नाटकामागचं नाटक - २

भाग १

तर असे लपलपते फ्लॅट तयार होउन मोडक्या कंबरेनं त्यांच्याकडं बघितलं की खूप्खूप समाधान वाटतं..

नाटक हळूहळू आकाराला येत असतं, मधूनच एखादा वा एखादी चिडून निघून जाणं, मग परत शोधाशोध वगैरे चालूच असतं. साऊंडट्रॅकची सीडी तयार झालेली असते, त्यावर पण संवाद चालू होतात.. हे दहापंधरा दिवस म्हणजे तालमीतलं क्रीम असतं.. नाटक जमणार की हापटणार हे खरंतर इथंच ठरतं.

इथे नाटकातलं नाट्य सापडायला लागतं..आतापर्यंत संवाद पाठ झालेले असतात, अ‍ॅक्शन, फॉर्मेशन, पॉज, पोझिशन, लूक, टायमींग, लिसनींग, पंच, लाफटर, एन्ट्र्या वगैरे भरायला लागतात, प्रत्येक नट मग तो कितीही पादरापावटा असला तरी शब्दामागचं काहीतरी शोधायला लागतो..

एरवी तालमीत दोन डायलॉगच्या मधे होणार्‍या कॉमेंट्स, गप्पा, शिव्या बंद होत जातात.. प्रयोग अंगात हळूहळू भिनत असतो.. याच काळात एके दिवशी दोनतीन गब्रू एखादा प्रसंग असा काही उठवतात की सगळा हॉल अचानक निशब्द होउन जातो..

अचानक काहितरी उत्कट सापडलेलं असतं..

दोन मिनिटं शांततेत जातात नंतर ओल्या डोळ्यांनी एकमेकांना मारलेल्या मिठ्या आणि 'भ' च्या बाराखडीतलं कौतूक यातच उरलेली रात्र जाते..आणि तालमीचा अचानक प्रयोग होउन जातो… साला बाकी कसली नशा तर केली नाही आजपर्यंत पण त्या एका रात्रीची नशा मात्र उतरता उतरत नाही..

प्रयोग हातात येत असतो.. पण बाकी काही अजून तयार नसतं.. स्पर्धा असेल तर ठीक आहे पण स्वत:चा प्रयोग असेल तर इतर सगळे सोपस्कार आलेच, प्रायोजक मिळवणे, 'वाड्यावर' जाऊन थिएटर सवलतीच्या दरात मिळण्याची व्यवस्था करणे, जाहिराती डीजाईन करणे, संपादकाला फुकट पास देऊन जाहिरात कमी खर्चात छापली जाण्याची तजवीज करणे, एकदोन पत्रकारांना जेवायला घालून, एखादी कौतुकाची बातमी छापून आणणे, नाटकाची तिकिटे डीजाईन करणे, नाटकाच्या जाहीरातीचे फ्लेक्सबोर्ड डिजाईन करणे, ते एखाद्या प्रींटरकडून स्वतः उभं राहून प्रिंट करून आणणे, ते फ्लेक्स्बोर्ड लावायला मेटलच्या फ्रेम मिळवणे.

गावातून चक्कर मारून कुठल्या चौकात जास्त पब्लिशीटी होइल याचा अदमास बांधून, त्या चौकातला आधीचा बोर्डचे बांबू काढण्यापुर्वी मांडववाल्याला गाठणे, त्यालाच शेदोनशे रुपयात पटवलं तर नवीन परात बांधायचा त्रास वाचतो, आहे त्याच बांबूच्या परातीवर आपला बोर्ड लटकवून द्यायचा, हे अर्थातच रात्री बारा वाजल्यानंतर...

मग दुसर्‍यादिवशी सकाळी दहावाजता एका भडव्याचा फोन येतो, तो नगरपालिकेतील अतीक्रमण विभागाचा म्हणे अधिकारी असतो, मग तो सक्काळसक्काळ नडतो... एरवी त्याच्या बेडरूममधे अतीक्रमण झालं तरी झोपतो निवांत साला आणी आमी कॉलेजची पोरं म्हणून माज दाखवतो होय रे..

मग आम्हीपण इरेला पेटतो, डायरेक 'वाड्यावर' जातो, नाटकाला आमंत्रण द्यायचं कारण काढून.. हा नवीन त्रास म्हाराजांच्या कानावर घातला.. की तिकडून थेट नगराध्यक्षाला वा 'शीवोसायबाला' फोन... च्यायला.. ज्या गावच्या बोरी त्याच गावच्या बाभळी.. मग आम्ही त्याच्या नाकावर टीच्चून शीवोसायबाला आमंत्रणाचे दोन पास देऊन येतो..

मग परिनिरीक्षण मंडळाचं पत्र लागतं, पोलीसची परवानगी लागते.. पोलीसांचा फारसा त्रास नसतो, नाटकवाली पोरं म्हणून ते फार त्रास देत नाहीत, आमचा नेहेमीच ओळखीचा पीआय गाठला की तो सगळं काम बसल्याबसल्या करून देतो वर प्रेमानं बसवून घेउन चहा पाजतो. त्यात एखादा एस्पीसाहेब मराठी आणि हौषी निघाला तर तो दोनाचे चार पास हक्कानं मागून घेतो आणी नाटकाला बायकापोरांसकट आवर्जून येतो.

मग प्रयोगाची तारीख जवळ येत असते, तेव्हा नेमका नाटकाचा स्थानीक कॉन्ट्रॅक्टर काहितरी कुरापत काढतो, त्याला नाटक देऊन वट्ट पैसे घेउन पोरांनी मोकळं व्हावं असा त्याचा डाव.. पण आता माघार नाही.. तिकिटाची पुस्तकं छापून येतात, चार दिवस आधी एक पोरगा सकाळ संध्याकाळ 'शाहुकला'ला प्लॅन घेऊन बसवावा लागतो...

गावातल्या प्रतिष्ठीतांचे, नावजलेल्या डॉक्टरांचे, वकीलांचे, जुन्याजाणत्या माणसांचे फोन येत असतात्, आपुलकीनं पुढच्या तिकीटांची मागणी केली जाते, आम्हीही मग शब्दाचा मान ठेवून वेळात वेळ काढून कुणीतरी जाऊन तिकीटे देउन येतोच, अहो या लोकांमुळे तर गावाचं गावपण असतं, काही चुकलंमाकलं तरी कौतुकाचा, प्रेमाचा हातही फिरणार असतो.

नाटक जवळपास पुर्ण बसत आलेलं असतं, नेपथ्य तयार झालेलं असतं, कपडेपट तयार असतो, जाहिरात आलेली असते, फ्लेक्स लागलेले असतात, तिकिटे बर्‍यापैकी खपलेली असतात, पोरं दिवसरात्र जिवाला जीव देउन काबाडकष्ट करत असतात.. आणी असाच अचानक आल्यासारखा एकदम नाटकाचा दिवस उजाडतो..

क्रमशः