
आत्महत्या बळीराजाची
चुकवी काळजाचा ठोका

तडफदार बाणा आपला
देतो मराठीपणाची ग्वाही
अस भेकडं मरण गड्या
रीत आपली न्हाई
....रीत आपली न्हाई....

प्राजक्ता जोशी

कामगार गेले ,आता
शेतकरीही जातील ,सत्तेवरील
लोकं फक्त
लोणी आवडीने खातील .

स्पर्धेसाठी

सह्याद्रीसम विचार उंच, मना समुद्राची खोली
नदीसारखी संस्क्रूती वाहे, राखत माती ही ओली
मग अभिमानाचा माज जाहला, विरले भाषेचे प्रेम
बळावल्या जातीही कळेना काय असे आता नेम

विषय : महाराष्ट्र

अट एकदम सोपी: चार ओळी असाव्यात. एका ओळीत जास्तीत जास्त आठ शब्द असावेत.

वरील सर्व चारोळ्या बघता स्पर्धेसाठीच्या निकषात एकही चारोळी बसत नाही. मात्र सदस्यांनी दिलेल्या सर्वच चारोळ्या उत्तम आहेत.

उगाच का तळमळा राष्ट्रा
येथे न राहिला कोणी द्रष्टा
उगाच फुकाचा झेंड्याचा रेटा
हातात फक्त दांड्याचा काटा!

- दशानन

स्पर्धेसाठी:

ये पाखरा, ये रविकिरणा
देश माझा पाहून जा!
दूर गाताना, मावळताना
महाराष्ट्रातून आलो, सांगून जा!

- संदीप चांदणे (२४/४/२०१७)

महाराष्ट्राचा परिचय
संस्कृतीने घडावा
मराठीचा पडघम
कर्तृत्वाने वाजावा

मराठी दिनाचे निमित्त आज, करु आठवण भूमीच्या लेकरांची
मराठी अस्मितेसाठी शीर अर्पिणार्‍या शिवबाच्या मावळ्यांची
मराठी भावनांना गुढी उभारण्याची संस्कृती देणार्‍या सातवाहनांची
मराठी अभिजात भाषेची थोरवी सांगणार्‍या सुंदर पुस्तकांची

जय महाराष्ट्र
- सागर

बेलाग कड्याची कठोर कपार
त्यातून खुणवी गरुडाचे घर
आंब्याचा मोहोर, थिरकता मोर
असा माझा महाराष्ट्र हा थोर

ज्ञानोबा, तुकोबाच्या भागवत धर्माची ज्याची पर्ंपरा आहे
शिवबा, टिळक, अगरकर्, सावरकरादी युगपुरुषांची जी कर्मभूमी आहे
कोकण विदर्भ मराठवाडा खानदेश आणि देशाची वज्रमुष्टी आहे
अशा महाराष्ट्र देशी मी जन्मलो, हे माझे परमभाग्य आहे

पैजारबुवा,

स्पर्धेसाठी -

बहुविध राज्ये आसेतुहिमाचल जरी नांदती या राष्ट्रामधे
नसे तोड शौर्या कलासंस्कृतीला सुखे नांदे जी महाराष्ट्रामधे
खरी ज्ञानभक्ती धर्मक्षात्रतेजा मनी जागविते ही पुण्यभूमी
चला वंदुया मराठी देवलोका मोहिनी जयाची जगा नेहमी

- शार्दुल हातोळकर (लेखन - २८ एप्रिल २०१७)

वा वा ! काही चारोळ्या आवडल्या !

स्पर्धेसाठी -

कर्मभूमी अन् ज्ञानभूमी ही अजोड इथली नाती!
फुलवायाला माती इथली अगणित तुटली पाती..
"महा"न इतिहासाने नटते "राष्ट्र"भिमानी छाती!!
समृद्धतेच्या आकांक्षांच्या लक्ष उजळती वाती!!

राघव

या चारोळीची खासियत अशी आहे की प्रत्येक ओळीचे पहिले अक्षर वाचल्यास ‘एकमेव’ हा शब्द होतो आणि प्रत्येक ओळीचे शेवटून दुसरे अक्षर वाचल्यास ‘महाराष्ट्र’ हा शब्द होतो. अर्थात दोन्ही मिळून ‘एकमेव महाराष्ट्र’ !

महाराष्ट्र
एकेक नररत्न या भूमीने निपजले महा
कसा वर्णावा हापूसचा गोडवा अहाहा
मेखला सह्याद्रीच्या पूर्वेस देश न्यारा हा
वसवूनी चित्रनगरी चमकतो महाराष्ट्र हा

शिवबा, ज्ञानबा, आंबेडकर धरले वेठीला,
बळीराजा, मजूर, मौलवी बांधले दावणीला,
पोळी आप आपली भाजताहेत दादा, भाऊ,राजे, साहेब,
बा महाराष्ट्रा माझ्या लाव आता तरी ह्यांना रस्त्याला.

स्पर्धेसाठी,
======
मृदंगाचा नाद,शाहिराचा डफ,ढोलकीची थाप महाराष्ट्री!
संस्कृतीची नदी वाहे सदोदीत,वारीचा प्रघात महाराष्ट्री!
ओवी ज्ञानेशाची,तुक्याचा अभंग,सज्जनांचा संग महाराष्ट्री!
दगडांचा इतिहास,ताऱ्यांचे भविष्य,माती होणे अंग महाराष्ट्री!

भर मैफलीत कालच्या,मी माघार घेतली...
ते म्हणाले,चार ओळीत महाराष्ट्र बसवा!

स्पर्धेसाठी
----------

मंगल देशा, सुंदर देशा
कणखर देशा, महाराष्ट्र देशा
संकटघिरल्या भारताची
तूच एक आशा

नभांगण जिथे झुके
तारांगण जिथे फिके
'महाराष्ट्र' असे 'महाकाव्य'
जिथे शब्द होती मुके !

राजा जाणता लाभू दे ,बळीराजा होवो सुखी
पोटभर अन्न जावो दीन दुबळ्यांच्या पोटी
अंधविश्वास सरु दे , सृजनाचे तेज मिळो
महाराष्ट्रात या माझ्या स्थैर्य धैर्य सौख्य नांदो