कृष्ण आणि कर्ण

कृपया महाभारत मूळातून वाचावे ही विनंती.

कृपया वांझोटे फाटे फोडू नयेत.

>>>पर्व - एस एल भैरप्पा, कोणी अनुवाद केला आहे ते आठवत नाही.

एस. एल. भैरप्पा म्हटलं की उमा कुलकर्णी या नावाची दिमाग में घंटी बजती है.. कुठंतरी ऐकलं असणार.. वाचलेलं नाहीच.

माझ्या शिक्षकांबाबत सुहास यांच्या नोंदीत थोडी दुरुस्ती करतो.
मी द्रोणांकडे शिकायला गेलो, पण ते पैसे घेऊन फक्त कौरव राजपुत्रांना शिकवत असत. इतरांना कृपाचार्य शिकवत असत. त्यामुळे द्रोणांनी मला कृपाचार्यांकडे हाकलले. मी इकॉनॉमिक बॅकवर्ड क्लासमधील असल्याचे समजताच त्यांनीही मला हाकलून दिले. त्यानंतर निराश मनःस्थितीत असताना मला मिपा नावाचे रम्य उपवन दिसले. तेथे मी सोकासुर, धम्यासुर, परासुर आदिंच्या संगतीला लागलो. पुन्हा विद्या शिकण्याची उबळ आली. आता इबीसी नको तर कास्ट सर्टिफिकिटच्या जोरावर प्रवेश मिळवून बघू म्हणून परशुरामांकडे गेलो. बोलण्याच्या नादात मी असुरांच्या संगतीत राहिल्याचे सांगताच परशुरामांनीही मला 'भ्रष्ट ब्राह्मण' म्हणून हाकलून दिले. अखेर मी सांदिपनी मुनींच्या मोफत गुरुकुलात शिकलो. तेथे पूर्वी सुदामा हा गरीब ब्राह्मणही मोफत शिकला होता.
युद्धात बाण पुरवायचं कॉन्ट्रॅक्टही माझ्या अंगाशी आले. युद्ध संपताच सगळ्यांनी बिल देण्याबाबत काखा वर केल्या. दिवाळखोर अशा स्थितीत मी वणवण भटकू लागलो. उपासमारीने माझी भूक इतकी वाढली, की मी मिपा उपवनातील एकचक्रा नगरीत शिरुन भोजन फस्त करु लागलो. लोकांनी माझे नाव बकासुर ठेवले. मध्यंतरी एकचक्रा ग्रामस्थ आणि माझ्यात समेट झाला. एकचक्रा नगरीतील सानिका-स्वप्नील, जागुताई आदी गृहिणींच्या सुंदर पाककृतींचा डबा मला मिपा उपवनात आरामात मिळू लागला. मग मी एकचक्रा नगरीतील ग्रामस्थांना छळणे सोडले. त्याऐवजी पुराणातील भंकस गोष्टी मिपा उद्यानात बागडणार्‍या मुलांना सांगून त्यांचे मनोरंजन करण्याचे काम पत्करले.

आता हा तपशील नीट लक्षात ठेवाल ना? :)

१००% सहमत.

तुम्ही कृष्णाला तुमच्या आमच्या प्रमाणे एक माणूस समजता काय?

देवातला माणूस समजा अथवा माणसातला देव. यापैकीच एक मानतो. तुम्ही कसे समजता त्यावर अवलंबुन आहे. एकदा मानव जन्म घेतला की त्याच्या सग्ळ्या लिमिटेशन्स सकट जगले राम आणि कृष्ण दोघेही. काळानुरुप दोघांच्या विचारसरणीत फरक होता एवढेच.

जरासन्धाला का मारले नाही हे तुम्हाला माहीत आहे काय?

जमले नाही म्हणुन मारले नाही. हंस आणी डिंभक कसे मेले माहिती आहे का तुम्हाला? त्यांना सरळ सरळ का नाही मारले? फक्त भागवतात लिहिले आहे म्हणुन एखादी गोष्ट माझ्याच्याने मान्य होत नाही. त्याबरोबर थोडाफार (फारसा करुन उपयोग नसतो नाहितर सगळे महाभारतच खोटे वाटायला लागते) विचारही करावा आणि (असल्यास) स्वतःची बुद्धीही वापरावी

या धाग्यावर प्रतिक्रीया करणार्या लोकाना श्रीमद भागवतम थोडीही माहीत असती तरे असे मूर्ख पणाचे प्रतिसाद आले नसते

