कोरोना- एक इष्टापत्ती ?

सवडीने लिहितो.. बर्‍याच गोष्टी पटल्या आहेत यात शंका नाही.

हे सर्व जाणीव करवुन दिल्यामुळे करोना व्हायरसला इष्टापत्तीच -

>>>
काही प्रमाणात होयच.
मुद्दे छान !

हो. पटतंय. प्रश्नच नाही.
सगळ्याच सारांश एकच. गरजा कमी करा. जितक्या गरजा कमी तितका माणूस सुखी. फक्त इथेही अतिरेक नको म्हणजे झालं.
मस्त लिहिलंय.
_/\_

बेसिक्स हा शब्द महत्वाचा .....
आरोग्य, सार्वजनिक वहातुक व्यवस्था ,सम्पतीचे बर्यापैकी वाटप्,आटोपशीर निवास व्यवस्था ,आरोग्यपूर्ण खानपानाची व्यवस्था ,सर्वजनिक क्षेत्रावरील सर्व प्रकारचे आक्रमणाचे निर्दालन, फुकट वाटपाची संस्कृतीला आळा व हे सर्व होण्यासाठी कामाच्या सन्स्कृतीत आमूलाग्र बदल,निवडणूक व्यवस्थेत बदल, न्याय पालिका सुधारणा ई गरजेचे आहे. पण ते होणार नाही ! हे ही तितकेच खरे !

काही पटलं, काही नाही.
१. काजवा महोत्सव - यावर जे काय वाचलं त्यावरून हि गोष्ट बंद झाली पाहिजे, नाहीतर हळू हळू काजवे संपून जातील. जर करायचा असेल तर फार आवाज न करता, फार फोटो न काढता, त्यांना त्रास न देता करा.
२. ट्रेकिंग ग्रुप्स - जर हे लोक जाऊन गड किल्यावर अस्वच्छता करत नसतील, कचरा फेकत नसतील तर मला तर त्यात फार काही चूक वाटत नाही. काही ग्रुप्स तर येता जाताना वाटेतला कचरा उचलत जातात हे हि ऐकलं आहे. तेवढाच तिथल्या गावातल्या लोकांनाही रोजगार मिळेल. मी सिंहगड वर एकदा तिथे पिठलं भाकरी विकणाऱ्या बाई बरोबर बोललीये, तिचं सिंहगड उतरून उलट्या बाजूला (डोणजे नाही ) कुठेतरी गाव होतं, दर शनिवार रविवार ती आणि तिची मुलं सगळं जेवणाचं सामान घेऊन गडावर यायचे, जेवण विकायचे, तेवढेच पैसे मिळायचे.
३. प्रचंड गर्दी - लोकसंख्या कमी व्हायला हवी हे नक्की. किंवा अजून शहर मोठी तरी निर्माण व्हायला हवी.
४. किडामुंगी सारखं आयुष्य जगणारी गर्दी - पटलं, काहीतरी नियम असावेत आणि ते कडकपणे पाळले जावेत.
५. जिम , सलून आणि मेकप बिझनेस - यात प्रोटीन पावडरच क्वालिटी टेस्टिंग आणि क्लिनिकल ट्रायल केली पाहिजे हे पटलं. पण बाकी काय चूक आहे हे फारसं कळलं नाही. जाणाऱ्या प्रत्येकाला माहित असतं साधारण पैसे किती असतात. नसेल माहित तर बसायच्या आधी मला अबक गोष्टी करायच्या आहेत, पैसे किती होतील, हे विचारावं आणि ते पटले तरच काम करून घ्यावं. प्रत्येकाची कंजुषी, काटकसर, खर्च आणि उधळपट्टी याची व्याख्या फार वेगळी असते. मला वाटतील त्याच गरजा बरोबर आणि इतरांच्या गरजा म्हणजे उधळपट्टी असा दृष्टिकोन मला बरोबर नाही वाटत. आणि जिथपर्यंत लोक्संख्या कमी होत नाही तोवर, पैसे असणाऱ्या लोकांची काटकसर म्हणजे पैसे नसणाऱ्या लोकांची उपासमार असाही समीकरण असू शकतं.
६. लग्न बिझनेस - मला स्वतःला फार मोठं लग्न नको वाटतं, पण म्हणून अंबानीने करूच नये असं काय वाटतं नाही. उलट जरूर करावं म्हणजे पैसा खालपर्यंत पोचेल. ज्याला आवड असेल आणि पैशाने जमेल त्याने जरूर मोठं लग्न करावं.
७. आध्यत्मिक उन्माद - कडक नियम पाहिजेत, एकूणच थोडी शिस्त असेल तर मला तरी गणेशोत्सव आवडेल. पण यात आलेलं राजकारण बघता हे जरा कठीण दिसतंय. मलातरी गणेशोत्सव, वारी, नवरात्र बंद करण्यापेक्षा ते चांगले मॅनेज केले तर आवडतील.

