राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ

व्वा....
चांगला वैचारिक (?) लेख.
"हे लिहिताना वैचारीक /राजकीय भुमीका/ वैयक्तीक आकस म्हणून असे काही नाही . हे एक सर्वसामान्य नागरीकाचे हे मत आहे."
हे मात्र सर्वात विनोदी वाक्य.

झोपलेल्यालाच उठवता येईल, झोपेचे सोंग घेणा-याला कसे काय उठवणार?
सबब ह्या लेखावर जास्त प्रतिक्रिया देउ इच्छित नाही.

अभिज्ञ.
--------------------------------------------------------
पॉझिटिव्ह थिंकिंग....? अजिबात जमणार नाहि.

नमस्ते सदा वत्सले मातृभूमे
त्वया हिन्दुभूमे सुखं वर्धितोहम् ।
महामङ्गले पुण्यभूमे त्वदर्थे
पतत्वेष कायो नमस्ते नमस्ते ।।१।।

--------------------------------------------------
भविष्याच्या अंतरंगात डोकावण्यासाठी इथे टिचकी मारा

वरील लेख हा वैचारिक दिवाळखोरी दाखवतो असेच मी म्हणेन. लेख वाचायला सुरूवात केल्यावर सविस्तर उत्तर द्यावे असा विचार होता. मात्र जस जसा लेख वाचत गेलो तेव्हा ह्या सामान्य नागरिकाचे ( नागरिक एकवचनी म्हणून एकेरी उल्लेख , लेखकाचा नाही.) असामान्य जावाईशोध आणि आधीच ठरवलेले मत काही घटनांचा संदर्भ देऊ चिकटवण्याची घाई पाहिली आणि ह्या लगबगीची चिड येण्या ऐवजी किव आली.

भाजप मध्ये विलीन व्हायचे/भाजप वर अंकुश ठेवायचे/ जीना चे गोडवे गायचे / तसे गोडवे गाणारांचा निषेध करायचा यावर बरेच मंथन चालू आहे.

ह्या वाक्यावर तर ठार उडालोच. धम्या इस्टाईलने म्हणायचे झाल्यास फुटलो.... धन्य धन्य !

ज्यांना संघ काय? संघाची रचना काय? आदींची प्राथमिक जरी माहिती असेल त्यांना सुध्दा वरील वाक्यातील विनोदाने हसू येईल. अशी वाक्ये हिंदीभाषी न्यूज चॅनेलमध्ये शोभून दिसतात हो ! कोट बदलला आणि आवाजाची पट्टी बदलली की त्या निवेदकांना जगातील कुठल्याही विषयावर बोलण्याचा अधिकार मिळतो. तुमचा तसा काही ग्रह झालाय का? :)

असो... लेखकाला आपलं मत मांडायला अधीक भरपुर वाव आहे. माझं मत एवढंच की पुर्वग्रहदूषीत मत मांडतांना उगाच संघाचा आणि परिवारातील संघटनांचा आणि सोबतच गेल्या ६० वर्षांचा अभ्यास असल्याचा आव कशाला आणता?

वर अभिज्ञ ने म्हटल्या प्रमाणे झोपेचे सोंग घेतलेल्याला कसे उठवणार?

- नीलकांत

बरेच काही नवे वाचायला मिळाले.
लेख पुन्हा एकदा व्यवस्थित वाचुन सविस्तर प्रतिक्रिया देतो.
तुर्तास ही पोच समजावी ..

विस्तृत प्रतिक्रियेसाठी "ही जागा" राखुन ठेवत आहे ...

------
छोटा डॉन
... करू नका एवढ्यात चर्चा पराभवाची, रणात आहेत झुंजणारे अजून काही !

मागे विनायक पाचलग ह्यांनी ह्याच नावाने चालु केलेला काथ्याकुट आठवला आणी त्याच जोडीने पाचलगांना ९९% प्रतिसादातुन मिळालेला "अजुन लहान आहेस, भरपुर अभ्यास कर आणी मग लिही" असा मिळालेला सल्ला आठवला.

चालायचेच, इतिहासाची पुनरावृत्ती होतच असते...

©º°¨¨°º© परा ©º°¨¨°º©
'अनीवे' शिवाजी विद्यापिठातुन मिपा आणि मिपाकर 'यांछ्यावर' पी एच डी करण्याच्या विचारात असलेला.
आमचे राज्य

असे विचार कोणाचे कां असेनात, पण ते दळभद्री आहेत हे मात्र खरे.

ज्यांचा पक्ष भारतात जवळपास ६०-६२ ( मधली काही भाजपा आणि जनता सरकारची वर्षे सोडून) वर्षे सरकार स्थापून आहे ( पक्षी : काँग्रेस पक्ष ) त्यांनी देशाला पुरते नागवले. "अजूनही पोटापाण्याचे प्रश्न नीटपणे सुटत नसलेल्या लोकांचा देश " अशी अवस्था ज्यांनी केली त्यांच्या बद्द्ल कोणी काही लिहित नाही. पण कुणाचे, कधीही, कुठल्याही प्रकारचे नुकसान केले नाही आणि करणार देखील नाही अश्या संघासारख्या संघटनेने जरा राजकारणात- अलिप्त किंवा सक्रीय काय असेल ते राहून - जरा डोके वर काढले कि बोंब मारायला सुरवात.

