मराठी कुठं बोलावं..

मिपा वर स्वागत आहे...

अजून एक प्रश्न: मराठी-अमराठी लोक एकत्र असताना कोणती भाषा वापरावी? कार्यालयात ( मराठीत ऑफिस ) असलातर कार्यलयीन भाषा अन्यथा तुम्हाला जी बोलावीशी वाटते ती.

पुलेशु

खरंतर हे झाल्यावर फ़ार चिडचिड झाली होती आणि लै शिव्या हासडायची इच्छा होत होती पण आम्ही "टकलावर अजून रुळते अदृश्य लांबशी शेंडी" या पंथातले म्हणून आवरतं घेतलं..

हा हा हा !! आहो हासडा की बिंधास्त .. आपला फुल्ल बॅकप आहे तुम्हाला !! मानसिक शांतता मिळणं महत्वाचं .. बाकी दुनिया फाट्यावर .. काय ?

असो .. लेख वाचला ! तुम्हचा प्रॉब्लेम कळला ! पण तुम्ही जे वागताय यात काही वावगं नाही ! आहो अमराठी लोकांना (आणि काही मराठींनाही) राज ठाकरे दिसतो तो हिंदी वृत्तवाहिन्यांच्या चष्म्यातून. त्यात ह्यांना सत्य जाणन्याची गरज कुठे भासते? ते बसतात बापडे ह्या गोष्टीला केवळ राजकारण समजुन शिव्या देत.

आपण आपल्या मार्गाने चालायचं .. हो पण कॉमन ठिकाणी कॉमन भाषा वापरावी :) विनाकारण हट्ट चुकीचाच असतो !!
बाकी स्वाभिमानी असलंच पाहिजे.

- टारझन

कार्यालयाबाहेर: जमेलं तेवढ मराठीत बोला.. विषेशतः कोट्या करताना मराठी वापरावीच लागणार ना? मराठी माणसं एकमेकांशी हिंदीत नाही बोलली तरी खुप..

मात्र सारासार विचार करुनच भाषा निवडा, ....
उगाच नंतर समजत नाही यावरुन नंतर लफडी नकोत ...

-----
सौरभ :)

जिथे वापरता येईल तिथे मराठी वापरा!

भारत सरकारच्या कामकाजाची भाषा असल्याने, बॉलीवुडमुळे आणि बर्‍यापैकी जास्त लोकांना हिंदी समजत असल्याने हे लोक प्रादेशिक भाषा शिकत नाहीत आणि वर लेक्चर देत बसतात..

मी चार लोकांमध्ये बोलत असताना जी भाषा चौघांना समजेल त्या भाषेत बोलतो (अर्थात अशी एक भाषा नसेल तर आम्ही संभाषण करुच शकणार नाही).

मराठी माणसाशी(एकास-एक संवाद) बोलताना मराठीतच सहाजीकपणे बोलतो. (महाराष्ट्राबाहेरही). उत्तर भारतीयांशी हींदीत आणि दाक्षिण्यात्यांशी इंग्रजीत बोलतो. अर्थात (इनफॉर्मल)कट्टया वगैरे मध्ये चालतं प्रादेशीक भाषा पण तरी शक्य तेवढं टाळतो. मलाही चार दाक्षिणात्य टाळकी मी बरोबर असताना त्यांच्या भाषेत बोलायला लागली की कंटाळा येतोच की.

आजूबाजूला मराठी असतील तर मराठीच वापरा.
शेपुटघाल्या मराठी जनांची पर्वा करू नका.

एक किस्सा : मला काहीतरी वस्तू विकत हवी होती. एका दुकानात मुस्लीम दुकानदार होता. तो हिंदीत मी मराठीत. बरे तो काही हिंदी भाषिक नव्हता. येथेच जन्माला आला होता. तरीही तो मराठीचा शब्दही बोलत नव्हता. तो वस्तूची किंमत पंचविस रुपये सांगत होता.

"काय रे ही वस्तू पंचेचाळीस रुपयांना देतोस का?", मी म्हटले.
तर तो म्हणाला, "पैतालीस नही पच्चीस रुपये की है". मी म्हटले, "(अरे चोरा), तुला मराठीतील पंचेचाळीस समजते, बाकी पैशाची भाषा समजते, अन बाकी मराठी येत नाही काय रे? ".

