प्रिटी वूमनचे धर्मांतर

प्रिटी वुमन वाचल्यावर आधी वाचले मर्जिनाने धर्मांतर केले का काय???
आता प्रिटी वुमन पुर्ण झाले नाही ना???

यात प्रसिद्धीचा शौक असेल असे मला तरी वाटत नाही. तुम्ही दिलेली उदाहरणेच बघा ना कोणाला प्रसिद्धीची गरज होती? आता हे सगळे राखी सावंतने केले असते तर गोष्ट वेगळी होती.

प्रस्तावलेखकाने दिलेल्या यादीत आंबेडकरांच्या धर्मांतराचा समावेश नसावा याचे आश्चर्य वाटले. माझ्या अंधुक आठवणीप्रमाणे , कवि ग्रेस यांनीही ख्रिस्ती धर्म स्वीकारला होता. चूभूदेघे.

असो. प्रत्येक धर्मांतराचे संदर्भ वेगवेगळे आहेत असे वाटते. प्रत्येकाची गरज वेगळी, प्रत्येकाचे इंटरप्रिटेशन वेगळे.
इतिहासात बळजबरीने धर्मांतरे घडवून आणण्याची उदाहरणे आहेत. प्रेम-करुणा यांचा संदेश घेऊन धर्मांतरे होतात (या प्रकारच्या धर्मांतरावर प्रचारकी, प्रसंगी कडवेपणाचा आरोपही होतोच. ) कुणी मोठा नेता आपल्या अनुयायाना नव्या धर्माची दिशा दाखवतो. कुणाची कारणे अतिशय वैयक्तिक असतात.

देवाधर्माच्या, श्रद्धाविश्वासांच्या बाबतीत कुणाचा प्रवास कसा होईल सांगता येणे कठीण आहे. माझा "वहाणा" नावाचा लेख लिहिण्याची प्रेरणा अशा स्वरूपाची होती.

धर्मांतर का केले असावे हे माहीत नाही. पण या प्रश्नावरून दस्तयवस्कीच्या 'इडियट' कादंबरीतील एक परिच्छेद येथे देण्याचा मोह आवरवत नाही.

Such omniscient gentlemen are to be found pretty often in a certain stratum of society. They know everything. All the restless curiosity and faculties of their mind are irresistibly bent in one direction, no doubt from lack of more important ideas and interests in life, as the critic of to-day would explain. But the words," they know everything, "must be taken in a rather limited sense: in what department so-and-so serves, who are his friends, what his income is, where he was governor, who his v.ife is and what dowry she brought him, who are his first cousins and who are his second cousins, and everything of that sort. For the most part these omniscient gentlemen are out at elbow, and receive a salary of seventeen roubles a month. The people of whose lives they know every detail would be at a loss to imagine their motives. Yet many of them get positive consolation out of this knowledge, which amounts to a complete science, and derive from it self-respect and their highest spiritual gratification. And indeed it is a fascinating science. I have seen learned men, literary men, poets, politicians, who sought and found in that science their loftiest comfort and their ultimate goal, and have indeed made their career only by means of it.

धर्मांतराची प्रक्रीया ही आत्मीक शांतीसाठी एखाद्याने (किंवा ज्युलियासारख्या एकीने) केली तर सकृतदर्शनी तर त्यात वावगे मानायचे कारण नसावे कारण तो सर्वस्वी तसा निर्णय घेणार्‍याचा प्रश्न आणि खासगी बाब आहे. हिंदु धर्मातून बौद्ध वा मुस्लिम वा ख्रिश्चन झाले म्हणून आमच्या धर्माला कोणतीही ढाळ लागत नाही तद्वतःच दुसर्‍या धर्मातून येऊन आमचा हिंदू धर्म स्वीकारला म्हणून आम्हाला आनंद होण्याचे पण काही कारण असू नये. बर्‍याच वेळा असा बदल "स्वार्थी" कारणासाठीही असू शकतो.

किशोरकुमारने मधुबालाशी लग्न व्हावे म्हणून "करीम अब्दुल" बनने काय किंवा कायद्याच्या पळवाटा शोधुन काढुन धर्मेन्द्रने "दिलावर खान" होऊन हेमा मालिनीशी लग्न करणे काय, ही उदाहरणे पाहता हे दोन नग हिंदु धर्मातून गेले काय किंवा परत गंगातिरी जाऊन आंघोळ करून हिंदू झाले काय, कोणता आपल्या संस्कृतीत फरक पडला?

