मला आवडलेले पुस्तक ( विस्तारीत)

एक होता कार्व्हर
अनुवाद :- वीणा गव्हाणकर..
हयामध्ये जॉर्ज कार्व्हर ह्या अमेरिकेतिल निग्रो शास्त्रज्ञाच्या जिद्दिचि कथा आहे.. खुप काहि शिकण्यासार्खे आहे असे वाटले ...वाचायला सुरवात केलि आणि पुर्ण करुनच उटले..

जिथे कमी तिथे आम्ही ..:)

उत्तम धागा सुरु केल्याबद्दल अभिनंदन, विजुभाऊ. आवडणार्‍या पुस्तकांतून एकाच पुस्तकाबद्दल लिहायचे म्हणजे कठीण काम आहे, तेव्हा नुकतेच वाचलेल्या आणि आवडलेल्या एका पुस्तकाबद्दल लिहितो.

टोनी मॉरिसन ह्या नोबेल पुरस्कारप्राप्त कृष्णवर्णीय लेखिकेची 'बिलव्हेड' ही कादंबरी. गुलामगिरीतून निसटून नवीन आयुष्य सुरू करण्याच्या प्रयत्नात असलेल्या सेथ ह्या स्त्रीची कथा. आता गुलामी, पददलित वर्ग, कृष्णवर्णीय यांच्याबद्दलची कादंबरी म्हटली की अन्यायाचा पाढा वाचणारी, त्याचा प्रतिशोध घेण्यासाठी किंवा त्यातून बाहेर पडण्यासाठी मुख्य व्यक्तिरेखेने कशी धडपड केली किंवा जशी परिस्थिती आहे, तशी निमूटपणे कशी स्वीकारली इ. ढोबळ, नेहमीच्या यशस्वी कथानकांच्या साच्यात ही कादंबरी बसत नाही.

एक व्यक्ती आणि अबोध वयातील मुलीला वाढवणारी एकटी आई हा सेथचा पैलू प्रथम समोर येतो. अर्थात, गुलामीतून ती नुकतीच सुटून आली असल्याने त्याचे संदर्भ येत राहतातच. पण ते अगदी छोट्या, छोट्या जीवघेण्या वाक्यांतून. गुलामगिरीबद्दल बरेच काही लिहिले गेले असले तरी स्त्रियांच्या झालेल्या हिंसक शारीरिक शोषणाबद्दल विशेष काही लिहिले गेले नव्हते. फ्लॅशबॅकसदृश्य संवादांच्या तंत्रातून त्याचे उल्लेख मग हळूहळू येत राहतात. काहीशा त्रयस्थ पण पूर्णत: अलिप्त नाही अशा संयत पण परिणामकारक भाषाशैलीत. (लताबाईंची दु:खी गाणी जशी ओथंबून न जाता, संयत स्वरांत त्यांचा परिणाम साधतात तशी 'शुभ्र काही जीवघेणे' शैली) गुलामीतून सुटले तरी स्वतंत्र जीवन जगण्यासाठी जी ताकद, जी मूल्ये लागतात; तीच या पहिल्या पिढीत कोळपून गेली होती - आणि त्यामुळे जो गोंधळलेपणा आला त्याचंही चित्रण या कादंबरीत येतं.

आईनेच पोटच्या पोरीचा जीव घ्यावा अशी आलेली परिस्थिती. त्यातून आलेला अपराधीपणा आणि दहा-पंधरा वर्षांनी तिच्याच नावाची (बिलव्हेड), तिच्याच ठेवणीची मुलगी घरी परतल्यावर सेथला आणि तिच्या मुलीला झालेला आनंद. अतींद्रिय शक्ती आहे की जवळच्या एका गावातून अत्याचारांना कंटाळून पळून आलेली मुलगी याचं गूढ. तिच्या परतण्याने सेथच्या अपराधीपणाला मिळालेलं खतपाणी आणि त्याची भरपाई करण्यासाठी स्वतःची, घरादाराची राखरांगोळी झाली तरी तमा न बाळगणारं तिचं मातृत्व. धाकट्या डेनव्हरच्या जन्माची कहाणी. कुमार वयात आलेल्या, घरात एकटी पडलेल्या मुलीचं कुढणं आणि बिलव्हेड आल्यावर तिला हक्काची मैत्रीण, बहीण मिळाल्याचा झालेला आनंद. फक्त तीन-एकशे पानात अतिशय प्रभावीपणे ह्या सार्‍या थीम्स ही कादंबरी सामावून घेते.

सेथच्या आयुष्यापासून ते एकंदरीत गुलामगिरीपर्यंत, भोवतालच्या निसर्गाच्या वर्णनांपासून अमानवी शक्तींपर्यंत, नृशंस क्रौर्यापासून ते अपरंपार, सर्वस्व ओवाळून टाकणार्‍या प्रेमापर्यंत - अशा वैयक्तिक-वैश्विक, मानवी-अमानवी, माणसाच्या भावनांचं एक टोक ते दुसरं टोक अशा थीम्स या कादंबरीत सहजपणे, (मुद्दाम परस्परविरोधी गोष्टींची सांगड घातली गेली पाहिजे ह्या) अभिनिवेशाशिवाय येतात, हे कादंबरीच्या वाचनीयतेचं आणि लोकप्रियतेचं मुख्य कारण असावं.

