गोष्ट एका माणसाची - १

प्रसाद गोडबोले's picture
प्रसाद गोडबोले in जनातलं, मनातलं
21 Dec 2012 - 1:38 pm

|| ॐ ||

पावसाची रिपरिप अजुनही थोडी चालु होती . गेला आठवडाभर पाऊस काही ऐकायच नाव घेत नव्हता . सारे ओढे नाले अगदी भरभरुन नर्मदामाईला मिठी मारत होते . नर्मदेच्या प्रचंड प्रवाहाचा खळखळाट इथे ही ऐकु येत होता . इतकया दुरवरही ...अगदी स्पष्ट ...त्यात आजच्या ह्या जराश्या उघडीपी मुळे जणु रातकिड्याना जागे केले होते अन तेही सुरात सुर मिळवायचा प्रयत्न करत होते त्याला शेजारच्या पिंपळपानांच्या सळसळीचीही सोबत होती . सार्‍यानाच जणु लय सापडली होती . हवे मध्ये प्रचंड गारवा भरुन राहिला होता. नुसताच गारवा नव्हे तर तिथेही निसर्गाने मुक्तहस्ताने उधळण केली होती . मातीचा, झाडांचा, पानांचा, गवतांचा,.... कित्येक वास त्या हवेत भरुन राहिले होते ... घोंगावणार्‍या वार्‍याची झुळुक जेव्हा हळुच दरवाज्यातुन आत येत होती तेव्हा अंगावर उमटणार्‍या प्रत्येक रोमाचापेक्षा , त्या बोचर्‍या थंडीच्या जाणीवेपेक्षा , निसर्गाने बाहेर मांडलेल्या खेळाची जाणीव मनाचा जास्त ठाव घेत होती .तसा सुर्यास्त तर बरेच दिवस दिसला नव्हताच पण किमान दोन - तीन प्रहर नक्कीच उलटुन गेले असावेत . क्षितीजावर चांदोबा हळुच ढगांमागुन डोकावायचा प्रयत्न करत होता .

ते एक शंकराचं जुनं पुराणं मंदीर होतं . अप्रसिध्दच असावं बहुधा कारण एक शिवलिंग , त्याचावरची २ बिल्वपत्र अन कोपर्‍यातल्या दगडी समई सदृश दिव्यात शांतपणे तेवत असलेल्या ज्योती व्यतिरिक्त दुसरी कोणतीच मानवी अस्तित्वाची खुण नव्हती .

आणि कदाचित म्हणुनच "त्याने" ही जागा निवडली होती .

तसा मागच्या गावातल्या आश्रमात त्याला फार आग्रह झाला होता - " महाराज इथेच थांबा , पावसाळा सुरु झालाय , आता चातुर्मासही लागेल , स्वामीजी इथेच रहा आता चार महिने . तुमच्या निमित्ताने आम्हाला काही सत्संग होईल ...तेवढंच पुण्य गाठीशी पडेल " पण त्याच्या साठी निर्णय फारच सोप्पा होता -" खुप खुप आभारी आहे मी तुमचा ...पण ....जर लोकांच्याच ह्या भाऊगर्दीत रहायचे असते तर येवढं सगळं सोडुन इथे माईच्या पायाशी का आलो असतो ? इथे राहण्यापेक्षा परत जाईन ना ... तिकडे घरी ... तुमच्या ह्या आश्रमापेक्षा कित्येक पट जास्त उपभोगात लोळत पडेन ना "

त्याच्या ह्या वाक्याने सगळ्यांनाच हतबुध्द केले शेवटी त्याने सर्वांना त्यांचा ओळखीचे ते गुढ स्मितहास्य दिले अन बाहेर पडला ...

आता धुनी शांत पेटली होती , निखार्‍यांची उब चांगलीच जाणवत होती . शेणाच्या गोवर्‍यांच्या धुराने ते मंदीर भरुन गेले होते ' आता धुनीत शेणाच्या गोवया घालतात का ? किंवा घातल्या तर त्याला धुनी म्हणतात का ?' ह्या बालीश प्रश्णाने त्याच्या चेहर्‍यावर तेच ते निष्पाप स्मितहास्य मनातल्या मनात उमटले . ' बर बाबा , धुनी नाही तर नाहे स, शेकोटी म्हणु ? चालेल ? ' आता मात्र तो हळुच खुदकन हसला .आणि त्याचे ते हसणे हळुच नर्मदेच्या खळखळाटात अन रातकिड्यांच्या सुरात विरुन गेले .

तो तसा जास्त मोठ्ठा नसावा ...३४- ३५ कदाचित ... काळे भोर केस अगदी मानेवर रुळणारे कानांवरुन रुळत रुळत न कळत दाढीत विरुन गेलेले ... कपाळावर अन इतर अंगावरही ठ्सठशीत भस्म फासलेलं ... कुण्या शेतकर्‍यानं दिलेली बंडी अन त्यातुन जाणवणारं कमावलेलं शरीर , दंडावर करकचुन बसलेल्या जपमाळा , काय तर म्हणे " बुवाबाजीला उपयोगी पडतं " म्हणे असं सगळ्यांना सांगायच ...मग लोकही हसायचे ' भोलाबाबा ' भोलामहारज' म्हणायचे तोमात्र नेहमीच स्मितहास्य देवुन सटकायचा.

