बरी नव्हे ही थट्टा!

मस्त लेख... :)
काही जणांना दुसर्‍याची थट्टा केलेली आवडते किंवा स्वतः ते दुसर्‍याची थट्टा करण्यात पुढे असतात,, मात्र त्यांची केलेली थट्टा मात्र त्यांना सहन होत नाही !!! अशा लोकांनी मग दुसर्‍यांची थट्टा का म्हणुन करावी???
मस्करी ची कुस्करी होणार नाही याची प्रत्येकानेच काळजी घ्यावी.

मदनबाण.....

Be only positive and pure minded,for in such temples of the mind God loves to come and to stay.
Paramahansa Yogananda.
http://en.wikipedia.org/wiki/Paramahansa_Yogananda

थट्टेलाही काही मर्यादा असल्या पाहिजेत ते पटवून देणारा उत्तम लेख
बाय द वे, आम्ही आपली कधी थट्टा केली असेल तर क्षमा करा !

-दिलीप बिरुटे

सौ चूहे खाके बिल्ली चली हाजको!
करून करून भागले न देवपुजेला लागले

हे सगळं या भंपक लिखाणाला आणि लेखकाला लागू पडतं..

- नी
http://saaneedhapa.googlepages.com/home

प्रकाशरावांचा लेख आवडला. एकनाथांच्या भारूडाला मराठी (कोणी दिले ते माहीत नाही पण) एका वाक्याचे समान उत्तर आहे : मस्करीची कुस्करी होणार नाही ना ह्याची काळजी घ्यावी.

बाकी आपण एकमेकांची जेंव्हा थट्टा-मस्करी करतो तेंव्हा वर भारूडात दिलेल्या उदाहरणातील विशेष करून दुर्योधन, रावण, किचक अगदी इंद्रासारखी कुणाची थट्टा करत नाही. किंबहुना आजच्या काळात तशा वागण्याला थट्टा काय क्रूर थट्टा पण म्हणणार नाहीत. ते वागणे हे एकतर व्याभिचारात मोडते अथवा असुरी वृत्तीत मोडते.

थोडक्यात मला वाटते की "थट्टा" या शब्दाच्या अर्थात "सांस्कृतिक बदल" झाला आहे. ;)

थट्टेस "चेष्टा" असेपण मराठीत म्हणतात. मात्र याचा अर्थ हिंदीत प्रयत्न का असाच काहीसा होतो. अगदी लहानपणी दूरदर्शनवरील हिंदी बातम्यात - एकदा, "भारत-चीन के बीचमे सीमाप्रश्न सुलझानेके लिये चेष्टा", असे काहीसे ऐकून गोंधळलो. मग समजले की चेष्टा म्हणजे प्रयत्न. आता वाटते सरीता सेठीस मराठीच "चेष्टा" म्हणायचे असावे... असो.

या धाग्यामध्ये वैयक्तिक टिका असणारे प्रतिसाद लिहून नयेत अशी सर्वांना विनंती करते.
- (सर्वव्यापी)प्राजु
http://praaju.blogspot.com/

आपले स्वतःचे अनुभव आणि भारुडाचे आवर्तन - लेख चांगला उतरला आहे.

