मनातल्या मनात !!

मनात सब्जेक्ट-ऑब्जेक्ट, ऑब्झर्व्हर-ऑब्झर्व्हड, असे थेड्स चालले असतात. तद्नुसार मन भुमीका घेतं. या भुमीका वठवण्याच्या प्रोसेसला टॅगींग लागतं. या टॅगींगकरता एक मूळ स्व-टॅग मनात असतो. तिच स्वतःला आयडेण्टेफाय करायची वृत्ती.

भाषाशास्त्राचंही ज्ञानही अपुरं आहे !

सगळ्या ज्ञानाचा मक्ता तुमच्याकडे आला म्हटल्यावर इतरांकडे काहि पर्याय उरतो का ?
तुम्हाला सायलेन्स आणि पीस हे दोन्हि एकच वाटत असेल तर तसंही बोलण्यासारखं काहि उरत नाहि. मुख्याध्यापकाच्या ऑफीसमधे असते ति शांतता, शाळेच्या मैदानात असते ति पीस. ऑपरेशन थिएटरमधे असते ति शांतता, नाटकाच्या थेटरात असते ति पीस. मनाल कह्यात ठेवणे व मनाला परिपक्व करणे हा तो फरक आहे. असो. तुम्हाला कळावं अशी अपेक्षा देखील नाहि.

पण ज्याला शांततेचा अनुभवच नाही आणि ज्याचं मन हेच सर्वस्व आहे, त्याला केवळ शब्दच्छल करण्यावाचून गत्यंतर नाही.

आपलं काय चुकतय हे बघण्याची ज्याची इच्छाच नाहि त्याला इतरांच्या चुका काढण्याशिवाय गत्यंतर नाहि. बेसीकली आपलं काहि चुकु शकतं हेच जिथे मान्य नाहि तिथे मनाची कवाडं खुली कशी असणार...

माझी भाषा वापरुन ज्ञानाचा देखावा केला की फक्त अज्ञान उघड होईल ! आणि तुम्ही आणखी गोत्यात याल.

स्व-आरती ओवाळायला इतकं खालच्या पातळीवर उतरणं तुम्हीच करु जाणे. तुमची भाषा ??? जाऊ दे.

आता तुमची फारच तारांबळ होतेयं !

बरं.

गायक आवाज पुरवतो म्हणजे तो गाण्यापेक्षा वेगळा आहे !

ते दोन्हि मनातले वेगवेगळे थ्रेड्स आहेत.

आता हे शांतपणे वाचा, एकदम लख्खं प्रकाश पडेल :

काळजी नसावी. कसंहि करुन अविचाराने प्रतिक्रीया द्यायला माझं मन कावलेलं नाहि.

स्वतःच्या विधानानं तुम्ही स्वतःलाच डिफिट केलं आहे ! कारण गाणं आहे की गोंगाट हे जरी मन ठरवत असलं तरी तो मुद्दाच नव्हता !

'गाणं' जर मन ठरवत असेल आणि गाणारा 'गाणं' पुरवत असेत तर ते दोन्हि एकाच परिघातले हवे. अर्थात, तुम्ही तुमच्या भुमीकेला डिफीट वगैरे केल्याचं मान्य करणार नाहिच.

कंप्युटर चालवता येतो याचा अर्थ कंप्युटरचा उपयोग करता येतो. केवळ अज्ञानीच `मी कंप्युटरवर विजय मिळवला' अशी भाषा करु शकतो.

अच्छा. म्हणजे कंप्युटरला कह्यात ठेवण्याची भाषा करणार्‍याला अज्ञानी म्हणावं काय? सॉरी सॉरी. हा शब्दच्छल झाला म्हणायचा. कुणाला कह्यात ठेवायला त्याच्यावर विजय मिळवणं आवष्यक नसतं, नाहि का. आणि हो.. विजय म्हणजे सुद्धा अगदी भारत-पाक युद्धासारखाच असायला हवा. एकानी दुसर्‍यावर कुठल्याही प्रकारे वर्चस्व मिळवण्याला विजय म्हणु नये. आणि वर्चस्वाशिवाय कह्यात ठेवणे देखील शक्य असायलाच हवं... शेवटी शब्दच्छलातुन पळवाट मिळायला तेव्हढा स्कोप तर दिलाच पाहिजे.

मन ही फॅकल्टी मी बायोकंप्युटर म्हणून वापरतो कारण स्वतःला मी कंप्युटरपेक्षा वेगळा समजतो आणि त्याची कार्यप्रणाली जाणतो.