मी श्रीमदभागवत, हरिवंश, महाभारत (के एम गांगुली भाषांतरित), जैमिनी भारत, गीतारहस्य, पर्व (के एल भैरप्पा), महाभारतावरच्या नावाजलेल्या जवळ जवळ सगळ्या कादंबर्‍या, रमेश मेनन यांचे महाभारत, युगांत, व्यासपर्व इत्यादी सर्व वाचले आहे. याउप्पर काही वाचण्यायोग्य असेल तर जरुन सांगावे. नक्की वाचेन. हे सग्ळे वाचुन हे मत बनले आहे. मृत्युंजय हे मी महाभारतावरचे वाचलेले पहिले आणि शेवटचे पुस्तक नाही. श्रीमदभागवत केवळ वाचण्याऐवजी समजुन घेतले असते तर असा मुर्खपणाचा प्रतिसाद आला नसता.

यालाच मूर्खपणाचे मेन्टल स्पेक्युलेशन म्हण्तात

याला विचार बुद्धीचा अभाव म्हणतात जो मतिमंदांमध्ये अपेक्षितही नसतो.

ज्याला आज मूळ महाभारत म्हणतात त्याचे इंग्रजी भाषांतर किसारी मोहन गांगुली यांनी केले आहे. त्याची पीडीफ प्रत जालावर उपलब्ध आहे. हवी असल्यास मला सांगावे विरोपपत्रातुन धाढुन देइन.

तळटीपः चांगले ३००० पानी पुस्तक आहे. :)

ब ह्यांनी अत्यंत मोलाचा प्रश्न विचारला कि खरे खुरे महाभारत कुठे मिळेल?
मुळात. खरे खुरे महाभारत नक्की कोणते ?
हे ज्यावेळी घडले तो काळ काही हजार वर्षापूर्वीचा
त्या काळी जे घडले ते व्यासांनी सर्वप्रथम लेखणीतून साकारले. आता मूळ महाभारताची प्रत कोणती? ह्यावर सुद्धा एक लेख पडू शकतो
मात्र हजारो वर्षात त्यात अनेक लेखकांनी आपल्या आवडत्या व्यक्तिरेखेनुसार त्यांचा नजरेतून हे महाभारत लिहिले.
अलीकडच्या शतकातील उदाहरण द्यायचे तर दाजी पणशीकर ( नाट्य सम्राट पणशीकर ह्यांचे जेष्ठ बंधू व ह्या शतकातील संस्कुत भाषेचे प्रकांड पंडित .त्यांचे सामना मधील सदर खूपच वाचनीय असते )
किंवा इरावती कर्वे व शिवाजी सावंत ह्यांनी आपल्या आवडत्या व्यक्ती रेखाच्या अनुषंगाने महाभारत व त्यातील अनेक कथानके लिहिली व ते वाचून आज आभासी आणि वास्तविक जीवनात अनेक जण तात्विक वाद घालत असतात. मात्र एक गोष्ट साफ विसरतात कि भारताचा पुराव्याने शाबित होईल असा इतिहास माझ्या मते अशोकाने जे स्तंभ उभारले कि लेणी बनवली तेव्हापासून सुरु होतो. ( जाणकार ह्या बाबत अधिक भाष्य करतील )
ह्या आधीच्या गोष्टी म्हणजे निव्वळ दंतकथा
ह्याचा अर्थ महाभारत व रामायण घडलेच नाही असे नाही मात्र आज आपल्याला जे माहित आहे तेच महाभारत ओरीजनल आहे हे आपण पुराव्याने शाबित करू शकत नाही. तो श्रद्धेचा भाग आहे.
एक उदाहरण देतो. टिपू सुलतान ह्या विषयो समस्त भारतीयांना म्हणजे कर्नाटक सोडल्यास काय माहित होते ह्यावर प्रवाद निर्माण होऊ शकतात. मात्र संजय खान ह्याने टीवी वर ह्या सुलतानाला ज्या रीतीने सादर केला की माझ्या बालवयात असतांना हा सुलतान म्हणजे इंग्रजांचा कर्दनकाळ ,हिंदू मुस्लीम ऐक्याचा कट्टर पुरस्कर्ता अशी एक भंपक इमेज निर्माण झाली होती.