टीप - ज्या मार्गरेट गार्नरवर सेथची व्यक्तिरेखा बेतली आहे, तिच्याबद्दल अधिक माहिती येथे वाचता येईल.

नंदनमराठी साहित्यविषयक अनुदिनी

नमस्कार !
मला अनेक पुस्तके आवडली आहेत. त्यांबद्दल सवडिने लिहिनच..पण..पण

मी ४थी इयत्तेत असताना आम्हाला असलेले इतिहासाचे पाठ्यपुस्तक मला फार आवडायचे.
त्यात पहिल्या पानापासून शेवटच्या पानापर्यंत शिवाजी महाराजांचा इतिहास होता. मी तेव्हा सातारच्या एका शाळेत शिकायचो. तो जुना वाडा होता. शिसवी तुळया, लिंपलेल्या भींती महिरपी आकाराच्या खिडक्या इत्यादी. एकदम शिवकाळात गेल्यासारखेच वाटायचे. आसपास सज्जनगड, अजिंक्यतारा वाहवा ! समर्थ, शिवाजी यांनी भारलेले वातावरण आणि त्यात शिवाजीचाच इतिहास पुस्तकात. मी त्यात फार रमुन जायचो.
(पुस्तकाच्या शेवटी असलेले जींजीवर स्वारी, सागरी किल्ले ही प्रकरणे मात्र फारशी आवडायची नाहित. कारण त्या वातावरणाशी कधी ओळख झाली नव्हती.)
-- (मावळा) लिखाळ.

रारंगढांग - क्याप्टन पेंढारकर
दि चीपर बाय डझन - मूळ ले. . . . . गिल्बर्थ- अनुवादित - मंगला निरगुडकर

आमची आवडती पुस्तके-
रुस्तूमची विजार
हास गे ग॑गू
तुटलेली नाडी
शरदकुमार नावाचा बोका
फोर्ट केम बट लायन वेन्ट
रक्ताची गुळणी
उ॑बरवाडीचा उमाजी

मिपावर अधुनमधुन खलिल जिब्रानचा उल्लेख होत असतो. त्यावरुन आठवले म्हणून लिहितो.

वि स खांडेकरांनी अनुवाद केलेले जिब्रानचे वेचे 'सुवर्णकण' या नावाच्या पुस्तकात आहेत. पुस्तक चांगले आहे. ते अनुवाद काहिंना आवडतात काहिंना नाही. पण जिब्रानची मराठिमधून ओळख होते ते उत्तमच आहे.
पुणे मराठी ग्रंथालयातून मी हे छोटे पुस्तक आणुन वाचले होते.

आपल्याला जिब्रानबद्दल मराठीमध्ये उपल्ब्ध साहित्य माहित असल्यास कृपया सांगावे.
-- (मित्र) लिखाळ.

माझे "ऑल टाइम फेव्हरिट" लहानपणापासून आतापर्यंत - लुइस कॅरॉलचे "थ्रू द लुकिंग ग्लास" ("आरशातून पार जाता" या अर्थी). लहान मुलामुलींना आवडेल, कल्पनाविलासी, शब्दांशी स्वच्छंद बागडत खेळ करणारे, पण तितकेच तर्कशुद्ध, मोठ्यांनाही आवडेल, असे हे पुस्तक आहे. ("ऍलिस इन वंडरलँड"चा हा पुढचा भाग आहे.)

"निरर्थक" शब्दांशी खेळून तरी काही धूसर चित्र डोळ्यासमोर उभे राहाते, अशी एक कविता त्यात प्रसिद्ध आहे.
'Twas brillig and the slithy toves
Did gyre and gimble in the wabe
All mimsy were the borogoves
And the mome raths outgrabe.
अनुवाद तर करूच शकत नाही - शब्द निरर्थक आहेत - पण अर्थपूर्ण असल्याचा भास होतो.

भंपक सल्लाबाजीच्या कवितांची विडंबने उच्च प्रतीची आहेत. पण ही विडंबने केवळ "ट ला ट री ला री" नसून त्या भंपकपणाविरुद्ध खरीखरची टीका आहे.
इसाक वॉट्स याच्या "How doth the little busy bee" या "आळस नका करू, कामाला लागा" कवितेचे (ऍलिस इन वंडरलँड मधले) "How doth the little crocodile" हे विडंबन त्या मूळ प्रचारकी कवितेपेक्षा आता अधिक प्रसिद्ध आहे. असेच "पांढर्‍या शिलेदाराचे गाणे" थ्रू द लुकिंग ग्लासमध्ये आहेत. (वरील एक-दोन कडव्यांच्या कविता चुटकीसरशी वाचून होतील म्हणून त्यांचे दुवे दिले आहेत.)