विशिष्ट धर्माच्या शिकवणीनं मोहित होऊन तो धर्म मी स्वीकारला असे म्हणणेदेखील एक प्रकारची आत्मवंचना होय. त्याला कारण म्हणजे आज ज्युलियाने हिंदू धर्म स्वीकारला, अन उद्या तिला शंकराचार्यापेक्षा पैगंबराची शिकवण मानवतावादी वाटली तर तिच्यावर कोण दावा दाखल करणार नाही, हेही तितकेच खरे. त्यामुळे अशी वैयक्तिक स्वरूपाची उदाहरणे एक-दोनवेळा वाचून विसरून जाण्याच्या पात्रतेची असतात.

सामुदायिक धर्मान्तर हा सर्वस्वी वेगळा विषय आहे, त्यामुळे ती चर्चा इथे अप्रस्तुत होईल.

काय केले असता मनुष्य (किंवा बाई) हिंदू होतो ?

(मी धर्माने हिंदू आहे.होय, आधीच सांगितलेले बरे !)

अश्या ह्या थोरा-मोठ्यांच्या धर्मांतरामागे नक्की काय प्रेरणा असाव्यात?

त्या प्रेरणा लहान-सामान्य लोकांच्या धर्मांतराच्या प्रेरणेपेक्षा वेगळ्या असतात हे गृहीतक आहे. समजा, जर जगात कायमच सुमारे १ टक्का लोक धर्मांतर करत असतील आणि तेच प्रमाण या थोरा-मोठ्यांच्या मध्ये आढळलं तर हा प्रश्न निरर्थक होईल का? मग मीडियाला या थोरा-मोठ्यांच्या पीआर टीमने जे काही खायला घातलं, ते मीडिआने ओकून बाहेर काढलं व आपण लहान-सामान्य ते खुळ्यासारखं चघळत बसलो, याशिवाय दुसरं काय? कदाचित प्रसिद्धी मिळवणे हा जास्तीचा, वेगळा हेतू असू शकेल - पण म्हणजे तेच नाही का?

जाउदे ना मरुदे. ज्याला जो धर्म स्विकारायचा आहे त्याने तो स्विकारावा.
कोणावर बळजबरी करुन धर्मांतर केल असेल तर हे मात्र चुकीच आहे.
त्या ज्युलीयाने हिंदुधर्म स्विकाराल्यामुळे आपल्याला काय मोठा फरक पडणारे?

स्वतःच्या धर्माबद्दल एखाद्याला किती माहिती असते? माझ्या मते स्वतःच्या धर्माबद्दल पुर्ण माहिती असणारे तुरळकच असतील. तथाकथित मध्यम्वर्गीय किंवा गरीब लोकांचे धर्म बदलण्याचे कारण नोकरी/लग्न/बंधन नको असणे इ.इ काहीही असु शकते, ब्रेनवॉशिंग ने सुद्धा धर्म बदलले आहेत लोकांचे.

असो, मोठ्या/प्रसिद्ध लोकांच म्हणावं तर मानसिक शांती शोधण्यासाठी हे प्रकार करत असावेत याची शक्यता जास्त.
मायकल जॅक्सन ने सुद्धा मध्यंतरी मानसिक शाम्तीसाठी मुस्लीम धर्म स्वीकारला होता असे कुठेतरी वाचल्याचे स्मरते.

असो, मला तर आजकाल सर्व धर्मांमधे कितीक फरक राहिलाय तेच कळत नाही. असं काय वेगळं करतात सगळे?
बाकी चालु द्या.

आयान हिर्सी अली ही एक सोमालियात जन्मलेली स्त्री. सोमालिया, सौदी अरेबिया आणि केनियामधे लहानपण गेले. मुस्लिम महिलांवरील अत्याचार, शोषण, अन्याय आणि त्यांना दिलेला दुय्यम दर्जा यामुळे ती अस्वस्थ होती. १९९२ मधे ती केनियातून हॉलंडला गेली. तिथे खासदार बनली. मुस्लिम स्त्रियांवरील होणार्‍या अत्याचाराला वाचा फोडण्याकरता सबमिशन नावाची एक डॉक्युमेंटरी बनवण्यात तिचा मोठा वाटा होता. त्यामुळे तिला ठार मारण्याच्या धमक्याही येतात. त्या डॉक्युमेंटरीच्या दिग्दर्शकाची अत्यंत निर्घृणपणे हत्या केली गेली.
११ सप्टेंबर २००१ च्या अतिरेकी हल्ल्यानंतर तिने अधिकृतरित्या मुस्लिम धर्माचा त्याग केला. ती आता निरिश्वरवादी आहे. हॉलंडमधे तिच्या नागरिकत्वावरून काही वाद निर्माण झाला होता. त्यामुळे ती हॉलंड सोडून अमेरिकेत आली आहे.