मी मराठी बोलणार्‍याच्याच दुकानातूनच वस्तू घेईन अशी धमकी त्याला दिली व वस्तू विकत न घेता दुकानातून बाहेर पडलो.

थोडक्यात पैशाची आर्थीक कोंडी केली की मराठी न समजण्याचा आव आणणारेही मराठी बोलू लागतात.
------------------------

डायबेटीस विरुद्ध लढा

पासानभेद बिहारी - मराठीचा पुरस्कार करी

मिपावर स्वागत!
मी तरी, अमराठी ग्रुपमध्ये हिंदी भाषेतच बोलते. पण मराठी व्यक्तीशी मराठीतच बोलते.. मग ती स्थळ, वेळ- काळ काहिही असो.
- प्राजक्ता
http://www.praaju.com/

भाषा ही गौण आहे. आपापसातला संवाद महत्वाचा आहे. जो काही जणांना शब्दावाचून सुध्दा जमतो. तरी भाषेचा दुराग्रह धरु नये.
तुमच्या केसमधे तुम्ही मराठीतून विनोद केलात ही काही चूक नाही. पण इतरांना तो समजला नाही तर तो त्यांना त्यांच्या भाषेत समजाऊन सांगण्यात काही कमीपणा आहे असे मला वाटत नाही. पण त्याऐवजी वाद घालणे व त्यातून राज ठाकरेचा नामनिर्देश करणे हे गैर आहे.
तुम्हाला तुमची मैत्री जवळची वाटते का मराठी अस्मिता यावर सारे अवलंबून आहे.

हर शख्सको अपना बनाके देख लिया
मिलेंगे ना किसीसे ये दिलमें ठानी है|

हिंदी भाषीकाना एकतर भाषेचा माज असतो. दुसरे म्हणजे माझी भाषा सर्वाना समजलीच पाहिजे असे ते महाराष्ट्रात असताना आग्राह धरतात. त्याना काही सांगायला गेले की ते म्हणतात की हिंदी ही राष्ट्र भाषा आहे. खरे तर घटनेत कुठेही हिंदी ही एकमेव राष्ट्र भाषा आहे असे म्हंटलेले नाही.
हेच हिंदी भैय्ये कर्नाटकात्/तमीळनाडूत गेले की शेपुट घालतात.
हिंदीभाषीकानी जर तुम्हाला म्हंटले के एत्याना मराठी समजत नाही तर त्याना स्पष्ट सांगा की आम्ही मराठी बोललो तरच ती तुम्हाला कळायला लागेल अन्यथा हिंदी काय तुम्हाला येतेच की आता मराठी शिका.....

हेच हिंदी भैय्ये कर्नाटकात्/तमीळनाडूत गेले की शेपुट घालतात.
अय्यो इजुभाव तुम बराबर बोलाजी...
मराठी लोक महाराष्ट्रा मे रेहेके हिंदी बोल सकता है ,तो हिंदी लोक महाराष्ट्रा मे रेहकर मराठी क्यों बोल सकता नय जी ?

(अण्णा)
मदनबाण.....

Love is life. And if you miss love, you miss life.
Leo Buscaglia

हा प्रश्नच चुकीचा आहे. महाराष्ट्रात आहात ना, मग १००% टक्के मराठी बोला. जळी, स्थळी, काष्ठी, पाषाणी मराठीच बोला.

कोणत्याही कारणाने का होईना, आपल्या राष्ट्रात पोट भरण्यासाठी आलेल्या महाभागांना, मराठी शिकायला प्रोत्साहन द्या. त्यांना आग्रह करुन मराठीचा वापर करायला लावा. त्यांच्याशी बोलताना तुम्ही किंवा तुमच्या ग्रुपने ऐक्य दाखवुन फक्त मराठीतच बोला. आहे का शक्य?
मराठी माणुस एकजुटीने राहु शकतो का, उत्तर नाही!! असे का? विचार करा..बाहेरुन आलेला माणुस तुमच्या घरात बसुन तुम्हाला शहाणपणा कसा शिकवु शकतो?

वास्तवीक हे सगळे खुप आधीच व्हायला हवे होते.. पण नेहमी डॉक्टर शिवाजीची वाट बघणार्‍या आपण मराठी लोकांना हा हिंदी कॅन्सर तिसर्‍या पायरीपर्यंत पोचुन आपल्याच गळ्याशी आलाय याची जाणीव नव्हती आणि नाही.