ह्या करोनाच्या निमित्ताने ही गर्दी आणि गर्दीवर अवलंबुन असलेली सरवच अर्थव्यवस्था कोसळावी - अम्म यापेक्षा मीच उठून कुठल्यातरी खेड्यात जाऊन राहीन, माझ्या गरजा कमी करण्यासाठी इतरांना का त्रास देऊ.

++++१

यात अजून एक भर म्हणजे हॉटेल..

पुण्यात तरी शनिवार रविवार हॉटेल मधे एवढी गर्दी असते की तेवढी गर्दी चतुर्थीला सिध्दीविनायकाच्या मंदीरात पण होत नसेल. गर्दी बघून अर्धमेली झालेली भुक दरपत्रक वाचले की पूर्ण मरुन जाते.

रोटी कमीत कमी ४० रुपये, बटर रोटी ५० रुपये नान, कुलचा, पराठा त्याहुन जास्त, (गहु ४० ते ५० रुपये किलो आणि तयार पीठ ५० ते ५५ रुपये किलो)
कोणतीही भाजी कमीत कमी २५० ते ३०० रुपये प्लेट. (बर या प्लेटचा आकार हॉटेला गणीक बदलतो. कधी ती ३ लोकांना पुरते तर कधी १ माणूसही अर्धपोटी रहातो)
सँडवीच १०० रुपयांपासुन पुढे कितीही - बेकरीत ३० रुपयाला अख्खी ब्रेडची लादी मिळते
पावभाजी १०० रुपये त्यातही चीज पावभाजी, खडा पाव भाजी असे उपप्रकार आणून अजून भाव वाढवलेले आणि हद्द म्हणजे जादा पाव जोडी २० रुपये
मसाला पापड कमीत कमी ५० रुपये
साधा डोसा ७० ते १०० रुपये मसाला डोसा १०० ते १५० रुपये (५० रुपयाचे डोशाचे तयार पीठ आणले तरी घरी त्यात १५ ते २० डोसे होतात)
पाणीपुरी २० रुपये त्यातही फक्त ५ पुर्‍या, मसाला पुरीचे पैसे वेगळे, रगडा पुरी, शेवपुरी एसपीडीपी आणि भेळ ५० रुपये प्लेट पासुन पुढे सुरु होतात
सगळ्यात भारी प्रकार म्हणजे वडापाव १५ ते २० रुपये. (बटाटा २५ ते ३० रुपये किलो आणि ८ लादीपाव १५ रुपयांना मिळतात)

तीच गोष्ट थाळी हॉटेलची कमीत कमी ३०० रुपये थाळी? आणि त्या थाळीतले कमीत कमी ७०% पदार्थ निकृष्ट दर्जाचे असतात आणि तेच पुन्हापुन्हा आपल्याला न विचारता थाळीत वाढले जातात.

हिच गत नॉनव्हेज हॉटेलची आणि बारची पण आहे. तिकडली यादी तर या पेक्षा मोठी होईल. आणि या स्पर्धेत कोणतेही हॉटेल मागे नाही.

लुबाडायच्या आणि लुबाडून घ्यायच्या सर्व सीमा या व्यवसायने हजारो मैल मागे सोड्ल्या होत्या.

मागचे चार महिने हॉटेल मधे न गेल्याने कोणालाही काहीही फरक पडला नाही.