खरोखरी, आपल्या अंतर्मनात जावून संघाच्या सुरवातीपासूनच्या वाटचालीचा त्रयस्थपणे आढावा घ्या आणि संघाने देशाचे, देशवासियांचे काही नुकसान केले आहे कां, ते पहा आणि मग विचार मांडा.

संघ ही एक फॅसिस्ट विचारसरणीची संस्था आहे. देशप्रेमाच्या नावाखाली तिरस्काराचे बाळकडू शाखांमधून पाजले जाते. भडक विचारांचे माथेफिरू लोक नेतृत्व सांभाळतात. ज्याला खरोखरंच देशप्रेमासाठी आयुष्य घालवायचे असेल त्याने सैन्यात भरती व्हावे. संघ जात पात मानत नाही असे वरुन म्हणत असला तरी संघाचा प्रभाव एका विशीष्ठ पोट जातीतील लोकांवरच असतो. (कुठल्याही शाखेतील बहुतांश स्वयंसेवक पाहा). आजकाल ग्रामीण भागात जाऊन संख्या वाढवण्यासाठी बहुजन समाजातील लोकांनाही भरती केले जात असले तरी ह्यांचा मूळ उद्देश (हिडन अजेंडा) हा वर्णव्यवस्थेवर आधारीत समाज उभा करणे हाच आहे.

संघाची बाजू घेऊन लिहावे की विरोधात लिहावे, हे ठरविता येईना. स्टार खेळाडु कोणत्या बाजूने उतरतात ते पाहून रणनिती ठरवेन. तो पर्यंत ही केवळ पोच. :)

-दिलीप बिरुटे
(दक्ष)

संघ ही एक फॅसिस्ट विचारसरणीची संस्था आहे. देशप्रेमाच्या नावाखाली तिरस्काराचे बाळकडू शाखांमधून पाजले जाते. भडक विचारांचे माथेफिरू लोक नेतृत्व सांभाळतात. ज्याला खरोखरंच देशप्रेमासाठी आयुष्य घालवायचे असेल त्याने सैन्यात भरती व्हावे. संघ जात पात मानत नाही असे वरुन म्हणत असला तरी संघाचा प्रभाव एका विशीष्ठ पोट जातीतील लोकांवरच असतो. (कुठल्याही शाखेतील बहुतांश स्वयंसेवक पाहा). आजकाल ग्रामीण भागात जाऊन संख्या वाढवण्यासाठी बहुजन समाजातील लोकांनाही भरती केले जात असले तरी ह्यांचा मूळ उद्देश (हिडन अजेंडा) हा वर्णव्यवस्थेवर आधारीत समाज उभा करणे हाच आहे.

काय बोलणार?? आलाय हातात कळफलक, टंका हवा ते आणि करा प्रकाशीत. चालु द्या.

सुजय

ह्म्म .. लेखाबद्दल बोलण्यासारखे माझ्याकडे काही नाही.
संघाबद्दलची वाईट मते प्रतिसादांतून वाचूनही वाईट वाटले.

-- लिखाळ.
आम्ही विभक्ती प्रत्यय शब्दाला जोडून लिहितो. तुम्ही कसे लिहिता?

अतिशय एकांगी लेख आहे.
संघाबद्दल काही जास्ती माहिती नसली तरी जे लिहिले आहे ते नक्कीच चुकीचे आहे...
बाकी चालूद्या.
- (सर्वव्यापी)प्राजु
http://praaju.blogspot.com/

लेख एकांगी आहे असं गृहित धरलं तरी मग ह्याची दुसरी बाजू वाचायला आवडेल. 'संघ म्हणजे नक्की काय', 'संघ नक्की काय करतो', 'संघाने केलेली काही ठळक विधायक कामे', 'संघात गेल्याचे काय व्यक्तिगत फायदे / तोटे आहेत' अशा स्वरूपाची माहिती संघाच्या जाणकारांनी दिली तर खर्‍या अर्थाने चांगली चर्चा होईल अन्यथा बहुतांश प्रतिसाद भरकटताना दिसतील.
---------
अवांतरः मी स्वतः शाळेत असताना काही वर्षं संघात जायचो. 'संघात जाऊन संस्कारांच्या दृष्टीने नक्की काय मिळवलं / गमावलं ते आठवायचा प्रयत्न करतोय.