ऑपरेशन म्हणजे वेदना आल्याच, त्यात काही आप्तपण भरडले जाणार, पण म्हणुन ऑपरेशन नाही केलेतर जीव जाईल.

तेव्हा तुम्ही ठरवा काय करायचे ते..

मी मराठी (जातीचा गुज्जु असलो तरी)
आम्ही हिंदूत्ववादी !! आमची शाखा कुठेही नाही..

'मराठी मंडळ कहीं लेके जाओ' असे कोणी मला म्हटले असते तर मलाही आवडले असते असे वाटत नाही. पण चांगल्या मैत्रिणीने म्हटले तर टपली मारल्याइतपतच वाटेल. पण मैत्रिणीनेही उत्स्फूर्त बोलणे समजून घ्यावे अशी अपेक्षा असेल. अर्थात तसे असले तरी असे बोलणे लगेच भाषांतर करून सांगावे, हे शिष्टाचाराला धरून आहे (अर्थात टपली मारण्याआधी तुमच्या मैत्रिणीने वेळ असला दिला तर! एरवी माझे मत एखाद्याच्या आगाऊपणाला तसेच आगाऊपणे उत्तर दिले तर काही हरकत नाही असे आहे! फक्त ते करताना आपण तारेवरची कसरत करत आहोत हे जमल्यास लक्षात ठेवावे.).

का कुणास ठाऊक, पण आमच्या पुण्यात रिक्षावाले, भाजीवाले, बसवाहक, दुकानदार वगैरे आम्ही मराठी नाही हे गॄहित धरून आमच्याशी आपापल्या मगदुरानुसार हिंदी किंवा इंग्रजीत बोलू लागतात. आम्ही मराठीत जबाब देतो आहोत, हेही त्यांच्या लक्षात येत नाही. जोपर्यंत आम्हाला आमच्याच बांधवांकडून अशी वागणूक मिळत राहील (आणि तीही पुण्यातल्या पेठांमध्ये! जगबुडी म्हणतात, ती हीच असावी) तोपर्यंत आम्ही सर्वांच्या नाकांवर टिच्चून मराठीचाच धोशा लावण्याचा पण केला आहे.

अवांतर सूचना: कार्यालयातले आमचे सहकारी आम्हांस भिऊन असतात, असे ऐकतो. त्यामुळे कार्यालयात आपला दरारा पसरविणे हाही आपल्या समस्येवरचा एक उपाय असू शकेल. अर्थात त्याची किंमत मोजावयाची तयारीही ठेवावी लागते, हे सूज्ञांस सांगणे न लगे.

- चिंतातुर जंतू :S
"तेज रवीचे फुकट सांडते उजाड माळावर उघड्या |
उधळणूक ती बघवत नाही " "डोळे फोडुनि घेच गड्या" ||

आपला गोंधळ किंवा दोलनामय परिस्थिती समजली.
तसे पहायला गेले तर अत्यंत गोंधळात टाकणारे हे मुद्दे आहेत पण आपण जर काहीतरी पक्के ठरवुन त्याप्रमाणे वागलो तर असा वाद होणार नाही.

१. भारताच्या किंवा जगाच्या कोणत्याही भागात आपली मातॄभाषा असणार्‍या व्यक्तीशी त्याच मातॄभाषेत बोलणे ह्यात आक्षेप घेण्यासारखे काही नाही. जरी विषमभाषिक ग्रुपमध्ये चर्चा करताना एखादी "कॉमन भाषा" असावी हा जरी संतेक असला तरी तो प्रमाण मानायचे कारण नाही. आपण जोवर अमराठी माणसाला हेकेखोरपणे " तुच मराठीत बोल" असे सुनावत नाही तोवर कुणी आक्षेप घेण्याचे कारण नाही.
इतर मराठी व्यक्तीशी मी कुठल्या भाषेत बोलावे हा केवळ माझाच वैयक्तिक प्रश्न आहे.
उदा : मी कर्नाटकात असताना जरी मिटिंग असली तरी बरेच सहकारी अनावधानाने त्यांच्या मातृभाषेत ( कन्नड, तेलगु अथवा तमिळ ) बोलतात. जोवर हे कार्यालयिन कामकाजाशी निगडित नसते तोवर मला आक्षेप घेण्याचे काहीच कारण नाही, मात्र कामासंबंधी व्यवहार मात्र "इंग्रजीत" व्हावेत असा माझा आग्रह असतो.
कार्यालयिन कामकाज समजावे म्हणुन आजवर कुठल्या सहकार्‍याने मला लोकल भाषा शिकण्याचा आग्रह प्रत्यक्षपणे अथवा अप्रत्यक्षपणे केल्याचे आठवत नाही. मात्र त्यांच्याशी मॅच-अप होण्यासाठी मी कामापुरती कन्नड शिकुन घेतली आहे ( समजण्यापुरती, बोलणे नाही ) हे समजण्यासारखे आहे. ह्या सक्ती मात्र चालणार नाही.