तुमची कॉपीराईट स्टाईल वापरुन एक प्रतिसाद देतोय.. क्षमा असावी.
या संपूर्ण चर्चेत (तुमच्या दृष्टीने नॉकआऊट मॅचमधे) हा एकमेव सार्थ प्रतिसाद दिलात तुम्ही. "स्वतःला मी कंप्युटरपेक्षा वेगळा समजतो." तुम्ही तसं "समजता". तशी वस्तुस्थिती नाहिए. होप आय अ‍ॅम नॉट डुइंग शब्दच्छल अगेन. बाकी ते तोंडघाशी पडणं वगैरे शब्द वापरणं आपल्याला काहि जमत नाहि बुआ. तेंव्हा ति स्टाईल नाहि वापरत मी. राहिला मुद्दा मनाच्या कार्यप्रणाली जाणण्याचा, तर ते जाणायचे दावे काहि नवीन नाहित. मनाचं थोडंफार आकलन सर्वांनाच होतं. तुम्ही मनाचं संपूर्ण आकलन झाल्याचा दावा करु शकता, शिवाय मला किंवा इतर कोणाला तसं आकलन व्हायची शक्यता शुण्य आहे वगैरे दावे सुद्धा करु शकता. तसं गृहीतच धरलय मी.

तुम्ही मनाला घाबरलेले आहात त्यामुळे स्व-विस्मरण झालंय.

बरोबर आहे. मी मनाला घाबरलो आहे. आणि तुम्ही मनाला कह्यात ठेवायला बघता... सॉरी.. कह्यात ठेवता... हे फार शुरपणाचं लक्षण आहे. लगे रहो.

हे कंप्युटरमधे वायरस शिरल्यासारखं आहे. कोणताही विचार कधीही आणि कसाही येतो आणि मनंच त्याला रिस्पाँन्स देतं, त्यामुळे मनावेगळा कुणी नाही अशी तुमची ठाम गैरसमजूत झाली आहे. .....आता मनाच्या मर्कटलीला केवळ बघत राहाण्यावाचून गत्यंतर नाही.

गुड. म्हणजे काँप्युटरचा वापर करणार्‍या व्यतिरीक्त व्हायरस घुसवणारा आणखी कुणीतरी आला म्हणायचा. कि कॉम्प्युटरने स्वतःच तो घुसवला? पण कॉम्प्युटर तर कुणी वापरकर्त्याशिवाय काहि करु शकत नाहि ना ? कि करु शकतो ? म्हणजे कॉम्प्युटरला त्याच्या वापरकर्त्याशिवाय स्वतःची मर्जी असते? म्हणजे तो पॅसीव्ह ऑब्जेक्ट नाहि? याचा अर्थ कॉम्प्युटर स्वतःच वापरकर्ता देखील आहे?

नाहि नाहि.. ते तर शक्य नाहि. मग निश्चीतच वापरकर्त्याने घुसवला व्हायरस. पण वापरकर्त्याने असं का केलं? अनावधानाने? म्हणजे वापरकर्ता "पूर्ण" नाहि ? त्याच्यात अभाव आहेत? तो स्वतःच स्वतःला फसवु शकतो? म्हणजे स्वतः वापरकर्तादेखील व्हायरस अफेक्ट होऊ शकतो? पण व्हायरस अफेक्ट होण्याची शक्यता तर केवळ काँप्युटरमधे आहे. म्हणजे वापरकर्तादेखील कॉम्प्युटरच आहे?
या दोन प्रश्नांचा निकाल कसा लागायचा? वापरकर्ता स्व्तःच कॉम्प्युटर आहे - कि कॉम्प्युटर स्वतःच वापरकर्ता आहे?
कि हा देखील केवळ शब्दच्छल आहे? दोन-तीनदा शांतपणे वाचल्यावर कळण्याची शक्यता आहे का? नको नको. शब्दच्छल म्हणुन मोकळं होऊ या.

झालं काय कि व्हायरस तर शिरला आहेच. कॉम्युटरमधे युटीलिटीचे प्रोग्राम आणि कुणा बाह्य एण्टीटीमधे युटीलाझरचे प्रोग्राम असे भिन्न कॉम्प्युटरचे भास निर्माण केलेत त्याने. हे युटीलिटी आणि युटीलाझर प्रॉग्राम एकाच छताखाली चालतात हे विस्मरण घडवलय त्याने. बीग प्रॉब्मेल. बाय द वे... युटीलाझरचे सुद्धा प्रोग्रामच असतात याचं तरी भान आहे का? कि हा देखील केवळ शब्दच्छल होतोय ?

परत एकदा वरचा प्रतिसाद दोन-तीनदा शांतपणे, मनाच्या गोंधळातून बाहेर येऊन वाचा कदाचित मनाचा वायरस अफेक्टेड कंप्युटर किती `बसके बाहर' गेलायं ते कळेल.

तुमचे प्रतिसाद शांतपणे वाचतोच मी... अगदी दोन-तीनदा देखील वाचतो. पण तुम्ही मात्र माझ्या प्रतिसादांना एकतर तुमचे कॉपीकॅट तरी म्हणाता किंवा गोंधळ वगैरे तरी. प्रतिसाद देण्याची घाई न करता तुम्ही आमचे प्रतिसाद शांतपणे कधि वाचणार ? ओके. तुम्ही नेहेमी शांतच असता, तुम्हाला एका झटक्यात सर्व आकलन वगैरे होतं हे विसरलो होतो. सॉरी.

जाता जाता, आणि तेच.. सर्वात महत्वाचं.. तुम्ही जे काहि वर टंकलय ते तुमच्या "मनातले विचार" आहेत... कुणी बाहेरुन "वापर करुन" मनात इंड्युस केलेले नाहित हे लक्षात घ्या.