अनेक तर्कदुष्ट आणि तर्कशुद्ध युक्तिवादांची भन्नाट आणि विनोदी उदाहरणे कथाप्रसंगांत आलेली आहेत. हे विनोदी संवाद या प्रतिभावंत गणितज्ञ-साहित्यिकालाच स्फुरोत. यातून हसत-अक्षरशः-खिदळत जर तर्कशास्त्राचे बाळकडू मिळाले तर काय वाईट?

---
मराठी साहित्याचे माझे हवे तेवढे वाचन नाही. पण "ययाति आणि देवयानी" नाटकाची संहिता कित्येकदा वाचलेली आहे. आधुनिक विचारसरणीत देवयानीच्या मनाचा वेध घेतानाही पौराणिक कथा आहे असेच वाटते, कुठेच मिश्रणाच्या कालबाह्यतेमुळे रसभंग होत नाही. प्रत्यक्षात थेटरात मी अगदी लहानपणी हे नाटक एकदाच पाहिले आहे. (माझ्या मते ४-५ वर्षांचा होतो. गोव्यात नारळाच्या झावळ्यांचे थेटर...) पण ही कमालीची प्रगल्भ कथा मुळीच समजली नव्हती - कशी समजणार? हल्ली "तुझं आहे तुजपाशी"चे विसावे पारायण करतो आहे. कथा म्हणून आधीच प्रिय आहे. पण घट्ट विणलेले संवाद, "नैसर्गिक" वाटतानाही प्रत्येक संवादातून कथावस्तू पुढे जाते (एकही वाक्य वायफळ "टाकलेले" नाही) - प्रत्येकवेळी थक्क होतो.

मला सर्वात जास्त पुस्तक आवडते अशातला भाग नाही पण एखाद्या मूड मध्ये वाचलेले आणि भावलेले पुस्तक कायम आवडते झाले असे कुठे तरी वाटते. (तेच गाण्याचे आहे) - ज्यांची नावे वर आली नाहीत ती पुस्तके देत आहे:

1. ऐसपैस गप्पा दुर्गाबाईंशी - प्रतिभा रानडे
2. ययाती - वि. स. खांडेकर (हे लगेच लिहायचे कारण असे, की हे पुस्तक मला जेंव्हा वाचले तेंव्हा खूप आवडले, नंतर अनेक वर्षांनी वर उल्लेखलेले पुस्तक आणि त्यावर केलेली दुर्गा भागवतांची टिका वाचली आणि मग कळले त्यातील बरेचसे संदर्भ आपल्याल समजलेच नव्हते. अर्थात तेंव्हा मी शाळेत होतो...)
3. लोकमान्य टिळकांच्या आठवणी - यात अनेकांनी (शंभराच्या वर) ज्यांची नावे पण माहीत नाहीत अशांपासून ते जिन्हा, म. गांधी आणि ज्यांनी त्यांना असंतोषाचे जनक म्हणले त्या चिरोलच्या आठवणी आहेत - वाचताना हा माणूस काय "ग्रेट" होता हे समजले - नुसताच फोलफटांवर भांडलेला, चांदण्या गोळा करणारा आणि एखादी अजरामर घोषणा देणारा (स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे...) इतकेच काही त्याचे वर्णन होऊ शकत नाही ते समजले.
4. समाधीवरील अश्रू - आचार्य अत्र्यांनी लिहीलेल्या मृत्यूलेखांचा संग्रह
5. उरलंसुरलं - पुल (बाकी पुस्तके आधी वर/मागच्या धाग्यात आली आहेत)
6. कृष्णपर्व - दुर्गा भागवत

काही आत्ता वाचत असलेली / वाचलेली इंग्रजी पुस्तके: जी खूप नाही पण बर्‍यापेकी चांगली वाटली

• ऍल गोअरचे - ऍन ऍसॉल्ट ऑन रीझन
• क्लिंटनचे - गिव्हींग (जरा पकाऊ पुस्तक आहे, तरी देखील वाचण्या सारखे आहे)
• सुब्रम्हण्यम स्वामींचे - हिंदूज अंडर सिज (आत्ताच प्रकाशीत झाले आहे). - माहीती चांगली आहे. राजकारण्यापेक्षा, हार्वर्ड स्कॉलरचे ते जास्त वाटले (याचा अर्थ १००% ग्राह्य होते असा नाही ;) )

अजून जशी आठवतील तशी...

पॅपिलॉन -- मूळ लेखक: (खुद्द) हेन्री शॅरीअर (फ्रेंच). सत्यघटनेवर.
अनुवादः (बहुदा रविंद्र गुर्जर).