२. जर तुम्ही भारताबाहेत गेलात तर बहुसंख्य ( किंवा अलमोस्ट सगळेच ) व्यवहार हे त्यांच्या मातृभाषात चालतात. मग असे असताना आपणच नेहमी आपल्या मातॄभाषेला "तिलांजली" देण्याचे कारण नाही. कारण मातॄभाषेच्या इश्श्युमुळे आज जर्मनी अथवा जपानमधली आंतरराष्ट्रिय गुंतवणुक धोक्यात आली आहे असे वाचल्याचे मला तरी स्मरत नाहीत.
इथे जरी कार्यालयिन भाषात "इंग्रजी" चा समावेश असला तरी प्रामुख्याने ( किंवा कटाक्षाने ) जर्मन / जापनिज वापरली जाते.

३. आता मुद्दा आहे तो "राज ठाकरे" ह्यांना सपोर्ट करण्याचा.
वैयक्तिकरित्या तुमचे ह्या व्यक्तीबद्दल काहीही मत असले तरी जशी ह्या माणसाची ( व पर्यायाने समस्त मराठी जनांची ) इमेज बाहेरच्या जगात मिडियाने प्रोजेक्ट केली आहे ते स्मरुन शक्य त्या वेळी ह्या राज ठाकरेची बाजु मांडण्याचा प्रयत्न करावा.
लक्षात ठेवा जेव्हा हे अमराठी लोक राज ठाकरेला शिव्या देतात तेव्हा अप्रत्यक्षपणे "मराठी माणसाला, संस्कॄतीला" नावे ठेवण्याचा ह्यांचा अप्रत्यक्ष हेतु असतो. तेव्हा आपल्या "मल्टिलँग्वेज ग्रुपमध्ये" त्यांच्याबरोबर सामिल होऊन राज ठाकरेला शिव्या घालुन आपली सेक्युलरपणाची इमेज मिरवण्यापेक्षा "राज ठाकरेचे बरोबर मुद्दे व्यवस्थितपणे मांडण्याचा प्रयत्न करावा". ४ मित्रांनी कौतुक करावे अथवा ग्रुपमध्ये वेगळे पडु ह्या भितीपोटी जर तुम्हीही शिव्या घालत असाल तर ह्यासारखे दुसरे पाप नाही/
माझा स्वतःचा वैयक्तिक अनुभव असाच आहे.
मी कित्येक जणांना ( कन्नडिगा, तमिळियन्स, युपी बिहारी अथवा बंगाली ) जणांना "राज ठाकरेचे काय बरोबर आहे व काय चुकते आहे व मी त्याला कशासाठी सपोर्ट करतो " हे व्यवस्थितपणे पटवुन दिल्याने आज आमच्याच त्या मुद्द्यांवरुन कधीच वाद होत नाहीत.
प्रश्न फक्त आपल्या निगोशियेशन पावरचा आहे.

४. अजुन एक आक्षेप असतो तो "जय महाराष्ट्र" म्हणण्यावर.
मला प्रारंभी बराच त्रास झाला की तुम्ही देशापेक्षा स्वतःला जास्त भारी समजता वगैरे वाक्यांचा. मात्र जेव्हा मी व्यवस्थितपणे "जय महाराष्ट्रः म्हणण्यामाची भुमिका पटवुन दिली तेव्हापासुन मात्र कधीच वाद झाला नाही.
मी जेव्हा "जय महाराष्ट्र" असे म्हणतो तेव्हा मला महाराष्ट्राबद्दल प्रखर अभिमान असतो पण त्याच वेळी मला इतर प्रदेशांबद्दल कधीच आकस नसतो व मला "जय बंगाल, जय कर्नाटका, जय आंध्रा " म्हणायला काहिच आक्षेप नसतो हे जेव्हा त्यांना समजले तेव्हा ते ही कधीकधी गमतीने माझ्याबरोबर "जय महाराष्ट्र" म्हणतात.