पैजारबुवा,

कोरोना- एक इष्टापत्ती

हे जरी एकवेळ मान्य केलं,
तरी
इष्टापत्ती ही कोणासाठी ??

कोरोना संकट अनेक लोकांसाठी खूपच भयंकर आहे. ज्या लोकांना ते परिणाम भोगायला लागताहेत त्यांना सध्या तरी तो फक्त शापच वाटणार.

पण "भरपूर एक्स्ट्रा आहे रे" वर्गाला झटका देऊन अनेक गोष्टींचा विचार या साथीने करायला लावला हे अगदी खरं आहे. अनेक न्यू नॉर्मल्स तयार होतील. त्यातल्या किमान काही लाभदायक असतील अशी आशा.

अगदी काही नाही तरी लोक रांग लावायला शिकले तरी खूप होईल.

लेख आवडला.

आवडला लेख !

शोषण नव्हे दोहन .. हा भारतीय संस्कृतीचा मूलमंत्र आहे ... ओरबाडण्याच्या नादात आपण खरा आनंद घेणे केव्हाच मागे टाकले आहे ...
माझे वडील मी लहान असताना अंबोळी खायला न्यायचे ... २-३ महिन्यातून कधितरी एकदा .. सोहळा असायचा तो !
त्यानंतर शेकडो प्रकारचे दोसे .. शेकडो ठिकाणी खाल्ले ... पण विट्याच्या विनोद काफे मधला तो चर्र् आवाज ... तो दरवळ ... तोंडात लाळ घोळ्वून केलेली प्रतिक्षा ... पुन्हा तशी मजा कधीच आली नाही !

मजा आणि माज यात फक्त आकार मात्रेचाच फरक आहे.

संवेदना जाग्रुत आहेत असे जे थोडे लोक आहेत त्याना करोनामुले जागे होतील बाकी ???

+१ . करोना च्या संकटामुळे अनावश्यक हॉटेलींग , मॉल , मल्टिप्लेक्स , पार्टी , शो ऑफ अशा अनेक खर्चांना लगाम बसला आहे .

दारू, पेट्रोल डिझेल चा वापर, चार चाकी गाड्या, फ्लॅट , शिक्षण , दवाखाने, मोबाईल , जाहिराती ,  मालिका , बातम्या वाढदिवस , जत्रा ,
याविषयी काही मते वाचायला आवडतील

इष्टापत्ती =  पैसा  किती मिळतो यापेक्षा तो कसा वापरला जातोय हे समजू लागलं तरी खूप झालं

अजून बराच वेळ आहे यातून बाहेर पडायला त्यामुळे अजूनही बदल होतील असं वाटतंय

एक माझा अनुभव

२००३ - २००५ मध्ये  पुण्यात पायी चालत सहज ३-४ ठिकाणी फिरून येत असू.  यात सकाळी डेक्कन कॉर्नर ला नाश्ता, परत ज्ञान प्रबोधिनी जवळ लस्सी, तुळशीबागेतून मग सरळ (..) फॅशन स्ट्रीट तिथे दुपारचे जेवण. 
नंतर  swargate सारसबाग , टिळक रोड असे चालत  प्रभात रोड ला सुवर्णरेखा मध्ये संध्याकाळचे जेवण करून कोथरूड ला उजवी भुसारी... एकंदर  रुपये १६००/ - पगारात खूप आनंदी होतो

२०१९ मध्ये गाडी किंवा बस वापरून वरीलपैकी १-२ ठिकाणेच करता येत होती... आणि किती रुपये लागतील काही सांगता येत नव्हत