जबरी पुस्तक.
हेन्रीला न केलेल्या गुन्ह्यासाठी फ्रेंच गयाना तुरूंगात जन्मठेप (काळ्या पाण्याची शिक्षा). टोकाचं Torture.
हेन्री प्रचंड अशावादी. कोणीही कधीही न केलेला प्रयत्न करायचा ठरवतो.
फ्रेंच गयाना मधून पळायचं. पण कसं ? अति-धाडसी निर्णय. कोणाची साथ नाही. टोकाचा Strong माणूस.
पळायच्या अभ्यासाला सुरुवात. कसं पळायचं ? कसं पळायचं ?
६ वेळा पळायचे अयशस्वी प्रयत्न. प्रत्येक वेळेस दुप्पट Torture. बंद dark-cell मध्ये एकटाच कैद. पण निर्णयावर ठाम गडी.
मानलं या माणसाला !! प्रत्येक पलायनाच्या वेळेस innovative ideas.
७ व्या वेळी यशस्वी पलायन..... पाठलाग.... पळतोय..... पळतोय..... एका देशातून.... दुसर्या देशात...... अनंत अडचणी.
मधे भेटणारे अनेक लोक. कोणी चांगले... कोणी वाईट. शेवटी यशस्वी exile... व्हेनेझुएला मधे.

अप्रतिम पुस्तक. २ दिवस.... २ रात्री बसून खाल्लं होतं.

Highly Recommended.... जरूर वाचा.

....बबलु-अमेरिकन

मला आवडलेले एकच पुस्तक देता येणे अशक्य आहे. पण वेगवेगळ्या प्रकारच्या पुस्तकातील आवडती पुस्तके सांगू शकतो

बालकथा:
मराठी:
फास्टर फेणे: या पुस्तकमालिकेने माझं बालपणच बदलुन टाकलं. बाकी या विषयी अधिक काहि लिहायची गरज नाहिए :)
आणि लंपनची तीनही पुस्तके
हे पुस्तक मोठं झाल्यावर वाचनात आलं पण प्रचंड आवडलं. या दोन्ही पुस्तकांत निवड करणं कठीण आहे म्हणून दोन्ही दिली आहेत.
इंग्रजी:
अर्थात,हॅरी पॉटर: बाकी अनेक पुस्तके आवडली पण हॅरीभाऊने जी जादू केली कशानेच नाहि.
भाषांतरीतः
भा.रा.भागवतांनी भाषांतर केलेल्या ज्युल व्हर्न च्या कादंबर्‍या: अनेक वर्षांपूर्वी जेव्हा माणसाने कल्पनाही केली नसेल अश्या कल्पनांवरची ही पुस्तके बाळगोपाळांना नकळत भरपूर माहिती देऊन जातात.

ऐतिहासिक
छावा: मी वाचलेली पहिली ऐतिहासीक कादंबरी. त्यानंतर त्याहून छान कादंबर्‍या अनेक वाचल्या पण छावा जी आवडून गेली तीतके कोणतेही नाहि.

आत्मचरित्र
इंग्रजी:
माय एक्सपरिमेंटस विथ ट्रुथ (इंग्रजी भाषांतर): महात्मा गांधींनी महात्मा होण्यापूर्वीची कथा ज्या प्रामाणिकपणे लिहिली आहे की हा माणूस महात्माच आहे हे पटावं (कोणाला वाचायची इच्छा असल्यास माझ्याकडे सॉफ्ट कॉपी आहे)

मराठी:
असामी असामी: यावर मी पामर काय लिहिणार

विज्ञान कथा
प्रेषकः (जयंत नारळीकर): परग्रहावरून आलेल्या व्यक्तीच्या जीवनकहाणीने मी लहानपणी भारावलो होतोच अजूनही होतो

वैज्ञानिक पुस्तक
आकाशाशी जडले नाते: खगोलशास्त्राचा मराठी भाषेत सांगोपांग परिचय करून देणारे पुस्तक प्रत्येक खगोल प्रेमीच्या संग्रही असावे असे.

सामाजिक
अविरत: समाजातील विविध थोर परंतू प्रसिद्धीच्या झोतापासून दूर राहून अविरत कार्य करणार्‍या व्यक्तींच्या कार्याचा आणि व्यक्तींचा उत्तम परिचय.

प्रवासवर्णन
पूर्वरंगः तसं तर पुलंची तिनही वर्णनं झकास आहेतच पण त्यातही पुर्वरंग जमून गेलंय असं माझं मत आहे

भाषांतरीत कादंबरी
पॉपिलॉनः ८ वेळा उडू पाहणार्‍या फुलपाखराची (कैद्याची) कथा ;)

कादंबरी आणि कविता संग्रह
इथे मोठी यादी आहे . तरीही या धाग्यात टाकु का? :)

असो. इथेच थांबतो

-('मिसळ'लेला) ऋषिकेश

आवडलेली पुस्तके अनेक आहेत. एकाबद्दलच लिहायचे म्हणजे जरा कठीणच काम आहे. प्रत्येक पुस्तकाबद्दल एक वेगळा प्रतिसाद लिहावा लागेल मग!! ;)

मूळ पुस्तकः लेस मिझरेबल्स (फ्रेंच)
मूळ लेखकः विक्टर ह्यूगो
अनुवादः दु:ख पर्वताएवढे
अनुवादकः श्री. भा. रा. भागवत