खरं सांगायचं तर विजूभाऊना खूप सांगायचं/लिहायचं होतें पण जसजसा तो लेख मोठा होत गेला तसतसा त्यांना बहुदा अस्वस्थ वाटू लागलं असावं व त्यांनी तो घाईघाईने आटोपता घेतला. त्यामुळे या लेखाद्वारे त्यांना काय म्हणायचे आहे तेच समजत नाहीं. भरपूर 'डाटा' दिलाय, पण निष्कर्ष काढायचा राहून गेलाय असे मला वाटले.
माझा त्यांना सल्ला आहे कीं त्यानी हा लेख स्वतःच एकदा नीट वाचावा व पुन्हा लिहावा. नक्कीच मस्त होईल. बघा पटते का.
एक अशाच विषयांवरचा लेखक या नात्याने मी या चक्रव्युहात कधी-कधी सापडलो आहे. अशा वेळी एकाद्या मित्राला सल्ला विचारावा. मी असे खूपदा करतो.
गैरसमज नसावा ही कळकळीची विनंती.
सुधीर
------------------------
छत्रपती शिवाजी आंतरराष्ट्रीय विमानतळावर मराठी भाषेतील फलक लागलेच पाहिजेत.

संघाचे वास्तविक स्वरुप सांगणारा माझा प्रतिसाद का उडवला कळेल का? मी मिपाच्या संचालक, संपादक किंवा सदस्यांसह कोणावरही काही वैयक्तिक आरोप केले नव्हते. कोणत्याही जातीवर-धर्मावर टीका केली नव्हती तरीही हा प्रकार संतापजनक आहे.

वर उदाहरणार्थ नाना बेरके यांचा दळभद्री विचार वगैरे शब्द असलेला प्रतिसाद मात्र तसाच आहे.

काल मी म्हटले होते की ब्राम्हण विरोधी काहीही लिहिले की ते ताबडतोब संपादित होते त्याचा पुरावा एका संपादकाला हवा होता. जर त्या संपादकानेच माझा प्रतिसाद उडवला नसेल तर त्याला पुरावा मिळाला असे मानण्यास प्रत्यवाय नसावा.

यात आक्षेपार्ह काय आहे? खरे बोलणे हे?

अतिशय सुरेख व समतोल लेख. विजुभाऊंचे अभिनंदन करावेसे वाटते. बंद पडलेल्या मिपा संपादकीय या सदराला पुनरुज्जिवीत करण्यासाठी हा उत्तम लेख आहे.

संघ ही फॅसिस्ट विचारसरणीचीच संघटना आहे. घातपात करण्यासाठी, दंगली पसरवण्यासाठी त्यांना बजरंग दल, विहिंप, आक्रस्ताळी दुर्गा वाहिनी, त्याचबरोबर एकमेकांचा पायपोस नसलेल्या पतित पावन संघटना, वंदे मातरम संघटना अशा दहशतवादी संघटना लागतात. ही संघाचीच वेगवेगळी रुपे. पुराणात रावणाला जशी दहा तोंडे पण एकच शरीर आणि आत्मा होता तसाच हा दहा तोंडाचा एक राक्षस आहे. सिमी, तालिबान लष्कर ए कायदा आणि संघ यांच्या कार्यपद्धतीत फरक असला तरी विचारसरणीचे सूत्र मात्र एकच आहे. किंबहुना अधिक संभावित आणि चलाख असल्याने संघ तुलनेने धोकादायक आहे. सावरकरांनी केलेले दलितांसाठीचे कार्य, आंबेडकरांच्या चळवळी याच्याशीही संघाचा काहीही संबंध नाही. संघ प्रसिद्धीसाठी हपापलेला नाही असे म्हणत ठिकठिकाणच्या चर्चांमध्ये वनवासी कल्याण आश्रमाचे पिलू सोडून स्वतःच स्वतःच्या टे-या बडवायच्या यातही संघ सराईत आहे. वास्तविक पाहता देशभरात निस्पृहतेने कार्य करणा-या अनेक संघटना आहेत. राष्ट्र सेवा दलापासून वैयक्तिक पातळीवर अथक काम करणारे अवचट, दलवाई, बंग, बाबा आढाव, बावस्कर अशी अक्षरश: आकाशाएवढे कर्तृत्व असणारी माणसे कोणताही राजकीय अजेंडा न घेता निरलसपणे कार्य करत होती, आहेत. त्यांच्याशी संघाची तुलना कशी करायची हा प्रश्नच पडतो.

संघाचे मुख्य कार्यालय नागपूर, महाराष्ट्र येथे आहे. गोळवलकर गुरुजींपासून ते करंदीकर, दाते, देवरस, भागवत ही मराठी माणसे या जातीयवादी संघटनेच्या प्रमुखपदी विराजमान असल्याने आणि गांधींच्या खुनात संघिष्ठांचा हात असल्याने मराठी माणसांबाबत इतर देशवासीयांच्या मनात अप्रीती, अविश्वास आणि भीती निर्माण करण्यासाठीही संघच जबाबदार आहे.

क्षणभर तर मला सुमार साहेबांचे "लोकसत्तेचे" संपादकीयच वाचतोय असा भास झाला.
सर्वसामान्यांच्या नावावर खपवलेली वैचारिक दिवाळखोरी मात्र चांगलीच करमणूक करून गेली ह्यात काहि वाद नाहि.

पुढील लेखनास शुभेच्छा.
देव (मानत असा/नसा) तुम्हाला चांगले लेख लिहिण्याबद्दल सदबुध्दी देवो एवढीच इच्छा.

मुत्सद्दि.

