आरोग्य पंचविशी -२ -- गंधार-पुढे

वासाच्या या दुनियेत मानवाने काही गोष्टी जाणून घेतल्या त्या म्हणजे कोणत्या वासामुळे आपल्याला धोका आहे आणि कोणता वास आपल्या फायद्याचा आहे. सडक्या मासाचा वास हा इतर परभक्षी जनावरांना आकर्षित करतो त्यामुळे आपल्या जीवाला धोका होऊ शकतो या मुळे असा सडक्या मासाचा वास आपल्याला शिसारी आणतो. तसेच सडक्या अन्नामुळे विषबाधा होऊ शकते हे कळल्यामुळे तसा वास येणारे पदार्थ आपण आपोआप खाणे टाळतो.
आता या गोष्टी साध्या सरळ आहेत. पण ज्या गोष्टी इतक्या सरळ नाहीत त्या कोणत्या. तर मानवी शरीराचा वास. स्त्रियांना पुरुषांच्या अंगाचा(यात घाम स्वेद ग्रन्थि स्त्राव यांचा समावेश आहे) वास दिला तर काही तर्हेचा वास त्यांना आकर्षित करतो आणि काही तर्हेचा वास आकर्षित करत नाही. ( मूळ घामाला वास नसतो तर त्यातील प्रथिनांवर जीवाणूची प्रक्रिया झाल्याने एक तर्हेचा वास येतो) याचा अभ्यास केल्यावर असे लक्षात आले कि स्त्रियांना आपल्या पेक्षा वेगळ्या तर्हेच्या MHC ( ज्या जीन्समध्ये प्रतिकार शक्तीची सांकेतिक भाषा लिहिलेली असते)असलेल्या माणसांच्या शरीराचा वास आवडतो. जेंव्हा आई आणि बापाचे MHC वेगळे असतात त्या मुलांची प्रतिकार शक्ती खूपच जास्त चांगली असते. त्यामुळे अशा माणसाशी संबंध झाल्यामुळे जन्म झालेली संतती जीवशास्त्रीय दृष्ट्या जास्त सशक्त असते.
दुर्दैवाने आपल्या लग्न संस्थेत जीवशास्त्रीय गोष्टीन महत्त्व नाही. तेंव्हा मुलीला किंवा मुलाला काय आवडते त्यापेक्षा त्यांची जात धर्म, वर्ण, आर्थिक स्थिती आणि पत्रिका हे प्राधान्य घेतात. (एक वेगळा विचार- पत्रिकेत ३६ गुण जुळलेले स्त्रीपुरुष जीवशास्त्रीय दृष्ट्या अनुरूप आहेत/ होतात का हे त्याचे MHC जुळवुन पाहिले पाहिजे म्हणजे पत्रिका पाहण्यात तथ्य आहे काय ? या प्रश्नाचे अंशतः उत्तर मिळू शकेल.)
एवढ्या सगळ्या काथ्याकुटाचा आपल्या जीवनात उपयोग काय?
आपल्या अंगाला येणारा वास( पायाच्या मोज्यांचा वास सुद्धा) हा माणसाला स्वतः ला येत नाही कारण काय? आपली घ्रणेन्द्रीये थोड्या वेळाने संतृप्त होतात त्यामुळे त्यातून मेंदूला जाणार्या संवेदना बोथट होतात. पण तोच वास दुसर्याला अतिशय तीव्र वाटू शकतो. म्हणून दिवस सुरुवात करताना आपल्या पूर्वजांनी सकाळी स्नान करण्याची पद्धत रूढ केली. कोणत्याही कामाला निघताना आपण स्वतःला शुचिर्भूत करणे अतिशय आवश्यक असते. जे लोक कोणत्याही विक्री/विपणन विभागात कामाला असतील त्यांनी तर हे विशेषतः लक्षात ठेवले पाहिजे कारण आपल्या अंगाला वास येत असेल तर आपले ग्राहक आपल्याला दूरच ठेवतील. हि गोष्ट आपले ग्राहक जर स्त्रिया असतील तर प्रकर्षाने लक्षात ठेवावी(यात कापड --बुटिक/ कोस्मेटीक्स म्हटले कि जास्त सोफिस्तीकेटेड वाटते दागिने किंवा सौंदर्य प्रसाधने विक्री हे व्यवसाय येतील) कारण स्त्रियांची वासाची शक्ती पुरुषांच्या पेक्षा दोन ते तीन पट जास्त तीव्र असते (त्यामुळे रस्त्याच्या कडेला असलेल्या कचर्याच्या ढीगा जवळून चालताना ९० % बायका नाकाला पदर लावून जाताना दिसतील तेथेच पुरुष त्यामानाने शांतपणे पुढे जाताना दिसतात.
वासाचे एवढे महत्त्व का?
आपल्या मेंदूत वासाची एक प्रतिमा उमटलेली असते आणी हि प्रतिमा त्यावेळच्या स्मृतीशी घटत पाने निगडीत असते. त्यामुळे आपल्या मित्र/ मैत्रिण जर एक विशिष्ट अत्तर / सुगंध वापरात असेल तर त्या सुगंधाचा वास आल्यास आपल्याला त्या मित्र/ मैत्रिणीची आठवण प्रकर्षाने येते. मी माझ्या लग्नागोदर माझ्या (होणार्या) बायकोला GAMBIT हा सुगंध भेट दिला होता आणी तो सुगंध आमच्या लग्न ते हनिमून आणी एक वर्ष पर्यंत(संपेपर्यंत) ती वापरत असे. त्यानंतर तो सुगंध मी कटाक्षाने परत आणणे टाळले(अतिपरिचयात अवज्ञा होऊ नये म्हणून). आता परत क्वचित कधी कुणाकडे हा सुगंधाचा दरवळ आला तर मला आपले सोनेरी आणी सुगंधी दिवसांचा पुनः प्रत्यय येतो.