फ्रेंच राज्यक्रांतीच्या काळावर बेतलेली ही कादंबरी आहे.
जिऑ वालजॉ या, एका सामान्य पण आत्यंतिक शारीरिक ताकद असलेल्या, माणसाची ही कथा आहे.
अगदी साध्या अपराधासाठी त्याला तुरुंगात जावं लागतं, १९ वर्ष तुरुंगात काढल्यावर त्याला पॅरोल वर सोडण्यात येतं.
शेवटपर्यंत त्याच्या भोवती कथा फिरत असते. त्याच्यातल्या गुन्हेगाराचे होणारे परिवर्तन अन् त्या ६-७ वर्षांच्या अनाथ असहाय पोरीच्या प्रेमासाठी सर्व करायची त्याची आकांक्षा, याचे इतके सुरेख वर्णन दिसून येते ना की वडील-मुलगी या नात्याचे असले नसलेले सगळे पदर उलगडलेले दिसून येतात. अगदी ती मोठी झाल्यावर तिला कोणी मुलगा आवडतोय, ती त्याच्यावर प्रेम करतेय, आपल्यावर तिचे असलेल्या प्रेमात आता कुणीतरी वाटेकरी येणार हे बघितल्यावर होणारी जिऑची घालमेल सुद्धा आपल्याला आवडून जाते. कादंबरीचा शेवट म्हणजे तर इतका अप्रतीम आहे की ज्याचे नाव ते!!
कथानकाच्या ओघात येणारी काही मुख्य पात्रे जसे फान्तिन, जॅव्हेर, कोसेत, मारियुस, गॅव्हरोश (हे १०-१२ वर्षांचे पोर आपल्याला वेड लावून जाते!), तेनार्दिये (नवरा-बायको); असली अप्रतीम कथा सादर करतात की ही एक काल्पनीक कथा आहे असे कधी आपल्याला जाणवत सुद्धा नाही.

विक्टर ह्युगो अन् श्री. भागवतांविषयी मी अज्ञ काय बोलणार? निव्वळ अप्रतीम कलाकृती असेच या पुस्तकाचे वर्णन करता येईल.
संग्रही ठेवण्याजोगे पुस्तक. मी हा अनुवाद प्रथम श्रीरामकृष्ण मठाच्या ग्रंथालयात वाचलेले. आजपर्यंत खूप प्रयत्न केलेत पण हे पुस्तक विकत नाही मिळाले. बहुदा प्रकाशनात नाहीये आता ते. :( असो. कुणास काही माहिती मिळाली या पुस्तकाबद्दल तर जरूर सांगावी.

बाकी पुस्तकांबद्दल नवीन प्रतिसाद लिहिनच! :)

राघव

आपला उपक्रम फारच सुंदर आहे.
माझ्या सध्याच्या वाचनातील आवडते पुस्तक----चकवाचांदणे.--लेखक-मारुतिचितमपल्ली
अत्यंत ओघवती,प्रासादिक भाषा,वन्य जीवनातील बारीक-सारीक तपशील टिपले आहेत.सर्व स्वानुभवातून लिहीलेले असल्यामुळे अधिकच वाचनीय झाले आहे.मराठीत वन्यजीवनावर त्यामानाने फारच मोजकी पुस्तके उपलब्ध आहेत.त्यामुळेही अधिकच वाचनीय.साधी, सोपी भाषा त्यामुळे कुठेही रटाळपणा येत नाही.

कार्यरत (अनिल अवचट, मॅजेस्टीक) एक उत्तम पुस्तक आहे. त्यामुळे खालील थोर व्यक्ती॑च्या अप्रसिद्ध कार्याची माहीती झाली
अभय ब॑ग व राणी ब॑ग
डॉ. हिम्मतराव बावस्कर (या॑चे आत्मचरित्रही अतिशय वाचनीय आहे)
अरूण देशपा॑डे
सुरेखा चव्हाण
हिरेमठ
अवचटा॑चे 'माणस॑' अस॑च अ॑गावर काटा आणणारे पुस्तक आहे.

द गोल - Eliyahu M. Goldratt.

थोडक्यात कथा अशी, एक मॅन्युफॅक्चरींग प्लॅन्ट जो अजिबातच नफा करत नसतो.. नफा कसला, प्रत्येक शिपमेंट किमान ४० आठवडे लांबलेली..! खरंतर तसं सगळं व्यवस्थित चालू आहे.. पण तरीही शिपमेंट उशीराच.. कधी हवे ते मटेरिअल उपलब्ध नाही,तर कधी नको असलेल्या मटेरिअल्स्चा ढीग होतोय! थोडक्यात गोष्टी वेळच्या वेळी होत नाहीत.. त्यातच त्या प्लॅन्ट मॅनेजरला डेडलाईन मिळते.. ३ महीन्यात काही सुधारणा नाही दिसल्या तर प्लॅन्ट बंद होणार.. एखादा माणूस असता तर सरळ, नवीन जॉब शोधून गप्प बसला असता.. पण मग तो नायक कसला? अलेक्स असं नाही करत.. तो मनापासून अगदी सर्व पणाला लावून तो प्लॅन्ट नफा कसा देईल याचा विचार करतो.. काय चुका होत आहेत.. त्या कशा सुधारता येतील वगैरे.. तो, त्याची टीम आणि अलेक्सचा फीजिक्सचा प्रोफ. जोआन.. ही मेन लोकं या पुस्तकातली.. जोआन प्रश्न विचारणार, काही बेसीक गोष्टी सांगणार.. पण डीरेक्ट प्रश्नाचं उत्तर कधीच नाही देणार.. अलेक्सला विचार करायला लावणार.. अलेक्सदेखील ज्या पद्धतीने ते प्रश्न सोडवतो..(मुलाच्या कॅम्पिंग मधे) ते सर्व अफलातून आहे! वाचलीच पाहीजे ती थॉट प्रोसेस!

