USA it is ...

हा माझा पहिलाच प्रयत्न आहे. काही त्रुटी असल्यास नक्की सांगा, पुढच्यावेळी त्या टाळण्याचा प्रयत्न करेन.
---------------------------------------------------------------------------------------------
हा माझा अनुभव २०१० मधील आहे.

१५ जुलै २०१० ला माझा F१ वीसा मंजूर झाला आणि एकच घाई उडाली. संन्याश्याच्या लग्नाला शेंडीपासून तयारी असं म्हणतात ते काही खोटं नाही. माझ्या बाबतीत संन्याश्याचं लग्न जरी नसलं तरी तयारी मात्र खूप करावी लागली. खरेदी, डॉक्टर, औषध, पैश्याची व्यवस्था, तुटपुंजा का होईना पण स्वतः पुरता स्वयंपाक शिकणे, बॅग भरणे, वजनात ती बसवणे इत्यादी गोष्टी करून झाल्यावर शेवटी एकदाचा १९ ऑगस्ट उजाडला. आई बाबांचा एअरपोर्ट वर निरोप घेउन मी आत गेलो. आत गेल्यावर पहिली चिंता म्हणजे बॅग्ज वजनात बसतील की नाही? घरी वजन केले होते पण तरीही धाकधूक होतीच. नाही बसल्या तर काय करायचं ह्याचा प्लान चालू होता पण ती वेळ आली नाही, माझ्या बॅग्ज कार्गो लगेज मधून USA साठी रवाना झाल्या. आता ह्यांच दर्शन USA मध्येच ! तेवढ्यात Columbia University ला जाणारे माझे मित्र भेटले, मग काय निवांत गप्पा चालू झाल्या. केबिन बॅगेजचं सिक्यूरिटी चेक पास करून आम्ही वेटिंग एरिया मध्ये आलो. तिथे थोड खाउन घेतलं तेव्हड्यात आमच्या विमानाची घोषणा झाली. विमानामध्ये बसलो.

परदेशात जाण्यासाठी विमान प्रवासाची ही माझी पहिलीच वेळ! विमानाची वेळ रात्री १ वाजताची होती. १ वाजता विमानाने टेक-ऑफ करायला हवे होते पण काय झाल काय माहित? तशी काही चिन्ह दिसेनात! मग एक रुबाबदार दिसणारा माणूस स्विस एयरवेजचा शुभ्र पांढरा ड्रेस वगेरे घातलेला आला आणि त्यानी प्रवासी मोजायला चालू केलं. थोड्या वेळानी समजलं की प्रवाश्यांचा काउंट हा त्याच्या रिकॉर्ड मध्ये असलेल्या काउंटशी जुळत नाहीये. म्हणजे राहिलं वाटतं कोणी तरी खाली.. माझ्या मनात विचार.. च्यायला कोण पनवती आहे हा ? पण ५ मिनिटांनी विमान चालू झाले. मला खिड़कीची जागा मिळाली होती. विमान बराच वेळ रनवेवर फिरत राहिले. कधी नागमोडी कधी सरळ, इकडून तिकडे.. सरळ जायला लागल की वाटे आत्ता उड़ेल पण कुठच काय ? विमान खुप वेळ फिरून एक जागी जावून थांबल! हे काय? परत काय गडबड झाली की काय ? असा मनात विचार येत असतानाच विमान परत पुढे जाऊ लागले. पायलट ने गेअर बदललेले लक्षात आले. विमानाचा वेग आता खुप वाढला आणि बघता बघता प्रचंड वेगाने विमान आकाशात झेपावल! आणि क्षणार्धात रात्रीची झगमगणारी मुंबई मला दिसू लागली. माझ्या मातृभूमीचे हे ह्या वेळासाठीचे शेवटचे दर्शन!! सुन्दर अर्धचंद्राकृति दिसणारा तो मरीन ड्राइव्ह, रात्रीच्या दिव्यानी सजलेला तो वांद्रे वरळी सागर सेतू! डोळ्याआड़ जाईपर्यंत बघत होतो. हळूहळू मी आणि मुंबई ह्यांच्या मध्ये ढगांचा पड़दा आला. गुड बाय इंडिया....