हा अनुभव वरील विषयाला धरून आहे कि नाही माहिती नाही पण आठवलं म्हणून लिहिलं

माणूस दोन प्रकारचे जीवन जगत असतो. एक त्याचे अस्तित्व एक जीव म्हणून असते .यात गरीब श्रीमन्त, बुद्धीमान मन्द असा काही फरक नसतो. त्यातील प्रगति व ऐहिक प्रगती यात फरक अत्यन्त महत्वाचा असा आहे की एकात माणूस फक्त वस्तूमान व उर्जा यान्च्याशी सम्बन्धित सन्शोधन करून जगण्याचा आनन्द वाढवतो ज्याला आपण " लाईफ स्टाईल " असे म्हणतो. जैविक जगात आपण इतर प्राणी ,सूक्ष्म जीव, बुरशी ,विषाणू यान्च्या बरोबर लढत जगत असतो. माती , व धातू स्वतः चे असे काही संशोधन करीत नसतात कारण त्याना जैविक प्रेरणा नाही. ती प्राणीजगताला आहे म्हणून आपल्याप्रमाणे इतर स्पेशीजचे देखील सन्शोधन चालू असते. सबब आपल्याला फक्त अभियान्त्रिकी शोधात आपल्या मनासारखी प्रगति करून वरचष्मा जमतो. वैद्यकात सी टी स्कॅन तुम्हाला औषध देत नाही फक्त निदानाला मदत करतो. आपली खरी लाईफ स्टाईल ,वहाने, घरे, वहातूक ,होटेलिन्ग, कपडे ,दागिने ही नसून आरोग्य, स्वच्छता, स्वस्त वैद्यकीय शिक्षण, स्वस्त वैद्यकीय उपचार ई आहे. १०० वर्षानंतरच्या अभियात्रिकी उन्मदानन्तर मानवाला त्याची विश्वातील खरी जागा निसगातील जैविक जगताने दाखवून दिली आहे ! हे काय लस मिळण्यासाठी १० वर्षे ...? अस उद्वेगजनक प्रश्न अभियांत्रिकी जग विचारू शकते पण त्याला तोडीस तोड उत्तर मिळणे अशक्य आहे. कारण निसर्गाचे एक मूळ तत्व आहे मानवासह सर्व जीव सृष्टीला आपला बचाव करण्याचा अधिकार आहे !

वारी बद्दल मी लिहीलंहोतं हे अगोदर

http://misalpav.com/node/25109

एकेकाळी तलाव, उद्यानांनी सुशोभीत असं बंगलोर शहर पार गटारात गेलं होतं.. करोनामुळे बरेचसे उद्योग बंद पडलेत, तेंव्हा तलाव सुद्धा पुष्क्ळ स्वच्छ झाले म्हणतात. पंजाबमधुन हिमशिखरे दिसणे, गंगा नदी स्वच्छ होणे असे बरेच काहि इअकायला येतय.

पण त्याच बरोबर अनेकांना जीवन-मरणाच्या लढाईला सामोरं जावं लागतय :(

शहरातील परिस्थितीशी सहमत. तुमचा अनुभव शहरांचाच आहे.
खेड्यात उलट परिस्थिती असते. खेड्यात हॉटेल फारशी नसतातच. धाबे आहेत पण त्यात स्त्रिया जातच नाहीत. ११० रुपयात मटणाची थाळी मिळते.
मी खेड्यात वाढल्याने अजुनही बाहेर खाताना कानकोंड व्हायला होतं.
खेड्यातल्या मंदिरात देवाला साखर फुटाणे, शेंगदाणे चालतात. नारळ वर्षातुन एकदाच. तिथेही देवळात जाणार आपल्या सोईनुसार, सनासुदिला.
डॉमिनोज.. मॅकडोनाल्ड ...वैगेरे अगदी तालुक्यालाही नाहीत.
अजुनही तिकडच्या मुलांना पॉकेटमनी मिळत नाही. बड्डे पार्टी म्हणजे फारतर वडापाव किंवा भेळ असते.
कापडं नी माकडं हेच ते सत्य मानतात त्यामुळे खुप सारा खर्च कपड्यात करत नाहीत.
फक्त दिवाळीलाच नवीन कपडे मिळतात. अजुनही गावाकडे दहा वाजताच गाव गार होवुन जाते. अगदी एटीएम वैगेरे मोजकीच असतात.
शहरात येणे अपरिहार्य आहे कारण तिकडे नोकर्या नाहित. लोकसंख्येमुळे शेतीत भागणे अशक्य आहे. विकेंद्रीकरण होतच नाही. तिकडुन मुले जॉब करायला आली की सुरवातीला त्यांच्या घरचे त्यांना ३ के पण देवु शकत नाहीत मग जमेल तसे काढणे त्यांना भाग असते.
तिकडे २० लाखात खुप चांगला बंगला बांधता येतो, इकडे २० लाखात १ बीएचकेही मिळत नाही.
वारी गणेशोत्सव , दहिहंडी, इव्हेटस बंद व्हायला हवेत ह्यावर पुर्ण सहमत.