प्रत्येक स्त्री/ पुरुषाच्या अंगाचा एक विशिष्ट गंध असतो. आणी भिन्नलिंगी व्यक्तींना तो आकर्षित करतो परंतु आपण या गोष्टी विसरलो आहोत. आपल्या जोडीदाराला आपले आकर्षण वाटावे असे आपल्याला वाटत असेल तर हि बाब त्याच्या/ तिच्या ध्यानात आणणे आवश्यक आहे आणी जर त्याला किंवा तिला तो गंध आवडत नसेल तर त्याला/तिला आवडणाऱ्या गंधाचे अत्तर/सुगंध वापरणे हितकारक असते. जोडीदाराबद्दल आकर्षण निर्माण करणे हा शृंगाराचा एक महत्त्वाचा भाग आहे.
बर्याच पुरुषांच्या हे ध्यानात येत नाही. रात्री आपल्या बायकोच्या जवळ जाताना हा भाग ध्यानात न घेतल्याने बायकोला नवर्याबद्दल आकर्षण वाटत नाही आणी बाब टोकास गेल्यास नवर्याबद्दल किळस सुद्धा वाटते. ( बर्याच वेळेस पुरुष बायकोचा झोपेची गोळी म्हणून वापरताना सर्रास आढळतात आणी बायकोचा विचार करणे त्यांच्या पौरुश्त्वाला कमी पण आणणारे वाटते. असे महाभाग शेकड्यांनी दिसतात हा भाग अलाहिदा) त्यामुळे बायको शृंगारात रस घेत नाही हि तक्रार घेऊन कित्येक रुग्ण घेतात. त्यांच्याशी बोलताना त्यांच्या वैयक्तिक स्वच्छतेची पातळी फार कमी असल्याचे दिसून येते. अशा रुग्णांना प्रथम स्वतः रात्री स्वच्छ स्नान करून नवे कपडे घाला आणी अंगाला एखादी सुवासिक पावडर/ सुगंध लावा हे सांगावे लागते. बायकोसाठी एखादा मोगर्याचा गजरा आणून पहा हि गोष्ट सांगावी लागते याचेच आश्चर्य वाटते. बहुतांश नवरे लग्नाच्या एक दोन वर्षानंतर या गोष्टी विसरून जातात.दुर्दैवाने आपल्याकडे अजूनही बरेच पुरुष "आम्ही कोणतेही सौंदर्य प्रसाधन वापरत नाही" हे अभिमानाने सांगतात
हीच गोष्ट स्त्रियांच्या बाबतीत लागू होते. लिंग शैथिल्य चे रुग्ण पाहताना या गोष्टी प्रकर्षाने जाणवतात. बायकोचे रात्री घामाने थबथबलेले थंड गार शरीर जवळ घेताना कोणतेही उद्दीपन होत नाही. स्त्रिया पाळीच्या वेळेस आरोग्याची तेवढी काळजी घेत नसतील तर येणाऱ्या अंगाच्या दुर्गान्धामुळे पुरुषाला किळस येते हे ते बायकोसमोर सांगू शकत नाहीत. काही वेळेस बायका अतिशय हट्टी आणी दुराग्रही असलेल्या आढळून आल्या( मी आहे हि अशी आहे आता काय बदलणार?).
फरक हाच आहे कि शृंगाराच्या वेळेस स्त्री हि निष्क्रिय राहू शकते पण पुरुषाला सक्रीय भाग असल्याने जर स्त्रीबरोबर प्रतिकर्षण असेल तर शृंगार होऊ शकत नाही. अशी जोडपी जेंव्हा वंध्यत्वाच्या उपचारासाठी येतात तेंव्हा त्यांच्यात वर्षनुवर्षे संबंधच झालेला नाही असे सुद्धा दिसून येते. केवळ एकत्र राहत असतात आणी जेंव्हा पालकांकडून मुलाबद्दल आग्रह चालू होतो तेंव्हा हे उघडकीस येते.
मला एक गोष्ट प्रकर्षाने सांगावीशी वाटते कि सर्वात सहज आणी फुकट मिळणारे उच्च दर्ज्याचे सुख म्हणजे झोप. मग झोप हि उत्सवासारखी का साजरी करू नये?वैयक्तिकरीत्या मी स्व्तःरोज झोपताना शुचिर्भूत होऊन स्वच्छ चेहरा धुवून सुगंधी पावडर लावून नवीन पायजमा शर्ट घालून कडक इस्त्रीच्या चादरीवर झोपणे पसंत करतो.सुरुवातीला बायको जरा संशयाने पाहत असे पण नंतर तिला ती गोष्ट आवडू लागली.लष्करात असल्याने कडक इस्त्री हा जीवनाचा अविभाज्य भाग होता तरीही चांगली गोष्ट चांगलीच असते जर लोक दारू पिण्यासाठी/ हॉटेलात जाण्यासाठी एवढा खर्च करू शकतात तर स्वच्छ कपडे आणी इस्त्रीची चादर यासाठी महिना दोन तीनशे रुपये खर्च करण्यास प्रत्यवाय नसावा. एका चादरीच्या इस्त्रीला फारतर ५ रुपये पडतात पण त्यावर झोपण्याचे सुख स्वर्गीय असते. त्यातून उशाशी मोगर्याचा गजरा असेल तर रात्री झोप चाळवली असताना पण एक अनाहूत आनंद आणी सुगंधाचा अनुभव येतो.