गादीवरुन डायरेक्ट संघ?
अतिशय एकांगी लेख. वैचारिक गोंधळ उडाला आहे लेखकाचा.

राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाची भुमीका बरेच वेळा बदलत असते.
संघाची मूळ भुमिका (संघटन आणि कार्यकर्ता निर्माण) बदलत असताना दिसत नाही. राष्ट्रासाठी आणि समाजासाठी काम करताना कालानुरूप बदल घडवण्याची लवचिकता नक्कीच संघाने दाखवलेली आहे. नाहीतर उद्या म्हणाल की आता इंटरनेट वापरतात, फोनवरून एसएमएस करतात वगैरे...संघातून प्रेरणा घेऊन जर कोणी कामे करत असले तर ती वेगळी संघटना असते आणि त्यात त्या संघटनेच्या उद्दीष्टांप्रमाणे त्या संस्थे संघटक भुमिका ठरवणार...

राजीव गांधींच्या काळात सुरुवतीला त्याना नक्की कसा विरोध करायचा हा संघीयाना एक मोठा प्रश्नच होता. त्या काळात भाजपने जाहीररित्या गांधीवादी समाजवादाचा स्वीकर करु असे जाहीरपणे सांगितले होते
गांधीवादी समाजवाद हा इंदिरागांधींच्या अखेरच्या काळात आला होता. ते वाजपेयींचे विचार होते. त्यातून एक नक्की दिसते की संघाचे विचार काही असले (अथवा वाटले) तरी भाजपाने स्वतंत्र भुमिका घेतली होती. आणि अर्थातच त्या आधी म्हणजे बांग्लादेश मुक्तीयुद्धाच्या वेळेस इंदीरा गांधींची भुमिका पाहून तत्कालीन सरसंघचालक बाळासाहेब देवरसांना त्यांना "दुर्गा" असे कौतुकाने म्हणत संघाचापाठींबा देण्यास कमी वाटले नव्हते.

पण नन्तर राजकारणात मंडल आयोगाच्या अस्त्राला उत्तर देण्यासाठी तितकेच विघातक असे रामजन्मभूमीचे अस्त्र संघाने बाहेर काढले. त्या विषयावर एक राजकीय पक्ष म्हणून त्यानी नेहमीच दुटप्पी भुमीका ठेवली. भाजप म्हणजे संघ नव्हे असे म्हणताना मात्र भाजपतर्फे संघाचा अजेन्डा चालू ठेवला.

रामजन्मभूमीचा प्रश्न मंडलच्या आधी नवा नव्हता. तो आधीपासूनच होता, जरी मधल्या काळात निद्रीस्त झाला असला तरी. तो परत जागृत होण्याचे कारण हे शहाबानो प्रकरणात अल्पसंख्यांकाचे लांगुलचालन करत जी घटनादुरूस्ती करून सर्वोच्च न्यायालयाला देखील कमी पणा आणताना काही वाटले नव्हते, ते होते.

भारतीय राजकारणातील बदलेल्या परीस्थीत संघाने नेहमीच धरसोड भुमीका घेतली आहे.
उदाहरण दिल्यास समजेल की यात तथ्य किती आहे. ४२ च्या आंदोलनात करा अथवा मरा म्हणताना गांधीजींनी स्वत:ची भुमिका बदलली असे म्हणतात. वास्तवीक ती परिस्थितीनुरूप होती असे म्हणायला हवे. तीच कथा कदाचीत आपण उदाहरण दिल्यास स्पष्ट करता येईल. नाहीतर उगाच पोकळ वल्गना आहे.

संघ म्हणजे भाजप नव्हे. संघ म्हणजे विश्वहिन्दु परिषद नव्हे संघ म्हणजे बजरंग दल नव्हे असा प्रत्येक संघटनेशी स्वतःचा संबन्ध नाही असे संघ वारंवार म्हणत असतो. पण मग सम्घ म्हणजे नक्की कोण? असा साहजीक प्रश्न पडतो.
अहो गांधीटोपी घालणारी प्रत्येक व्यक्ती गांधीवादी असते का? (असते असे जरी कोणी म्हणाले तरी ते गांधीवाद किती पाळतात आणि "पुरूष" नाटकात दाखवल्याप्रमाणे आवाज उठवण्याऐवजी, तोंडात कोंबून बंद करायला किती लावतात हा अजूनच वेगळा प्रश्न आहे). विहिंप, बजरंगदल आदी संघटनांपैकी किमान काही (सगळ्याच असतील असे नाही) या संघाच्या सहकार्यातून तयार नक्कीच झाल्या. मात्र त्या स्वतंत्र संघटना आहेत. त्यात अनेक जण किंबहूना बहुतेक जणांनी कधी खाकीचड्डी घातली नाही की "नमस्ते सदा" म्हणले नाही. थोडक्यात जो शाखास्थानी आला नाही, ध्वजप्रणाम केला नाही तो स्वयंसेवक नाही आणि तशी संस्था म्हणजे संघ ही नाही...कायद्याने नाही असे नाही तर वैचारीक आणि आचारानेपण.