आता मी विमानाच्या आत लक्ष देवू लागलो. माझ्या समोर एक स्क्रीन होती आणि माझ्या डाव्या हाताच्या आर्मरेस्ट खाली एक रिमोट होता. त्या रिमोट ची फ़क्त दोनच बटन दबता येत होती. prev आणि next. बाकीची बटन हॅन्डलच्या खाली होती. हे काय? काय कळेना.. बराच वेळ खटाटोप केल्यावर लक्षात आल की त्या आर्मरेस्टच्या बाजूला एक गुप्त बटन आहे ते दाबल की ते रिमोट आपोआप वर येत!! हे कळेपर्यंत दुबई निघून गेल होत! मग त्या TV वर थोडा टाइमपास करून मग मी झोपलो.

सकाळी ६ वाजता Zurich एअरपोर्ट वर आम्ही आलो. उतरण्याआधी सर्वांना स्विस चोकलेट दिली. मी माझे ते पँटच्या खिशात ठेवले. अमेरिकेला जाणारे विमान सुटायला अजून ५ तासाचा अवधी होता. ढगाळ हवा होती. परदेशात आल्याची पहिली जाणीव मला रेस्टरूम मध्ये गेल्यावर झाली!!! डिटेल्सची गरज नाही पण नको तिकडे वाट्टेल तितकं पाणी आणि हवं तिथे साधा एक वॉटरजेट नाही? काय घाणेरडा प्रकार! पण लक्षात आलं आता इथून पुढे सगळीकडे हे असंच, असो.

माझ्या पुढच्या फ्लाइटला ५ तासाचा अवधि होंता त्यामुले बराच वेळ मी Zurich एअरपोर्ट आणि (पुलंच्या भाषेत ) तिथली चालती बोलती प्रेक्षणीय स्थळ पाहत बसलो. माझी पुढची फ्लाईट स्विस एयरवेजचीच होती.. Zurich - JFK .. विमानात फक्त एकूण ४ इंडियन होतो बाकि सर्व गोरे लोक! विमान दिवसा १२ वाजता असल्याने ९ तासांचा प्रवास पूर्ण झगझगीत सूर्यप्रकाशात झाला. मला Emergency exit row मधली aisle सीट मिळाली होती, विमानात लंच दिला पण माझ्या सीटला ट्रे दिसेना.. च्यायला ही काय नवी कटकट? मी बराच प्रयत्न केल पण मला माझा ट्रे कुठेही दिसेना! शेवटी मी एयर होस्टेसला बोलावलं आणि तिने हँडलवरचं एक छोटंसं अगदी छोट, बटन दाबल आणि माझ्या आर्मरेस्ट खालून तो ट्रे जादुगाराच्या टोपितुन ससा निघावा तसा बाहेर आला ! त्या एयर होस्टेसने माझ्या कड़े बघून एक smile दिला आणि निघून गेली.. मी पण तिच्या कड़े लक्ष न देता समोर आलेल्या लंच वर focus केल . निवांत जेवलो, मस्त apple juice वगेरे घेतला आणि आता परत ते बटन दबला अन तो ट्रे काही आत जायला तयार नाही, बरेच प्रयत्न केले पण नाहीच! श्या.. परत एयर होस्टेस , परत तेच smile ..तिने एक बोटाने एक स्प्रिंग दाबली आणि झटकन तो ट्रे handle च्या आत गेला !!! पुन्हा तेच smile देत ती निघून गेली !

१० तासाच्या प्रवासानंतर दुपारी ४ ला न्यूयॉर्क JFK ला पोहोचलो. आत्तापर्यंत एकूण २१ तासाचा प्रवास झाला असल्याने खरच खूप कंटाळा आला होता आणी तिथे immigration च्या लाइनमध्ये १ तास ३० मिनिटे उभे राहून अगदी अंत पाहिल्यावर माझा एकदाचा नंबर आला. तेवढ्यात एक मुलगी माझ्या पुढे आली आणि पुढे घुसली मी काही बोलायच्या आत ती पोहोचली पण काउंटरपाशी!! मी मनात विचार केला.. ओके ladies फर्स्ट… बहुदा तिला कशाची तरी घाई असावी ! ५ min झाली पण ती काही काउंटरवरून हटेना. तिची आणि त्या ऑफिसरची काही तरी बाचाबाची झाली, ती पुढे निघून गेली म्हणुन मी काउंटर पुढे आलो तर तो ऑफिसर एकदम heavy bass effect असलेल्या त्याच्या आवाजात म्हणाला , "one at a time , I will call your name then come, step back" वाह, अमेरिकेतलं पहिलं स्वागत ! ती मुलगी काउंटर पुढेच घुटमळत होती , तो ऑफिसर तिला म्हणाला "I have asked you to go and see the authority, why you are standing here ? Don't waste my time, go !" छान , म्हणजे हा माणूस आधीच तापलाय आणि आत्ता आपण त्याच्या पुढे , all the best dude.. त्याने माझा पासपोर्ट आणि वीसा डोळे बारीक़ करत पहिला, त्याच्या कंप्यूटर वर काहीतरी टाइप केला आणि १-२ मिनट भयाण शांततेत गेल्यावर त्याने माझा पासपोर्ट परत केला with DS-94 i.e. Entry to USA is permitted! चला एक काम तरी झाल.. आता कस्टम ऑफिसर .. त्याने परत माझा वीसा चेक केला आणि काहीही न विचारता OK असा इशारा दिला आणि मी तिथून सुटलो.