कधीमधी ऑफिसातुन निघताना सर्वांना "बाय बाय" च्या ऐवजी गमतीने "जय महाराष्ट्र" ची साद देतो तेव्हा त्याला प्रत्युत्तरही तसेच म्हणजे "जय महाराष्ट्र" असेच मिळते. एकदा हेतु समजला आणि भुमिका स्पष्ट असली की वाद होत नाहीत.

मात्र जर वादच घालायचा असेल तर मी शक्यतो त्या फंदात पडत नाही, कारण वाद घालण्यासाठी लायक असलेली जनता पाहुनच मग वाद घालावा. ज्याला नुसत्या शिव्याच द्यायच्या आहेत त्याच्यासमोर गीता वाचुन काय फायदा ???

------
छोटा डॉन
... करू नका एवढ्यात चर्चा पराभवाची, रणात आहेत झुंजणारे अजून काही !

हे अमराठी लोक राज ठाकरेला शिव्या देतात तेव्हा अप्रत्यक्षपणे "मराठी माणसाला, संस्कॄतीला" नावे ठेवण्याचा ह्यांचा अप्रत्यक्ष हेतु असतो
येस. मीही घेतलाय हा अनुभव.
राज ठाकरे आणि एकंदरीत मराठी-अमराठी वादावरून आमच्या ग्रूपमधे कायमच वाद-विवाद चालूच असतात. आणि मी राज समर्थक आहे हे आता जवळ-जवळ सगळ्यांना कळल्यामुळे वाद जरा जास्तच रंगतो.
पण वाद कितपत खेचायचा हे कळण्याइतपत सगळेच सुज्ञ असल्यामुळे, आतपर्यंत तरी कधी चर्चेनी सिरियस वळण घेतलेलं नाही.

इथे हैदराबाद मधे माझे दोनच कलीग्स मराठी आहेत आणि त्यांच्याशी
कामाव्यतिरीक्त सगळं संभाषण मराठीतूनच करतो (ग्रूप मधे असलो तरी). हीच गोष्ट तेलगू भाषिक आपापसात बोलताना करतात.

त्यामुळे मराठी-अमराठी आणि राज ठाकरे हे मुद्दे उचलून धरायला काहीच हरकत नाही (तेवढ्यापुरते ग्रूपमधे वेगळे पडलो तर पडलो). हिंदी-इंग्रजी न्युज-चॅनल्सचा प्रभाव एवढा आहे की, आपलं म्हणणं त्यांच्या कितपत गळी उतरेल ही शंकाच असते, पण तेवढ्यासाठी आपण राज-विरोधक आहोत हे भासवण्याची काहीच गरज नाही.

पुन्हा एकदा मराठी-अमराठी वाद (चर्चा!?) !
आता आमच्यासारखे मुढ बाजुने भांडतील कदाचित. जीवनाच्या उन्नतीची चार सोपान चढलेल्यां(बहुतांशी असं वाटणार्‍या)ना पुन्हा मराठी बाण्याविरोधाचे उमाळे/पुळके येतील. चर्चांच्या फैरी झडतील, पायाला माती न लाऊन घेता संगमरवरी सज्जातून जग पाहणार्‍यांकडे वस्तुस्थितीची माहिती नसल्याने अति वैचारिकतेचे डोस पाजण्याची अहमहमिकाही लागु शकेल.......हे सगळं कदाचित!!!

माझ्या मतापुरतं सांगायचं झालं तर :
मी त्या मित्र/मैत्रिणिच्या खांद्यावर हात ठेऊन शांतपणे सांगेन, "आज बोललात, शेवटचं! ह्या महाराष्ट्रात 'मराठी मंडळ' कुठे घेऊन जायचं ते पोटभरु उपर्‍यांनी सांगायची गरज नाही. आपली मैत्री, म्हणुन शांतपणे सांगितलं. विषय संपला."