आता मात्र धुनी अगदी संथ झाली . त्याचा आधीच सतेज असलेला चेहरा त्या प्रकाशात उजळुन निघाला . तो अगदी ताठ पण सुखासनात बसलेला . दोन्ही हातांचे तळवे एकमेकांवर ठेवुन धरलेले . धुनीच्या उबी मुळे त्याने अंगावरची ती जुनीपुराणी गोधडी बाजुला सारली , त्याचा शेजारी निखारे हलवण्याचा चिमटा , कोण्या एकाने दिलेली अन आजवर वापरायची इछा न झालेली चिलीम , काही पुस्तकं सांभाळणारी त्याची झोळी वगळता काहीच नव्हते .

पण आज त्याच्या मनात काहीतरी खळबळ चालु होती जणु त्याला काही बोलायचे होते... काही तरी लिहुन ठेवायचं होतें , काहीतरी जे उरल्या सुरल्या आयुष्यभर शिदोरी म्हणुन पुरेल ... काही तरी असं की ज्यामुळे ह्या स्विकारलेल्या आयुष्या पुढे कधीच " का ?" हा गंभीर प्रश्न उभा राहणार नाही ... त्याने झोळीतुन कागद पेन काढले , पण सुरवात काय करावी हे बराच वेळ त्याला उमजेचना ....

तेव्हा मग ती पावसाची रिपरीप, नदीचा खळखळाट ,रातकिड्यांचे संगीत, पिंपळपानांची सळसळ , हवेतला गारवा , देवळातले ते शिवलिंग , शांत तेवणारी धुनी , देऊळ भरुन राहिलेला धुर , सारेच जणु दोन क्षण स्तब्ध झाले ,

त्याच्या चेहर्‍यावर तेच नेहमीचे स्मितहास्य उमटले अन मग त्याने त्याच्या खोल धीर गंभीर आवाजात त्या शांततेला भेदुन जाणार्‍या ॐ काराचा उच्चार केला अन वही वर लिहायला सुरुवात केली ....

|| ॐ ||

धर्मसमाजविचार

प्रतिक्रिया

चित्रगुप्त's picture

21 Dec 2012 - 2:19 pm | चित्रगुप्त

उत्तम, उत्कंठावर्धक सुरुवात. वातावरणनिर्मिती आवडली.
(थोडे र्हस्व-दीर्घाचे बघा, म्हणजे परिपूर्णता येइल. तसेच आधीच्या वर्णनाच्या संदर्भात 'पेन' हा शब्द खड्यासारखा लागला.'लेखणी' जास्त चपखल वाटेल).
शिवाय (त्याच्या साठी : त्याच्यासाठी), (वही वर :वहीवर), (काळे भोर : काळेभोर)... वगैरे.
याप्रकारचे लेखन शुद्धलेखनाच्या दृष्टीने परिपूर्ण असले, तर पूर्ण आनंद देईल,असे वाटते.

किसन शिंदे's picture

21 Dec 2012 - 2:33 pm | किसन शिंदे

पहिला भाग मस्तच पण पुढे येणारी कथा जर नर्मदामाईच्या प्रदक्षिणेची असेल तर निराशा होईल. कंटाळा आला आहे सारखं सारखं तेच वाचून.

एक शंका, तुम्हीच लिहिताय की तुमच्याकडुन सुद्धा कुणी लिहुन घेतं आहे ?

परिकथेतील राजकुमार's picture

21 Dec 2012 - 3:13 pm | परिकथेतील राजकुमार

वातावरणनिर्मिती आवडेश. हा भाग मात्र खूपच छोटा वाटला.

गणपा's picture

22 Dec 2012 - 1:17 pm | गणपा

वातावरणनिर्मिती उताम केली आहे
पुढे वाचायला आवडेल.

शैलेन्द्र's picture

22 Dec 2012 - 4:23 pm | शैलेन्द्र

सहमत

पैसा's picture

23 Dec 2012 - 10:08 am | पैसा

छान लिहिताय.

अहिरावण's picture

17 May 2024 - 11:05 am | अहिरावण

पुढचा भाग येईल काय?

चौथा कोनाडा's picture

17 May 2024 - 5:45 pm | चौथा कोनाडा

पावसाची रिपरीप, नदीचा खळखळाट ,रातकिड्यांचे संगीत, पिंपळपानांची सळसळ , हवेतला गारवा , देवळातले ते शिवलिंग , शांत तेवणारी धुनी , देऊळ भरुन राहिलेला धुर,

व्वा ... सुंदर वातावरण निर्मिती... आवडलं लेखन !

येऊ द्या पुढचा भाग !
(आ.सू. : ७ जुन म्हणजे पाऊस सुरु होण्यापुर्वी येऊ द्या)

प्रसाद गोडबोले's picture

17 May 2024 - 10:21 pm | प्रसाद गोडबोले

येऊ द्या पुढचा भाग !

धन्यवाद.
तब्बल १२ वर्षांपुर्वी सुचलेली ही कथा. नर्मदाकाठावरील एका विरक्त योग्यापासुन सुरु झालेला प्रवास पुढे फ्लॅशबॅकमध्ये प्रापंचिक जीवनात फिरुन परत नर्मदेकिनारी विसावतो, असा काहीसा ढाचा होता मनात. ४ भागात लिहायचा विचार होता. पण राहुन गेले.

बघु कधी वेळ होइल तेव्हा लिहुन पुर्ण करतो.

प्रोत्साहनाबद्दल मनःपुर्वक धन्यवाद :)