आज पानिपतच्या लढाया किंवा पहिले, दुसरे महायुध्द, भारताची स्वातंत्र्य चळवळ ह्या विषयावर जर वाद विवाद झाले तर त्यामागील दावे हे पुराव्याने शाबित होऊ शकतील कारण ह्या घटना पाहिलेल्या व्यक्तींनी बखर किंवा लेखन करून ते कालखंड जतन केले आहे. आज पानिपत ह्या पुस्तकातील निर्मितीमागील संधर्भ ग्रंथ पहिले तर दोन्ही बाजूने केलेले लिखाण वाचून पानिपतची निर्मिती झाल्याचे कळते. पुरंदरे ह्यांनी शिवचरित्र लिहितांना हेच केले आहे.उदा शाहिस्तेखान आणि तुटकी बोटे हि घटना कोणीही नाकारू शकत नाही कारण शाहिस्तेखानाची रोजनिशी हा सबळ पुरावा किंवा महाराजांचा राज्याभिशेष हि वस्तुस्थिती आहे कारण पुरंदरे ह्यांनी त्याचे बहुतेक वर्णन हे महाराजांच्या राज्याभिषेकाला उपस्थित असणाऱ्या इंग्रज वकिलांचे त्याच्या कंपनीला केलेले रिपोर्टिंग खुद पुरंदरे ह्यांनी लंडन मध्ये जाऊन वाचले आहे. त्यावर आधारित आहे.( आजही हॉलंड मध्ये लाखो अशी कागदपत्रे तत्कालीन भारतीय राजनैतिक घटनांवर आधारित आहेत. त्यावर जर संशोधन झाले तर नव इतिहास समोर येईन असे खुद पुरंदरे म्हणतात. नुकतेच एका विदुषीने इंग्लंड मधील वृत्तपत्रात सुरत लुटीचे वर्णन वाचून त्यावर लेख लिहिला तर अफजाखन खान व कोथळा हि भाकडकथा नसून ती वाघनखं आजही इंग्रजानाकडे संग्रही आहेत. त्यांचे काही वर्षापूर्वी मुंबईत प्रदर्शन मांडले होते.

आज पाकिस्तानात जिना ह्यांची काही हस्त लिखिते व भाषणे ह्यांचा आधार घेत असा दावा तेथील प्रसारमाध्यमे करत आहेत कि पाकिस्तानची निर्मिती हि मुस्लामांच्या अस्तित्वासाठी नव्हती.
मुळात हिंदुस्थानात मुसलमानावर म्हणजे सामान्य जनतेवर अजिबात अन्यान्य नव्हता. मात्र राजकीय व आर्थिक सूत्रे हि हिंदू लोकांकडे होती. व पंजाब व बंगाल मधील मुस्लीम बहुल प्रांतात तेथील जमीनदार व मोठ्या धेंडांनी स्वताचा प्रांत तेथे स्वतःची मोनोपोली किंवा स्वतःचे अस्तित्व निर्माण होण्यासाठी कवी इकबाल ह्यांना पाठिंबा दिला.व इक्बाल ह्यांनी ह्या चळवळीचे नेतृत्व त्यांच्या समाजातील सुशिक्षित व विजनवासात गेलेल्या जिना ह्यांना दिले. ह्याला इंग्रजांनी फुस दिली कारण साम्यवादाच्या विरुद्ध छोटी धर्मावर आधारित राष्ट्रे हा तोडगा त्यांच्या मनात होता म्हणुनच ज्यू राष्ट्र व मुस्लीम राष्ट् ह्यांना गांधी ह्यांचा विरोध होता.
ह्यांचा अर्थ गांधी साम्यवाद मानत होते असे नव्हे. ह्यावर सविस्तर परत कधीतरी

तेव्हा मतितार्थ एवढाच उदारणार्थ राज कि उद्धव ह्यावर सरस कोण ह्यावर मत मांडण्यासाठी अत्यंत योग्य व्यक्ती म्हणजे त्यांना बालपणापासून पाहणारे शिवसैनिक.
आता वृत्तपत्रातून आलेले लिखाण वाचन जर मी ह्यावर मत व्यक्त केले तर तो मूर्खपणा ठरेल.

सरत शेवटी मी वी स खांडेकर ह्यांचे उदाहरण देईन. त्यांनी ययाती ह्या कांदबरीचा शेवट मूळ पुराणातील कथेहून निराळा केला. ह्यावर झालेल्या टीकेला त्यांनी उत्तर दिले कि माझ्या मते ययाती ह्यांच्या व्यक्तिरेखेचे तर्क शुद्ध विवेचन केले तर जो ज्या रीतीने आपल्या जीवनात वागला असेल त्याबद्दल मी अनुमान मांडले आहे. म्हणून हि कादंबरी वास्तविकतेच्या दिशेने झुकते. व तिला जनाश्रय मिळाला.