गांधीजी स्वतःला काँग्रेसचे चार आण्याचे सदस्य पण नाही असे म्हणायचे पण त्यांचा प्रभाव काँग्रेसवर होताच की. भाजपा जर चालू करण्यात स्वयंसेवकांनी पुढाकार घेतला तर त्यात संघाच्या वैचारीक छटा दिसल्या तर आश्चर्य वाटण्यासारखे काहीच नाही.

मोदींचे हिटलरी स्टाईलचे हिन्दुत्व कदाचित भावले त्यामुळेच की काय स्वतःचा कट्टर शत्रु असलेल्या संजय गांधींच्या मुलाला पावन ठरवले गेले.
अजूनही मोदी लोकनियुक्त मुख्यमंत्री आहेत. तसेच टाटा-अंबानीसकट त्यांच्या राज्यात आणि सरकारबरोबर धंदा करायला कोणालाही कमीपणा वाटत नाही. आणि सगळ्यात महत्वाचे, गेली पाच+ वर्षे विरुद्ध सरकार केंद्रस्थानी असूनही मोदींच्या विरोधात अजून काहीच आरोपपत्र नाही. हा मुद्दा मांडायचे कारण मोदी बरोबर की चूक हे नसून जे विरोधकांकडूनही सिद्ध झालेले नाही ते होई पर्यंत हिटलर वगैरे म्हणणे अयोग्य वाटते. संजय गांधी जरी कट्टर शत्रू होता तरी मनेका गांधी या अनेक वर्षे भाजपात आहेत आणि मंत्रीही होत्या. तरी देखील राहून राहून एक वाटते की जेंव्हा आपण अजूनही त्याचे आई-बाप काढून मुलाची ओळख करावी का? कुठेतरी आपण घराणेशाहीत रमून जातो...

भाजप सत्तेत असताना बरेच पाणी पुलाखालून वाहून गेले. संघाच्या बर्‍याच स्वयंसेवकानी सत्तेची चव नव्याने चाखली. पण संघाला अजूनही स्वत:ची नक्की अशी ध्येय धोरणे ठरवता अली नाहीत.

संघाच्या बर्‍याच स्वयंसेवकांनी सत्तेची चव चाखली असेल पण जे स्वयंसेवक सतेत गेले त्यांना संघात काहीच दायीत्व राहीलेले नव्हते. संघाचे ध्येयधोरण म्हणाल तर एकच राष्ट्राला परमवैभव प्राप्त करून देण्यासाठी संघटन करणे आणि त्यासाठी कार्यकर्ता निर्माण करून तो राष्ट्रप्रवाहात सोडून देणे. त्यापासून ते कधीच ढळले नाहीत. आणि हा काय प्रकार आहे हे कधी त्याचा अनुभव जाउंदेत पण अभ्यास न केलेल्याला समजले नाही...

कधी सोनियाना विरोध कर त्यासाठी स्वतःचे मुंडण करु असे आक्रस्तळेपणे सांगून हसे करुन घे.

असे विधान सुषमा स्वराज यांनी केले होते. रा.स्व.संघ ही जन्मापासून केवळ "पुरूषांची" संघटना होती/आहे. त्यात सुषमा स्वराज नव्हत्या...

मध्यन्तरी पाकिस्तानात जाऊन अडवाणीनी जीनांची स्तुती केली. त्यावरही संघाने मौन राखले. जसवंतसिंगानी जीनांवर काहितरी लिहिले आणि अचानक खळबळ उडाली. संघाच्या नेत्याना( स्वयंसेवकाना) साक्षात्कार झाला आणि ते दोन वेगवेगळ्या बाजूने बोलु लागले.

बातम्या पाहील्यातर यात तथ्य नाही हे समजेल.... आत्ताच्या बातम्यात तर माजी सरसंघचालक काय म्हणाले हे वाचले नसेल तरच आश्चर्य...

संघाची नक्की ध्येयधोरणे काय ही स्वयंसेवकानाच आता कळेनासे झाले आहे.

याला काही आधार नसावा. कारण जर ध्येयधोरणे समजत नसतील तर स्वयंसेवक संघापासून फारकत घेतील. तशी ते घेताना दिसत नाहीत.

संघ ही संघटना कशासाठी हे सर्व सामान्य लोकाना कळत नाही. त्यामुळे नवे प्रभावी स्वयंसेवक तयार होत नाहीत.

या दोन्ही वाक्यांचा एकमेकांशी संबंध नाही. संघ संघटना काय आहे हे मला सामान्य असून आणि (लहानपणी कधीपण न जाता) अभ्यास, निरीक्क्षण करून समजू शकते. ते जर इतरांना समजू शकले नाही तर एकतर आधीच डोक्यात काहीतरी आहे तसेच संघातील ज्या व्यक्तींशी संबंध आला त्या हे सांगायला कमी पडल्या असा अर्थ होऊ शकतो. "त्यामुळे नवे प्रभावी स्वयंसेवक तयार होत नाहीत" या वाक्यातून पुर्वीचे स्वयंसेवक प्रभावी होते असे आपल्याला म्हणायचे आहे असे दिसते. चांगले आहे... बाकी आत्ताची काळजी करू नये, अनेकजण प्रभावी आहेत. पण ते प्रसिद्धीसाठी काम करत नसल्याने एकतर माध्यमांमधे दिसत नाहीत आणि त्यांच्यावर टिका झाली तरी ते खचत नाहीत.