नोनी दरविश ही महिला इजिप्तमधे जन्मली. तिलाही मुस्लिम समाजातील स्त्री म्हणून अनेक वाईट अनुभव आले आणि तिनेही इस्लाम धर्म सोडला. मात्र ती आता ख्रिस्ती बनली आहे. ह्या स्त्रीची दोन तीन पुस्तके आहेत. त्यात तिने असे का केले हे सांगितले आहे.

ह्या त्यांच्या क्षेत्रातील प्रसिद्ध व्यक्ती. परंतु ह्यांचे धर्मांतर हे खूळ किंवा निरर्थक म्हणता येत नाही.

कमला दास ही एक साहित्यिका. तिने ६५ व्या वर्षी मुस्लिम धर्म स्वीकारला. पण मरण्यापूर्वी तिने असे विधान केले की त्या निर्णयाविषयी ती फार समाधानी नव्हती (इट वॉज नॉट वर्थ इट).
ह्या स्त्रीने एक प्रयोग म्हणून असे करून बघितले असावे असे वाटते.

हॅट साला, थोडी तरुण असायला हवी होती, तिला धर्माचे चार धडे व्यवस्थित देता आले असते.

नाही म्हणजे वय झालं की अवघड होतं हो... मतं बदलणं.

बाकी सुनीलराव आता ज्युलीयाबाईंना शोभेसे एखादे हिंदू नाव सुचवा. आणि मुख्य मुद्दा (दंगा / पंगा) बाई हिंदू झाल्या ठीकच पण पुढे नेमक्या कोणत्या उपसमुहात गणल्या जाव्या? प्रत्येक हिंदूला माहीत आहे फक्त हिंदू ओळख पुरेशी नाही. :-(

मुळात धर्माची आयुष्यात गरजच काय हा मला पडलेला प्रश्न आहे.

...अशाच पद्धतीने जाहीररित्या 'धर्म' सोडून द्या!
..कदाचित 'गरज' कळेल!

धर्म म्हणजे काय?

सर्व धर्मांचे अंतिम तत्त्व तसेच हेतु हा शांती व प्रेम हाच आहे.. त्यामुळे धर्म काय आहे हे महत्त्वाचे नसून तो मनुष्य आचरण काय करतो हे महत्त्वाचे.. नुसतीच धर्माची झालर लावून उपयोग नाही.. प्रत्येक धर्मात देव वेगळा.. पण एक गोष्ट मात्र सारखीच.. श्रद्धा!.. माझ्यामते देवापेक्षा श्रद्धा जास्त महत्त्वाची आहे.. देव आहे कि नाही यावर मत्-मतांतरे असतीलही, पण श्रद्धेचे महत्त्व कुणीच नाकारु शकत नाही.. मनुष्याला खरे बळ त्याची श्रद्धाच देते .. प्रसिद्धिच्या झगमगाटात वावरणार्‍या लोकांना मानसिक शांती हा प्रकार काय असतो ह्याची माहीतीच नसते, म्हणून मग ती मिळविण्यासाठी ते अनेकविध उपाय करतात.. धर्म बदलणे हाही त्यांचा एक उपायच . ज्युलियाने हिंदू धर्म स्वीकारला असावा, तो केवळ एक उपाय करून पहावा म्हणून.. पण ज्यांची श्रद्धाच अशी डळमळीत असते त्यांना मानसीक शांती भेटूच शकत नाही..

धर्मांतर म्हणजे राष्ट्रांतर !!!--- स्वातंत्रवीर विनायक दामोदर सावरकर.

हिंदुस्थानात हे कार्य जोरात चालु आहे...असो चालु द्या.

म्हणजे? आणखी किती जणांना बाटवून हिंदू बनवण्याचा घाट घातलाय?
अवं पावन हिंदुंचे ख्रिस्ती करण चालू आहे !!!

(दंगा)

हम्म, ते धर्मांतराचे महित नाही, पण ज्युलिया मनःशांतीसाठी कुठल्याशा मंदिरात जात असते म्हणे,
त्या मंदिरात एखाद्या पुजार्याची vacancy आहे का ते पाहावे म्हणतो ;-)