विषय राज ठाकरे संदर्भात वळाला त्याबद्दल बोलायचे तर ती भाषणे, त्यातील दाखले ह्यांचे संदर्भ नीट लक्षात ठेवावे आणि अशी अडेलतट्टू भुमिका घेणार्‍याला त्यावर उत्तर दे असे सुनवावे.

जर मध्यप्रदेशात चालतं, आसामात चालतं, पंजाबात चालतं, तेलंगणा वेग़ळा मागता येतो तर फक्त मराठी माणूस आणि नेते ह्यांच्यावरच आगपाखड का? हे ही विचारावे.

हे सगळं होऊनही समोरचा आक्रस्ताळेपणा करत असेल तर सरळ त्याच्या कानफटात वाजवावी आणि "जा तुझ्या तिकडं काय काशी करायची ती कर!" असं म्हणून हाकलुन द्यावं.
वैयक्तिक अनुभवाने सांगतो, पहिल्या प्रकारातच बरेचसे सरळ येतात.

--ही मते सर्वस्वी वैयक्तिक आहेत. ह्यावर आम्ही कोणालाही उत्तर देणे लागत नाही.

पुण्यात, महाराष्ट्रात असेल तर मराठीचा आग्रह योग्यच आहे.

मी स्वतः कार्यालयात कार्यालयीन बैठकांमधे इंग्रजी बोलतो आणि इतरांनीही इंग्रजी बोलावे असाच आग्रह धरतो कारण ती माझ्या कार्यालयीन कामकाजाची भाषा आहे. इतरवेळी मी मराठीतच बोलतो - अगदी समोरच्या व्यक्तीला मराठी येत नसले तरी. त्यांना मराठी पुर्ण नाही तरी बरेचसे कळते. फारतर बोलता येत नसले तर ते हिंदी/ इंग्रजीत बोलतात अन मी मराठीत. त्याच वेळी मी त्यांनी महाराष्ट्रात बरेच दिवस रहाण्याची इच्छा असल्यास मराठी लिहिणे, वाचणे, बोलणे शिकावे असा आग्रह धरतो. हाताखाली कर्मचारी घेतानाही जर आवश्यक गुणवत्ता असलेला असलेला मराठी माणुस असल्यास मी त्याला प्राधान्य देतो व गरज पडल्यास मदतही करतो. परंतु गुणवत्ता असुनही केवळ मराठी नाही म्हणुन कुणाला नोकरी नाकारत नाही.

महाराष्ट्र माझे राज्य, मराठी माझी भाषा याचा अभिमान मी अनेकदा व्यक्त करतो ते मी स्वतःला अमराठी लोकांमधला महाराष्ट्राचा अन मराठीचा ब्रँड अँबॅसीडर समजतो असे म्हणुन. मी शक्यतो इतर भाषांची समज असली तरी त्याबाबत आक्षेप घेणे टाळतो अन इतरांनी मराठीबाबत घेतलाच तर चांगला समाचार घेतो.

माझ्या मोबाईलची डायलर ट्युन जय जय महाराष्ट्र ठेवल्याचा मला असा फायदा होतो की हे गाणे ऐकावे लागु नये म्हणुन अनेक अमराठी, विषेशतः हिंदीभाषिक, सहकारी मला फोन करणे टाळतात. त्यामुळे कार्यालयाबाहेर पडल्यावर मला व्यक्तीगत आयुष्य जगता येते.

काही लोकाना खाजवुन खरुज काढायची सवय असते. तसा असतोच एकाद्याचा स्वभाव.त्याला काय उत्तर ते आपल्या डॉनरावानी वर दिलेच आहे.

वेताळ

बिनधास्त बोल गं तू मराठी!

मराठी मित्रमंडळींमध्ये असताना मराठी.......त्यावेळी एखादे इंग्रजी अथवा हिंदी वाक्य वापरले गेले.......चपखल बसते आहे म्हणून तर चालते/पळते. इतर भाषिक जोपर्यंत आपल्याला समजणार्‍या भाषेत बोलत असतील तोपर्यंत ठीक. कामाव्यतिरिक्त त्यांना त्यांच्या भाषेत बोलायला कोणाचेच बंधन नाही. चुकून तेही मधेच आपल्याशी बोलतना त्यांच्या भाषेत बोलले तरी तेवढं चालतं.....जोपर्यंत गडबड होत नाही तोपर्यंत. फार वाद वाढवून राज ठाकरे किंवा कोणापर्यंत मी तरी नेत नाही त्याचा त्रास मलाच नंतर होतो......तो टाळण्यासाठी.:)
रेवती

आणि यासम विषयांच्या अनुषंगाने कोणी कॅनडावासी तेथील क्यूबेक या राज्याच्या फ्रेंचविषयक धोरणाच्या अनुषंगाने काही माहिती देतील का? स्वतंत्र लेखाच्या स्वरूपात!

