फुटपाथवर कुडकुडणाऱ्या......

तुम्हाला "फूटपाथवर कुडकुडणार्यांना" म्हणायचय काय

थोडा वेगळा अनुभव सांगू इच्छितो. अशीच जुनी पांघरुणं द्यायला मी एका ठिकाणी गेलो होतो, जिथे नेहमी भिकारी बसलेले असतात. गाडीतून पांघरुणं बाहेर काढू लागतो तोच सगळे बाजूला वेढा देऊन उभे राहिले. माझ्या हातातून पांघरुणं हिसकावून घेतली, आपापसात भांडू लागले, एकमेकांना शिव्या देऊ लागले. ज्यांना मिळाली नाही ते कुत्सित आणि तुच्छ नजरेने आमच्याकडे बघायला लागले.

कुणाला काही देण्याचं समाधान मिळालं नाहीच. पण 'पांघरुणं जाऊदेत, पाकीट बिकीट सुरक्षित आहे' याचंच समाधान मानून परत यावं लागलं. यापेक्षा एखाद्या संस्थेच्या ठिकाणी (उदा. अनाथांच्या, आदिवासींच्या शाळा इत्यादी) दान करण्यात जास्त शहाणपण व समाधान आहे असं माझं मत आहे. तेही परस्पर नसावं. म्हणजे तुम्ही आम्हाला द्या आम्ही त्यांपर्यंत पोचवू असं नाही; तर आपलं आपण प्रत्यक्ष जाऊन देणे.

साजीदभाऊ सिग्नलवर किंवा रस्त्यावर पळत भिक , विक्री, दान कोणताही प्रकार त्या गरीबांच्याच जीवाला धोकादायक, आपल्या बाकी सदभावना आणि उद्देशाबद्दल सहमत .

साजिद साहेब,
कुठल्या उपक्रमाची माहिती असल्यास इथे देऊ शकता. फक्त विचार मांडुन थांबु नका.

दान देण्याआधी दान कुणाला द्यायचे आहे, हे ठरवावे लागते. अन्यथा 'वेल्लाभट्टनां जो अनुभव आला, तोच अनुभवावे लागेल. दिल्लीत जनकपुरीतल्या बी ब्लॉक इथल्या 'सनातन धर्म मंदिरात' दरवर्षी 'गरम पांघरून' उत्तम दर्ज्याचे (दिल्लीत थंडी भारी असते) वाटले जातात. पण त्या आधी महिनाभर कार्यकर्ते, जवळपासच्या झुग्गी कोलोनीत आणि फुटपाथ वर राहणार्यांचा आणि इतर गरजू लोकांचा सर्वे करतात, गरजूंना कूपन देतात आणि नंतर 'गरम पांघरून' वितरण करतात. त्या नंतर ही कार्यकर्ते, पुन्हा ते पांघरून वापरल्या जात आहे कि नाही हे पाहतात. अश्यारितीने दान योग्य गरजू लोकांपर्यंत पोहचते.

हे खरे पण वेल्लाभट म्हणतात ते मीही अनुभवले आहे....त्यांना दोष देता येत नाही कारण कुठलीही 'मुल्ये' जपण्याची त्यांच्याकडून अपेक्षाच ठेवता येत नाही...रोजच्या जगण्याची मारामार इथपासून आठवड्याला ५०-७० हजार गल्ला जमवणारे सगळे तिथे बरोबरच असतात ...ठाण्याच्या ३ हात नाक्याचा एक अपंग दाढीवाला टोपीवाला याचक प्रत्यक्षात व्यवस्थित पैसे बाळगून असणारा इसम आहे असे ऐकिवात आहे ...

जुने कपडे, अंथरूण, पांघरूण वगैरे द्यायला गेल्यास ते मयताचे असतील असे समजून नाकारण्याचे प्रकार घडले आहेत. अर्थात हे सर्रास घडत नसावं अशी आशा आहे.

हल्ली नवरा बायको आणि लहान मुल असे कुटुम्ब रस्त्यात भेटते आणि आमचे पैसे हरवले तिकिटासाठी पैसे द्या असे सांगुन लुबाडण्याचे प्रकार फारच वाढले आहेत.

लेखाचा उद्देश समजला. अन झालेली चर्चा सुद्धा ठिकच.
तरीही साजीद भाई हे असे नको असलेले कपडे जमा करुन ते जर अनाथाश्रमात वा वृद्धाश्रमात दिलेत तर जास्त योग्य प्रकारे वापरले जातील. भिक मागणे हा धंदा असल्याने, त्या धंद्याला अनुसरुन वेषभुषा करावी लागते हे ध्यानी घ्यावे.
बेळगावात पंधरा वर्षाची पोरगी अंगचटीला जाऊन भिक मागताना पाह्यलीय. अश्यांना, चल घरी भांडी घासून दे मग पैसे देते म्हंटल तर तोंड वेंगाडुन गेली.

साउथ अफ्रीकेत बरेचदा गरीब लोक अक्षरशः पुठ्ठ्याच्या बॉक्ष मधे रहातात्/झोपतात.
कडाक्याच्या थंडीत त्यांच्याकडे पाम्घरुणे वगैरे नसतात. प्ण थोडी चौकशी केल्यावर असे कळाले की एह असे बाहेर रहाणारे लोक बहुतेक वेळा इतर देशांतुन पळून आलेले असतात. त्याशिवाय त्यात बरेचदा ड्रग अ‍ॅडिक्ट्स , गुन्हेगारीमुळे घरातून हाकलेले असे लोक असतात. अर्ध्या बीरच्या बदल्यात कोणाच्याही सोबतीसाठी तयार होणारे तरुण /मुली असतात. त्याखेरीज त्यांना मदत करायला गेल्यावर त्यानी लोकानांवर हल्ले केल्याच्या घटना वाचनात आहेत.
मदत करायची असल्यास रोटरी सारख्या कोणत्यातरी संस्थेमार्फत करावी. त्यामुळे निदान ती सत्पात्री मदत तरी होईल.

मुंबईतील डाॅक्टर विवेक कोरडे व मुंबई सर्वोदय मंडळ काश्मिरमधील पूरग्रस्तांसाठी ब्लँकेटस् जमा करत आहेत. लोकसत्तातील (मुंबई वृ) बातमीनुसार त्यांना आर्थिक मदत हवीय.
संपर्क करून ब्लँकेटस्, गरम कपडे देऊन चालेल का हे विचारता येईल.
पत्ता - मुंबई सर्वोदय मंडळ, 299 ताडदेव रोड, नाना चौक, मुंबई - 7

माझ्या मामानी बडोद्यात भिकार्‍यांसाठी स्वच्छतेच्या /आरोग्याच्या सोयी उपलब्ध करून दिल्या.
कोणीही भिकारी स्वछ्च रहाण्यासाठी पुढे येत नव्हता. स्वच्छ राहीले तर भीक मिळणार नाही अशी सर्वांचीच धारणा होती

रस्त्यावरच्या अनोळखी भिकार्‍यांना मदत करण्यापेक्षा आपल्या कडे कामाला येणार्‍या लोकांना ती मदत करावी.

जेणेकरुन आपण कष्ट करणार्‍या माणसांना मदत करतो आहे हे नक्की होइल.