कोल्हापुरी भेळ

रेसिपी आकर्षक वाटत्ये...पण भेळेला खरा खमंगपणा आला तो प्रतिसादांमुळे... :-)

फक्त भेळ लिहिलं असतं तर वीस प्रतिसादपण पडले नसते. कोल्हापुरी शब्द लिहून तुम्ही पहिल्याच लेखात मिपाची नस/नाडी/नाळ पकडली आहे. जे कित्येकांना दहा वर्षांत जमलं नाहीये.
तैमुर /चेंगिजखान घोड्यावर बसल्याबसल्याच चिवडा/भेळ खायचे त्यामुळेच दरारा होता. घोड्यावरून उतरून नाळ आहेत का बघायलासुद्धा वेळ नसायचा त्यांना. ज्यांना ते नाळ मिळत तेपण जग जिंकत पुढे जायचे.
तुम्ही भेळेच्या निमित्ताने कोल्हापुर पुणे सातारा सोलापूर असे उन्हाळी सामने तसेच नाळेवरून साहित्य संमेलनही भरवलंत. पुढच्या कट्ट्याचे अध्यक्षपद तुम्हालाच.

स्नेहांकिता आणि श्वेता२४ यांनी वरती नीट सांगितलंच आहे, पण थोडीशी भर घालावी म्हणतो.
'कोल्हापूरी' म्हणजे तिखट हा मार्केटिंग चा भाग आहे पण तो कोल्हापूर मधल्या मार्केटिंगचा नाही असं माझं मत आहे. जिथे जिथे भारतीय पद्धतीचे जेवण मिळते त्या बहुतांश ठिकाणी 'व्हेज/चिकन/मटण कोल्हापूरी' नावाची एक डिश 'spiciest डिश' च्या नावाखाली विकली जाते.
पुण्यातला नळ स्टॉप जवळच्या एका मोट्ठया हाटिलात विचारलं(पुण्यात नवीन होतो त्यावेळी) की बाबा व्हेज-कोल्हापूरी म्हणजे काय देतो? तो म्हटला, कुठली पण मिक्स व्हेज घेतो आणि त्यात डबल मिरची पावडर टाकतो! आता बोला.
म्हणून माझी लै दिसांची इच्छा आहे की 'व्हेज-कोल्हापूरी' या नावाने विकणाऱ्या सगळ्यांवर केस टाकून द्यावी :)
किमान पुण्यात आणि आजूबाजूच्या रस्त्यांवर 'कोल्हापूरी' चे एवढे फ्याड निघाले आहे की कोल्हापुरात नसतील एवढी हाटेलं आणि डिशेस मिळतात. हा सगळं मार्केंटींग चा भाग आहे असे मला वाटते.
मी गाव/कोल्हापूर बाहेर येई पर्यंत स्वयंपाकात चटणी म्हणजे कांदा-लसूण मसाला वापरतात एवढेच माहीत होते. त्याला कांदा-लसूण म्हणायचं हे पण नंतरच पुस्तकी ज्ञान :) आमच्या घरात नुसती मिरची पावडर(बुक्की) कधी वापरल्याचं मला तरी आठवत नाही. आणि गरम मसाला किंवा इतर कुठला मसाला क्वचितच वापरला जातो.
त्यामुळे कोल्हापूर च्या लोकांना मराठवाडा/सोलापूर/खान्देश/विदर्भ इथलं तिखटजाळ आवडणार नाही आणि बहुतांश लोकांना झेपणार पण नाही.
काही गंमतीतले प्रतिसाद असतील मान्य आहे, पण बऱ्याच लोकांना थोडा गैरसमज आहे असं वाटत(मिपा बाहेर सुद्धा खूपदा अनुभव घेतलाय) त्यामुळे थोडं जास्त टंकलंय :)
बाकी आपली आपली चव असते, ज्या भागात वाढलो ती चव आवडते. आता माझी सासुरवाडी पण कोल्हापूर जिल्ह्यातलीच आहे पण तिकडच्या आणि आमच्या चवीत पण थोडा फरक आहेच. ट्राय करून बघावं, आवडलं तर आहेच नाही तर नवीन ठिकाण :)

रच्याकने, पिंपरी-चिंचवड कट्टा होऊन जाऊ दे लवकर!

घ्या हो श्वेताताई, शंभरी करून दिली !! :)

एकंदर गंमत पाहिली आणि गमतीशीर प्रतिसाद देखील !
१} भेळेची चव त्यात असलेल्या कुरमुर्‍यांवर अवलंबुन असते हे बर्‍याच जणांच्या लक्षातच येत नाही !
२} कोल्हापुरी भेळेचे वेगळेपण या भडंगमुळेच आहे.
३] तिखटजाळपणा आणि चविष्ठपणा या दोन्ही वेगळ्या गोष्टी आहेत.
४} या भेळवाल्या गाड्यांची नावे सुद्धा लक्षात ठेवण्या सारखी असतात, अगदी दुसरीकडे कुठे गेलात तरी याच नावाची भेळेची गाडी दिसु शकते... उदा. "राजकमल"
५ } रंकाळ्यावर भेळ घेउन बागेत बसुन, शालिनी पॅलेस वरचं घड्याळ पहात खाणे हा एक रोचक अनुभव आहे ! :)
६} पुणेकर पुण्यात भेळेला भेळचं म्हणतात हे कळल्यावर भडभडुन आले ! भेळेला मिक्श्चर किंवा तत्सम पांचट नाव देउन त्याचे अजुन बारसे केलेले दिसत नाही ! :)))

अवांतर :- बिग बॉस मराठी मध्ये "कोल्हापुरी" चपलांचे सुंदर वॉल डिझाइन केलेले पहायला मिळेल. ज्यांची ही कल्पना सुचली आणि ज्यांनी ती अमलात आणली त्यांना हॅट्स ऑफ !
प्रमाणाच्या बाहेर काहीच्या काही अवांतर :- सई लोकुर एकदम खरवस माल आहे ! ;)

मदनबाण.....
आजची स्वाक्षरी :- भोर भये पनघट पे मोहे नटखट श्याम सताये मोरी चुनरिया लिपटी जाये... :- Shikari

सांबाची भेळ राहिली की .

जबरदस्त. तोपसु.

झाले का भांडून आणि मुंबईला नावे ठेउन? मुंबईत उत्तम चवीची भेळ सापडत नसेल तर भेळ कशाशी खातात हे माहीत नाही तुम्हाला :)

पाककृती मस्त. मिपावरील काही सदस्य 'कोल्हापूरची भडंग भेळ छान असते' ह्याचा अर्थ 'बाकी सर्व गांवातील भिकार' असा काढून भांडणास सज्ज होतात. त्यामुळे त्यांच्या नादी न लागलेलेच बरे. तरी बरंय तुम्ही कोल्हापूरबद्दल लिहिलंय...चुकून जर का पुण्याचं कौतुक आलं असतं तर काही खरं नव्हतं.

भारी!!!!! आणा ती प्लेट इकडे!

तयार भडंग सांगलीहून आला आहे. त्याचीच करून बघते.