"लोकसंख्येमुळे शेतीत भागणे अशक्य आहे."
हे विधान सर्व प्रकारच्या शेतकऱ्यांच्या बाबतीत खरे नसावे ,,, काही कारणे असे वाटण्या मागे
१) लोकसंख्या वाढली कि मागणी वाढते , आणि अजून तरी शेतीत मोठ्या उद्योगांना सरळ घुसायला भारतात परवानगी नाही बहुतेक त्यामुळे मूळ शेतकरी जर तेवढाच (संख्येने) राहिला आणि मागणी वाढली तर मग प्रत्येकाला जास्त वाटा नाही का मिळणार?
२) तंत्रन्यानामुळे शेती तील बे भरवसा कमी झाला असावा
३) शहराच्या पासून काही ठराविक अंतरावर जे बागायती शेती करतात त्याला दिवस चांगलेहक असावेत ! खास करून मालाची ने आन आणि साठवणूक जास्त सोप्पे झाले आहे

लेख आणि प्रतिसाद वाचत आहे. सध्या पावती देऊन ठेवत आहे. नंतर आणखी लिहीन.

इतर देशातील परिणाम

- जिथे मुळात गर्दी कमी ( भारतातातील गावे किंवा विरळ लोकसंखय असलेल्या देशातील मोठी शहरे काय ) तिथे परिणाम नाही .. एरवी हि प्राणी पक्षी दिसतात तसे लोकडवून च्या कालात हि ..
- भारताचं मानाने येथे अँप्स वापरून घरपोच पोचवणे हा प्रकार कमी होता तो वाढला ..
- उधारी वर खर्च चे प्रमाण वाढले आहोत घरी करा आप वर ऑर्डर ...
- देशाचे बरेच उत्पन्न येणाऱ्या पर्यटनावर होते त्यावर बराच परिणाम
- छोटा आणि स्थलांतरितांचा देश असल्यामुळे बऱ्याच क्षेत्रात २-३ जणांची मक्तेदारी होती त्यामुळे प्रवासी दलालातील एका कंपनी ला बऱ्यापैकी फटका कारण देशाबाहेर जायला परवांगी नाही , आणि जगाचं एका कोपऱ्यात असल्यामुळे परदेश प्रवास बऱ्यापैकी असायचा
- परदेशातील विद्यार्थ्यांकडून येणारे उत्पन्न, शिवाय ते येथे राहिल्याने अर्थव्यवस्थेत होणारी उलाढाल हं एक मोठा "निर्यातीचा" भाग होता, तो प्रचंड प्रमाणात कमी झाला .. त्यामुळे फटका
जसे "कोटा फॅक्टरी" तसे जणू मेलबर्न मधील मोनाश आणि इतर उपनगरे
- शेतीमालालाची पीक काढयनासाठी लागणारे तात्पुरत्या व्हिसा वर बोलवले जायचे ते कमी झाले त्यामुळे शेतकरी रखडला
- कोड्यात टाकणारी अर्थ व्यवस्था: करोना काळात बेकारी ५.% वरून १० च्या आसपास गेलेली आता परत ५.-६ मध्ये आली पण मग हे कस> आजची बातमी कि उपहारगृहाइ बंद कारण काम करायला लोक मिळत नाहीत
- स्वदेशी बनवा नुसते खनिजे विकू नका हे परत उघडकीला आले ( मेक इन इंडिया ची चेष्टया करणाऱ्यांनी कृपया लक्षात घयावे .. स्वावलंबन काही बाबतीत अश्या वेळी कामास येते )
- आयात केलेल्या भारतीय किराणा मालात फारसा बदल नाही
- देशावरील कर्ज वाढले ,, त्यामुळे देश लांब पल्याचा गरीब झाला आता अधिक नसर्गिक वायू आणि खनिजे विकून पुढील काही पिढ्या आहे ती श्रीमंती टिकवण्यासाठी धडपडणार