बाकी तेहलका मधील हा लेख काहीतरी सनसनाटी असेल असे वाटले पण त्यातून काहीच उलटसुलट ते लिहू शकलेले नाहीत असे वाटले...एक केवळ संघ भाजपाला झोडपतोय इतकेच काय ते. आता त्यातील किती खरे ठरते त्यावरून तेहलकाची वृत्तपत्रीय आचारसंहीता समजेल नाहीतर नसतेच सनसनाटी आणि कुणाच्या तरी बाजूने कुणाच्या तरी विरुद्ध ओरडणारे इतकेच काय ते...

सध्या आम्ही जहाल आणि मादक पेयाचा आस्वाद घेतो आहोत. सर्वसामान्य नागरीकांच्या वैचारिक दिवाळखोरीकडे नंतर वळू.

बाकी सगळ्यांचे प्रतिसाद त्यांच्या त्यांच्या ख्यातीनुसारच आहेत. (एक्सेप्ट फॉर वनः नीलकांतचा नेहमीचा सौम्यपणा कुठे गेला?)

-- मिसळभोक्ता

संघ ही एक फॅसिस्ट विचारसरणीची संस्था आहे. देशप्रेमाच्या नावाखाली तिरस्काराचे बाळकडू शाखांमधून पाजले जाते. भडक विचारांचे माथेफिरू लोक नेतृत्व सांभाळतात. ज्याला खरोखरंच देशप्रेमासाठी आयुष्य घालवायचे असेल त्याने सैन्यात भरती व्हावे. संघ जात पात मानत नाही असे वरुन म्हणत असला तरी संघाचा प्रभाव एका विशीष्ठ पोट जातीतील लोकांवरच असतो. (कुठल्याही शाखेतील बहुतांश स्वयंसेवक पाहा). आजकाल ग्रामीण भागात जाऊन संख्या वाढवण्यासाठी बहुजन समाजातील लोकांनाही भरती केले जात असले तरी ह्यांचा मूळ उद्देश (हिडन अजेंडा) हा वर्णव्यवस्थेवर आधारीत समाज उभा करणे हाच आहे.

श्री. निमित्तमात्र
१ फॅसिस्टची व्याख्या करता कां जरा ? म्हणजे निदान सगळ्यांना कळेल कि तुमच्या मते फॅसिस्ट कुणाला म्हणतात ?
२. आणि संघामध्ये फॅसिझम कसा आहे, ते ही सांगा - उदाहरणासकट.
३. संघाचा हा जो काही 'हिडन अजेंडा' आहे तो तुम्ही कुठे वाचलात ?
जर तसे तुमच्या विचारातून आलेले असेल तर त्या विचारांना काय 'बेस' आहे ते सांगा.

उत्सुकतेपोटी संघाची वेबसाईट बघितली.तेथून...

Who can become a member of RSS?
Any Hindu male can become member of RSS.

संघाने त्यांचे हे धोरण बदलले पाहिजे असे माझे बिलकूल म्हणणं नाहीय..
फक्त मला हे विशेष वाटल्याने (आणि आधी माहित नसल्याने) इथे सांगतोय.

अभ्यंकर
संघ पुरुषांकरीताच आहे. महिलांसाठी राष्ट्रसेविका समिती आहे.
दुसरे म्हणजे " हिंदूची व्याख्या अशी आहे कि, हिंदुस्थानात जो राहतो तो हिंदू " मग त्यात भारतातले मुस्लीम, ख्रिश्चन आणि इतर सगळे येतात.

सन्घाची समाजसेवा........ :)

[edit] Allegations by Leftist groups and rejection of charges by UK Charity commissioner
A group by name "Campaign to Stop Funding Hate" (SFH), a front for the Forum of Indian Leftists (FOIL)[89] , had accused that affiliates of the RSS had raised millions of dollars for 'relief and development work' in India and that the funds had been misused and channeled to many RSS activities, allegedly through a US based organization called the "India Development and Relief Fund" (IDRF)and other organisations[90]. The IDRF responded to these charges as "untenable and made by communist activists"[91]. The charges were investigated by the UK Charity Commissioner who after the investigations, expressed "satisfaction" at the handling of the funds by the Sangh. The Commission said that its investigations showed that all the money collected and spent could be accounted for and that "trustees have taken sufficient steps to ensure that funds have been applied in accordance with the appeal." It rejected allegations of misuse of funds[92].