ज्यांची लेखकाशी आधीपासून ओळख आहे, त्यांच्यापैकी अनेकांना लेखन प्रामाणिक वाटले. (त्यांच्यापैकी मी आहे. याला एका दृष्टिकोनातून "कंपूबाजी" म्हटले जाऊ शकते, हे मान्य आहे; पण दुसर्‍या दृष्टिकोनातून "ओळख" असेही म्हटले जाऊ शकते.)
काही थोड्यांना वेगळा अनुभव आहे, त्यांना अप्रामाणिक वाटला असेल. तरी फारतर "एक चूहा खाके बिल्ली हजको चली" असे म्हणावे...
आपणापैकी कित्येक लोक आध्यामिकदृष्ट्या परिपूर्ण जन्माला येत नाही, थोडेफार बदलण्यासाठी झटत असतो. (विकास म्हणतात त्याप्रमाणे हिंदीतली "चेष्टा" करत असतो.) तस्मात् आपणा सर्वांना हजला जाण्यापूर्वी एक-दोन चूहे खाणे सामान्य असावे - "क्षम्य" आहे की नाही याबाबतीत प्रत्येक व्यक्ती आपल्या अनुभवावरून ठरवेल.
(वर नीधप म्हणतात की ठळक नीकारांची प्रदीर्घ मालिका होती. बाकीच्यांच्या दृष्टीने ते एक उदाहरण मात्र ठरते. त्यामुळे चूह्यांचा हिशोब १ की १०० हे करणे कठिण आहे. तरी...) त्या एका अनुभवमालेचा जर वर्मी आघात झाला तर काहीच क्षम्य वाटणार नाही. पण साक्षेपाने विचार केल्यास क्षम्य वाटावे.
मराठी संकेतस्थळांच्या इतिहासात एकदोन शब्दांच्या "बूंदसे" सौजन्याची आबरू गेलेले हे लेखक प्रथम नाहीत. नंतर हौदभरून स्पष्टीकरणे दिलीत तरी दुखावलेल्या व्यक्तीला ती अप्रामाणिक वाटतात. काय करावे - चालायचेच.
हा लेख ते हौदभरचे स्पष्टीकरण होय. अकबर बादशहा एक थेंब वाचवायला गेला खरा. पण पुढेही तो खरोखरचा चिक्कू राहिला की नाही, ते प्रत्येकाने ठरवावे.

घाटपांडे काकांचा लेख आवडला आणि विकासरावांचा प्रतिसादही!

काका, तुमच्या बिट्टूचं वर्णन वाचून मला आमची पांढरू मांजर आठवली. रोज आम्ही एकत्र जेवायचो; उन्हाळ्यात पंख्याखाली आणि इतर दिवसांत कंप्यूटर-चेअरवर कोण बसणार म्हणून भांडायचो आणि थंडीच्या दिवसात कधीतरी ती माझ्या पांघरूणात शिरून रात्री दीड-दोन वाजता उड्या मारायला लागायची.

(वर झालेल्या वादासंदर्भात किंचीतः नी आणि काका या दोघांशीही मी अधूनमधून गप्पा मारते. पण एकदा जाहीर विनंती: झालेलं विसरून जा, एकमेकांशी बोलायचं नसेल तर दुसर्‍याकडे दुर्लक्ष करा, अगदी समोरचा माणूस नाहीच आहे, त्याचं नाव नाहीच आहे असं! आणि माझा लहान तोंडी मोठा घास पटला नसेल तर मी काय बोलते तेही सोडून द्या; मी काही बोललेच नाही असं!)

अदिती
माझ्या मतांची आणि विचारांची कोणतीही वॉरंटी नाही.

लेख आवडला.. काही वेळा चेष्टा आपली करमणूक करते पण दुसर्‍याला दुखावते. मनात एक हेतू धरुन केलेल्या चेष्टेने समोरच्या माणसाच्या मनावर फार परिणाम होतो असा अनुभव आहे. चेष्टा करणार्‍याला अपेक्षित असा तो परिणाम असतोच असे नाही. अश्या वेळी दुसर्‍याची आधीची चूक काही असली (असे वैयक्तिक मत असले) तरी माघार घेणेच चांगले वाटते. तेच उमदेपणाचे आणि मोठेपणाचे वाटते. स्पष्ट बोलणे हे अनेकदा द्राविडी प्राणायामापेक्षा सरस ठरते असे वाटते. असो. (काय झाले याची नेमकी माहिती नसल्याने लहान तोंडी मोठा घास घेतला असे वाटले तर मोठेपणाने सोडून द्यावे.)

लेख छान आहे. भारुडही छान आहे.
हॉस्टेलवरच्या रॅगींग म्हणून केलेल्या चेष्टा एखाद्याचे भावविश्व/आयुष्य उधळुन टाकताना दिसतात.

भारूडामध्ये वर्णन केलेया भृगु, कीचक यांच्या कथा नक्की काय आहेत?
-- लिखाळ.