वर मोडकसाहेबांनी जरी क्युबेकवर वेगळा लेख लिहायला सुचवलेले असले तरी तेव्हढा मसाला नसल्याने येथे अनुभव देतो:

ऑक्टोबर १९९५ च्या शेवटच्या आठवड्यात मी कर्मधर्मसंयोगाने क्युबेकसिटी मधे होतो. असे म्हणायचे कारण असे की ऑक्टोबर ३० ला तेथे सार्वमत होते की कॅनडा बरोबर रहायचे की नाही या संदर्भात. विकीवरील माहीती प्रमाणे मतदान पेटीत हो अथ्वा नाही हे उत्तर खालील प्रश्नाला द्यावे लागणार होते:

"Do you agree that Québec should become sovereign after having made a formal offer to Canada for a new economic and political partnership within the scope of the bill respecting the future of Québec and of the agreement signed on June 12, 1995?"

मला आश्चर्य असे वाटत होते की तेथे असताना कदाचीत राजकीय वातावरण तापलेले असेल पण एकंदरीत बाकीचे सामाजिक वातावरण आणि व्यवहार "business as usual" प्रमाणे होते. बरं याचा अर्थ लोकांना इंटरेस्ट नव्हता असे म्हणावे तर ४९.४२% मते "हो" च्या बाजूने पडली तर ५०.५८% "नाही"च्या बाजूने...अर्थात त्यामुळे कॅनडा वाचला. पण नंतर काही जाळपोऴ नाही की दंगल नाही की काही नाही.

आता क्युबेकप्रांत (आणि बर्‍याच अंशी अमेरिकेतील लागून असलेले व्हर्मॉट राज्य) फ्रेंचांच्या ताब्यात होते. तर उर्वरीत कॅनडा हा ब्रिटीशांच्या. फ्रेंच-ब्रिटीश यांच्यात झालेल्या सात वर्षाच्या युद्धानंतर क्युबेक प्रांत हा कॅनडात आला. अर्थात त्यामुळे भाषेच्या बाबतीतील अस्मिता आहे. असेही ऐकून होतो की ते फक्त फ्रेंचच बोलतात म्हणून इंग्रजी बोलल्यावर दुर्लक्ष करतात वगैरे. पण मला वाटते तसा अनुभव गोर्‍या लोकांना येत असावा, ते ही त्या काळी... आमच्याशी तुटक्यामोडक्या इंग्रजीत सर्वच बोलत होते. समजून घेण्याचा प्रयत्नही करत होते आणि समजावूनही देत होते. तसेच त्यांचा काही असा राग-द्वेष दिसत नव्हता...

नंतरच्या काळात क्युबेकमधील काही उद्योगांशी संबंध आला. कधी कधी त्यांना फोन केल्यावर सुरवातीचे मशिनवरील बोलणे हे फ्रेंच असते पण नंतर इंग्रजीत असते. तसेच इंग्रजीत बोलण्याचा काही प्रश्न येत नाही.

बाकी एक गंमतशीर निरीक्षण त्यावेळेस केले: व्हर्मॉटराज्याच्या बाजूने अमेरिकेतून कॅनडात प्रवेश केल्यावर फ्रेंच आणि इंग्रजीत "क्युबेक मधे स्वागत" या अर्थी पाटी होती. वास्तवीक वेगळा देशचालू झाला होता म्हणजे, "कॅनडातस्वागत" पण म्हणायला हवे असे वाटले. मित्राला म्हणलं खरेच "अलगतावादी" दिसताहेत. येताना पाहीले तर अमेरिकेत आल्यावर इंग्रजीत आणि फ्रेंच मधे परत, "व्हर्माँटमधे स्वागत" (अमेरिकेत नाही!) असेच लिहीलेले होते...