[edit] Defamation case against journalist for false allegations
On January 15 2000, a daily, 'The Statesman' carried a story about the RSS by A G Noorani, which depicted the RSS as the killer of Gandhi[93]. Subsequently the Delhi unit of the RSS filed a criminal case of defamation against author of the article A G Noorani along with the cartoonist and the Managing Director of the publishing house. When two of the accused did not respond to the Court summons, non-bailable warrants were issued in their name by the Court[14]. On February 25,2002, Noorani wrote an unconditional apology to the court in which he regretted writing the defamatory article against the RSS. On March 3, 2002, 'The Statesman' also published an apology regretting the publication of the said article.[94

सन्दर्भ :

http://en.wikipedia.org/wiki/Rashtriya_Swayamsevak_Sangh

कुठल्याही विवाद्य गोष्टींमध्ये " संघाचा हात आहे " असे समीकरण अनेक वर्षांपासून मांडले जात आहे. त्यात कितपत तथ्य असते ते कुणास ठाऊक, पण त्यामुळे मने / मते बिघडवणारी चर्चा थांबते. संघाने असल्या गोष्टीना कधी भीकच घातली नाही. कारण 'संघाचा तथाकथित हात असणे' कधीही, कुठेही सिध्द झालेले नाही.

संघाबद्दलच्या ह्या तिखटजाल चर्चेमध्येसुध्दा संघाचाच हात असावा असे ( परंपरेनुसार ) विधान करणे सहज शक्य आहे. ते केले म्हणजे कदाचित चर्चा थांबेल.

विकास शेठ तुम्हारा पुरा प्रतिसादच चुक्याच.
तुम कायकु इदर गीता पढ रहेला है?

अनाडि.

अब्दुल नारायण डिसुझा.

नमस्कार ,
फारच सुन्दर लेख . योगायोगाने मला देखील सन्घाबद्द्ल काही दिवस आधी विशेष माहिती मिलाली .दुर्दैवाने चान्गली बाजु कधी समोर येत नाही .सदर लेखाबद्दल अभिनन्दन !!!!

विजुभाऊ
यांनी महत्त्वाच्या विषयाला हात घातला आहे. उद्याच्या लोकसभा निवडणूकीत काय होइल. दिल्ली अभी एक साल दूर है.

पण
यंग आणि डायनॅमिक मनमोहनसिंग यांनी 'बचेंगे तो और भी लढेंगे' म्हटले आहे.

असो
भाजप बाबत म्हणाल तर ते कुणालाही आपलसं करु शकतात. रेखाताई पुरुषोत्तम खेडेकर किंवा
कलमाडींनाही पाठिंबा देऊ शकतात. ते फार व्यापक आणि मनाने उदार लोक आहेत.

कलमाडींना पाठिंबा दिला होता तेव्हा यांचे कलमाडीप्रेम उतू जात होते.

पुणेकर याबाबत अधिक सांगू शकतील !

>>> कलमाडींना पाठिंबा दिला होता तेव्हा यांचे कलमाडीप्रेम उतू जात होते.

शरद पवारांशी झालेल्या मतभेदांमुळे कलमाडीला १९९७ मध्ये काँग्रेसमधून बाहेर पडावे लागले होते. १९९७ मध्ये गुजराल सरकारच पाठिंबा काँग्रेसने काढून घेतल्यावर कलमाडीने काँग्रेसचे तब्बल ४० खासदार आपल्या बाजूला जमवून वाजपेयींचे सरकार आणण्याचा प्रयत्न केला होता. परंतु पक्षांतरबंदी कायदा व २७३ चा आकडा गाठण्यासाठी अजून काही खासदार कमी पडल्याने तो प्रयत्न फसला. नंतर मार्च १९९८ मधल्या लोकसभा निवडणुकीत कलमाडीने अपक्ष उमेदवार म्हणून अर्ज भरला. सरकार स्थापन करण्याचे भाजपचे प्रयत्न १९९६ मध्ये फसले होते कारण खासदारांची संख्या कमी होती. आपल्याला पाठिंबा देणार्‍या खासदारांची संख्या वाढावी म्हणून स्थानिक भाजप नेत्यांचा व संघाचा विरोध असतानासुद्धा वाजपेयींनी पुण्यातून भाजप उमेदवार न देता कलमाडीला पाठिंबा दिला होता.

गुरुजी
डू नॉट मेक राँग अ‍ॅजंप्शन्स
एवढच म्हणेन

>> भाजप हा संघपरिवारचा बॅड बॉय आहे

बाकी भाजप माहीत नाही
पण पुण्यापुरते म्हणायचे तर ते मनाने अतिशय उदार असल्याने
कुणालाही आपलेसे करु शकतात.

बा द वे

साठ खासदार एकत्र केले होते(?)
अहो ५४ खासदारवाले देवीगौडा पंतप्रधान होतात
मग साठ खासदारवाला स्वतःच पी एम झाला नसता का

आज पवारसाहेबांच्या पक्षाचा आकडा ११ च्या वर जात नाही
तेव्हा ६० खासदार यावर विश्वास ठेवणे अवघड आहे.

भर सभेत अटलजींच्या तोंडून सुरुवातीला कलमाडी नव्हे तर धर्माधिकारींचे नाव बाहेर पडते
आणि सगळी खेळी उघडी पडते.