थट्टा, मस्करी, किडिंग वगैरे करणे हा माणसाचा नैसर्गिक स्वभाव आहे. अगदी एक शब्द सुद्धा बोलू न शकणारे मूलसुद्धा आपल्याला खिजवते आणि आपण बुद्दू बनलेले पाहून मिश्किलपणाने हसते हे मी पाहिले आहे. मग आपण सुद्धा त्याला 'बदमाश', 'डँबिस', 'शैतान' वगैरे उपाध्या कौतुकाने देतो. कोणाकोणाला थट्टा आवडत नाही असे समजले तर त्या बाबतीत संयम बाळगावा नाहीतर मस्करीची कुस्करी होते हे प्रकाशरावांनी छान दाखवले आहे.
मी लिहिलेल्या लेखाचा मुद्दाम उल्लेख केल्याबद्दल धन्यवाद. त्यावर अनेक प्रतिसाद आले होते, पण त्यातल्या कोणीही 'चिडलेला स्थितप्रज्ञ' दिसला नाही. या लेखात मी केलेली मस्करी सर्व लोकांनी 'हं.घ्या.' या भावनेतून घेतली आहे असे दिसते. थट्टा करतांना त्यामागे कसलाही हेतू असल्याची शंका जर वाचकाला आली तर ती त्याला आवडत नाही. माझा तसा इरादा नव्हताच.
१ ते १०० उंदीर खाऊन हजला निघालेल्या मांजरीबद्दल मला कौतुकच वाटते. वाल्याचा वाल्मिकी होऊ शकतो तर मांजरीला सुधारण्याची संधी कां मिळू नये? मी कहावतीतल्या बिल्लीबद्दल बोलतो आहे. मिपावर काय घडले याबद्दल मी पूर्णपणे अनभिज्ञ आहे.

आनंद घारे
मी या जागी चार ओळी खरडल्या आहेत, जमल्यास वाचून पहाव्यात.
http://360.yahoo.com/abghare
http://anandghan.blogspot.com/

थट्टा, मस्करी, चेष्टा याशिवाय जगण्यातला बराच आनंद नाहीसा होइल. परंतु थट्टेला व ती करण्यार्‍याला स्थळाकाळाचे भान असावे.
कुठल्याही गोष्टीचा अतिरेक हा वाईटच. लेख आवडला.

सुक्या (बोंबील)
चंद्रावर जायला आम्ही केव्हाही तयार असतो.

प्रकाशभावजींचा लेख चांगला आणि त्यावरील चर्चाही चांगली वाटली!

चालू द्या! :)

तात्या.

मानवी भावनेचा तो अपरिहार्य भाग आहे. पण मग हे सर्व करावे की नाही? कुणी करावे? कशासाठी करावे? कुठल्या हेतुने करावे? कुठल्या ठिकाणि करावे? कुठल्या मनस्थितीत करावे? त्याचा कुणावर काय परिणाम होईल? याची उत्तरे ही (संकेत)स्थल, काल, व्यक्तीसापेक्ष आहेत. ती नक्कीच वेगवेगळी असणार आहेत. अगदी एका व्यक्तीची देखील वेगवेगळी असणार आहेत. कृष्णाने गोपींची केलेली टिंगल ही गोपींना हवीहवीशी वाटायची. त्यांचा कृष्णावरचा रागही लटका असायचा. आपल्या आवडत्या व्यक्तीने केलेली मस्करी हलकेच घेतली जाते.

हे एकदम पटले.
एखाद्या व्यक्तीला दुसरी व्यक्ती जितकी 'आपली' वाटते तितकी त्या दुसर्‍या व्यक्तीला पहिली व्यक्ती 'आपली' वाटेल याची ग्यारंटी नाही.