पुस्तकात शेवटी काय होतं ते महत्वाचं नाही.. नायक आहे म्हटल्यावर तो यशस्वी होणारच.. पण कसा? त्या मागे त्याने काय कष्ट घेतले.. कसा विचार केला.. हे महत्वाचे.. सगळ्यात महत्वाची ऍटीट्युड! ’नमस्ते लंडन’ मधे अक्षयकुमार म्हणतो तसं, जोपर्यंत तुम्ही खरंच हरत नाही तो पर्यंत तुम्ही जिंकू शकता.. अगदी हेच विचार यात मांडले आहेत.. चिकाटी,जिद्द,रिस्क घेण्याची क्षमता,कष्ट असतील तर तुम्ही जिंकणारच! प्रेरणादायी पुस्तक !!

-भाग्यश्री
http://bhagyashreee.blogspot.com/

माझे एकमेव आवडते विचाराल तर - पिंगळावेळ

सध्या कामात त्यामुळे अधिक लिहिता येत नाही :(.

आपला,
(जीएप्रेमी) आजानुकर्ण

पार्टनर (व. पु. काळे)
पार्टनर ही व्यक्तिरेखा, त्यातील विचार भावले. एका बैठकीत (मध्ये जेवणाची वेळ सोडून) पूर्ण पुस्तक वाचून काढले.

आणखी ही आहेत, जसे असा मी असामी, अघळपघळ. बाकी नंतर.

अनिल अवचट यांचे "माझे छंद" आणि त्यांचि ईतरहि बरिच पुस्तके.
एका वेगळ्याच जीवनशैलिचे दर्शन होते. आयुष्याचा आनंद किति वेगवेगळ्या पद्धतिंनि आणि स्वयंपाकासारख्या लहान लहान गोष्टिंमधुनहि घेता येतो याचे हे एक उत्तम उदाहरण आहे.
इतर सर्व मिपाकरांचे अनेक उत्तमोत्तम पुस्तकांची तोंडओळख करुन दिल्याबद्दल मनापासुन आभार.

स्वभाव विभाव
डॉ आनंद नाडकर्णी. ...
त्याचाच शब्दात विचार भावना वर्तन या विभाव त्रयीतुन बनणार्या स्वभावाच्या संगती विसंगती यांचा प्रवास म्हणजे हे पुस्तक...

जिथे कमी तिथे आम्ही ..:)

डॉ. आनंद नाडकर्णी हे ट्।ण्याला मानसोपचारतज्ञ आहेत. ह्या पुस्तकात त्यांनी अल्बर्ट एलिस या मानसशास्त्रज्ञाने तयार केलेल्या Rational emotive theory बद्दल लिहिले आहे. म्हणजेच विवेकनिश्ट विचारसरणी..
डॉ. आनंद नाडकर्णी यांनी हि थेअरि वापरुन स्वताच्या स्वभावात तर बदल केलाच पण त्याच्याकडे येणार्या अनेक लोकांना हि थेअरि छोट्या गोश्टित वापरण्यास सागुन त्यांचे मोठे प्रश्न्न सोडवले आहेत..परिक्षेत येणारे टेन्शन पासुन जवळ्च्याचा म्रुत्यु इत्यादि अडचणिंवर मात कशि करायचि याचे मार्गदर्शन त्यांनि ह्या पुस्त्कात छोटि उदा. देउन केले आहे..

जिथे कमी तिथे आम्ही ..:)

