शिवाजी महाराजांचे बसरबरचे पहिले नौकानयन - भाग १

सुंदर.
आकर्षक मांडणी आणि सादरीकरण आवडले.

ओकसाहेब,

लेख वाचतांना तुमचे परिश्रम व व्यासंग ठायीठायी जाणवतो. दंडवत घ्यावा!

आपला नम्र,
-नाठाळ नठ्या

लेख आवडला.
लेख माले साठी शुभेच्छा.
पु.ले.शु.

खूप छान आवडले,

पू भा प्र,

अनिरुद्ध

"बोटिवर शिजवलेले भात आणी सागूची नवी चव"
यातला "सागू" म्हणजे नक्की काय ?

मस्तच.
व्यासंग व मांडणी यांसाठी
🙏

शिवाजी महाराजांच्या आयुष्यातील हि एकमेव सागरी मोहीम, कदाचित या मोहीमेत त्रास झाल्यामुळे शिवाजी महाराजांनी त्यानंनतर सागरी मोहीम केल्याचे आढळत नाही. या मोहीमेची योजना अतिशय बारकाईने केली असणार. एकतर महाराष्ट्र , कर्नाटकाच्या सागर किनारपट्टोवर इंग्रज, पोर्तुगीज, फ्रेंच ( मालवण येथे फ्रेंच वखार होती ) आणि वेंगुर्ल्याचे डच अशा चारही सागरी सत्ता आणि पर्यायने शत्रु होते, समुद्रावरुन प्रवास करताना त्यांना कार्ताझ द्यावा लागे. इथे त्यांनी शिवाजी महाराजांकडून कोणताही कार्ताज घेतलेला दिसत नाही. इथे शिवाजी महाराजांची या युरोपियान सत्तांनी घेतलेली दहशत लक्षात येते.
मात्र या मोहीमेसाठी आवश्यक नियोजन खुप बारकाईने केलेले असणार. एकतर जेव्हा गुराबे रात्री किनार्यावर मुक्काम करतील तेव्हा कोठे मुक्काम करायचा तिथली सुरक्षा नेमकी कशी आखली असणार हे महत्वाचे आहे. तसेच जरी महाराजांचे सागरी दल समुद्रातून प्रवास करत असले तरी पायदळ आणि घोडदळ भुमार्गे महाराजांच्या नौदलाला समांतर जमीनमार्गे प्रवास करत असणार. त्यांचे एकमेकांशी सहसंपर्क कसा साधला असणार हे कुतुहल वाढवणारे आहे. कारण दोन्ही मार्गे प्रवास करताना वेगवेगळ्या अडचणींना तोंड द्यावे लागणार. तरीही दोन्ही दले एकाच वेळी मुक्कामाला पोहचणे गरजेचे आहे. यावर अधीक चर्चा झाली किंवा काही माहीती पुढे आली तर या मोहीमेवर अधीक प्रकाश पडेल.

हा इतिहास फारसा माहीत नाहीये, आपण जे लिहिताय ते स्तुत्य आहे.

उत्तम मांडणी जमलेली आहे.