गंमतच चालु आहे की एकुण....
च्यायला आम्ही पडलो वयानी लहान, त्यातुन आम्ही आमच्याहुन लहान असलेल्या विनायक पाचलग अका कोदा ह्याची जाता येता यतेच्छ टिंगल करतो, अगदी त्याचे लेख, खरडी ह्यांचे सुद्धा विडंबन करतो आणी त्यालाच पाठवतो, पण त्या बिचार्‍यानी आत्तापर्यंत तरी खुप मनावर घेतले आहे किंवा मनाला लावुन घेतले आहे असे जाणवले नाही :) उलट परत आमच्या खव मध्ये येउन त्रास देउन जातो मेला [;)] नाहि ना आवडले पुन्हा मी लिहिलेले ? मग आता काय लिहु तुच सांग म्हणतो ! बर आम्ही किती निर्लज्ज ? आम्ही त्याला तु आता ६ महिने काहि लिहु नको म्हणतो आणी तो शहाणा लगेच पुढच्या १० मिनिटात 'मनाची कुपी' उघडुन आम्हाला वाकुल्या दाखवतो ;) एकुणच आमचे संबंध हे साप मुंगुस पातळीवरचे असावेत असा प्रत्येकाचा समज होईल, पण एकमेकांना धोबीपछाड मारणे ह्या पेक्षा जास्ती आम्ही ते कधिच वैयक्तीक घेतले नाहित :) तुम्ही लोक वयानी अनुभवानी आमच्या पेक्षा जेष्ठ आहात, मी तुम्हाला काय अगाध ज्ञान देणार ? वरच्या ओळी / अनुभव ह्या कोणालाही उपदेश करण्यासाठी नसुन फक्त वैयक्तीक अनुभव दिला आहे.

©º°¨¨°º© प्रसाद ©º°¨¨°º©
निश्चयाचा महामेरु, बहुत जनांसी आधारु
अखंडस्थितीचा निर्धारु, श्रीमंत योगी...
आमचे राज्य

मराठी संकेतस्थळांवरची थट्टा, खिल्ली वगैरे जे काही म्हणाल ते काडीमात्रही किंमत देण्याच्या लायकीचे नसते/नसावे,असे वाटते. हे लगेच कळत नाही (निदान मला तरी लगेच कळले नव्हते; वावरून, अनुभवावरून कळले). यावरचा सर्वोत्तम उपाय म्हणजे दुर्लक्ष. सगळ्यांनाच ते करणे जमते असेही नाही; काही रोखठोक बोलून दाखवतात. ठीकच आहे. पसंद अपनी अपनी, ख्याल अपना अपना.
अशा थट्टांमध्ये निखळपणा क्वचित असतो; विषारीपणा अनेकदा असू शकतो, हे आजवरच्या मराठी संकेतस्थळांवरील वावरातून अनुभवायला मिळाले आहे. आणि अगदी मराठी संकेतस्थळांवरच झालेल्या काही ओळखींमधून नि मैत्रीमधून होणारी थट्टामस्करी विखारी नसते, हेही अनुभवायला मिळाले. मुळात अशा ओळखींमधून, परस्पर संवादातून नि मैत्रीतून दुसर्‍या व्यक्तीबद्दलचे आणि मुख्य म्हणजे तिच्या सहनशीलतेबद्दलतेचे (टॉलरन्स्) आडाखे अधिक चांगल्या प्रकारे बांधता येतात नि पूर्वग्रह दुरुस्त करता येतात; आणि कदाचित यामुळेच फरक पडत असावा.
(अनुभवी)बेसनलाडू
कोणताही पूर्वसंदर्भ लक्षात न घेता, पूर्वग्रह न ठेवता त्रयस्थपणे वाचल्यानंतर लेखातील मुद्दे पटले.
(वाचक)बेसनलाडू

आवडला.
श्री एकनाथ महाराजांचे भारूडही छान. धन्यवाद :)

नीरजा ताई,
लेख भरकटू नये यासाठी आपल्या खरडवहीत लिहिले आहे. पटले तर घ्यावे नाही तर सोडून द्यावे.

मुमुक्षु

छान लिहीले आहे आपण, प्रकाश. असेच लिहीत रहा.

लेख व काही प्रतिसाद चिंतन करण्याजोगे.