त्या वेळचे काही युक्तिवाद पहा
१. स्वतःच्या मुलावर काय कुणीही प्रेम करेल ? दुसर्‍याच्या मुलावर प्रेम करायला मोठं मन लागतं
२. आपद्धर्म आहे
३. घराला आग लागली आहे शुद्ध पाण्याचा आग्रह कशाला ? गटारातील पाणीही चालेल.

या सगळ्या आत्मघातकी प्रचाराचा उलटा परीणाम झाला
त्यात धर्माधिकारींनी चालवलेली मोहीम.
अनेकांनी त्यांना मत दिले नाही तरी

कुठला उमेदवार नको हे त्यांच्यामुळे मनाशी स्पष्ट झाले
आणि मग नकोशा उमेदवाराला कोण पाडू शकेल त्याच्या पारड्यात मत टाकले गेले

नव्वद हजाराने पराभव झाला तेव्हा या लोकांचा आनंद गगनात मावेना.

पुढे चालु द्या.

हा धागा राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाविषयी असल्यामुळे पुरुष विभागात आहे असं समजावं का? तसं असेल तर इथे प्रतिसाद लिहू दिल्याबद्दल धागालेखक श्री. विजुभाऊ आणि अन्य पुरुष आयडींचे मी आभार मानते.

> मी लिहिले त्यात नक्की कोणते असम्पशन आहे आणि, असल्यास, त्यातले कोणते राँग आहे?
श्रीगुरुजी

कुणीतरी स्थानिक पातळीवर कलमाडींशी समेट केला.
त्यासाठी अटलजींचे नाव वापरले आणि साठ खासदार इ. गोष्टी सांगितल्या

या त्या गोष्टी

श्रीगुरुजी

> यात असम्प्शन कोणते आहे व असल्यास त्यात काय राँग आहे ?
यात केवळ माझे अंदाज नव्हे प्रत्यक्ष घडलेल्या गोष्टी लिहिल्या आहेत. पुन्हा वाचा म्हणजे कळेल

> "हिटलरचा नाश करायला मला सैतानाची मदत सुद्धा चालेल"
धिस इज नॉट अ‍ॅप्लिकेबल हियर ना !

बा द वे
तुमच्यासाठी या सगळ्या गोष्टी ऐकीव दिसताहेत हे उघड आहे

>>> तुमच्यासाठी या सगळ्या गोष्टी ऐकीव दिसताहेत हे उघड आहे

तुम्ही स्वतःची अशी (गैर)समजूत करून घेण्यास माझी अजिबात हरकत नाही.

रास्वस हा कायमच स्फोटक विषय आहे. इतके समाजकार्य, शिस्तपालनाची आवड, संघटन वगैरे अनेक चांगल्या बाबींचा एककल्ली विचारसरणीने केलेला चुथडा म्हणजे रास्वसं. मुसलमान द्वेष, गुजरात दंगलीच्यावेळी मतदार याद्या वापरुन मुसलमानांची घरे शोधण्याचा केलेला घॄणास्पद वापर, ओरिसातल्या ख्रिश्चनांविरुद्ध केलेल्या दंगली , हिटलर सारख्या लोकांचे आदर्श आणि त्यायोगे येणारे हिंसेचे आकर्षण इ.इ. अनेक गोष्टी शाखा/संघ इत्यादींपासुन दूर रहाणेच चांगले मानायला लावतात.

संघ परीवाराला आपल्या निष्ठा अर्पण केलेल्यांना दुसरी बाजू मांडली की राग येणे स्वाभाविक आहे. मग कुणाला तो प्रोपागंडा वाटेल कुणाला खोटारडे पणा. पण ज्यांना तटस्थ वृत्तीने विचार केल्यास संघ परीवाराची ही दुसरी बाजू कुणाच्याही लक्षात येईल.

संघ परीवाराला मुसलमान/ख्रिश्चन धर्मांविषयी प्रतिकुल मते आहेत हे कुणीही शाखा अटेंड केलेला किंवा अ‍ॅक्टीव संघ कार्यकर्त्याच्या संपर्कात आलेला सांगू शकेल. त्यासाठी ओरिसा दंगलींचे दाखले, नानावटी रिपोर्ट, किंवा संघ परीवारातल्या बाबू बजरंगीचे कारनामे असले संदर्भ द्यायची काही गरज नाही.

संघाला कायमच हिटलर सारख्यांचे आकर्षण होते/आहे हे ही छुपे रहस्य नाही. माधव गोळवलकरांचे त्यावरील विवेचन प्रसिद्ध आहेच. शिवाय अनेक लेखकांनी नाझीझम/फॅसीझमशी संघाच्या विचारसरणीशी केलेली तुलना बिनबुडाची म्हणून उडवुन लावण्याइतकी पोकळ नाही. (संघनिष्ठांना मात्र ती तशीच जाणवणार कारण त्यांचा उघड बायस)

अर्थात त्यामुळे संघाने केलेले समाजकार्य (विशेषतः नैसर्गिक आपत्ती प्रसंगी) आणि त्यांचे चांगले गुण नाहिसे होत नाहीत जे मी ही माझ्या प्रतिसादात नाकारलेले नाहीत.