दी ओल्ड मॅन ऍ़ण्ड दी सी
पर्व
पानिपत
शुभ्र काही जीवघेणे
निशाणी डावा अंगठा

विजुभाउंनी म्हटल्याप्रमाणे "तोत्तोचान्"आणि तिला तोमोई शाळेतून 'आपण जसे आहोत तसेच' जगण्यासाठी मिळालेले पाठबळ.
दुसरं म्हणजे, नॉट विदाऊट माय डॉटर" इराणमधील अमेरिकन वकिलातीवर झालेल्या हल्ल्याच्या पार्श्वभूमीवर अमेरिकेत काम करणा-या "मूडी"या इराणी डॉक्टरशी लग्न केलेल्या बेटीची आणि तिच्या लहानग्या 'माहतोब'ची ही गोष्ट. अमेरिकेतली नोकरी गेल्यावर ही गोष्ट बेटीपासून लपवून मुडी तिला आणि माहतोबला इराणला घेऊन जातो, हळूहळू तिचा पासपोर्ट, क्रेडिट कार्ड जप्त करतो, फोनवरून तिच्या नातेवाईकांशी संपर्क करायला बंदी घालतो आणि तिचे परतीचे सगळे दोर कापले जातात. अत्यंत धर्मांध, गलिच्छ आणि स्त्रियांना केवळ त्यांच्या नव-यांची मालमत्ता समजणा-या अशा परक्या देशात बेटीचा तिच्याच नव-याकडून आणि नातेवाईकांकडून शारिरिक, मानसिक छळ सुरु होतो. बेटीचे हे इराणमधले अठरा महिने आणि शेवटी तिने स्वत:ची आणि माहतोबची करून घेतलेली सुटका ह्याची रोमांचक कहाणी. सत्य कल्पितापेक्षा किती अद्भुत असू शकता ह्याचा प्रत्यय देणारं पुस्तक.

बाकी इतिहासातले भावनेचे पैलू उलगडून दाखवणारं स्वामी
, शांता शेळक्यांचं मेघदूताचं भावांतर वगैरे वगैरे...

उत्तमोत्तम पुस्तकांची ओळख करून दिल्याबद्दल सगळ्यांचेच आभार!

नॉट विदौट माय डॉटर बद्दल बराच खल झालेला दिसत आहे. पण त्याची दुसरी बाजू कधीच फारशी चर्चिली जात नाही.

त्या दुसर्‍या बाजूशी संबंधित चर्चा इथे पाहता येईल.

लहानपणी:
अरबी भाषेतील सुरस आणि चमत्कारिक कथा: (चिपळूणकरांचे भाषांतर)
मोठेपणी:
जीएंचे 'रमलखुणा'

ही एक अफाट कादंबरी आहे एका विशाल पटा वर ही घडते. आपल्या महाभारत स्टाइल यात एकाच कुटुंबाच्या अनेक पिढ्यांचे व माणसांचे एक जबरद्स्त असे चित्रीकरण येते जे अत्यंत सुसंघटीत पणे मांड्ले जाते. यात लॅटीन अमेरीके च्या एका काल्पनिक गावा चा आणि त्या फाउंडर च्या कुटुंबाचा एक विलक्षण असा प्रवास मांडला जातो, यात कधीही वाचली नसतील अशी एका पेक्षा एक भन्नाट पात्रे आणी मति अक्षरशः गुंग करणारी प्रसंगे एका मागो माग येत जातात तरीही कथानक अत्यंत आखिव रेखिव जरा ही पसरत नाही यातील पात्रे त्यांची फिलॉसॉफी याचे काही वर्णन येते की ज्याचे नाव ते. ही वाचल्यानंतर मला बर्‍याच दिवसांनी ही माहीती कळली की या लेखकाला १९८२ चा नोबेल पुरस्कार साहीत्या साठी मिळालेला आहे आणि याची ही कादंबरी ही विश्व साहीत्यातील एक महान कादंबरी मानण्यात येते.यातील काही कोट्स देण्याचा मोह आवरत नाही ही वाचा म्हणजे कादंबरीची थोडी आयडीया येइल.
“They were so close to each other that they preferred death to separation.”

“He sank into the rocking chair, the same one in which Rebecca had sat during the early days of the house to give embroidery lessons, and in which Amaranta had played Chinese checkers with Colonel Gerineldo Marquez, and in which Amarana Ursula had sewn the tiny clothing for the child, and in that flash of lucidity he became aware that he was unable to bear in his soul the crushing weight of so much past.”

“In all the houses keys to memorizing objects and feelings had been written. But the system demanded so much vigilance and moral strength that many succumbed to the spell of an imaginary reality, one invented by themselves, which was less practical for them but more comforting.”

“In that way the long-awaited visit, for which both had prepared questions and had even anticipated answers, was once more the usual everyday conversation.”

१ होता कार्वर , शिवाजी महाराजान्वारची श्रीमान योगी, सिद्धयोगी हि ३ हि पुस्तकं एकदम भारी अहेत. जरूर वाचावीत अशी

चकवाचांदण : मारूती चित्तमपल्ली यांचा आत्मचरीत्र ..
छान आहे ..

मिलिंद बोकील यांच्या सर्वोत्तम पुस्तकांपैकी एक.....
वाचायला घेतले की संपवल्याशिवाय खाली ठेववत नाही...
कितीही वेळा वाचले तरी नवीन वाटते दर वेळी.........
वातावरण निर्मिती अफलातून आहे......