बॅग्ज घेउन बाहेर आलो, आता मित्राला फ़ोन करायचा होंता की मी टॅक्सी घेउन येतोय तू घरीच रहा. तशी मी त्याला भारतात असतानाच आधीच कल्पना दिली होती पण आता पोहोचल्यावर फोन करा म्हणून मी माझा मोबाइल काढला , आणि पाहतो तर काय ? मी जे ग्लोबल calling कार्ड घेतल होंता (₹२०००/- देऊन ) त्यात बॅलन्सच नव्हता!! त्या कॉलिंग कार्ड वाल्यांनी तर सांगितलं होतं की तिथे जाऊन फोन ऑन करा लगेच नेटवर्क पकडेल, बॅलन्स तर आहेच तुमचा, लगेच वापरायला सुरवात करू शकता, इथे नेटवर्क तर आहे पण कॉल केलं तर बॅलन्स शून्य दाखवतोय. आता फ़ोन कसा करू? थोडा विचार केला, तिथल्या एक काउंटर वरून $१० भरून calling कार्ड घेतल , आणि पे फ़ोन पाशी गेलो . मला वाटल हे डेबिट कार्ड सारखा आहे आणि आता आपण हे कार्ड insert करून त्यातील balance असेपर्यन्त बोलू शकू पण पाहतो तर काय ? तिथे coin insert करायला slit नाही की कार्ड swipe करायला slot नाही, आता कॉल करू कसा ? तिथे आपला अड़ाणीपणा समोर आला, लोक माझ्या कड़े एवढा शिकला सवरलेला दिसतोय आणि साधा फ़ोन नाही लावता येत असा विचार करतात की काय असा मला वाटलं! जिथून ते कार्ड घेतल तिथली बाई कुठेतरी गेली होती.

शेवटी मी तिथे गस्त घालणाऱ्या एक पोलिस ऑफिसरला बोलवलं आणि मला ह्या नंबर वर ह्या कार्ड थ्रू कॉल करायचा आहे, हेल्प करा असा सांगितल. तिने ते कार्ड घेतल आणि अमेरिकेच्या झेंड्याची डिजाईन असते त्यावरून तिचे नख घासले आणि त्या मागे एक पिन कोड लपला होंता तो तिने ड़ायल केला. लाईन ओपन झाली आणि मग मित्राचा नंबर लावला, २ min च काम आणि मी २० मिनिट त्या फ़ोन बूथ वर खेळत होतो त्या फ़ोनशी , कधी फोन खाली बघ कधी वर, कुठे कॉइन टाकता येतो का, कुठे कार्ड टाकता येता का.. पण शेवटी एकदाचा बोलण झाल आणि त्या पोलिसला धन्यवाद देऊन मी तिथून exit च्या दिशेने चालू लागलो, १० मिनिट चालत गेलो तर एक अतिशय धिप्पाड कृष्णवर्णीय समोर आला आणि म्हणाला "where you want to go?" मला एकदम पुणे स्टेशन मधून बाहेर आल्यावर रिक्शावाले जसे अंगावर येतात त्याची आठवण झाली. अमेरिकेला जायच्या आधी बर्याचजणांनी अश्या लोकापासून सावध राहायला सांगितला होत. मी त्याला चुकवायला म्हटलं "No" आणि पटकन बाजूला असलेल्या रेस्टरूम मध्ये घुसलो :) थोड्या वेळाने डोकावून पाहिले तर तो निघून गेला होंता.. मी बाहेर पडलो आणि एअरपोर्टच्या एक्सिट मधून बाहेर आलो .. वाह.. २३ तासां नंतर नैसर्गिक हवा आणि सूर्यप्रकाश.. मी छाती भरून श्वास घेतला, आणि मनात म्हटलं..

शेवटी गाठली एकदाची अमेरिका !!!! Welcome to USA .....