श्री.भगवंतराव वामनराव खोपडे-देशमुख

गब्बरसेठ,

मराठी विकिपीडियावरील चर्चा पानाचा हा संदर्भ बघा. त्या वेळच्या माहितीतील उणीवांमुळे सदर लेख वगळण्याची शिफारस २७ डिसेंबर २०१४ च्या आधी झाली. लेखातील माहितीत काहीही सुधारणा झालेली नसताना २२ डिसेंबर २०१५ पर्यंत काहीही कार्यवाही केली नाही, तब्बल एक वर्ष थांबणे याला धीर म्हणत नाहीत तर काय म्हणतात ? २७ डिसेंबर २०१४ ते २२ डिसेंबर २०१५ या काळात मराठी विकिपीडियातील संबंधीत लेखात जी माहितीची (संदर्भांच्या अभावाची) स्थिती होती त्याच स्थितीतील लेख आपण इंग्रजीत अनुवादीत करुन इंग्रजी विकिपीडियावर टाकून अनुभव घ्या पाच मिनीटात उडवला नाही गेला तर माझ नाव बदलतो. त्या शिवाय लेख वगळताना माहितीचे इतरत्र स्थानांतर करणे अजून इतर चार चौघांना विचारण्यासाठी असा धागा काढणे असे जे काही बरेच कष्ट उपसतो तसे करताना कुणीही घेताना दिसणार नाही. हे स्वतः बद्दल बढाई मारण्याच्या दृष्टीने किंवा बघा मी इतरांना कसा उपकृत करतो हे दर्शवण्याच्या दृष्टीने लिहित नाही.

आपल्या प्रमाणे अनेक नविन लोक विकिपीडियावर रोज येतात, जसे आपणास विकिपीडियाच्या सर्व लेखन संकेतांची कल्पना नसेल मी समजू शकतो आणि क्वचित नवे लोकही अनवधानाने मदत करणार्‍यावरच पलटवार करतात याचा एक नेहमी मदत करणारी व्यक्ति म्हणून बर्‍या पैकी अनुभव घेऊन सवय आहे माझ्या स्थितप्रज्ञ स्वभावामुळे मी अशा गोष्टी फारशा मनावर न घेता माझे काम चालू ठेवतो. पण आपल्याला मदत केली जाती आहे हे न लक्षात घेता पलटवार करण्याने माझ्या शिवाय इतर सर्वसाधारण मदत करण्यास उत्सुक व्यक्तींचा हिरमोड होऊ शकतो आणि त्या मदत करण्यापासून परावृत होऊ शकतात हे लक्षात घेणे जरुरी असावे किंवा कसे ?

साधारणपणे ६०-६५ वर्षांपुर्वीचे असल्याने आणी तो ग्रामीण भाग असल्याने माहीती मिळण्यास अडचण येत आहे

होय अशा अडचणींची कल्पना आहे म्हणूनच ग्रामीण भागातून येणार्‍या अथवा आपण म्हणता तशा जुन्या माहिती बाबत मराठी विकिपीडियावर होता होईतो धीर धरण्याचा प्रयत्न केला जातो. आणि हि लवचिकता बाळगण्याच्या आग्रहातही मी पुढे असतो त्या शिवाय सर्वच माहिती तुम्हाला एकट्याला उपलब्ध होऊ शकेलच असे नाही म्हणूनच मिसळपाव सारख्या संकेतस्थळावरुन अधिक माहितीचे आवाहन केल्या नंतर आपन जसे या धागा लेखावर जसे शोधत पोहोचला तसे इतरही लोक पोहोचू शकतील आणि काही माहिती उपलब्ध करु शकतील अशी शक्यता राहतेच.

आपण विकिपीडियावर जे काही लेखन करता ते कॉपीराईट फ्री होत असते आणि सहसा कुणालाही कुठेही केव्हाही वापरण्याची मुक्त परवानगी असते त्यामुळे आपण विकिपीडियावर दिलेल्या माहितीचा या लेखातील उपयोग रास्त ठरतो. आणि नव्या माहितीच्या आदान प्रदानाची शक्यता असल्यामुळे मिसळपाव संकेतस्थळावरील वापरही रास्त ठरतो.

आता शेवटी बाब उरते ती टिकेची, तुम्ही आम्ही कठोर टिका करु धजणार्‍या तुकाराम महाराजांच्या संत भूमीत जन्मास आलेले लोक आहोत कठोर टिका हा मराठी माणसाचा स्थायीभाव आहे. मराठी विकिपीडिया हा ज्ञानकोश आहे आणि मिसळपाव हे मनमोकळ्या चर्चा घडवण्याचा मंच आहे, व्यक्तिपुजा करणार्‍यांचा आम्ही आदर करतो पण टिका करण्यासारखे कारण झाल्यास कठोर टिका करण्यास एक मराठी माणूस म्हणून तुम्ही जसे मागे पुढे पहात नाही तसे आम्हीही मागे पुढे पहात नाही कारण तुम्ही आम्ही सर्वांनीच मराठी संस्कृतीचे बाळकडू घेतलेले आहे. मनाच्या खुलेपणाने होणार्‍या टिकांना स्विकारले व्यक्तिश: न घेता मुद्देसुद ससंदर्भ मुद्दे खोडले तर चर्चांना एक मोठी उंची मिळू शकते किंवा कसे. असो. कितीही मत मतांतरे झाली तरी मराठी विकिपीडियावर सकारात्मक ज्ञानकोशीय योगदानाचा प्रयत्न चालू ठेवावा. मराठी विकिपीडियावर काम करताना नवागतांकडून विकिपीडियाचे सर्व संकेतांमधली पिएचडी असावी अशी आम्ही आपल्या कडून अपेक्षा बाळगत नाही. आम्हीही चुका करतच शिकतो आणि आमच्या नंतर आलेल्यांनी चुका केल्या तर आम्हाला त्यात फारसे वावगे वाटत नाही.

आपल्या संशोधन कामास आणि पुढील लेखन प्रयत्नास मनःपुर्वक शुभेच्छा.