हे पुस्तक मी सध्या वाचत आहे अजुन पुर्ण वाचुन झालेले नाही जितका भाग वाचला त्या विषयी
अमिताव घोष अतिशय आवडता लेखक त्याची बरेच दिवसांपासुन पेन्डींग असलेली द ग्लास पॅलेस सध्या वाचतोय. ही सुद्धा सुंदरच भट्टी जमवलेली आहे. मंडाले आणि रत्नागिरी पहीली दोन प्रकरणे संपली. घोष ने कादंबरीसाठी ५ वर्षे अतीपरीश्रम घेतलेले आहेत ते जाणवतात. कादंबरीची सुरुवात मंडालेत ब्रिटीश फौजांनी केलेल्या आक्रमणातुन होते. बर्माचा राजा थिबॉ त्याची फॅमिली ला इंग्रज युद्धात नमवुन रत्नागिरीला त्यांची रवानगी करतात.निर्वासित केलेल्या थिबॉ चे रत्नागिरीतले वास्तव्य, त्याचा एकाकीपणा, नॉस्टॅल्जीया, त्याच्या चार मुली, नोकर त्यांचे अफेयर्स, क्रुर राणी, बदलता भारत, श्रुड साहेब, राजाच हळुहळु होत जाणार डिग्रेडेशन, तिकडे बर्मातला सागवानचा बर्माटीक चा प्रचंड व्यापार, त्यातला हत्तींचा वापर. तिथला भन्नाट निसर्ग, साहेबाची धंद्यातली इन्व्हेन्शन्स, साहेबाच्या महत्वाकांक्षेने पोखरत जाणारा बर्मा, त्यातले आपल्याला सहसा अपरीचीत असणार्‍या रेसेस व लोक. फारच सुंदर उतरलय. इतिहासाची प्रचंड माहीती असुनही ती कादंबरीवर अजिबात हावी न होउ देता घोष मोठ्या कुशलतेने संक्रमणातुन जात असलेले लोक समाज फार सुंदर रेखाटतात. अत्यंत वाचनीय उत्कंठावर्धक वगैरे वगैरे आहे. इथे घोषची कॅरेक्टर्स सुरुवातीला तरी मनाची पकड घेत नाहीत पण हळुहळु ती डोक्यात सेटल होऊ लागतात. घोष ला कॅरेक्टर बिंबवायला वेळ लागतोय कारण त्याचा फोकस बहुधा जास्त मोठा असा काळावर आहे. तरी सर्वस्व गमावलेला थिबॉ फार ट्रॅजिक रेखाटलाय तो मनात घर करुन राहतो. मंडालेच्या राजवाड्यातील मुख्य हॉलला द ग्लास पॅलेस नाव त्यावरुन हे शीर्षक. कादंबरीचे मुखपृष्ठ निव्वळ अप्रतिम आहे. त्यावरची जे एम कोएट्जी ची मोजक्या शब्दातली प्रतिक्रीया पुस्तकाविषयी बरेच काही सांगुन जाते. एक सॅम्पल देण्याचा मोह आवरत नाही. ब्रिटीश आर्मीत लढणार्‍या भारतीय सैनिकांविषयी चा हा संवाद बघा

“In Singapore, as a young man, I worked for a time as a hospital orderly. The patients were mainly sepoys like these—Indians, back from fighting wars for their English masters. I still remember the smell of gangrenous bandages on amputated limbs; the night-time screams of twenty-year-old boys, sitting upright in their beds. They were peasants, those men, from small countryside villages: their clothes and turbans still smelt of wood-smoke and dung fires. ‘What makes you fight,’ I would ask them, ‘when you should be planting your fields at home?’ ‘Money,’ they’d say, and yet all they earned was a few annas a day, not much more than a dockyard coolie. For a few coins they would allow their masters to use them as they wished, to destroy every trace of resistance to the power of the English. It always amazed me: Chinese peasants would never do this—allow themselves to be used to fight other people’s wars with so little profit for themselves. I would look into those faces and I would ask myself: What would it be like if I had something to defend—a home, a country, a family—and I found myself attacked by these ghostly men, these trusting boys? How do you fight an enemy who fights from neither enmity nor anger but in submission to orders from superiors, without protest and without conscience?
“In English they use a word—it comes from the Bible—evil. I used to think of it when I talked to those soldiers. What other word could you use to describe their willingness to kill for their masters, to follow any command, no matter what it entailed? And yet, in the hospital, these sepoys would give me gifts, tokens of their gratitude—a carved flute, an orange. I would look into their eyes and see also a kind of innocence, a simplicity. These men, who would think nothing of setting fire to whole villages if their officers ordered, they too had a certain kind of innocence. An innocent evil. I could think of nothing more dangerous.”
“Saya.” Rajkumar shrugged offhandedly. “They’re just tools. Without minds of their own. They count for nothing.”

द गॉडफादर, गॉन विथ द विंड, फॉल ऑफ जायंट्स, ऑक्टॉपस, सायक्यामोर रो, उत्तरयोगी, गुड टू ग्रेट, स्वामी, नॉट गॉन विथ द विंड (विश्वास पाटील), व्यक्ती आणि वल्ली, चार नगरातले माझे विश्व (जयंत नारळीकर) आणि अजून बरीच पुस्तके...यातली मी काही दोनदा वाचली आहेत.