तेव्हा माझ्यामते आज उपलब्ध असलेले महाभारत हे त्या लेखकांचे महाभारतातील व्यक्तिरेखेवर त्याकाळातील सामाजिक नितीमुल्ये ह्यांच्याकडे त्यांचा पाहण्याचा स्वतंत्र असा दृष्टीकोन आहे.किंबुना ह्यात त्या लेखकांची स्वतःची मते व विचार व त्यावर आधारित महाभारतातील पात्रांचे वर्तन अवलंबून आहे.
म्हणूनच आपण सर्वांनी आजच्या काळातील नीती अनीती ./ न्याय ,अन्याय ह्यावरील मापदंड निकष मानून त्याकाळातील घटनांवर चर्विचरण करू नये ( ते करण्यासाठी अनिवासी ,निवासी .मुंबई पुणे किंवा गांधी गोडसे असे अनेक हुकमी विषय आहेत.

महाभारताचे इंग्रजी रुपांतर ह्या दुव्यावर मिळेल

http://www.holybooks.com/mahabharata-all-volumes-in-12-pdf-files/

उतरवुन घेता येतील अशा पिडिफ वह्या आहेत. हे भाषांतर /रुपांतर प्रताप चंद्र रॉय यांनी केलेले आहे.

फक्त ते प्रियंवदा ऐवजी मित्रविंदा असे वाचावे.

या विधानावर तीव्र आक्षेप

मी स्पष्ट लिहिले आहे की मित्रविंदेला पळवुन नेण्याबद्दल दुमत आहे. मित्रविंदा कृष्णाची आत्येबहिण होती आणि विंद आणि अनुविंद त्याचे मामेभाऊ. हे नंतर कृष्णाच्या हातुनच शहीद झाले. काही स्त्रोतांप्रमाणे रुक्मिणीसारखेच मित्रविंदानेही त्याला पळवुन नेण्याचे साकडे घातले तर काही स्त्रोतांप्रमाणे कृष्णाने तिला स्वयंवरातुन तिच्या आणि तिच्या भावांच्या मर्जीविरुद्ध उचलुन नेले.

सुभद्रा हरण तर बळानेच झाले होते. त्याला कृष्णाची संमती होती पण बलरामाची आणि सुभद्रेची नव्हती. तिचे लग्न दुर्योधनाशी ठरते आहे हे देखील अर्जुनाला माहिती होते.

अंबा, अंबिका आणी अंबालिका यांना देखील भीष्माने पळवुन नेले होते.

महाभारतात लग्नाचे जे ८ प्रकार सांगितले आहेत त्यातील पिशाच्च विवाह सोडुन बाकी सर्व विवाहांना समाजमान्य मानाचे स्थान होते. राक्षस विवाहा (वरील उदाहरणे) क्षत्रियांत मानाची मानली जात मुलीच्या बापाला पैसे देउन भार्या विकत घेण्याची पद्धत मद्र देशात होती जी काही ठिकाणी रुढ होती मात्र उत्तरेकडील हस्तिनापुर, पांचाल आदि देशात त्यांना कमी मानाचे स्थान होते. या गोष्टीवरुनच कर्णाने शल्याचा अपमान केला (शल्याने कर्णाचा तेजोभंग करायचा प्रयत्न केल्यानंतर)

बाकी माझे खालील वाक्य नीट वाचा. मी अर्जुन आणि कृष्ण बलात्कारी होते असे म्हटलेले नाही आहे.

त्या काळचे मापदंड आजच्या काळाला लावुन आपण महाभारतातील व्यक्तिरेखांचे मुल्यमापन करु लागलो तर कृष्ण आणि अर्जुन दोघेही बलात्कारी होते (कृष्णाने मित्रविंदेशी तर अर्जुनाने सुभद्रेशी पळवुन नेउन लग्न केले. त्यातील मित्रविंदेच्या हरणाबद्दल दुमत आहे. सुभद्रा हरणाबद्दल माझ्यामते नाही. चु. भू. द्या. घ्या. ),

अजुन काही चर्चा करायची असल्यास खव मध्ये जरुर करुयात कारण तो या धाग्याचा विषय नाही. धन्यवाद.

+११११११११
>> त्याला कृष्णाची संमती होती पण बलरामाची आणि सुभद्रेची नव्हती.

तुम्ही काय बोलताय साहेब